بهسازی و نوسازی در ایران از دوره پهلوی اول تا انقلاب اسلامی 1300تا1357
سیاست ها وبرنامه های دوره پهلوی دوم 1320-1357
به طور مختصر می توان گفت که سیاست های شهری این دوره بیشتر به دنبال تصویب قوانین و رشهایی برای کسب درآمد بود ودر نتیجه اقدامات مداخله ای جهت بهسازی و مرمت بافت های قدیم شهری با شروع اولین برنامه عمرانی دولت در سال 1327 مصادف بود در این جا ضمن مشخص کردن مهمترین سیاست های برنامه های عمرانی برای توصعه شهری اثر انها را بر بافت های قدیمی مرور می کنیم
برنامه اول عمرانی 1327-1334
در این برنامه اعتباراتی برای توسعه اصلاحات اجتماعی و اقتصادی شهری در نظر گرفته شد به وﻴﮋه برای بافت های قدیمی اقدامات بهداشتی و برق رسانی مد نظر بود که متاسفانه به دلیل کمبود بودجه به طور کامل تحقق نیافت.در این دوره قوانین نادرست موجب ظهور پدیده های جدید و ناهنجار همچون حاشیه نشینی یا اسکان غیر رسمی شد.
برنامه دوم عمرانی 1334-1340
سال 1336 اولین طرح های هادی پاره ای از شهرها از سوی دفتر فنی وزارت کشور تهیه شد.در این دوره بود که سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران در 1340 شکل گرفت در این سال ها برای نخستین بار در گزارش طرح های جامع واﮋه شهر کهن یا شهر قدیم به کار گرفته شد و از تمایز بین بافت قدیم وبافت جدید سخن به میان آمد در سالهای اجرای این برنامه قانون تجدید بناهای قدیمی وغیر بهداشتی به تصویب رسید.
این دوره مصادف باصنعتی شدن ایران به پیروی از الگوهای جهانی شدن صنعتی شدن است صنعتی شدن ناهماهنگ و به یک باره دو پیامد بر ساختار شهر های ایران گذاشت یکی مهاجرت گسترده از روستاها و شهر های کوچک ومیانه به شهر های بزرگ ودیگری تغییر ناهماهنگ ونامتنسب فضاهای شهری بود.
هجوم جمعیتی از روستاها وشهر های کوچک و میانه به شهر های بزرگ بوﻴﮋه پایتخت همراه با شکلگیری مظاهر مدرنیته در شهر ها باعث تغییر ساختار های بافت قدیم شهر ها وتحولات گسترده در سازمان فضایی شهر ها و نواحی روستایی ایران همچنین به علت تزریق درآمد های نفتی و سرمایه شهر ماهیت متفاوتی یافت و نخستین جراهی های چشمگیر و بی رویه در ساختار بافت قدیم شهر ها صورت گرفت به بیان دیگر هم شهر های کوچک ومیانه دچار رکود و تخریب شدند وهم شهر های بزرگ.
برنامه سوم عمرانی1346-1341
مهمترین رویداد برنامه سوم اقتصادی-اجتماعی کشوردر دستور کار قرار گرفتن تهیه طرحهای جامع شهری بود .
دراین دوره اعطای کمک بلا عوض برحسب درجه شهرداری ها به شهرهاشروع شد واتکای شهرداری ها در توسه شهری به کمک های دولت مرکزی بیشتر گردید .این سیاست موجب شد بسیاری از بافت های کهن شهری مورد بی توجهی قرار گیرند و فرسودگی آنها نسبت به دوره های قبل ابعاد گسترده تری پیدا کند .
از جمله مهمترین تحولات دوران برنامه سوم این بود که با تاسیس وزارت آبادانی ومسکن امور اجرایی طرح های عمران شهری که تا آن تاریخ به عهده سازمان برنامه بودجه بود به وزارت مزبور محول شد.جمع بندی سیاست ها و برنامه های اجرایی و ارزیابی فرایند تغییرات شهری در ایران از سال 1334تا 1346 یعنی طی دو برنامه دوم وسوم ان آثار وپیامد ها را به دنبال داشت:
- ازدیاد معیت شهر نشین به طوری که رشد بیرویه جمعیت شهر ها بیش از دو برابر شد
- نظارت شهر داری ها بر عملیات ساختمان وصدور پروانه ساختمان فقط در محدوده خدماتی شهر ها رواج یافت.
- قطعه بندی زمین ونقشه تفکیکی که قبلا به میل و سلیقه مالک بود با نظارت شهر داری صورت گرفت شهرداری در کابری زمین تعداد طبقات کیفیت بنا کیفیت بنا سازی بر اساس صدور پروانه شروع به نظارت کردن کرد.
به طور خلاصه در پایان این مقطع کنترل مدیریت شهری از طرف شهرداری بر فضاهای شهری بیشتر شد.
برنامه پنجم عمرانی 1352-1356
در این برنامه عمرانی باتوجه به توسه روزافزون شهرها در اثر مهاجرت های روستایی برای اولین بار به طور مستقیم و گسترده به اهمیت ضرورت حفظ بافت های تاریخی توجه شد وبدین منظور ردیفی از بودجه به بهسازی شهری تعلق گرفت اهداف مشخص و خط مشی اساسی عمران شهری در این دوره عبارت بودند از:
1-اجرای صحیح قانون بهسازی وعمران شهری در کلیه شهرها
2-تقویت و بهبود مدیریت شهر داری ها و سامان های محلی
3-نوسازی و تجدید بناها قدیمی
4- ترمیم و اصلاح بافت های قدیمی شهرها وبازارها
بهسازی و نوسازی در دوره پس از انقلاب اسلامی 1357
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه 1357 کشور زیر فشار های سیاسی و اقتصادی و خارجی وبروز جنگ تحمیلی قرار گرفت و نظام قانون گذاری وبرنامه ریزی کشور در بخش های مختلف از جمله بخش عمران شهری دچار آشفتگی و بحران شد در نتیجه توسعه های بی رویه شهری آشفتگی های اجتماعی و اقتصادی در شهرها ازیک طرف وعدم وجود برنامه های مدون برای مهار و کنترل توسعه فیزیکی شهری و احیاء وساماندهی بافت های قدیم از طرف دیگر سبب شد تا به ندرت تغییر کاربری مورد توجه مسئولان قرار گیرد از مهم ترین برنامه هایی که در این مقطع زمینی می تواند به آن اشاره کرد این است که که در سال 1361 دروزارت کشور شاخه ای به عنوان معاونت امور محلی و عمران شهری تاسیس شد تا به موضوع توسعه و گسترش بی رویه شهری و لزوم حفظ ونگهداری و باززنده سازی بافت های قدیمی آنها بپردازد به وﻴﮋه در شهر های قدیمی که در این مورد اعتبارات به صورت بخشنامه ها به شهر داری ها ابلاغ شد تا اینکه برنامه اول توسعه به اجرا گذشته شد.
برنامه اول توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
1368-1372
به طور خلاصه اهداف عمرانی این برنامه را در زمینه عمران شهری و پیامد های مداخلات در بافت های قدیم را می توان به صورت زیر تبین نمود.
-بهبود شبکه حمل ونقل شهری از راه توسعه حمل ونقل عموم
- برخورداری شهرها از تاسیسات حفاظتی و شهری
- برخورداری شهر ها از توقف گاه ها و پایانه ها و جاده های کمر بندی
- تقویت وبهبود مدیریت شهر داری ها و سازمان های محلی.
در این برنامه تهیه طرح های جامع تفصیلی و هادی وتجدید نظر درطرح های جدید از جمله طرح های روان بخشی و طرح های اضطرابی مربوط به مناطق جنگزذه پیش بینی شد.
از مسائل عمده در روان بخشی ایجاد هماهنگی بین بافت فرسوده یا در شرف فرسایش و بافت های زنده و فعال شهر است بنابر این توجه به وضع اقتصادی اجتماعی و فرهنگی این بافت ها اهمیت زیادی دارد بنابر این روان بخشی طی فرایند زیر صورت می گیرد
1- شنلاخت بافت های فرسوده یا نیازمند روان بخشی
2- رفع مشکل این بافت ها و دادن زندگی به آنها
3- تامیین نیازمندی ها و خدماتی برای رفاه ساکنان
4- حفظ ارزش های معماری فرهنگی و سنتی این بافت ها
برنامه دوم توسعه اجتماعی اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران1373-1377
مهم ترین اهداف این برنامه در رابطه با عمران شهری بوﻴﮋه ساماندهی بافت های قدیم شهری عبارتند از
1- دستیابی به توسعه منظم و از پیش اندیشیده شده در شهر ها
2- اداره اقتصادی واحد های ارائه کننده خدمات شهری همراه با کاهش هزینه
3- بهبود امور حمل و نقل و ترافیک درون شهری
4- بهر بندی متناسب شهر ها از تاسیسات تجهیزات وتسهیلات شهری
5- افزایش بهروری فنی و اقتصادی در خدمات و عمران شهری و استفاه بهینه از اراضی شهری.
مهم ترین مسئله ای که در این برنامه در بخش مسکن وعمران شهری در بافت های فرسوده مطرح شد تجمیع قطعات در مناطق شهری بود همچنین بافتهای مسئله دار با حفظ هویت بافت های با ارزش از خط مش ها وسیاست های مورد توجه در این برنامه بود به طور شفاف میتوان به مهم ترین اقدامات این برنامه بدین صورت اشاره کرد
1- استفاده بهینه از راه اصلاح بافت
2- تجمیع قطعات و تنظیم سطح اشغال متناسب با شرایط منطقه
3- بازسازی و احیاء بافت های مسئله دار به منظور هماهنگی بامناطق مختلف شهری.
عمده ترین و موثر ترین برنامه در مورد بافت های قدیمی تشکیل شرکت عمران وبهسازی شهری بود که در اواخر سال 1375 در راستای اجرای ضوابط تشکیلاتی موضوع تبصره 33 قانون برنامه دوم اقتصادی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در وزارت مسکن وشهر سازی تعریف شد
برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال 1379-1383
سیاست گذاری این برنامه عمرانی بیشتر ازطریق آگاهی دادن به مردم به منظور حفظ وحراست از میراث فرهنگی و ترغیب و تشویق مردم در حفظ ونگهداری آنها تصویب آیین نامه اجرایی بند ج- ماده 166 قانون برنامه سوم توسعه شکلگیری سازمان های بهسازی ومرمت را شتاب بخشیده و اکنون در چندین مورد این سازمان ها فعال هستند
1- شناسایی محله های قدیمی و بافت های با ارزش تاریخی وپیشنهاد تغییر کاربری آنها
2- شناسایی بافت های باارزش تاریخی و شهر و ارائه طرح های مناسب به منظور بهینه سازی
3- شناسایی تک واحد های با ارزش تاریخی و پیشنهاد کاربری مناسب برای هریک از این بناها
مطالب مشابه :
کار برگ طرح شهرسازی 4
کار برگ طرح شهرسازی 4 بررسي و شناخت مطالعات پايه مورد نياز در حوزه ـ جدول Swot
مدلهای کمی در شهرسازی!!!
مدلهای کمی در شهرسازی!!! نمونه جدول سوات 1. نمونه جدول سوات 2. مدلهایی که من و دوستان ترم پیش
تاریخ آزمون سیر اندیشه
منابع از کارهای ارزشمند دانشجویان گرامی، سخنان ارائه شده در در شهرسازی جدول سوات
بهسازی و نوسازی در ایران از دوره پهلوی اول تا انقلاب اسلامی 1300تا1357
بهسازی و نوسازی در دوره پس از »» فضاهای شهری و اصول شهرسازی مشاهده جدول کامل ليگ
نظریه های مربوط به دلایل تکوین شهر های جدید
مدل فازی مدلahp مدل anp مدل سوات شهر برتر آمایش سرزمین در ایران شهرسازی جدول شماره
ویژگی های یک مقاله علمی
مدلahp مدل anp مدل سوات آمایش سرزمین در ایران شهرسازی هر جدول و يا هر شکل در متن
فرصت ها و چالش ها وتعلقات اجتماعی درمنطقه 10خصوصا محله سلسبیل جنوبی
گسترش بی رویه و خارج از چارچوب استاندار های شهری، شهرسازی و معماری در سوات این است که
برچسب :
جدول سوات در شهرسازی