روماتيسم و ارتباط آن با مفاصل

روماتیسم بیماری است بس گوناگون ،حاد یا مزمن،که بیشتر در سطح مفصلهاجای می گیرندووجه اشتراک آنهادرد و تورم مفصل است .

روماتیسم حاد مفصلی چیست ؟

بیماری است میکروبی که با بروز تب و دردمفصلی از چند هفته تاچندین ماه طول می کشد .همچنین با ضایعه بافتهاو اعضای مختلف از قبیل قلب ،مفصلها ،پوست و اعصاب همراه می گردد.این بیماری از ۵ تا ١۵ سال بروز میکندو تا چندین سال امکان بازگشت آن وجود دارد.

علت روماتیسم مفصلی چیست؟

علت این بیماری میکروبی به نام استر پتوکوکاست .بیماری با آنژین ،مخملک یا هر نوع عفونت دیگر حاصل از استر پتوکوک شروع می شود.ظاهرا حساسیت فردی ویژه ای نیز رشد و پیشرفت بیماری را تسهیل می کند.

نشانه های روماتیسم حاد مفصلی چیست ؟

تب بی دلیل ،درد بی دلیل مفصلهاو ماهیچه ها،پیدا شدن بر آمدگی های کوچکی بر استخوانهای سطحی آرنج ،پشت دست ،پا ،کاسه زانو ،جمجمه ،ستون فقرات،(پوست بر روی غده حرکت می کند.)

مراقبت از مفاصل در رماتيسم مفصلي

يكي از گسترده‌ترين مباحث طب فيزيکی و توانبخشي، توانبخشي در بيماريهاي روماتيسمي است. هدف توانبخشي در يك بيمار مبتلا به رماتيسم مفصلي؛ بهتر كردن كيفيت زندگي با اقداماتي نظير كاهش درد، حفظ مفاصل و بهتر كردن قدرت و استقامت عضلاني است. اين اهداف توسط استفاده از روشهائي مثل فيزيوتراپي، كار درماني، وسايل كمك كننده به مفصل و كفش مخصوص(ارتوز)، وسايل كمك حركتي، تجويز ورزشها و آموزش مراقبت از مفاصل در كنار مصرف منظم و كنترل شده دارو صورت مي‌گيرد. در اين قسمت اصول مراقبت از مفاصل بصورت اختصار توضيح داده شده است.بايد توجه داشت که رعايت اين نکات به کليه افرادسالم بخصوص کسانی که شلی مفصلی دارند توصيه می شود.

لزوم مراقبت از مفاصل:

بسياري از افراد مبتلا به رماتيسم مفصلي از درد مفاصل و درد عضلاني شكايت دارند و اغلب احساس خستگي مي‌كنند. معمولاً احساس خستگي درعصروشب بيشتر است. برخي از آنها از اينكه انجام بعضي از كارهاي روزمره زمان زيادي لازم دارد شكايت دارند. مثلاً ممكن است كار نسبتاً ساده‌اي مثل باز كردن درب شيشه‌مربا برای فردی که درد در ناحيه دست دارد مشكل ووقت گير باشد.

كم كردن فشار به مفاصل نه تنها به حفظ سلامت آنها كمك مي‌نمايد بلكه باعث كاهش درد مفصل ميِ‌شود. تقسيم كردن مناسب فعاليت روزانه و استراحت در بين فواصل كاري باعث كاهش احساس خستگي و درد مي‌شود. ورزش مناسب در فرد مبتلا به رماتيسم مفصلي نه تنها به حفظ سلامتي بدن كمك مي‌كند، بلكه در صورتي كه بدرستي انجام شود باعث كاهش درد و بهبود انجام فعاليتهاي روزمره مي‌گردد.

در هريكصد بيمار مبتلا به رماتيسم مفصلي حدود 20 نفر بيماري خفيف داشته و مشكلات زيادي ندارند. 75 نفر بيماري متوسط داشته و مشكلات آنها عود كننده است و در 5 نفر بيماري شديد خواهد بود.

بعداز يكسال حدود نيمي از مبتلايان در انجام فعاليت با دست تا حدودي دچار مشكل خواهند بود و بعد از پنج سال حدود نيمي از مبتلايان برخي از بد شكلي‌هاي دست را نشان مي‌دهند. لذا مراقبت از مفاصل همراه با مصرف منظم دارو بايد از ابتداي ابتلاء به رماتيسم مفصلي آغاز شود. متاسفانه اكثر بيماران آموزش و مراقبت لازم را بسيار دير دريافت مي‌نمايند.

علت درد و آسيب مفاصل:

تورم داخل مفصل باعث تحريك انتهاي اعصاب مربوط به درد مي‌شود. آسيب به خود مفصل نيز باعث ايجاد درد مي‌شود. وارد ساختن فشار بيش از حد به مفصل مي‌تواند باعث افزايش تورم مفصل يا آسيب خود مفصل شده ودرد را بيشتر سازد. بسياري از افراد به تجربه در مي‌يابند كه اگريك روز فشار بيشتري به مفاصل وارد سازند روز بعد درد بيشتري خواهند داشت. آسيب مفاصل در اثر التهاب باعث شل تر شدن رباطهامي‌شود. در اين حالت براي آنكه استخوانها در محل خود باقي بمانند عضلات فعال‌تر شده و نهايتاً خستگي عضلاني بعلت فعاليت بيش از حد عضلات ايجاد مي‌شود.

علت بدشكل شدن مفاصل

سه عامل اصلي باعث حفظ حالت يك مفصل مي‌شوند.

تناسب شكل استخوان‌هاي دو طرف مفصل با هم.

كپسول مفصلي ورباطهاي آن كه مانند یك كيسه قابل ارتجاع دو استخوان را در كنار هم قرار مي‌دهند.

عضلات و رباطها كه باعث حركت مفصلي مي‌شوند

در اثر تورم مكرر مفصل، رباطها كشيده شده و شل مي‌شوند التهاب باعث تخريب استخوان و زرد پي شده و عضلات نيز ضعيف مي‌شوند. همة اين مسايل باعث شل شدن كپسول مفصل مي‌گردد. يعني مفصل شكل خودرا از دست داده و بدشكلي مفصل ايجاد مي‌شود. اين مسئله دردست زودتر اتفاق مي‌افتد.

نحوة استفاده از مفاصل مي‌توانددرتشكيل بدشكلي‌ها دخالت داشته باشد. بدشكلي‌هائي كه بطور معمول ديده‌مي‌شوند در شكل زير نشان داده شده‌اند.

مچ يا بند انگشتان از جاي خود جابجا مي‌شوند. (در مواردي كه جابجائي ناقص مفصل وجود دارد به آن نيمه دررفتگي ) گفته مي‌شود.

انگشتان به سمت داخل دست انحنا پيدا مي‌كنند.

مفاصل انگشت يا شست جابجا مي‌شوند.

مفصل زانو و لگن خم مي‌شوند.

چگونه مي‌توان مشكلات مفاصل را كم كرد؟

ابتدا بايد به نحوة فعاليت روزانه و رفتار با مفاصل دقت كرد. به عنوان مثال بايد به نحوة بلند كردن كتري يا برداشتن پارچ آب يا آب كشيدن لباسها توجه كرد. اينكه چگونه اين فعاليتها باعث فشار برروي مفاصل انگشتان مي‌شوند و آيا با عث افزايش درد در مفاصل مي‌شوند يا نه. سپس بايد بدنبال راهي بود كه اين فشار را كمتر كرد. مثلاً گرفتن كتري با دو دست يا استفاده از پارچ آب سبكتر مي‌توانند به كاهش فشار مفاصل كمك نمايند.

اكثر افراد تنها هنگامي كه مفاصل است دچار التهاب شده و دردناك است به مفاصل فشار كمتري وارد مي‌كنند وپس از بهتر شدن درد دوباره فشار زيادي به مفاصل وارد مي‌كنند. توجه به اين نكته ضروري است كه بايد بطور پيوسته مراقب مفاصل بود. به اعمالي كه باعث وارد شدن فشار كمتري به مفصل ميِ‌شود«روشهاي حفظ مفصل» گفته شده و اين كارها نه تنها در افراد مبتلا به رماتيسم مفصلي بلكه در كليه افراد توصيه مي‌شوند. حفظ مفصل به معني عدم استفاده از مفاصل نمي‌باشد.

روماتيسم و ارتباط آن با مفاصل

مطالب مشابه :

انرژي

روماتيسم و ارتباط آن با مفاصل

شهر مكه

الكترسيته چيست ؟

پرستاري