نیاز كودكان به ویتامین D

راه های دریافت ویتامینD :

1- از طریق تابیدن اشعه آفتاب( اشعه ماوراء بنفش) به پوست بدن: در پوست انسان ماده ای به نام دهیدروكلسترول وجود دارد كه پیش ساز ویتامینD است و در اثر تابیدن اشعه آفتاب به پوست، مراحلی را در بدن طی كرده و سرانجام در كلیه، به ویتامینD فعال تبدیل می شود.

2- از طریق غذا: مواد غذایی حاوی ویتامینD شامل: كره، روغن كبد ماهی، زرده تخم مرغ ، خامه ، جگر، شیرهای غنی شده با ویتامینD، سرلاك و شیرخشك هستند.

3- می توان ویتامینD را به صورت سنتیتك ( یعنی مصنوعی یا ساختگی) نیز به بدن رساند.

غذای شیرخواران ممكن است حاوی مقادیر بسیار كمی ویتامینD باشد. شیر گاو حاویIU40(واحد بین المللی) و سبزیجات و میوه جات حاوی مقادیر بسیار ناچیز ویتامینD هستند. زرده تخم مرغ حاوی 400-120 واحد ویتامینD در هر گرم می باشد كه منبع بسیار با ارزشی است. به اغلب شیر خشك ها ویتامینDرا در حد معقولی اضافه كرده اند.

عوامل ایجاد كننده كمبود ویتامینD :

1- قرار نگرفتن در معرض اشعه آفتاب ؛لازم به تذكر است كه آفتاب باید مستقیم به پوست بتابد و اشعه ای كه از پشت پنجره بتابد، فاقد اشعه ماورای بنفش است.

2- عدم استفاده از غذاهای حاوی ویتامینD مثل تخم مرغ:

3- رشد بسیار سریع كودك. برای مثال كودكان با وزن كم هنگام تولد ( كمتر از 2500 گرم) كه پس از تولد رشد سریعی دارند و همچنین كودكان در دوران بلوغ كه رشدشان بسیار سریع می شود، اگر ویتامینD را به مقدار كافی دریافت نكنند، ممكن است دچار كمبود این ویتامین شوند.

4. كودكانی كه دارای بیماری های خاصی هستند، ممكن است به علت عدم جذب ویتامینD دچار كمبود این ویتامین شوند. به عنوان مثال در انواع بیماری هایی كه با سوء جذب چربی همراه هستند.

هم چنین داروهای ضد تشنج كه در انواع صرع یا در تشنج های دیگر مصرف می شوند، مثل فنوباربیتال یا فنی توئین نیز به علت مداخله در متابولیسم ویتامینD، بیمار را در معرض كمبود این ویتامین قرار می دهد.

اثرات كمبود ویتامینD در بدن:

در اثر كمبود ویتامینD در بدن، بیماری نرمی استخوان( راشیتیسم یاRickets) ایجاد می شود.

وقتی در اثر كمبود ویتامینD، جذب كلسیم از روده ها متوقف شود، برای نگه داری سطح كلسیم خون در حد طبیعی، هرمونی به نام پاراتورمون از غده پاراتیروئید ترشح می شود. این هورمون، كلسیم را از استخوان ها برمی دارد و وارد خون می كند. از این رو سطح كلسیم خون در حد طبیعی باقی می ماند، اما فسفر كه از طریق ادرار دفع می شود، در خون پایین می آید.

اثرات كمبود ویتامینD در بدن، چند ماه بعد ظاهر می شود. این علائم در كودكان شیرخواری كه مادرانشان كمبود این ویتامین را دارند، در عرض 2 ماه پس از تولد ظاهر می شود؛ اما در بقیه موارد در اواخر سال اول و در حین سال دوم زندگی، علائم مزبور بروز می كنند. در سایر دوران كودكی( به جز سن شروع بلوغ) كمبود این ویتامین نادر است.

علائم كمبود ویتامینD :

- جعبه ای شكل شدن سر

- پیشانی برجسته

- دیربسته شدن ملاج یا فونتانل ها

- دیردندان درآوردن

- پوسیدگی زودرس دندان ها

- ضخامت مچ دست

- بد شكل شدن لگن( این مسئله در دخترها، بعدها سبب تنگی لگن شده و به ناچار باید از طریق سزارین زایمان كنند)

- پرانتزی شدن ساق پاها، تمای له شكستگی در استخوان ها و نافرمی در ستون فقرات، ساق پاها و لگن كه سبب كوتاهی قد می شود؛

- دیرنشستن

- دیر به راه افتادن

تشخیص این بیماری بر اساس علائم بالینی، تاریخچه مصرف ویتامینD، انجام رادیوگرافی و آزمایش خون از نظر بررسی سطح كلسیم، فسفر و آنزیم آلكالان فسفاتاز صورت می گیرد.

عوارض این بیماری علاوه بر موارد بالا شامل: ابتلا به عفونت های تنفسی، عفونت های روده ای و سل ریوی می باشد. هم چنین كم خونی ناشی از فقر آهن در این افراد شایع است.

پیشگیری از كمبود ویتامینD :

1. تجویز ویتامینD با دوز روزانه 400 واحد از راه خوراكی

2. استفاده از زرده تخم مرغ بعد از سن 7 ماهگی

3. استفاده از آفتاب مستقیم كه اگر روزانه به مدت 10-5 دقیقه به مناطق باز بدن مثل سر، صورت و دست ها از آرنج تا انگلشتان دست و زانو تا انگشتان پا بتابد، كافی است.

براي جذب بهتر مکمل ويتامين D چه کنيم؟

ويتامين D يک ويتامين محلول در چربي است و براي جذب کلسيم و در نتيجه رشد و استحکام استخوان‏ها و دندان‏ها در بدن لازم است. همچنين براي انعقاد خون و عملکرد مطلوب غده تيروئيد مهم است.

حال به شما مي گوييم که چگونه جذب مکمل ويتامين D را افزايش دهيد:

1- مکمل ويتامين D را همراه با کلسيم بخوريد.

2- از مصرف روغن‏هاي معدني همراه با مکمل ويتامين ويتامين D خودداري کنيد، زيرا با جذب ويتامين D تداخل مي‏کنند.

3- از مصرف بيش از حدّ داروهاي آنتي اسيد خودداري کنيد، زيرا آنها نيز با جذب ويتامين D تداخل مي‏کنند. اگر دچار ناراحتي معده دائمي هستيد، در مورد مصرف داروهاي آنتي اسيد با پزشک خود مشورت کنيد.

4- داروهاي مصرفي خود را بررسي کنيد. بعضي از آنها با جذب ويتامين D تداخل مي‏کنند، مثل کورتيزون و ساير داروهاي استروئيدي.

5- هنگام مصرف داروهاي ديورتيک (ادرار‏آور) مراقب باشيد، زيرا اين داروها نسبت ويتامين D به کلسيم را در بدن به هم مي‏زنند.

6- اگر بيماري کبدي، کيسه صفرا يا معدي روده‏اي داريد، مقدار نياز خود به ويتامين D را مشخص کنيد، زيرا اين بيماري ها با جذب ويتامين D تداخل مي‏کنند.

تذکرات:1- ويتامين D در مواد غذايي مختلفي مانند زرده تخم مرغ، روغن کبد ماهي، کره حيواني، ماهي هاي چرب، خامه، شير و لبنيات غني شده با ويتامين D و جگر وجود دارد.

2- سبزيجاتي مثل جعفري، يونچه، دم اسبي و گزنه، داراي ويتامين D هستند.

3- مقدار دوز مصرفي مکمل ويتامين د، 400 واحد بين‏المللي در روز است.

4- کپسول روغن کبد ماهي، منبع غني ويتامين D است که مي توانيد تحت نظر پزشک آن را مصرف کنيد.

5- براي تامين ويتامين D به طور طبيعي، سه بار در هفته و هر بار حداقل به مدت 15 دقيقه در معرض تابش نور مستقيم خورشيد قرار بگيريد. براي اين کار قبل از ساعت 10 صبح و بعد از 2 بعداز ظهر بيرون برويد، ولي بين ساعات جلوي آفتاب نرويد، چون شدت تابش اشعه‏هاي خورشيد زياد است.

6- خورشيد زمستان ممکن است قدرت کافي را براي ساخت ويتامين D مورد نياز نداشته باشد، مخصوصاً اگر در مناطقي از زمين زندگي مي‏کنيد ( مناطق شمالي) که طول مدت روز در آنجا کوتاه است.

7- مقادير بالاي مکمل ويتامين D را مصرف نکنيد، مگر تحت نظر پزشک، زيرا دريافت مقادير زياد ويتامين D، در بدن شرايط سمي (مسموميت زا) ايجاد مي کند و عوارض دارد.

8- اگر هر نوع سوال يا نگراني در اين باره داشتيد، قبل از اينکه هر نوع اقدامي در رابطه با سلامتي يا تغذيه خود انجام دهيد، با يک پزشک يا متخصص تغذيه، مشورت کنيد. اطلاعات بالا نمي‏تواند جايگزين توصيه‏ها يا درمان‏هاي پزشکي شود.

سايت تبيان

نیاز كودكان به ویتامین D

براي جذب بهتر مکمل ويتامين D چه کنيم؟

مطالب مشابه :

پيام هاى بهداشتی برای دانش آموزان

20 تحول برتر زيست

چگونه شهاب سنگ پيدا کنيم؟

ديابت يک بيماري پيچيده

نیاز كودكان به ویتامین D

از بزرگان بیاموزیم

انيشتين سر سفره هفت سين دكتر حسابي

چگونه جذاب باشیم؟

دانستنی ها در مورد بدن انسان

در باره بيماري اوتيسم