معرفی شهرستان بیله سوار مغان

شهرستان بیله سوار مغان :

شهرستان بیله سوار سرزمینی است که گوشه ای از نعمت های مادی بهشت را در خودجای داده است، تمام فصولش سبز است مردمان این شهر و دیار خطه جلگه سبز،دلی سبز رنگ دارند. از کدامین استعداد و سیمای این شهر باید سرود که حق آن ضایع نگردد،آیا از سیمای فرهنگی و هنری آن سخن گفت که دارای فرهنگ غنی و سرشار از استعدادهای ادبی و هنری می باشد. آیا از سیمای اقتصادی آن سخن گفت که خاکش استعداد رشد و نمو بیش از 40 نوع محصولات کشاورزی را دارد. یا از موقعیت تجارتی که گلوگاه اقتصادی شمالغرب محسوب می شود. پس باید کاری کرد که آیندگان بر ما به جای لعنت، رحمت بخوانند و این تحقق نخواهد یافت مگر اینکه مسؤولان و مردم مشارکت و همکاری متقابل داشته باشند. امید است با همدلی تمام در جهت رشد و تعالی این خطه قدم برداریم.

موقعیت جغرافیایی و طبیعی

شهرستان بیله سوار در دشت مغان، در شمال غربی ایران و در شمال شرقی استان اردبیل واقع شده است،این شهرستان از قسمت شرق،شمال شرقی و جنوب شرقی با خاک جمهوری آذربایجان همسایه و حدوداً 68 کیلومتر مرز مشترک دارد. مرکز این شهرستان شهر بیله سوار،آب و هوای آن در تابستان گرم و در سایر فصول معتدل است. بعلت نزدیکی به دریای خزر و ارتفاع کم در ردیف مناطق نیمه مرطوب به حساب می آید. بلحاظ شدت گرما در تابستان عشایر این شهرستان به سوی ییلاقهای کوهستانی سبلان و ارسباران کوچ می نمایند بیله سوار در سرزمین جلگه ای و هموار بنا شده است،از جمله جاذبه های طبیعی این شهرستان رودخانه بالهارود است که از کوههای لنگان و خروسلو سرچشمه می گیرد و به چاله محمود آباد می ریزد و با جاری شدن آب این رودخانه نبض حیات در بیله سوار به تپش در می آید.

کوههای خروسلو که از جمله کوههای سرسبز منطقه است،با ارتفاع 1096 متر مرتفع ترین و پر جاذبه ترین طبیعت این شهرستان به شمار می آیند.

ارتفاع دشت مغان از سطح دریا از 24 الی 145 متر ودر جنوب از 200 الی 500 متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا 90 متر است،بیشترین میزان بارندگی در ماههای فروردین،اردیبهشت و خرداد است،متوسط بارندگی در فصل زمستان برابر با 28 میلی متر بوده و5/3 درصد مجموع بارندگی سالانه را تشکیل می دهد. متوسط سالانه بارندگی بین 250الی 350 میلی متر می باشد

ریزش برف کم و غالباٌ سبک و کوتاه مدت بوده و ندرتاٌ برفی سنگین میبارد. متوسط درجه حرارت سالیانه ، حدود 14 درجه سانتیگراد و حداقل آن 9 درجه و حد اکثرش در تابستان بالغ بر 40 درجه سانتیگراد نیز رسیده است.

موقعیت جغرافیایی دشت مغان در سطح زمین به طول جغرافیایی 30/47 الی 15/48 درجه و به عرض جغرافیایی 10/39 الی 40/39 درجه می باشد.

از نظر باد دو نوع باد عمده می وزد : یکی بادهای شرقی که بزبان محلی به آن مه یلی گویند که از طرف شرق استان در تمام فصول می وزد و. بادی سرد و مرطوب بوده که غالباٌ در فصول گرم موجب ریزش باران و در فصول سرد موجب ریزش برف می شود.

دومی باد غربی که بزبان محلی آق یلی ( باد سفید) گویند که به گرمیچ معروف است و از طرف غرب

می وزد و برای تبخیر و خشکاندن زمین موثر است

از بادهای محلی و معروف باد خزری است که این باد موذی که هم در تابستان و هم در زمستان سرزده و ناگهانی می وزد. وزش این باد در تابستان هوا را بشدت سرد کرده و در زمستان بلای بزرگی محسوب شده که یخبندان فوق العاده شدیدی راه می افتد. این باد در زمستان 1327 هجری شمسی خاطرات تلخی گذارده که به سبب آن قسمت عمده ای لز احشام ایلات را نابود نمود.

مساحت دشت مغان 300 هزار هکتار جلگه ای که شیب عمومی آن از طرف جنوب غربی به طرف شمال شرقی است.

از نظر زمین شناسی شامل زمین های پست و کم ارتفاع بوده و توده هایی از موادمتشکلهء آنها رسوبی و ساختمان جوان دارد.خاک دشت مغان بصورت ناحیه ای (zohae )عموماٌ قهوه ای یا خاکستری مایل به قهوه ای بوده و مقدار مواد آلی آنها کم یا نسبتاٌ کم میباشد

بافت خاکهای دشت مغان از خیلی ریز شروع شده و به ترتیب شنی تا رسوبات غباری-رسی و رسوبات خاک رسی میرسد

زبان اهالی دشت مغان همچون زبان عموم مردم آذربایجان ، ترکی آذری میباشد

ویژگیهای جمعیتی همراه با تاریخ تأسیس شهرستان

شهرستان بیله سوار در خرداد 1370شمسی با تصویب هیأت وزیران از بخش به شهرستان تبدیل شد. این شهرستان دارای مساحت 1945 کیلومتر مربع و جمعیت آن در سال هفتاد و پنج 59584 نفر بوده است که از این تعداد08/32درصد در نقاط شهری و 92/67 درصد در نقاط روستایی سکونت داشته اند.

این شهرستان از دو بخش مرکزی و قشلاقدشت تشکیل شده و دارای دو شهر به نام های بیله سوار مرکز شهرستان و جفرآباد مرکز بخش قشلاقدشت بوده و 357 آبادی دارد. از جمعیت فوق الذکر حدوداً60 درصد در مشاغل کشاورزی و دامداری و مابقی شغل های کارمندی،کاسبی،پیله وری و سایر شغل های متفرقه فعالیت دارند.

پیشینه تاریخی(وجه تسمیه)

مردم مغان از نژاد سفید پوست و ترک زبان بوده که از 3500 الی 5000 سال پیش از مناطق سیبری به طرف سرزمین کنونی مهاجرت نموده اند علت مهاجرت یافتن چراگاههای خوب برای دامپروری بود.دسته ای از آریایی ها که ماد نام داشتند در سرزمین کنونی آذربایجان و همدان و کردستان مسکن گزیدند در سلسله حکومتهای هخامنشی و اشکانیان و ساسانیان مردم به طبقات مختلف تقسیم شدند که یکی از این طبقاط ، طبقه روحانیون بود که به آنها مغان می گفتند. نام مغان برای اولین بار در تاریخ در آن زمان برای شناسانیدن این طبقه بکار می رفت.

دشت مغان جزئی از مغان بوده که قسمت اعظم آن در زمان فتحعلی شاه قاجار طی جنگ های ده سالهء گلستان با شوروی تزاری از سال 1218 الی 1228 هجری قمری در کنار بقیه متصرفات روسی از ایران جدا شد

از مندرجات کتب جغرافیایی قدیمی چنین برمی آید که شهر بیله سوار یکی از شهرهای تاریخی دشت مغان بوده است،نام قدیمی بیله سوار،آران به معنی آبگیر بوده که بعدها آن را بیله سوار یا بیلسوار نامیده اند.

حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب درباره بیله سوار چنین می نویسد:((امیر پیله سوار نامی یعنی سردار بزرگ از امرای آل بویه ساخت و اکنون بقدر دیهمی مانده است. آبش از باجروان است و حاصلش غله می باشد این شهر در هشت فرسخی باجروان و در کنار نهری بود که از باجدوان می آمد))

در لغت نامه دهخدا این چنین آمده است((بیله سوار یا پیله سوار:امیری از آل بویه و معنی آن سوار بزرگ و اوبانی پیل سوار،دهی به حدود مغان است. قدمت این ناحیه به دوران اشکانی یا پیش از آن باز می گردد و این از سکه های کشف شده در تپه های مختلف این منطقه مشخص است)) عقیده دیگر در این منطقه بر این است که بیله سوار به معنی سرزمین بین دو روداست و بیله سوار به معنی مردمی که ساکن بیله هستند. زیرا بیله سوار بین دو رود بالهارود و آب بیگلر قرار گرفته است.

این شهر با نام پیله سوار هم شناخته می شود،زیرا که اعتقاد عده ای بر این است که نادرشاه افشار وقتی برای تاجگذاری در سال 1148هجری به اصلاندوز می رفت لشکریانش دارای فیلهای زیادی بوده و مدتی در این منطقه اتراق کرده بودند.

افتخارات مردم منطقه در تاریخ بیله سوار

از نظر تاریخی این سرزمین حوادث بسیاری را شاهد بوده است که می توان ،تغییر دین مردم،ترتیب یافتن قشون قزلباش از عشایر شاهسون توسط شاهان صفوی،حملات روسها در زمان قاجار،هجوم و اشغال روسها در زمان جنگ اول و دوم جهانی است.

گورستان شهدای سوم شهریور 1320در شهر بیله سوارنشانگر رشادت و پایمردی مردم این شهرستان در مقابل تجاوزان بیگانگان در زمان جنگ جهانی دوم است. از مهمترین رویدادهای تاریخی در نیم قرن اخیر که مردم این منطقه شاهد آن بوده است،باز شدن مرز ایران و جمهوری آذربایجان در زمستان 1368شمسی که طی آن ساکنین هر دو طرف مرز( همه آذری و کثراٌ اقوام هستند ) برای اولین بار بعد از سالهای طولانی از مرز گذشته و وارد خاک یکدیگر شدند. دیگر رویدادهای تاریخی در این منطقه هجوم پناهجویان آذری به خاک جمهوری اسلامی ایران است که این امر در نتیجۀ حمله نیروهای ارمنی به خاک جمهوری آذربایجان در جنوب مورد (قره باغ ) صورت گرفت.

از افتخارات بزرگ مردمان این خطه مرزی می توان به رشادت و مرزداری و پایمردی آنان در زمان جنگ جهانی دوم و مقاومت تا پایان شهادت در برابر قشون ارتش سرخ و همچنین پناه دادن و مساعدت به همسایه آذری خویش در برابر حملات ارامنه در جنگ قره باغ و اعزام نیرو و امکانات چشم گیر در جنگ هشت ساله با متجاوزان بعثی عراق نام برد.

لازم به یادآوری است،این شهرستان تعداد56 شهید،120جانباز و 13 آزاده بعنوان سند افتخار زیرین انقلاب اسلامی ایران به ثبت رسانده است.

ضعیت فرهنگی و اجتماعی :

منطقه بیله سوار با داشتن زیر ساخت های غنی فرهنگی و برخورداری از آداب و رسوم و ارزشها و هنجارهای ویژه از پتانسیل ها و استعدادهای قوی برخوردار است که با شناخت دقیق آن می توان در توسعه و پیشرفت منطقه برنامه ریزی صحیحی نمود.

از کل جمعیت شهرستان بیله سوار 4/69 درصد باسواد و مابقی نیز در رابطه با مسائل و مشکلات اجتماعی کم و بیش دخیل بوده و مانند سایرین در جهت تقویت عزت فردی واجتماعی ومشارکت درسرنوشت خودنقش بسزائی داشته اند.

توانمندیهای شهرستان

شهرستان بیله سوار با 120هزار هکتار اراضی کشاورزی مرغوب در کنار شهرستان پارس آباد یک قطب مهم کشاورزی در استان اردبیل و حتی در کشور به حساب می آید. اساس کار و زندگی مردم بیله سوار در درجه اول کشاورزی و دامداری و در درجه دوم برتجارت و مبادلات مرزی استوار است.

در بخش کشاورزی 12 هزار هکتار زمین آبی و 108 هزار هکتار زمین دیم و نزدیک به 150 هزار هکتار مراتع عالی وجود دارد.

از عمده ترین محصولات کشاورزی این شهرستان می توان: گندم ، جو، عدس ، سویا ، پنبه و چغندر را نام برد. زنان روستایی در کنار مردان فعال بوده و علاوه بر مشارکت جدی در تولیدات کشاورزی و دامداری در تولیدات صنایع دستی از جمله : فرش،گلیم،جاجیم،قالیچه،فرش،لباسهای پشمی مرغوب و محصولات لبنی نسز نقش اساسی دارند.

گمرگ بیله سوار

گمرگ بیله سوار در سالهای دور به علت موقعیت مرزی بین ایران و شوروی سابق در مبادلات تجاری فعال بوده است، اما پس از مدتی به علت افتتاح راه آهن ( شوروی به جلفا و تبریز ) از سال 1913 میلادی به تعطیلی کشیده شد ولی به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و باز شدن مرزها در سال 1368 هجری شمسی ، گمرگ این شهرستان دوباره فعال گردید و ترانزیت کالا و سوخت به مقصد نخجوان و آذربایجان ، از طریق جمهوریهای تازه استقلال یافته و کشورهای آسیای میانه گسترش یافت. بطوریکه در هرسال بطور متوسط تعداد 50000نفر مسافر و 30000 دستگاه کامیون در جهت بازدید ، تجارت و توریست مبادله مرزی انجام می شود

پایانه مرزی بیله سوار بعنوان یکی از 14 ورودی و خروجی مجاز زمینی کشور، بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان می باشد.که بلافاصله بعد از مصوبه شورای محترم عالی اداری در اواخر سال 1375 فعالیت خود را شروع و هم اکنون بعنوان یک مرز پر رونق بحساب می آید.

جایگاه قانونی پایانه مرزی :

براساس بند 4 مصوبه شماره 10103/دش/1 مورخ 10/9/75 شورای محترم عالی اداری ، سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور با رعایت الویت ها و برنامه زمان بندی شده ، نسبت به حفظ و نگهداری ، توسعه و تکمیل مستحدثات موجود و همچنین ایجاد تاسیسات جدید در مبادی ورودی و خروجی مجاز زمینی کشور که از تاریخ فوق" پایانه مرزی "نامیده می شودو اداره امور و هماهنگی فعالیتهای آن را در منطقه ایست اجباری عهده دار می باشدکه برابر طرحها و نقشه های مصوب شورای ساماندهی اقدام می نماید.

از فروردی ماه 1379 گمرگ بیله سوار با موافقت طرفین رسمی گردیده است که خوشبختانه بعد از آن مسافران و تجار دو طرف بویژه فعالین شهرستان آستارا به این منطقه سرازیر شده اند بازار گمرگ این شهرستان در حال حاظر رونق زیادی داشته و میزبان میهمان های زیادی از نقاط مختلف کشور می باشد که بعلت ارزان بودن وسایل آن به این بازار روی آورده اند

ماکارونی ، سیب زمینی ، پتو ، رب گوجه ، نایلون ، موکت ، فرش ماشینی ، مصالح ساختمانی ، پوشاک ، لوازم بهداشتی و آرایشی و ترانزیت انواع کالاها از جمله کالاهای مبادله شده می باشد.

طرح های اجراشده و مورد نیاز شهرستان

مهمترین طرحهای سالهای اخیر می توان از: تلفن همراه، شبکه 4 سیما،گازرسانی، تصفیه آب شرب شهری(که هنوز آب شهر تصفیه خوبی نمی شود) طرح فاضلاب شهری( هنوز افتتاح نشده است) آبرسانی به بیش از 45 روستا، بیمارستان ( بیمارستان بدون متخصص که فقط اسم بیمارستان را یدک می کشد ) 40 خانه بهداشت ، مجتمع ورزشی و استخر شنا و میدان چمن فوتبال، مجموعه پایانه مرزی و تیرپارک ، میهمانسرای ایرانگردی، مجتمع فرهنگی و هنری ، پروژه های مهم آب و خاک و پروژه های متعدد عمران شهری نام برد.

عکس مدرسه تاریخی امام خمینی (ره) تاریخ تاسیس 1305

عکس قله دختر بیله سوار (قز قلعه سی)

عکس از پارک تاریخی تپه نرگس

از نیازمندیهای این شهرستان می توان به : اتمام سد خداآفرین که باعث آبی شدن اکثر زمینهای دیمی خواهد شد ، اتمام حذف گردنه لنگان ، ایجاد منطقه ویژهء اقتصادی ، تجهیز دانشگاه بین المللی پیام نور بیله سوار، احداث کشتارگاه صنعتی ، ایجاد کارخانجات مادر و اشتغال زا و ..........

معرفی شهرستان بیله سوار مغان

مطالب مشابه :

سه رشته دیگر نیز به رشته های دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيله سوارمغان افزوده شد

۲۴ ساعته شدن گمرک بیله‌سوار

خدمات سپه به دانشگاههای بیله سوار مغان

بیله‌سوار مجتمع خدماتی ـ رفاهی ندارد

معرفی شهرستان بیله سوار مغان

سرپرست دانشگاه آزاد منصوب شد

بیله‌سوار به منطقه آزاد تجاری ارس می‌پیوندد