شیمی آلی 1

þهدف

به دليل استفاده ي گسترده از محلول ها در آزمايشگاه ها آشنايي با روش ساخت و انواع آنها ضروري است. هدف از اين آزمايش ساخت محلول هاي متفاوت و تمرين روشهاي رقيق سازي محلول ها است.

þمقدمه

مقدار جسم حل شده در محلول را غلظت آن جسم مي نامند. بر حسب مقدار جسم حل شده در حلال ممکن است محلول رقيق، غليظ، اشباع و فوق اشباع باشد. محلول اشباع محلولي است که جسم تا ماکزيمم حلاليت خود در آن حل شده باشد. از آنجايي که حل شدن تابع حرارت است حالت اشباع را با درجه حرارت ذکر مي کنند.

محلول فوق اشباع محلولي است که مقدار جسم حل شده خيلي بيشتر از قدرت حلاليت، در محلول وجود دارد.

þتئوري

محلول هاي استاندارد: به محلولي که داراي مقدار معيني از جسم در محلول باشد، محلول استاندارد گويند. اين محلول ها معمولا به دو طريق ساخته مي شوند:

الف- از انحلال ماده خالص در محلول

ب- استفاده از يک محلول آماده که پس از تيتر کردن با يک محلول استاندارد، آنرا مورد استفاده قرار مي دهند.

محلول هاي نرمال: محلول هايي که در هر ليتر آن يک اکي والان گرم ( يعني معادل ظرفيت/ وزن مولکولي) از ماده در حلال باشد را گويند. جهت ساخت محلول هايي با نرماليته کمتر از محلول هايي با نرماليته بالاتر از فرمول زير استفاده مي شود:

N1V1= N2V2

N1,V1 نرماليته و حجم محلول اوليه ( غليظ تر ) و N2V2, نرماليته و حجم محلول دلخواه است.

محلول هاي مولار: محلول هايي هستند که در هر ليتر آن يک مولکول گرم جسم مورد نظر حل شده باشد محلول هاي مولار را با M نشان مي دهند.

محلول هاي مولال: محلول هايي هستند که يک مولکول گرم از ماده مورد نظر در 1000 گرم وجود دارد. محلول هاي مولال را با m نشان مي دهند.

محلول هاي درصد:

اين محلول ها سه نوع اند:

الف- وزن در وزن : شامل گرم ( يا ميلي گرم) از جسم حل شده در حلال بطوري که وزن کل 100 گرم (يا ميلي ليتر ) شود.

ب- وزن در حجم: گرم ( يا ميلي گرم) از جسم حل شده در حلال بطوري که حجم کل 100 گرم ميلي ليتر باشد.

ج- حجم در حجم: حجمي از جسم حل شده در حلال به طوري که حجم کل 100 ميلي ليتر شود.

رقيق سازي: رقت محلول ها را با علامت (:) نشان مي دهند. براي محاسبه غلظت يک محلول رقيق، غلظت محلول اوليه را در معکوس رقت ضرب مي کنند.

þمواد و وسايل لازم

NaCl، اسيد سولفوريک 96%، بالن ژوژه cc 100 ، پيپت cc 100

þروش کار

در اين جلسه ما بايد دو محلول بسازيم:

1- cc100 محلول NaCl 1/. مول بر ليتر 2- cc100 محلول H2SO4 2 نرمال

1- براي درست کردن cc100 محلول NaCl 1/. مول بر ليتر ابتدا بايست توسط فرمول ارائه شده در کلاس(معادلات آزمايش شماره1) مقدارNaCl مورد استفاده را بدست بيآوريم سپس آن را در بالن ژوژه که حجم آن cc100 است مي ريزيم و سپس توسط پيپت حجم ظرف را به cc100 مي رسانيم. در اين حالت ما محلول cc100 NaCl 1/. مولار داريم.

2- براي درست کردن cc100 محلول H2SO4 2 نرمال ابتدا توسط فرمول ارائه شده در کلاس(معادلات آزمايش شماره 2) نرماليته ي محلول H2SO4 96% را به دست مي آوريم سپس توسط فرمول حجم محلول اسيد سولفوريک 96% را محاسبه مي کنيم. سپس آن را در بالن ژوژه که حجم آن cc100 است مي ريزيم و توسط پيپ حجم آن را به cc100 مي رسانيم. ما در اين حالت محلول H2SO4 2 نرمال تهيه کرده ايم.

þمشاهدات

در آزمايشگاه معمولاً مواد غليظ داريم چون اولاً جاي کمتري اشغال مي کنند و ثانياً ديرتر خراب مي شوند در ضمن ما مي توانيم از اين ماده غليظ هر غلظتي که بخواهيم بدست آوريم.

؟: مي خواهيم از HCl 6مولار – 100cc - HCl 2 مولار بسازيم؟

? پاسخ:

M1=2 ,V1=100 , M2=6 , V2=?

M1 V1= M2 V2

100*2=6*V2

V2=33.3

پس بايد مقدار 3/33 از ماده غليظ برداريم و در بالن ژوژه 100 سي سي بريزيم و حلال را به آن اضافه کنيم تا به حجم برسد اکنون HCl با مولاريته ي 2 را ساخته ايم.

؟: مي خواهيم از H2SO4 96% 1ليتر محلول بسازيم با مولاريته ي 3 چه کنيم؟

? پاسخ:

مولاريته ي H2SO4 را از درصد بدست مي آوريم. دانسيته H2SO4از روي بر چسب محلول1.84و جرم مولکولي آن 98.08 است.

M= 96*1.84*10 / 98.08

M= 18.009

M1V1= M2V2

1*18 = 3V1

V1= 6

þنتيجه

1-کار با پيپت هاي مختلف با حجم هاي مختلف و استفاده از پوآر

2- محلول سازي و رقيق سازي

معادلات آزمايش شماره1

0.1 mol * 58.5 gr / 1 mol = 5.85 gr

0.1 mol / 1 Lit * 58.5/ 1 mol = 5.85 gr * 0.1 Lit = 0.585 gr

پس مقدار 0.585 گرم از NaCl را به حجم 100 سي سي در آب مي رسانيم تا محلول 1/. مولار را بدست آوريم.

معادلات آزمايش شماره 2

N= 10*96*1.84 / 98.08/2 = 1766.4 / 49.04 = 36.00

N1 V1= N2 V2

2*100 = 36 * V2

V2 = 5.55

پس مقدار55/5 سي سي از H2SO4 را به حجم 100 سي سي مي رسانيم.

راهنماي علائم: *=Í و /=÷

شیمی آلی 1

مطالب مشابه :

محلول سازی

محلول سازی(اسید)

استوکيومتري در محلول ها

استاندارد کردن اسید و باز- تیتراسیون خنثی سازی

گزارش کار محلول سازی

ازمایش محلول سازی(شیمی الی)

شیمی آلی 1

آزمایشگاه آنالیز و تجزیه

استوکيومتري در محلول ها