عکسهایی از ماشین پلیس های ایرانی از ابتدا تا کنون

ایران ناز، سیر تحول خودرو های پلیس راهنمایی و رانندگی طی 70سال اخیر جالب است. از دهه 1320 كه خودرو های آلمانی، انگلیسی و آمریكایی به خدمت شهربانی كل كشور درآمدند تا امروز كه از بنز، پژو و زانتیا برای كارهای مربوطه استفاده میشود.

شاید كمتر كسی به نوع خودروها و تجهیزات به كار رفته در آنها توجه كرده باشد ولی آنچه مسلم است اینكه صرف‌نظر از قدمت طولانی استفاده از خودرو در این بخش تنها ظرف چند سال اخیر شاهد ارتقای تجهیزات در این خودروها بوده‌ایم به عبارت دیگر خودروهای پلیس شاید بیش از 60 سال جز به چراغهای گردان، بی‌سیم و بلندگو به چیز دیگری مجهز نبودند اما امروز به سیستم‌هایی نظیر دوربین‌های خودكار، دستگاه‌های GPS، لوازم تشخیص مصرف نوشابه‌های الكلی توسط رانندگان، امكانات رایانه‌ای و ... تجهیز شده‌اند. در ادامه به سیر تحول این خودروها اشاره می‌كنیم.

دهه 1320
مدلی از بنز قدیمی، حدود 67 سال پیش یعنی در سال 1940 میلادی ساخته و برای به كارگیری در شهربانی روانه تهران شد. در آن روزگار هنوز خودروهای پلیس به چرا‌غ‌های گردان، بی‌سیم و بلندگو مجهز نشده بودند.

دهه 1330
فولكس‌واگن قورباغه‌ای شكل با دو رنگ مشكی و سفید كه به یك چراغ‌گردان آبی‌رنگ و یك دستگاه بی‌سیم با برد محدود مجهز شده بود از جمله وسایل نقلیه مورد استفاده پلیس راهنمایی و رانندگی در آن زمان بود. این خودرو هم‌اكنون در پاركینگ نیروی انتظامی خاك می‌خورد.
خودرو دیگری كه در این دهه به كار گرفته شد، بنز بود. در این دو دهه شهربانی كل كشور تقریباً تمام دوران حكومت پهلوی اول و ابتدای دوره پهلوی دوم را با خودروهای آلمانی سپری كرد.

دهه 1340
دهه 1340 را باید تقریباً آغاز دوباره ورود خودروهای آمریكایی به این عرصه دانست دوج‌های كرنت شش‌سیلندر ساخت كشور آمریكا با پلاك‌های سه‌رقمی دست‌نویس كه حداكثر سرعت آنها به 200 كیلومتر در ساعت می‌رسید از سال 1346 تا 1354 مورد استفاده قرار گرفتند. دوج كرنت دارای یك بلندگوی كوچك بود كه بر روی گلگیر جلو و كنار كاپوت نصب می‌شد و مجهز به یك بی‌سیم دستی، چند پروژكتور و یك چراغ گردان ثابت بود.

دهه 40 همان دهه‌ای است كه افسران زن با موتورسیكلت در سطح شهر تهران تردد می‌كردند (سال 1346) و ضمن راهنمایی خودروها بعضاً آنها را جریمه نیز می‌كردند.

دهه 1350
در تمام دهه 1350 در كنار لندرور انگلیسی خودروهای آمریكایی بیوك، شورولت رویال و بنز230 به كار گرفته شدند.بنز230 با چراغ‌های جلو عمودی شش‌سیلندر بودند و حداكثر سرعت آنها برای این كار 220 كیلومتر در ساعت تنظیم شده بود این خودروهای آلمانی از سال 1350 تا 1356 در شهربانی ایران خدمت كردند.

بنزهای 230 پلیس بر روی سقف خود و در وسط آن دارای یك بلندگو بودند كه با اهرمی از داخل اتاق به سمت چپ و راست حركت می‌كرد. پلاك این خودروها نیز دست‌نویس و چهاررقمی بودند. این خودرو هم همچون دوج كرنت از یك بی‌سیم بلندگو و بی‌سیم موتورلا آمریكایی بهره می‌جست. از رنجرور انگلیسی كه دارای هشت‌سیلندر و توان حداكثر سرعت 200 كیلومتر در ساعت بود از سال 1354 تا سال 1359 در مناطق كوهستانی و برف‌گیر استفاده شد رنجرورها مجهز به كولرهای سقفی بودند ولی در همان سال‌ها یك دستورالعمل قانونی در حال تبدیل‌كردن خودروهای پلیس به شورولت رویال بود. براساس آن دستورالعمل دستگاه‌های دولتی و نظامی ملزم شده بودند از كالاهای ساخت داخل استفاده كنند و از آنجا كه شورولت آمریكایی در ایران مونتاژ می‌شد بنابراین از سال 1356 تا سال 1362 از این خودرو شش‌سیلندر با توان رسیدن به سرعت 220 كیلومتر در ساعت استفاده شد.

دهه 1360
بنز 250 هم از جمله خودروهایی بود كه در دهه‌های 50 تا 70 مورد استفاده پلیس قرار گرفت. این خودرو آلمانی شش سیلندر بود و با چراغ‌های افقی قادر بود 200 كیلومتر در ساعت را بپیماید.

بنزهای 250 كه اول به صورت دنده فرمان (دنده رول) بودند بعدها انواع گیربكسی آن هم وارد كشور شد و مورد استفاده قرار گرفت.

دهه 1370
اما دهه 1370 را باید زمان ورود خودروهای شرقی به ناوگان پلیس دانست به طوری كه كم‌كم سروكله تویوتا كریسیدا ژاپنی هم پیدا شد این خودرو چهارسیلندر بود و قادر بود 200 كیلومتر مسافت را طی یك ساعت بپیماید.

از تویوتا كریسیدا بین سال‌های 1370 تا 1379 استفاده شد.اواسط دهه 70 یعنی از سال 1374 به بعد پاجرو هم آمد و مورد استفاده پلیس راه كشور قرار گرفت. پاجرو ژاپنی شش‌سیلندر بود و 200 كیلومتر در ساعت سرعت می‌گرفت.

دهه 1380
دهه 1380 عصر به كارگیری خودروهای سمند، زانتیا، پژو206 و بنز240E.خودروهایی كه به ایربگ، سیستم‌های ترمزABS و بی‌سیم‌های دوربرد و بلندگوهای پیشرفته آمریكایی، رایانه و امكانات ماهواره‌ای مجهز شده‌اند.