بدل و راه های تشخیص آن
بدل
چکیده
یکی از موانع اصلی یادگیـــری ، عدم توانــــایی دانش آموزان در درک و تعمیم مفاهیم و خلط مبحث با مباحث دیگر می باشد. بـــدل در کتاب فارســـی اول راهنمایی از جمله مباحثــی است که معمولا دانش آموزان در تشخیص و کاربرد آن دچار اشتباه شده و آن را با مباحث دیگر از جمله صفت و مضاف الیه قاطی می کنند.این مقاله در پی تسهیل در امر آموزش بدل و راه های تشخیص آن است.
کلید واژه : بدل ، صفت ، مضاف الیه
تعریف بدل
بــــدل اسم یا گروه اسمی است که نــام دیگر یا شهرت یامقام و عنوان یا لقب یا شغـــل ویا یکی دیگر از خصوصیات اسم قبل از خود را بیان می کند.( انوری ، ۱27 و دکتر خانلری ، 93 ) در واقع بدل برای توضیح یا تاکید اسم قبل از خود می آید . ( خیامپور ، 44 ) به بیان ساده تر گاهی چون کسی یا چیزی را نام می بریم گمان می کنیم که شنونده احتمـــال دارد مقصود ما را در نیابد.پس برای واضح تر کردن مقصـود خودمان ، نـام دیگر یا شغـل و مقام یا نشـــانی دیگر اسم را بیان می کنیم.این توضیح اضافی که درباره ی اسم می دهیم «بدل»خوانده می شود . (خانلری ،94-93)
ویژگی های بدل
ویژگی های بدل که ما آنها را با عنوان « راه های تشخیص بدل » می شناسیم عبارت اند از :
۱ – بدل و اسم قبل از آن باید در جمله ، یک نقش داشته باشند.
2 – بدل و اسم قبل از آن باید یک چیز یا یک شخص باشند و دو چیز یا دو کس مستقل از هم نباشند .
3 – بدل از جمله قابل حذف شدن باشد ؛بدون این که به معنی جمله آسیبی برسد .
4 – بعد از بدل بلافاصله فعل نمی آید .
5 – اسم قبل از بدل نباید کسره داشته باشد .
6 – بدل بین دو ویرگول قرار می گیرد .
مثال : فردوسی ، حماسه سرای بزرگ ایران ، سخن را به آسمان علیین برد .
که اگر این مثال را با روش ها یا همان ویژگی های شش گانه ی فوق بررسی کنیم ؛می بینیم که :
۱ – حماسه سرای بزرگ ایران و فردوسی هر دو در جمله نقش نهادی دارند .
2 – هر دو یک شخص هستند .یعنی فردوسی همان حماسه سرای بزرگ ایران است و این ها دو شخص مستقل از هم نیستند .
3 – ما می توانیم بدل ( حماسه سرای بزرگ ایران ) را از جمله حذف کنیم ؛ بدون این که به معنی جمله آسیبی برسد .
4 – بعد از بدل ( حماسه سرای بزرگ ایران ) بلافاصله فعل نیامده است .
5 – اسم قبل از بدل ( فردوسی ) کسره ندارد .
6 – بدل ( حماسه سرای بزرگ ایران ) بین دو ویرگول قرار گرفته است .
فرق بدل با صفت و مضاف الیه
فرق بدل با صفت ، آن است که موصوف با کسره به صفت اضافه می شود ، ولی مبدل منه ( اسم قبل از بدل ) با کسره به بدل اضافه نمی شود . ( انوری ، ۱28 )
فرق بدل با مضاف الیه ، آن است که اولا : مضــاف با کســره به مضاف الیـــه اضـــــافه می شود ،ولی
مبدل منه ( اسم قبل از بدل ) به بدل اضـــافه نمی شود .ثانیا : مضـــاف ومضاف الیه دو موجود مستقل وجداگانه اند ، در حالی که بدل و اسم قبل از آن هردو یکی هستند . ( انوری ، ۱28 )
منابع و ماخذ
ا – انوری، حسن ، دستور زبان فارسی ، جلد2 ، چاپ بیستم ، انتشارات فاطمی ،تهران ، ۱379
2 – ناتل خانلری ، پرویز ، دستور زبان فارسی ، چاپ هجدهم، انتشارات توس ، تهران ،۱380
3 – خیامپور ، عبدالرسول دستور زبان فارسی ، چاپ یازدهم ، انتشارات ستوده ،تبریز ، ۱382
نویسنده ی مقاله : محمد حسین زاده
مطالب مشابه :
شعر- فصل بازنشستگی( از منظومه ی زندگی)
حرف های من - شعر- فصل بازنشستگی( از منظومه ی زندگی) - سروده ها و نوشته ها
شعر بازنشسته سرودۀ حمیدرضا طهماسبی
گل و بلبل - شعر بازنشسته سرودۀ حمیدرضا طهماسبی - اشعار حمیدرضا طهماسبی
بازنشستگی
یکی بود یکی نبود - بازنشستگی - وبلاگ شخصی محسن مردانی خلاصه‌ی کتاب و برگزیده‌ی شعر
شعر پند پیران
بازنشستگان آئينه تمام نماي شاغلين است - شعر پند پیران - موضوعات مربوط به بازنشستگان و
بازنشستگی
وب گردی و وب نویسی - بازنشستگی برچسب‌ها: پاییز و درخت, بازنشستگی و سفر, شعر,
حکم حقوق بازنشستگی
حکم حقوق بازنشستگی. رادیو و از همه بدتر، سرودن شعر طنز گذشته است و به همین خاطر، فعلا
شاعر بازنشسته
شعر هم آن گونه کالا بعضی ها طوری به طور رسمی از شاعری اعلام بازنشستگی می کنند که آدم
حقوق بازنشستگی
داستانک - حقوق بازنشستگی - بـــزرگترین آرشیـــو داستـــــــــــان ♥ شعر های عاشقانه
بدل و راه های تشخیص آن
شعر و ادبیات و اطلاعات شعر بازنشستگی. زندگی شطرنج دنیا و دل
برچسب :
شعر بازنشستگی