سفره عقد – تزیین سفره عقد – مدل سفره عقد

سفره عقد یکی از سفره‌های سنتی ایرانی است که در مراسم عقد و یا هنگام عروسی پهن می‌شود و عروس و داماد بر سر آن می‌نشینند و به خطبه عقد گوش فرا می‌دهند. سفره عقد در اکثر شهرهای ایران رواج دارد.

در سفره عقد شش ظرف وجود دارد که هرکدام محتوی چیزی است که بیانگر آرزویی برای عروس داماد است. ظروف سفره عقد معمولاً شامل : گردو، بادام، فندق، نان و نبات و تخم مرغ می‌باشند. در میان این ظروف سفره عقد، ظرف هایی از شیرینی و نان پنیر وسبزی، جام هایی از عسل و ماست که کنایه‌ای از شیرینی و ترشی در کنار هم در زندگی مشترک می‌باشند قرار دارد . تخم مرغ در سفره عقد نمادی است برای باروری و زایش اولاد توسط عروس ونان نمادی برای برکت ورزق ورورزی است.نبات برای شیرین کامی و…

اجزای سفره عقد به گواهی تاریخ یکی از رسوم و گزینش های پیشینیان بی حکمت و بی دلیل نبود . در واقع گستردن بساط عقد پیش از عروس و داماد نوعی کارت تبریک گویا با آرزوی سعادت برای زوج جوان بود . با این هدف وبه این مضمون هر ترکیب و ماده ای که در سفره عقدبه کار می رفت ، معنایی ویژه و زیبا در خود داشت . شاید امروز بیشتر عروس و داماد ها و اطرافیان آنها ندانند که معنای ترکیب سفره عقد چیست و در اساس به چه منظور ی گسترده می شود . یعنی از یک رسم پر معنای دیرین فقط صورت ظاهری آن حفظ شده و به جا مانده است .

اجزای سفره عقد:

اجزای سفره عقد عبارتند از:

قرآن مجید:کتاب خدا به نشانه ی مورد تایید قرار داشتن وصلت از سوی خداوند و طلب یمن و برکات الهی جلو آینه و بالای جانماز قرار می گیرد.

آینه: آینه یکی دیگر از اجزای سفره عقد است، هچنان که در خرید عروسی آینه در سرلوحه و پس از قرآن مجید قرار دارد ، در سفره عقد نیز در صدر سفره و رو به عروس و داماد قرار می گیرد تا با نگریستن در آن دلهایشان نسبت به هم مانند آینه صاف و زلال باشد و سعادتمند شوند.

شمعدان:یک جفت شمعدان از دیگر اجزای سفره عقد است،شمعدانها در دو سوی آینه جای دارندو شمع های فروزان درون آنها هنگام جاری شدن صیغه عقد ،‌نشانه آرزوی روشنایی وگرمی در پیوند عروس و داماد است .

جانماز:جانماز هم یکی دیگر از اجزای سفره عقد است.جانماز پیشاپیش آینه گسترده می شود و روی آن مهر و تسبیح زیبایی قرار می دهند تا گواهی بر پای بندی زوج نسبت یه اصول دین اسلام باشد و تبرک آن شامل حال عروس و داماد شود .

کاسه نبات:کاسه نبات در یک سوی بالای سفره عقد توده ای از نبات را به شکل زیبای قالبی خاص که گاه در چندین طبقه تهیه شده است ، قرار می دهند . نبات نماد آروزی شیرینی پیوند عروس داماد است که معمولا آن را از نبات اعلای زعفرانی تدارک می بینند.

نقل و سکه :نقل و سکه نقل به نشانه ی شیرین کامی و سکه برای افزایش روزی عروس و داماد سر سفره ی عقد گذاشته می شود . امروز مخلوطی از نقل سه مروارید و پولک را در بسته بندی های کوچک یا اشکال ابتکاری دیگر قرار می دهند واین تورها را با شکوفه و روبان تزیین می کنند.سکه های ویژه سفره عقد ،طلایی رنگ است که روی آن مبارک باد یا نام مبارک حضرت مهدی (عج) ضرب می شود .

تخم مرغ:یکی از اجزای سفره عقد تخم مرغ است.تخم مرغ نماد تولد وتداوم نسل است از این رو پیداست که نهادن آن بر سفره ی عقد به نیت ادامه نسل زن و مرد و باروری ازدواج آن دو می باشد. معمولا برای تبرک تعداد تخم مرغ ها را پنج دوازده یا چهارده به نیت پنج تن دوازده امام (ع)‌و چهارده معصوم(ع)‌انتخاب می کنند.

فندق گردو و بادام :فندق گردو و بادام این خوراکی های مقوی و پر مایه الهی رانیز به نشان گسترده بودن سفره خوراک عروس و داماد و توانمندی آنها سر سفره عقد می گذارند.

نان و پنیر نان:نان و پنیر نان نیز از دیگر اجزای سفره عقد است.نان و پنیر نان،را به نشانه ی برکت خداوند و پنیر را با نیت وسعت روزی و سپید بختی بر سر سفره عقد می نشانند . امروز نان و پنیر را به صورت لقمه های کوجک در می آورند و با نایلون محافظ غذامی پوشانند. سبزی را به نشانه ی سلامتی سر سبزی و خرمی در سفره عقد می گذارند.

گل:گل به نشانه شادابی و طراوات و به عنوان نمادی از زیبایی این پیوند،سبدی از گل بر سفره عقد می نشانند. همچنین برای آراستن اجزای دیگرسفره عقد نیز از شاخه های گل و گلبرگ های رنگین استفاده می کنند . گل سرخ یا رز نماد شناخته شده عشق در سراسر جهان است .

شیرینی آشکار است که شیرینی به نشانه به ارمغان آوردن شهد خوشبختی بر سر سفره عقد می نشیند.

میوه:میوه از دیگر اجزای سفره عقد است.نهادن میوه های رنگین بر سر سفره عقد به منزله برخورداری عروس و داماد از مواهب رنگارنگ الهی ونعمت های طبیعی زندگی است.

عسل: مراسم عسل در دهان همدیگر گذاشتن پس از جاری شدن صیغه عقد به منظور آن که عروس داماد در آینده مایه ی شیرین کامی و دلارامی هم باشند.

کله قند:کله قند،از اجزای دیگر سفره عقد است.ساییدن یک جفت کله قند هم شکل و هم اندازه روی پارچه ای بر سر عروس و داماد به نیت فروباریدن شادی و شییرنی بر سر آنها طی زندگی مشترک صورت می گیرد. تور قند ساییدن حریر تور با پارچه نازک سپید رنگی را به شکل مربع یا مستطیل تهیه می کنند تا کله قند ها روی آن بر سر عروس و داماد ساییده شود .

تصاویری از مدل سفره عقد