توضیح تجهیزات موجود در بخش مراقبت های ویژه نوزادان

فیدینگ تیوب ها یا لوله های تغذیه

اغلب نوزادان بستری در NICU در به دست آوردن انرژی مورد نیازشان از راه تغذیه با سینه مادر ناتوان هستند ، بنابراین پرستاران از یک لوله تغذیه کوچک جهت دادن مواد مغذی یا شیر مادر به نوزاد استفاده می کنند. این لوله از طریق دهان یا بینی نوزاد وارد شده و در معده تعبیه می‌شود.

اگر نوزاد بتواند مقداری از شیر مورد نیاز روزانه خود را از طریق سینه مادر بخورد ، پرستار فقط جهت استراحت دادن به نوزاد از لوله تغذیه استفاده خواهد کرد. گاهی اوقات نوزادان تمام تغذیه روزانه خود را از طریق لوله تغذیه دریافت می کنند که علت آن این است که آن ها انرژی زیادی جهت صرف تغذیه از راه بطری را ندارند. لوله های تغذیه دردناک نیستند و جنس آن ها طوری است که پس از ثابت شدن حرکت نمی کنند و باعث اصطکاک و مالش نواحی اطراف نمی شوند. البته اگر مدت زیادی در محل باقی بمانند ممکن است در حلق یا بینی سائیدگی ایجاد کنند.

کاتتر های داخل وریدی (‌برانول ها یا آنژیوکت)

لوله های قابل انعطافی هستند که توسط یک سوزن کوچک داخل ورید تعبیه می شوند. در ابتدا برانول با سوزن وارد رگ می شود ، سپس سوزن خارج شده و قسمت پلاستیکی ظریف داخل رگ باقی می‌ماند. تقریباً تمام نوزادان بستری در NICU یک مسیر رگی جهت دریافت مایعات و دارو دارند که معمولا در دست ها یا بازوها قرار دارد اما گاهی ممکن است در پا ، ساق پا و یا حتی روی سر قرار داشته باشد.

گاهی اوقات لازم است برای دادن حجم بیشتری از مایعات و دارو ، مسیر وریدی بزرگتری در دسترس باشد ؛ این مسیر ورید های مخصوص ، مسیر مرکزی نامیده می‌شود ؛ چرا که آنژیوکت در ورید های بزرگتر و مرکزی تر سینه ، گردن و یا کشاله ران تعبیه می شود.

مسیر های شریانی

این مسیر ها شبیه مسیر های وریدی هستند با این تفاوت که در آن ها کاتتر به جای ورید در شریان قرار داده می شود. از این مسیر برای اندازه گیری فشار خون ، تعیین سطح اکسیژن خون شریانی و خون گیری های شریانی برای اندازه گیری گازهای خون شریانی استفاده می شود. (اگرچه ممکن است بعضی نوزادان فقط کاف فشارسنج را در بازوی خود داشته باشند.)

کاتتر نافی

ناف نوزاد یک ورید و دو شریان دارد. در ساعات اولیه پس از زایمان ، بند ناف یک راه آماده برای دسترسی به ورید و شریان است ؛ بدون اینکه نیازی به سوراخ کردن پوست توسط سوزن وجود داشته باشد. این مسیر جهت انجام تزریقات دارویی به طور مرتب و با قطرات تنظیم شده در زمان خاص برای نوزاد به کار می رود که اصطلاحاً Drip (چکه کردن) گفته می شود. پزشکان از این طریق دارو رسانی یا Drip ، برای کمک به عملکرد قلبی ، بالا بردن فشار خون و یا کاهش درد استفاده می کنند. این کاتتر ها به مدت طولانی در داخل عروق نافی نگه داشته نمی شود.

وارمر های نوزادان

وارمر ها تخت هایی هستند با گرم کننده های تابنده که در قسمت بالای تخت تعبیه شده است. والدین می توانند نوزادان خود را روی وارمر لمس کنند اما بهتر است همیشه قبل از انجام این کار با پرستار مسئول هماهنگ شود.

علل عدم توانایی نوزادان در تنظیم درجه حرارت بدن:

‌- کم بودن سطح بدن نوزاد نسبت به وزن

- ‌ضعف عایق بندی نوزاد و کم بودن چربی زیر پوست

- ‌اندازه سر نوزاد

چگونگی دفع گرما از پوست:

- تشعشع (Radiation)

- هدایت

- کنوکسیون (Conduction)

- تبخیر (Evaporation)

ایزوله یا انکوباتورها

‌تخت های کوچکی هستند که از پلاستیک تمیز و سخت ساخته شده اند. انکوباتورهای پرتابل جهت انتقال داخل بخش های بیمارستانی و یا انتقال از بیمارستان به مراکز دیگر ، تسهیل نقل و انتقال در آمبولانس و هواپیما کاربرد دارند و با ولتاژهای ۱۲v dc ‚ ۲۴v dc ‚ ۱۲v ac می توانند کار کنند. دمای داخل انکوباتورها کنترل شده و روی صفحه ای نشان داده می شوند. این کار به این دلیل صورت می گیرد که نوزادان نارس اغلب در حفظ دمای بدنشان دچار مشکل می شوند. دریچه هایی که روی دستگاه انکوباتور تعبیه شده ، این اجازه را می دهد که پرستاران و پزشکان بتوانند نوزاد را معاینه کنند و والدین بتوانند نوزادان خود را به راحتی لمس کنند. از پارامترهای قابل کنترل در انکوباتور ‌می توان به ‌حرارت ، رطوبت و اکسیژن اشاره کرد. مزایای انکوباتور شامل محیط شفاف ، کنترل خودکار (Servo Control) ، دو جداره بودن ، سیستم کنترل رطوبت ، سیستم تأمین اکسیژن و تهویه هوا و ایزولاسیون است.

پارامترهای قابل ملاحظه در انتخاب انکوباتور:

- سیستم مجهز به Servo Control باشد.

- دو جداره بودن محفظه انکوباتور

- قابلیت دسترسی به نوزاد از چند جهت

- سنسور کنترل هوا

- قابلیت کنترل رطوبت

- کنترل حرارت توسط سنسور پوستی که باید حساسیت کافی داشته باشد.

- آلارم های مناسب جهت اختلالات عملکردی دستگاه

- کلید Silence جهت قطع موقت آلارم

پارامترهای قابل ملاحظه در انتخاب انکوباتور پرتابل:

- ظرفیت کپسول اکسیژن

- ظرفیت باطری

- قابلیت جدا شدن دستگاه به همراه باطری و کپسول اکسیژن از ترالی

- دو جداره بودن محفظه انکوباتور

مانیتورها

نوزادان بستری در NICU متصل به صفحات نمایشگری هستند که پرستار را به طور مداوم از علایم حیاتی نوزاد باخبر می کند. نوزادانی که مانیتور می شوند ، اغلب توسط پرستاران در وضعیت های آرام مثل خوابیده به شکم یا به پهلو قرار داده می شوند. مانیتورها تمام اطلاعات ضروری را در قسمت های مختلفی از صفحه به طور همزمان نشان می دهند. لیدهای سینه ای مانیتورها شامل برچسب های کوچک بدون درد هستند که به سیمی متصلند و برای نوزادان خطری ندارند. این لیدهای سینه ای قادرند ضربان قلب و تعداد تنفس نوزاد را شمارش کنند. همچنین این دستگاه می تواند سطح اکسیژن خونی را روی مانیتور نشان دهد که این کار از طریق یک پروب بدون دردی انجام می گیرد که مانند بانداژ کوچکی به انگشتان دست یا پای نوزاد بسته می شود و نور قرمز رنگ ملایمی داخل آن روشن است. پروب درجه حرارت توسط سیمی به پوست نوزاد چسبانده شده و می تواند درجه حرارت بدن را روی صفحه مانیتور نشان دهد.

جهت کنترل فشار خون نوزاد ، معمولا یک کاف فشار سنج در کنار مانیتور وجود دارد که در مواقع لزوم فشار خون وی کنترل شده و روی صفحه مانیتور نشان داده می شود و عوارضی روی پوست ایجاد نخواهد کرد.

ونتیلاتورها

گاهی اوقات نوزادان بستری در NICU جهت تنفس به کمک ویژه احتیاج پیدا می کنند. این نوزادان توسط لوله تراشه (یک لوله پلاستیکی که از راه دهان یا بینی در نای قرار داده می شود) به دستگاه ونتیلاتور (ماشین تنفس) متصل می شوند. نوزادانی که به مدت طولانی یا ماه ها در NICU بستری بوده اند ، ممکن است تراکئوستومی شده باشند. تراکئوستومی روشی است که در آن لوله از قسمت گردن مستقیماً داخل نای گذاشته می‌شود. از این طریق تا پایان دوره بستری به ونتیلاتور وصل می شوند. انواع مختلفی از ونتیلاتورها وجود دارد ولی تمام این دستگاه ها یک هدف را دنبال می کنند.

ونتیلاتورContinuous Positive Airway Pressure) CPAP) : در این روش نیز برای کمک به تنفس نوزادان نارس ، اکسیژن با فشار از طریق شاخک های بینی یا از طریق ماسک های مخصوص به نوزاد داده می شود.

تخت احیاء نوزاد

تخت احیاء نوزاد دارای قابلیت های زیر است:

- کنترل حرارت به صورت خودکار متناسب با درجه حرارت بدن نوزاد توسط کنترلر و انتخاب حالت دستی.

- ایجاد گرمای موضعی بر بدن نوزاد از ۳۰ تا ۳۸ درجه سانتیگراد.

- امکان تغییر زاویه تخت نوزاد به صورت مکانیکی تا ۱۴ درجه در دو جهت.

- قابلیت حرکت دادن هد دستگاه به طرفین به وسیله ضامن پشت دستگاه برای عکس‌برداری X-ray

- دارای صفحه نمایشگر خروجی حرارت

- دارای لامپ معاینه مرکزی و لامپ های معاینه کناری در دو ردیف

- دارای چرخ آنتی استاتیک ترمز دار

سیستم هشدار دهنده:

- هشدار صوتی و بصری به هنگام قطع حس کننده دمای پوست.

- هشدار صوتی و بصری به هنگام عدم دسترسی به دمای تنظیم شده در مدت زمان ثابت.

- هشدار بصری در هنگام افزایش حرارت بیش از ۳۹ درجه سانتی گراد.

- هشدار صوتی و بصری در هنگام اختلال در سیستم.

- هشدار صوتی و بصری در زمان قطع شدن دستگاه از منبع برق شهر.

مشخصات فنی:

تغذیه الکتریکی: ۲۲۰ ولت – ۵۰ هرتز

ابعاد: ۶۵*‌۹۷*‌۱۹۰سانتی متر

وزن دستگاه: ۱۱۵ کیلوگرم

تجهیزات انتخابی

- نگهدارنده سیلندر اکسیژن

- سیلندر اکسیژن

- مانومتر و فلو متر اکسیژن

- امکان تغییر ارتفاع تخت

تخت احیا

فوتوتراپی

افزایش بیلیروبین خون ، شایع‌ترین علت بستری نوزادان رسیده و سالم در بیمارستان است. هزینه بالا ، خطر عفونت های بیمارستانی ، مضرات جدا شدن نوزاد از پرستاری مادر ، ایجاد حس بیمارگونه بودن نوزاد و قطع ارتباط والدین و فامیل با نوزاد از مسائلی است که منجر به ناخشنودی و مقاومت والدین در برابر بستری نوزاد و فوتوتراپی در بیمارستان شده است. به همین دلیل مدتی است فوتوتراپی در منزل در نقاط مختلف ایران انجام می شود. روش درمانی مورد استفاده برای درمان زردی نوزادی و پیشگیری از عوارض آن ، فوتوتراپی است. فوتوتراپی یک روش بی خطر و سالم است که ده ها سال است در درمان زردی نوزادان تجربه شده است. فوتوایزومریزاسیون بیلیروبین غیر مستقیم نامحلول موجود در سطح پوست و تبدیل آن به فرم قطبی و محلول ، مهمترین مکانیسم دفع بیلیروبین از طریق فوتوتراپی است و مسئول ۸۰% تأثیر این روش درمان است. فوتوتراپی معمول با قدرت ۶ تا ۱۲ میکرو وات بر سانتی متر مربع بر نانومتر برای زردی های متوسط و فوتوتراپی با قدرت بالای ۲۵ میکرو وات بر سانتی متر مربع بر نانومتر مانند BiliBed که می تواند تا حد ۶۰ میکرووات بر سانتی متر مربع بر نانومتر انرژی تولید کند ، برای زردی های شدید ؛ یکی از بهترین وسایل درمانی هستند.

در بیلیروبین های بسیار بالا برای جلوگیری از عوارض عصبی ، نیاز به تعویض خون است. شایع‌ترین علت نیاز به تعویض خون ، ناسازگاری گروه خون مادر و نوزاد است. هر چند اخیراً به واسطه دستگاه های فوتوتراپی بسیار قوی ، موارد تعویض خون در درمان زردی نوزادی کاهش یافته است اما مطالعات متعدد نشان داده اند در نوزادانی که دچار همولیز هستند ، فوتوتراپی نمی تواند میزان لزوم تعویض خون را تغییر بدهد و لذا باید در تمام نوزادانی که فوتوتراپی می شوند ، همولیز رد شده باشد.

نوزادان به دو روش جهت فوتوتراپی در منزل معرفی می شوند:

نوزادان رسیده و سالم دارای هیپربیلی روبینمی غیر مستقیم بالای ۱۴ و کمتر از ۱۸ میلی گرم در دسی لیتر که وزن بالای ۲۵۰۰ گرم و سن بالای سه روز داشته و علائم خطر مانند بی حالی ، شیر نخوردن ، تب ، ناسازگاری خونی مادر و نوزاد و پلی‌سایتمی نداشته باشند و نوزادانی که به علت بیلیروبین بالاتر از ۱۸ در بیمارستان بستری شده و اقدامات اولیه تشخیصی و درمانی انجام شده است و به غیر از ادامه فوتوتراپی نیاز به درمان دیگری ندارند.

لامپ های فتوتراپی:

- طول موج ۴۷۰- ۴۲۰ نانومتر (محدوده فرابنفش)

- شکسته شدن بیلی روبین خون

- دارای طول عمر مفید ۲۰۰۰ ساعت

بیلی روبین متر

بیلی روبین نتیجه تجزیه هموگلوبین و عدم ترشح از طریق کبد حاصل می شود. از علایم آن زردی پوست ، چشم ها و مخاط ها است.

مکانیسم اندازه گیری این دستگاه به این صورت است که یک پرتو نوری به پوست نوزاد تابیده شده (معمولا‌ به پیشانی یا سینه نوزاد) و سپس نور برگشتی به دو پرتو جداگانه تفکیک می شود و توسط یک دتکتور اپتیکال اندازه گیری می شود. میزان غلظت بیلی روبین خون از میزان جذب نور برگشتی به دست می‌آید.

مزایای این دستگاه:

- سادگی استفاده از آن

- عدم نیاز به لوازم مصرفی

- عدم نیاز به خونگیری

دستگاه رگ یاب لیزری

این دستگاه مورد استفاده در تمامی مراکز درمانی بهداشتی ، بیمارستان ها ، درمانگاه‌ها ، آزمایشگاه ها ، مطب ها و هر مرکزی است که با تزریق و رگ مرتبط باشند. با نشان دادن رگ برای استفاده قبل از تزریق و نشان دادن رگ جهت خون گیری ، خون دهی و نمونه گیری. همچنین رگی را که تغذیه می شود با این دستگاه می توان جهت کنترل و بررسی نشان داد و پیدا کرد.

دستگاه رگ یاب لیزری ‌به طور کلی برای شرایط زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

۱) فقدان نور و روشنایی در محل و مکان هایی که شرایط تاریکی و کمبود نور برای درمان مورد نظر الزامی است.

۲) مشکل پیدا کردن رگ به دلیل باریک شدن رگ ، انقباض دیواره عضلانی رگ و خون رسانی ضعیف و همچنین نمایان نبودن و دشواری تزریق ، نمونه گیری ، خون دهی و خونگیری

۳) این دستگاه استرس بیمار را هنگام تزریق و یا خوندهی بسیار کاهش داده و همچنین با به وضوح دیده شدن رگ ، ضریب خطای شخص متخصص را نیز پایین می آورد.

۴) برای نوزادان به دلیل حساسیت تزریق ، خون گیری ، نمونه گیری و خون دهی و پیچیدگی رگ.

۵) افرادی که رگ های واریسی دارند. (شایع ترین بیماری عروقی انسان است که حدود %۲۰ الی %۱۰ مبتلا هستند.)

این دستگاه قابل حمل بوده و می توان همراه هر پزشک ، پرستار ، پارامدیک ، دندانپزشک ، شخص و پرسنل متخصص ، دکتر خانگی ، در هر آمبولانس ، اورژانس ، بیمارستان ها ، آزمایشگاه‌ها ، مراکز درمانی و بهداشتی ، مطب ها و کلینیک ها و پلی کلینیک ها از آن استفاده کرد.

منبع:دپارتمان مرکزی مهدسی پزشکی

توضیح تجهیزات موجود در بخش مراقبت های ویژه نوزادان

مطالب مشابه :

وسایل لازم در زمان زایمان

پزشکی نوزاد و مادر

آمادگی خانواده برای ورود نوزاد

چگونه نوزاد خود را حمام کنیم ؟

توضیح تجهیزات موجود در بخش مراقبت های ویژه نوزادان

تضمین سلامت بیماران در اتاق عمل در شرایط بحرانی

مراقبت از نوزاد