ماهی دیسکس

ديسكس :
Discus
نام علمي : Symphysodon aequifasciatus
نام معمولي ( عمومي ) : ديسكس ( Discus )
خانواده : سيكليده (Cichlidae)
منشاء ( زادگاه ) : آمريكاي جنوبي ، بركه ها و رودخانه هاي آمازون . اما زيستگاه اصلي آنها علاوه بر رودخانه آمازون ؛ كشور هايي نظير كلمبيا ، پرو و ونزوئلا مي باشد .
اندازه بالغين : حد اكثر 15 سانتيمتر
طول عمر : 10 سال به بالا (تا 16 سال)
حداقل اندازه تانك ( آكواريوم ) : 150 ليتر و ترجيحا تانك دراز مطلوب تر است .
محل جاگيري در تانك ( آكواريوم ) : تمام مناطق
ماهيان سازگار براي همزيستي : بهتره تانك ديسكس ها اختصاصي باشد ولي با آنجل هم قادر به نگهداري هستند .
سطح مراقبت : سخت ph- اسيديته آب : 5 تا 7 ( آب اسيدي )
حرارت مطلوب : 27 تا 30 درجه سانتيگراد
سختي آب : 1 تا dH 8
خلق و خو ( سازگاري ) : در غالب موارد بسيار صلح جو است. درهنگام توليد مثل قلمرو طلب ميشود .
توليد مثل : به دليل نياز به ثبات و مطلوبيت عالي كيفيت آب ، توليد مثل آن مشكل است.
تغذيه : گوشتخوار . غذاهاي زنده ( ميگوي زنده و كرم خاكي ) ، غذاهاي منجمد ( دل گاو و بوقلمون و جگر گاو و گوسفند ) و غذاهاي خشك ( لوفاك و كرم فشرده ) .
شرايط تانك : تانك آنها بايد به اندازه اي بزرگ باشد كه هر ديسكس بتواند به راحتي و بدون مانع در آب شنا كند و در مواقع استرس جاهايي براي پنهان شدن آنها وجود داشته باشد كه براي اين منظور مي توان از چوب و گياهان طبيعي در تانك استفاده كرد .
زندگي گياهي : در تانك آنها حتماً بايد از گياهان طبيعي استفاده شود كه براي پيشگيري از خورده شدن گياهان بايد از گياهان محكمتري استفاده شود .

بي شك ديسكس زيباترين ماهي آب شيرين به شمار مي رود كه كمتر كسي به نگهداري آن در تانك خود علاقه اي نشان نمي دهد .
ديسكس براي اولين بار در سال 1933 و از مرداب هاي كناره ي رودخانه ي آمازون براي نگهداري در آكواريوم به دنياي انسان ها راه يافت و به دليل زيبايي و شكوه آن كم كم انسانها به تكثير آنها پرداختند ، تا الان كه بيش تر ديسكس هاي موجود در كشور از پرورشگاه هاي ديسكس كشورهاي چين ، مالزي و تايلند به ايران وارد مي شوند .
آنها نياز به مراقبت هاي خاصي داشته و به راحتي قابل نگهداري در تانك نمي باشند كه براي اين منظور رعايت شرايط زير الزاميست : 1-خريد ماهي ديسكس : به هنگام خريد بايد دقت لازم و كافي را در خصوص سلامت چه از نظر بيماري و چه از نظر سلامت اندامهاي بدن انجام دهيم.2- انتقال و معرفي به آكواريوم :شايد سخت ترين قسمت كار ، انتقال و معرفي و ايجاد سازگاري يه ماهي خوب به يك آكواريوم تثبيت شده و مناسب باشد .مبنا بر درست بودن شرايط زيستي در تانكمان است كه بايد قبل از ورود ماهي مهيا شده باشد .مراقبتهاي معمول در انتقال و همدمايي را همه رعايت ميكنيم ، آنچه مهم است اين است كه ماهي بايد از يك شرايط زيستي كه به آن خو گرفته و در آن پرورش يافته خارج و به تانك فروشنده وارد شود و متحمل استرس شديدي از جهات مختلف شود و در مرحله دوم بايد از تانك فروشنده به آكواريوم ما در خانه انتقال پيدا بكند ، بنابر اين ماهي بسيار حساس شده و تحت فشار قرار گرفته و مهياي بروز هر گونه نارسايي در قابليت زيستي ، ابتلا يا ظهور بيماري و ضعف سازگاري درتانك جديد است . لذا بايد شرايط را برايش طوري مهيا كنيم تا بتواند به درستي و سلامت مرحله سازش و خو گيري را طي و در محيط جديدش آرام بگيرد.

3-ايجاد مراقبتهاي بهداشتي و درماني :

ورود هر ماهي در تانك بايد با سپري شدن دوران قرنطينه ماهي به مدت 4 تا 6 هفته باشد ولي به طور معمول ، ما وقت و حوصله مراقبتي به اين مدت را نداريم . حال كه تانك ما بايد مهياي ديسكس هاي جديد باشد؛ بهتر است آنها را نسبت به بعضي از بيماريها كه به آنها حساس هستند مورد درمان قرار داده و احتمال آلودگي ثانوي و بروز بيماري را در گله به حداقل برسانيم .

ماهي ديسكس به هگزاميتا حساس است . درمان پيشگيرانه با مترو نيدازول در فواصل 3 تا 6 ماهه براي بسياري از سيچلايدها و خصوصا ديسكاس روش مناسبي است .4- حفظ كيفيت آب : - عليرغم اينكه آب آكواريوم در هنگام معرفي ماهي ميتواند در شرايط بسيار خوبي باشد ، اما وجود ماهيها ميتواند به تغيير تركيب و كيفيت آب به سمت نامطلوب منجر شود . مدفوع ماهي و بقاياي غذايي عمده ترين عامل مسبب افت كيفي آب هستند. - بهتر است هر هفته يكبار ، حدود25 درصد آب عوض شود .تعويض روزانه مقادير كمتر آب بهتر از مقدار بيشتر به صورت هفتگي يا دو هفته يك بار است . تعويض مقادير زياد آب به يكباره سبب استرس ماهي ميشود . - ديسكاس به تغييرات دما و كيفيت آب حساس است و از اينرو بايد توجه لازم را در حفظ شرايط زيستي ماهي داشت .
نكته : در هر بار تعويض آب آنها به ازاي هر 10 ليتر يك قاشق چايخوري نمك به آب اضافه شود .
نكته : به دليل حساس بودن ديسكس ها نبايد از نمك طعام در آب آنها استفاده كرد و بايد با استفاده از سنگ نمك يا نمك طبيعي ( موجود در بيش تر ماهي فروشي ها ) آب آنها را ضد عفوني كرد .
5-نگهداري :جريان آب :قدرت فيلترها و پمپهاي هوادهي جديد ميتواند به ايجاد جريان شديد آب در آكواريوم بيانجامد.و شرايطي را ايجاد كند كه ماهي ديسكاس با آن بيگانه است . چرا كه ديسكاس جريان آب آرام را ترجيح ميدهد .بسته به اندازه مخزن ، تعداد ماهي ، دفعات تغذيه ،تعويض آب و برنامه غذايي بايد به انتخاب قدرت فيلتر و سيستم هوادهي پرداخت .فردي كه از غذاي زنده به همراه غذاي مكمل گوشتي استفاده ميكند نسبت به فردي كه تنها از غذاي زنده استفاده ميكند هر چند به يك مقدار غذا دهند، بايد از سيستم فيلتراسيون بهتري برخوردار باشد.در مواردي كه 90 درصد آب روزانه تعويض ميشود( در دسترس بودن آب مناسب در شرايط خاص) از فيلتر استفاده نميشود .نور : ماهي ها را نبايد در تانكي با نور زياد وارد كرد زيرا دوره سازگاري ماهي را به درازا ميكشاند. مقدار نور ، خصوصا در دوره سازگاري بهتر است تابع شرايط محيط باشد. - ماهيان هم تانكي :
نبايد ديسكاسهايمان را با ماهياني كه شب فعال هستند در يك تانك در ابتداي معرفي قراردهيم زيرا تداخل زمان فعاليت گونه هاي نامناسب با زمان استراحت و سازگاري ماهي سبب طولاني شدن مدت سازش ماهي با محيط ميشود .دستكاري :
حتي المقدور از دستكاري و يا تحريك ماهيان تا حصول شرايط تطبيق پذيري بايد خود داري كرد.وقتي ماهيانمان هيجان زده هستند ، خطوط عمودي آنها آشكارتر خواهد شد .تغذيه اوليه :
فرصتي كوتاه به ماهيانمان براي عادت كردن به تانك بدهيم و بعد به تغذيه آنها بپردازيم . ديدن اينكه ديسكس غذا را از دهان به بيرون تف كند و دوباره آنرا ببلعد در طبيعت اين ماهي چيز غريبي نيست .
بهتر است بدانيم كه قبلا به ديسكس چه غذايي ميداده اند تا ما نيز از آن تبعيت كنيم و دادن هر نوع غذاي جديد بايد به تدريج و طي دوره پذيرش صورت بگيرد و بهتر است تا مدتي غذاي جديد و قبلي را مخلوط يا به صورت توام داده شود . دادن گرسنگي روش خوبي براي ايجاد عادت غذايي جديد نيست .
براي آب به آب كردن ديسكس ابتدا به مدت 20 دقيقه ماهي را به همرا ظرف آن داخل آكواريوم قرار دهيد و پس از 20 دقيقه هر 5 دقيقه مقداري آب آكواريوم به ظرف آن ها اضفه كنيد و پس از 20 دقيقه آرام بگذاريد ماهيا خودشون آرام وارد آب شوند در اينصورت هيچ تلفاتي نخواهند داشت .براي تغذيه آنها آرتميا و مخلوط دل گاو دل مرغ و ميگو بسيار مناسب است البته ميزان ميگو زياد نباشد زيرا غذا را پس ميزند. هفته اي يك بار در غذاي آنها از كپسول ويتامين استفاده كنيد . در صورت مريض شدن ديسكس خصوصاً هگزاميتا بهتر است قرص آن را در آبي كه در آن آرتميا وجود دارد حل كنيد و بعد آرتميا را به آن ها بخورانيد . اگر مي خواهيد از كرم مجمد استفاده كنيد ( در صورت بد غذا شدن ديسكس ) قرص هاي آن را در آب نمك 400 ppm ريخته و سپس به آنها بدهيد اما كمتر از اين غذا براي ديسكس استفاده كنيد .
بر خلاف تصور بسياري از افراد كه فكر مي كنند نگهداري ديسكس مشكل است بسيار ماهي دوست داشتني و مقاومي است به شرط آنكه اصول ابتدايي را رعايت كنيد .
ديسكس قهوه اي بيشتر از ساير انواع در آكواريوم نگهداري و تكثير ميشود . وطن ديسكس قهوه اي رودخانه هاي برزيل بوده و به طول 12 تا 15 سانتيمتر ميرسد و نسبت يه ساير انواع ياد شده از رنگ آميزي ساده تري برخوردار است .وطن ديسكس اصيل ريونگرو و منشعبات آن است و به طول 20 سانتيمتر ميرسد .رنگ زيباي ماهي ديسكس خصوصا نوارهاي قرمز و آبي زيباي موجدار روي بدنش سبب شده به سلطان ماهيهاي آكواريوم لقب يابد.در سالهاي اخير موفق به كشف رنگ ها و نژادهاي ديگري از ماهي ديسكس در طبيعت شده اند . انواعي كه با نامهاي تجارتي نظير رويال بلو ديسكس شهرت يافته اند از اين جمله اند.

ديسكس با ماهي آنجل خويشاوندي نزديك دارد و از نور شديد گريزان بوده و بهتر است از گياهان شناور در آكواريوم ديسكس بهره ببريم .

اكواريوم ديسكس بايستي از باكتريهاي مضر پاك باشد از اينرو كاربرد فيلتر ذغالي توصيه ميشود . در ضمن تعويض آب در فواصل زماني كوتاه بسيار موثر است . ديسكس براي آكواريوم عمومي چندان مناسب نيست و ماهيهاي ديگر و رفت و آمد زياد سبب استرس و مزاحمت براي ديسكس ميشوند. بهتر است براي ماهي ديسكس تانكي مجزا اختصاص يابد ( البته ميتوان ان را با آنجل هاي هم جثه اش در يك جا قرار داد.)اسيديته آب ( ph ) بايد كم باشد و در حدود 5.5 برايش مناسب است و سنگيني آب ترجيحا نبايد از 5 درجه dh تجاوز نمايد . برخي از انواع تكثير شده ميتوانند آبهاي سنگين تر را نيز تحمل كنند.وجود گياهان انبوه در آب به ايجاد محيطي مناسب برايشان كمك ميكند هر چند به مخفيگاه نيز علاقه زيادي دارند.
بايد توجه داشت كه ديسكس ها نيز جفت خود را از يك گروه انتخاب ميكنند.
نگهداري و تكثير و پرورش ديسكس دشوار است .
ديسكس در تمام طول عمر نسبت به تركيبات آب و نوع غذا بسيار حساس است . بعلاوه نسبت به يك سري امراض بسيار حساس بوده كه مداواي برخي از آنها بسيار دشوار و براي برخي نيز نسخه بدرد خوري تا كنون ارائه نشده است .
پرورش نوزادان نيز خالي از مساله نبوده و نوزادان ابتدا از بدن والدين تغذيه نموده ( ديسكس از جمله ماهيان به اصطلاح شيرده است ) و پس از چند روز از خوراك زنده ريز تغذيه ميكنند. در صورتي كه والدين بدن خود را آماده تغذيه نسازند( به اصطلاح شير خود را آماده نسازند) ، نوزادان در مدت كوتاهي تلف ميشوند.
دانشمندان موفق به تهيه خوراكهايي شده اند كه ميتوان آنرا جايگزين شير والدين نمود اما تهيه اين خوراكها چنان دشوار و پيچيده است كه ارزش زحماتش را ندارد .در آكواريوم موفق به بچه گيري از تركيب ديسكوس قهوه اي و ديسكوس اصيل شده اند .ديسكسهاي نتيجه شده مقاومتر از انواع اصلي بوده و خود قابل تكثير هستند.معمولا ديسكس ها در زمستان يا اوايل بهار چند بار پياپي همانند سيكليدها بر روي سنگها يا برگهايي كه به دقت تميز كرده اند تخمگذاري ميكنند. نوزادان پس از حدود 50 ساعت از تخم در آمده و توسط والدين به گياهان آويزان ميشوند و در اين زمان به شكل نخ هاي كوچكي هستند. آب تازه به كمك باله هاي والدين بر روي نوزادان به جريان مي افتد. حدود 50 ساعت بعد شناي آزاد نوزادان شروع گشته و در حول و حوش والدين و خصوصا مادر به شنا ميپردازند.4 تا 5 روز بعد كيسه زرده خود را نيز تغذيه كرده اند و بايستي رساندن خوراك به آنها را آغاز كرد . [IMG]http://api.ning.com/files/1FwaWskeqyyCpDzU5PlQ*45NZIM9BvxtDOAnO5hPavV50trwuc 4gOynJa-j3NlQmIgf6DI8d*O-r1vo-wih4BWpKHGcOql9s/discus.jpg[/IMG]

رشد نوزادان بسيار آهسته بوده و پس از طي تقريبا دو سال بالغ ميشوند.
بيماري هاي شايع ديسكس :
ديسكاس ها در مقابل بيماري هاي ايجاد شده توسط باكتري مقاومند ولي شايع ترين بيماري آنها Hexamita ( چاله هايي در سر ) مي باشد ؛ كه براي جلوگيري از اين بيماري بهتر است در تانك از شن كمتري استفاده شود و هر ماه يكبار آنها را با محلول ضد انگل حمام كنيد .
روش حمام محلول ضد انگل : ديسكاس ها را به يك سطل آب منتقل كرده و به ازاي هر ليتر 2 قطره ضد انگل در آب ريخته و يك سنگ هوا با تمام فشار در آن قرار دهيد . پس از گذشت 30 تا 40 دقيقه ديسكاس ها را به تانك اصلي انتقال دهيد .
علائم بيماري Hexamita :
1- غذا نخوردن ديسكاس ها
2- شنا به صورت نامنظم و سر در گم
3- ايجاد چاله هايي در سر
روش هاي درمان هگزاميتا Hexamita :
براي درمان اين بيماري كه به انگل ديسكاس معروف است ، دو حالت وجود دارد :
حالت اول : زماني كه ديسكاس ها هنوز اشتهاي خود را از دست نداده و غذا مي خورند .
در اين حالت بهترين روش براي جلوگيري از پيشرفت بيماري غذا درماني مي باشد ، به اين صورت كه آنها را با غذاهاي سرشار از پروتئين مانند ماهي زنده و يا آرتميا تغذيه كرده و در اين مدت هر روز يك سوم آب تانك را تعويض كرده و به ازاي هر 5 ليتر يك قطره ضد انگل در آب بريزيد .
حالت دوم : زماني كه ديسكاس ها ميلي به غذا خوردن ندارند .
در اين حالت براي جلوگيري از مرگ آنها بايد آنها را 6 تا 12 ساعت با Metronidazoleحمام كنيد .
روش حمام Metronidazole :
ديسكاس ها را به يك سطل منتقل كرده و به ازاي هر 4 ليتر 250 ميلي گرم از قرص يا كپسول Metronidazole در آب ريخته و يك سنگ هوا با تمام فشار در سطل قرار دهيد . پس از گذشت زمان اعلام شده ديسكاس ها را به تانك اصلي انتقال دهيد .
اما پس از حمام آنها بهتر است 50 % آب تانك اصلي را تعويض كرده و همه ي عوامل كربن زا همچون ذغال اكتيو را از تانك خارج كنيد .
هم چنين همه عوامل استرس زا همچون صدا هاي بلند را قطع كرده و براي تغذيه ي آنها از ويتامين C استفاده كنيد .
توجه داشته باشيد در صورتي كه كوچكترين عاملي از بيماري را در تانك مشاهده كرديد ، مي توانيد با افزايش دما به 30 تا 31 درجه سانتيگراد به مدت 24 ساعت از رشد عامل بيماري جلوگيري كرده و با تعويض آب تانك مانع از بيماري و مرگ آنها شويد .