مقاله گل محمدی
مقاله گل محمدی
بسمه تعالی
مقدمه................................. 3
تاریخچه پرورش گل محمدی.................. 4
ویژگی های گل محمدی..................... 5
خصوصیات گیاه شناسی.................... 6
مشاهدات و اندازهگیریهای انجام شده بر روی گل محمدی 6
رویشگاهها و پراکنش گل محمدی در ایران... 9
رویشگاههای گل محمدی در کاشان..........................................................................10
انواع گل محمدی در استان اصفهان.........................................................................12
روشهای آمادهسازی خاک و زمین کاشت.................................................................14
داشت............................................................................................................................15
چگونگی برداشت محصول...................................................................................20
روشهای ازدیاد گل محمدی.................................................................................21
آفتها و بیماریهای گل محمدی...........................................................................22
شیوههای مبارزه با سفیدک.......................................................................................23
شیوه تازه کنترل آفتها............................................................................................24
کاربرد دارویی گل محمدی...............................................................................25
گلاب................................................................................................................27
گلابگیری سنتی.....................................................................................................................28
گلابگیری صنعتی29
واریتههای گل رز30
R.Webbiana31
R.beggeriana32
R.foetida33
R.pimpinellifolial34
R.elymaitica Boiss35
R.villosa36
R.persica37
R.hemisphaerica38
R.canina39
R.boissiri40
R.orientalis41
R.pulverulenta42
R.iberica43
R.moschata 44
گونههای مشکوک45
فهرست منابع46
مقدمه
گیاه گل محمدی با نام علمی Rosadama&cena میباشد محبوبیت اسانس و گلاب آن از سالیان دراز به علت خواص عرفانی و اقتصادی آن بوده است.
در میان گونههای این جنس این گونه دارای گلبرگهای معطر و حاوی مقدار نسبتاً زیادی اسانس میباشد که به وسیله بخار و یا حلالهای فرار قابل استخراج و استحصال میباشند. این گیاه دارای ژنوتیپ بسیار متنوعی در کشور میباشد همچنین گلاب و اسانس از محصولات با ارزش این گیاه از ایران به بیشتر کشورهای جهان صادر میگردد.
البته کشت این گیاه در مناطق آب و هوایی مختلف تأثیر بسیار زیادی روی مواد ثانویه گل آن خواهد داشت همانطوری که گل محمدی به عنوان یک گیاه راهبردی در زمینه حمایت از اقتصاد روستائیان اشتغالزایی جوان (با توسعه صنایع کوچک) جایگاه خاصی را در جهان به خود اختصاص داده است تاکنون روشهای متعددی جهت استخراج اسانس و یا گلاب مطرح شده است بنابراین باید در زمینه شناسایی ژنوتیپها و ترکیبهای مهم آنها کوشا باشیم (2).
تاریخچه پرورش گل محمدی
زادگاه و رویشگاه آغازین گل محمدی سرزمین کهن ایران و خاورمیانه میباشد. در آغاز سده هفدهم میلادی گل سرخ ایران به هندوستان، شمال افریقا و ترکیه و سپس به بلغارستان برده شد و کاشت آن گسترش یافت. در سال 1750 م کشور بلغارستان یک تولید کننده پایهای عطر رز در جهان گردید همچنین گل رز پس از گذشت سالهایی نه چندان دور د رانگلستان، فرانسه و آلمان نیز به جای گل زینتی کاشته شد ولی تا آغاز سده 19م تولید عطر و گلاب در کشور فرانسه پا نگرفت. ولی امروزه این کشورها در زمینههای تولید آن به بالاترین تولید اقتصادی دست یافتهاند ایران از دیرینهترین کشورها برای تولید گل سرخ به شمار میرود و پیشینه آن در این زمینه به بیش از 2500 سال میرسد. در گذشتههای دور گلهای سرخ رز چیده شده و در چربیهایی قرار داده شده و عطر گل رز را استخراج و به جای دو در درمان بیماریهای گوناگون به کار میگرفتهاند ایرانیان در آن زمان نخستین بار روش تقطیر را نوآوری نمودند و سالهای سال از آن بهرهمند گردیدند تهیه و فراهم کردن مواد خشک شده و عصارههای به دست آمده از تقطیر گیاهان دارویی در ایران، پیش از تاخت و تاز مغولان به اوج خود رسید. به گونهای که همه ساله مقدار فراوانی گلاب، عرق نسترن، نعناع، رازیانه و ... از راه دریا وخشکی به شمال افریقا، اروپا، چین، هندوستان ویمن فرستاده میشد. علاوه بر این با کاربرد گیاهان دارویی، داروهای زیادی به صورت خشک و یا عصارههای تغلیظ شده تهیه و صادر میگردیدند. سپس هنر گلابگیری در سده 10م به وسیله تازیان از ایران به اروپا برده شد. نخستین کشور اروپایی که این هنر را به خدمت گرفت کشور اسپانیا بود.
در روزگار گذشته کانون اصلی گل رز وگیاهان محلی ایران، سرزمین فارس بود. و بیشترین کارگاههای تولید گلاب در میمند و فیروزآباد برپا بوده است. تاخت و تاز مغولان همراه با نابودی همه چیز، چرخه این صنعت را نیز دچار بازایستایی نمود. به گونهای که از آن تاریخ تا امروز، هنوز این صنعت به رواج پیشین خود دست نیافته است. عطر گل سرخ ایران به سبب شرایط آرمانی آب و هوایی از مرغوبیت ویژه و چشمگیری برخوردار است. تهیه عطر و عرقیات در ایران به جز در شش یا هفت زمینه هنوز به صورت دیرینه و سنتی انجام میگیرد و هیچ یک از تولید کنندگان با ویژگیهای و ساختار مواد تولید کننده آشنایی چندانی ندارند.
ویژگی گلهای محمدی
در بیشتر پهنههای کوهستانی سرزمین ایران انواع گوناگون گل سرخ به صورت خودرو مشاهده میشود و گستره کوهستانی ایران به ویژه پهنههای باختری کشور، دامنههای جنوبی البرز، دامنههای زاگرس، کوهپایههای مرکزی و بخش بزرگی از استانهای خراسان، فارس و چهارمحال بختیاری، سمنان، گلستان، یزد، کرمان و همچنین پهنههای میانی ایران آمادگی خوبی برای کاشت و گسترش این گیاهان را دارا میباشد.
خوشبختانه ارقام فراوانی از گل زرد در ایران شناسایی شدهاند که به آسانی میتوان زیر نظر کارشناسان خبره با پدید آوردن کشتزارهای آزمایشی همگی واریتههای گل سرخ و نسترن را پس از آزمایش بررسی نموده از میان آنها بهترین گونهها را با گلدهی بیشتر و کیفیت بالاتر برای کاشت در دیگر پهنههای گوناگون کشور برگزید.
خصوصیات گیاهشناسی
گل محمدی از خانواده Rosaceous و یا Rosa ceae میباشد نام علمی آن Rosa damascena میباشد. در زبان انگلیسی آن را Domask-Rose در زبان فرانسه Rosier-De-Dams در زبان آلمانی Rosa-di-Damas در زبان عربی به آن وَرد گویند. و در زبان فارسی از نامهایی چون گل سرخ، گل گلاب، گل سوزنی و گل محمدی برخوردار است. گل محمدی یکی از گونههای گل سرخ است که پُر پَر و کم دوام میباشد. و نیز پایه خوبی برای پیوند گونههای دیگر گل سرخ بوده و کاربرد فراوانی دارد (2).
این گل بسیار خوشبو و خوشعطر است. و در بیشتر باغها، کشتزارها و حاشیه رودخانههای ایران مشاهده میشود به درستی میتوان گفت این گل بومی ایران میباشد این گیاه درختچهای است خزان کننده: که از گذشتههای دور پیشینه کشت در ایران داشته و امروزه به علت کاربردهای گوناگون، فرآوردههایی مانند گلاب و اسانس آن در صنعت عطرسازی، دارویی، غذایی جایگاه ویژهای پیدا کرده است (1).
از دیدگاه گیاهشناسی میتوان گفت: گل محمدی درختچهای است با خارهای رز زیاد فشرده. گلهایی صورتی رنگ، نیم پر پر، معطر که گاهی نیز سرخ رنگ است برگهای آن دارای 7-5 برگچه تخممرغی نیزهایی و دندانههای کند .و کمانی ساده است. روی آن سبز براق و پشت برگها خاکستری است گوشوارکهایی کم و بیش مژهدار و غدهای بوده ولی برگهای آن در بالای ساقه فاقد آن بوده و گل آذین این گیاه دیهیم و دارای گلهای بیشمار میباشد (1).
گل سرخ محمدی با ویژگیهای زیر به عنوان «گل ملی» کشور تأیید و برگزیده شده است.
شکل گل:نیم پر، صورتی رنگ، بسیار خوشبو
شک برگ: برگ تخممرغی شکل، دارای 5 تا 7 برگچه بر روی یک دمبرگ
شکل گیاه: بوتهای پرپشت، بلندای نزدیک به 5/1 متر، دارای خارهای ریز بیشمار بر روی ساقه به ویژه در ساقههای جوان (1).
اندازهگیریهای انجام شده بر روی اجزاء مختلف گیاه
اندازه و تعداد گل در گیاه بستگی به سن گیاه، حاصلخیزی خاک و شرایط آب و هوایی دارد. در اندازهگیریهای به عمل آمده متوسط وزن گل 2 گرم و میانگین تعداد گل باز در بوته حدود 70 عدد میباشد. این مشاهدات و نتایج به دست آمده و مقایسه با رنگ گلو تیپ گل، گل محمدی Single color و Full محسوب میشود.
گلبرگ
گلبرگها با تعداد متوسط 33 عدد به رنگ روشن و یک دست و مشابه در هر دو طرف گلبرگ (Single color دیده میشود، محل اتصال گلبرگ به نهج به شکل هالهای سفید رنگ است. در صورت تأخیر در برداشت گل، رنگ گلبرگها به سفیدی میگراید. همچنین در صورت خشک نمودن گلبرگها رنگ صورتی تیره تا ارغوانی به خود میگیرد. با توجه به تأثیر عوامل مختلف نظیر ارتفاع محل، عناصر غذایی خاک و درجه حرارت محیط بر تشکیل آتوسیاینها، علاوه بر سهم ژنوتیپ انتظار میرود، تنوع در شدت رنگ گل محمدی دیده شود.
کاسبرگ
تعداد کاسبرگها 5 عدد که حداقل سه تای آن دارای زوائد بزرگی در لبهها است رنگ سطح خارجی کاسبرگ سبز تیره و دارای زمانه متفاوت کرک مانند کرکهای غدهای و غیر غدهای با تراکم بسیار زیاد است. رنگ این زوائد در زیر بینوکولر نارنجی خوش رنگ است. در انتهای هر کاسبرگ یک زائده برگ مانند وجود دارد. سطوح داخلی کاسبرگ کرکهای سفید و نمدی شکل دارد.
که این کرکهای سفید در لبه خارجی هر کاسبرگ نیز دیده میشود. هنگام غنچه بودن گل، کاسبرگها نه تنها همه برگ را میپوشاند بلکه بلندتر از گلبرگها است. در صورتی که در گل سرخ لواسامات اندازه طولی کاسبرگ با اندازه طولی گلبرگ برابر است.
پرچم
رنگ پرچمها زرد رنگ و محل بساک در انتهای میله و از قاعده به میله متصل است. تعداد متوسط پرچم 100 عدد شمارش گردید. و وضعیت بینابینی از پرچم و گلبرگ مشاهده میشود یعنی در تعدادی از گلبرگ ها یک تا خوردگی وجود دارد. که در راس این تاخوردگی یک بساک کامل دیده میشود. پرچمها در کنار یکدیگر قرار گرفته و یک نیم روز به صورت کلاف به دور هم پیچیده شده است.
دمگل
دمگلها با طول نامساوی دیده میشود روی دمگل تعداد بسیار زیادی کرکهای خشن دیده میشود وجود این کرکها در دمگل و استفاده از دمگل و نهج در تهیه گلاب و اسانس لزوم بررسی مواد موثر در نهج و دمبرگ را ضروری میسازد.
ساقه
ساقه استوانهای شکل، راست، بدون شیار و خط، بسیار پرشاخه و منشعب. دارای خارهای بسیار زیاد و متراکم با اندازه مختلف، رنگ خارها قهوهای روشن، تقریباً کمانی شکل و پهن، رنگ ساقههای مسنتر قهوهای و رنگ ساقههای جوان سبز رنگ است. در زمستان رنگ ساقههای سبز رنگ به زرد میگراید. بیشترین تراکم خار بر روی ساقههای جوان است و در ساقههای مسنتر تعداد خار کمتری دیده میشود.
برگ
برگ مرکب یک بار شانهای فرد دارای برگچههایی متقابل با تعداد 3، 5، 7، 9 عدد که فراوانی برگهای 3 و 5 برگچهای بیش از دوتایی دیگر است. از نظر اندازه، بزرگترین برگچه برگچه انتهایی و کوچکترین برگچهها نزدیکترین آنها به ساقه است . شکل عمومی برگچهها بیضوی پهن است. لبه برگچهها ارهای، قاعده برگچهها کند و در موارد نادری مورب و انتها یا راس برگچهها تیز است. رنگ سطوح فوقانی برگ سبز تیره و سطح تحتانی نیز خاکستری است برگها ریزان میباشد.
میوه و دانه
میوه گوشتی گل محمدی به صورت کوزه میباشد که تجمعی از فندقهها است شکل عمومی کوزه واژ تخم مرغی است که بر روی دمگل قرار گرفته است. رنگ میوه ابتدای تشکیل، سبز و به تدریج به نارنجی خوشرنگ تبدیل میشود. با رسیدگی کوزه رنگ آن عنابی شده و سطح صاف و صیقلی آن چروکیده میشود در پایان رسیدگی بافت گوشتی میوه کاذب شل شده و چسبندگی و بوی آن شبیه لواشک آلو میباشد. شکل کوزه گل محمدی کاشان و کازرون مشابه است اما با کوزه گل محمدی، تبریز، میمند و سمیرم متفاوت است. یکی از پارامترها در تقسیمات زیر گونهای اختلاف شکل و رنگ میوه در گونه میباشد. از نظر اندازه کوزه مشاهدات نشان میدهد که مانند بقیه میوهها میوه گل محمدی هم در شرایط مساعد با حفظ رنگ و شکل عمومی می تواند اندازه ای چندین برابر معمول داشته باشد. به عنوان مثال، کوزههای برداشت شده از فضای سبز شهرداری قمصر در مقایسه با گلستانهای قمصر چند برابر بزرگتر بودند.
در داخل کوزه به طور متوسط 3 عدد میوه وجود دارد که این میوهها دیواره محکمی دارد و در صورت شکسته شدن تعدادی بذر به رنگ کرمی مشاهده میشود. در کنار این میوهها زوائد کرکی خشن در داخل کوزه به وفور دیده میشود.
رویشگاههای و پراکنش گل محمدی در ایران
برپایه بررسیهای انجام گرفته در چند سال گذشته، چگونگی کشت و کار گل محمدی تا پایان سال 1377 خورشیدی به صورت زیر میباشد. این نشان میدهد که پیگیری پروژه افزایش تولید گل محمدی در استانهای گوناگون کشور مانند اصفهان (کاشان)، آذربایجان شرقی و غربی روی هم رفته در دستیابی به بازدهی بیشتر کاملاً کارآیی داشته و پاسخ خوبی داده است.
سطح زیر کشت گلستان گل محمدی در اصفهان (1/807) هکتار، آذربایجان شرقی 641 هکتار، آذربایجان غربی 8/27 هکتار، خراسان 44 هکتار، سمنان 5/5 هکتار، گیلان 10 هکتار، مرکزی 2/59 هکتار، یزد 8/14 هکتار، میزان تولید گل محمدی در اصفهان 2/2818 تن، آذربایجان شرقی 2200 تن، آذربایجان غربی 4/85 تن، خراسان 87 تن، سمنان 6/15 تن، گیلان 20 تن، مرکزی 3/215 تن، یزد 44/41 تن میباشد.
رویشگاههای گل محمدی در کاشان
رویشگاههای گل محمدی در منطقه کاشان را بیشتر روستاها، آبادیها و بخشهای غربی و جنوبی کاشان در حد فاصل طولهای جغرافیایی 51 درجه تا 51 درجه و 35 دقیقه شرقی و عرضهای جغرافیایی 33 درجه و 35 دقیقه تا 34 درجه و 12 دقیقه شمالی که بیشتر در بخش قمصر را در خود جای داده است.
قمصر در پایه «قمسر» بوده و به معنی جایی بالاتر از قم که با گذشت زمان قمصر شده است و به گفته دیگری، قمصر در اصل «کرهسر»بوده به معنی بالای کوه یا درون کوه یا جایی که پیرامون و بالای آن کوه است. قمصر این درة سرسبز و زیبا در 25 کیلومتری جنوب باختری کاشان و در دامنه کوههای سر به فلک کشیده کرکس جای گرفته و روی هم رفته دارای آب و هوای سردسیری میباشد.
منطقه نامبرده به دلیل دارا بودن شرایط ویژه طبیعی و جغرافیایی، جای مناسبی برای کاشت و پرورش گونه گل محمدی میباشد این بخش با جمعیتی نزدیک به 60 هزار نفر دارای سه دهستان (قمصر، جوشقان قالی و نیاسر) و نیز 49 روستا میباشد که در بیشتر آنها روستاییان به کاشت و پرورش این گیاه و تولید فراوردههای آن مشغول هستند و زندگی اقتصادیشان وابستگی زیادی به این محصول دارد.
روستاها و بیشتر پهنههای کاشت گل محمدی در این بخش از دیدگاه طبیعی موقعیتی کوهپایهای و یا کوهستانی داشته و تا ارتفاع 2588 متر از سطح دریا گستردگی دارد.
هرچند کاشت این گیاه به تازگی تا بخشهای کناری کویر نیز گسترش یافته و اندازه در داشت آن نیز قابل توجه بوده است لیکن تغییر ارتفاع و سردی هوا میزان اسانس فرآورده گلاب را کاهش میدهد.
رویهمرفته گل محمدی آب و هوای خشک یا نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستانهای سرد را میپسندد. ولی با افزایش ارتفاع و افت دما تبخیر و تعریق خود به خود اسانس گل آن کاهش میگیرد. همین روند سبب میشود که خشکی فیزیکی در این پهنه دیرتر از دشت آغاز و یا به شدت آن نرسد. به دلیل نبودن ایستگاه هواشناسی در پهنههای زیر بررسی: دسترسی به آمار و ارقام دقیق وضعیت اقلیمی میسر نیست. برابر آمارهای به دست آمده از ایستگاه هواشناسی کاشان میانگین دمای سالانه 1/19 درجه سلسیوس میباشد که در برابر هر یکصد متر افزایش ارتفاع، نزدیک به 57/0 درجه سلسیوس افت دما دیده میشود. در راستای حرکت از کاشان به سوی پهنههای زیر بررسی افت دما در نتیجه عامل ارتفاع به خوبی دیده میشود و همین پهنههای ییلاقی هستند که با شهر کاشان سنجیده میشوند.
اندازه بارنگی در بلندیها تفاوت چندانی با پهنههای دشت نداشته و میانگین بارش به 1/137 میلیمتر می رسد و با سرمای هوا در مناطق کوهپایه بارش بیشتر به صورت برف میشود. بیشترین میزان بارش در این پهنهها در فصلهای زمستان و بهار انجام میپذیرد. بررسیها نشان داده است که بادها و اثرات آنها به مانند دیگر عناصر و عوامل اقلیمی دو اثر کم و بیش متفاوت در دشت و کوهپایه دارد زیرا بادی که در دشت سبب نابودی و از بین بردن محصولات و انباشتن ماسهها میشود در کوهپایه اثر چندانی نداشته و حاکمیت شرایط کوهستانی اثرات بادهای وزیده از دشت را خنثی میسازد.
انواع گل محمدی بررسی شده در استان اصفهان
1- گل محمدی صد پر: فرمی از گل محمدی که بیشتر به عنوان رز زینتی مدنظر قرار میگیرد گل محمدی پر پر یا صدپر است از نظر تعداد برگچه نوع خار و تعداد خار روی ساقه، رنگ گلبرگ و عطر مشابه گل محمدی کاشان است. تفاوتهای مشاهده شده در آن 1- تعداد گلبرگ چندین برابر گلبرگهای گل محمدی کاشان است از نظر تعداد گلبرگ پرپر محسوب میشود 2- دوام و تعداد گل: تعداد گل در یک گیاه 4-5 ساله در یک بار شمارش حدود 140 گل در بوته است اما دوام هر گل نسبت به گل محمدی کاشان بسیار طولانیتر است و به جای یک روز هر گل 7-10 روز روی ساقه گل دهنده باقی می ماند. 3- تداوم گل دهی: دوه کامل گل دهی گل محمدی کاشان حدود 20 روز طول میکشد این گیاه تا 5/1 ماه هم گلدهی دارد. 4- موارد مصرف: این نوع گل بیشتر به منظور تزیین فضای سبز به کار میرود دمگل نسبتاً بلند و انفرادی بودن گلهای تکی و یا دوتایی آن باعث میشود به عنوان گل بریدنی هم مورد توجه قرار گیرد. ضمن این که معطر هم هست.
2- گل سرخ تبریز: اندازه گل کم کوچکتر از گل محمدی، رنگ گلبرگها صورتی تیره و متمایل به بنفش و بدون بو، خصوصیات برگ مشابه گل محمدی کاشان، ساقه خاردار و رنگ آن در زمستان قرمز و ارتفاع آن 80 سانتیمتر، تراکم خارها کمتر از گل محمدی، شکل عمومی کوزه کروی میباشد.
3- گل سرخ کازرون: شباهت زیادی با گل محمدی کاشان دارد. شکل کوزه شبیه گل محمدی کاشان است نسبت طول به عرض کوزه 2 و متوسط میوه در کوزه 3 عدد است رنگ ساقه در زمستان زرد و ارتفاع گیاه یک متر است، گل خوشبو و به رنگ صورتی روشن است.
4- گل سرخ میممند: ساقه بدون خار، رنگ ساقه در زمستان لبویی رنگ، غنچه گردو فاقد کرک نسبت طول به عرض کوزه 4/1 و تعداد میوه درکوزه 5 عدد است. رنگ گل صورتی روشن و بدون بو است.
6- گل سرخ سمیرم: تعداد گلبرگ 5 عدد به رنگ صورتی و خوشبو، کاسبرگ 5عدد، برگها مرکب 5 تا 7 تایی، برگچهها بیضی شک با لبه ارهای، نوک تیز و قاعده کند، دارای گوشوارک نسبتاً بلند، ساقه سبز رنگ بدون خار، میوه گرد و کوچک که هنگام رسیدگی عنابی رنگ است.
موارد استفاده: شایعترین موارد استفاده سنتی از گل محمدی تهیه عطر و گلاب است. گلاب حاصل برای شستشوی امکان متبرکه و نیز در صنعت گزسازی و تولید شیرینیجات و مرباجات مصرف دارد. تهیه گل خشک جهت نگهداری در سجادههای نماز و خوشبو نمودن محیطهای کوچک نیز از قدیم الایام مرسوم بوده است. در منابع داروسازی گلاب و اسانس گل محمدی مصارف متعددی دارد. برای اسانس اثرات ضد ویروس و باکتری، ضد اسپاسم، آنتی سپتیک، تونیک کلیه و خون، آرامبخش و اثرات متعدد دیگر ذکر شده است.
و همچنین ترکیب hylalcohol به همراه citronello phenyl و geraniol به عنوان نگهدارنده در محلولهای چشمی و خوراکی در غلظت 5/0-25/0 در ترکیب با سایر میکروبکشها به کار میرود.
روشهای آمادهسازی خاک و زمین کاشت
گل محمدی را در انواع خاکها، میتوان کاشت و پرورش داد، ولی بهترین خاک برای کاشت این گیاه، خاکهای شنی و سبک میباشد. به سبب شنی بودن بیشتر زمینهای زیر کاشت گل محمدی به ویژه نبودن لایههای سخت زیرین خاک زراعی، نفوذناپذیری خاک، کم وبیش زیاد کارهای زهکشی به خوبی انجام میگیرد از همین رو نگرش به ذخیره اندک آب در این گونه خاکها، پیشامد سرمازدگی بوتهها در زمستان کمتر دیده میشود.
در زمینه کاشت و آماده نمودن بستر نهال گل محمدی، زمین دلخواه را باید در پاییز شخم زده و باید در همان هنگام و یا اسفند با گونهبرداری و سپس کوددهی به میزان 8 تا 10 تن کود حیوانی در هکتار انجام بگیرد تا زمین برای کاشت نهال آماده گردد ازدیاد گیاه گل محمدی، تنها با کاربرد با جوشهای ریشهدار انجام میگیرد. کار کاشت ممکن است بدون انجام شخم در همگی سطح انجام پذیرد و تنها با کندن گودالهایی به عمق 50 سانتیمتر و به قطر 40 سانتیمتر و سپس آمیخته نمودن خاک و کود به کاشت نهالها دست زد. در این مرحله در صورتی که مساحت جایگاه کاشت در حدی است که از نظر اقتصادی توجیه داشته باشد لازم است ابتدا نسبت به گودبرداری خاک از اعماق 15 و 30 سانتیمتر اقدام نموده و پس از تجزیه آزمایشگاهی نسبت به استتار نمودن عناصر ماکرو و میکرو نیز اقدام نمود. کاشت نهالها در آغاز به شیوه جوی و پشته است. و اندازه خطوط کاشت را بین 1 تا 15 متر و فاصله نهالها را 5/0 تا 1 متر بر میگزینند لیکن با رشد تدریجی نهالها و گستردگی و متراکم گیاه در سالهای آینده و نیز پر شدن درون جویها زمین زیر کشت ممکن است شکل کرتی به خود بگیرد همچنین گاهی ممکن است زمین را از آغاز به شکل کرتی برای کاشت آماده نمایند بهترین فاصله کاشت گل محمدی، فاصلههای 2×1متر است زیرا با گزینش این فاصله انجام کارهای داشت و برداشت محصول با آسایش بیشتر و بهتری انجام خواهد گرفت گاهی نیز به سبب شیبدار بودن برخی از زمین کاشت گل محمدی به ویژه در پهنههای کوهستانی به کوهپایه نخست زمین مورد نظر را بررسی نموده آنگاه نوبت به کاشت میرسد.
کاشت
الف) شخم: به سبب پر پشتی و انبوهی درختچههای گل محمدی و درهم رفتن شاخ و برگ آنها، هرگونه کاری پس از سال سوم، دشوار شده و کمتر انجام میگیرد و تنها از سالهای نخست تا سوم نسبت به انجام شخم زمین گلستان در اسفند ماه هر سال اقدام میشود. در گلستانهایی که فاصله نهالهای آن مناسب برگزیده شده است، هرگونه کارهای شخم زنی در تمامی زمان بهرهبرداری که کم و بیش 5 تا 6 سال میباشد انجام شدنی خواهد بود.
ب) کودهی: در اسفند ماه هر سال همزمان با شخم زمین گلستان نزدیک به 10 تن کود دامی را در یک هکتار با خاک مخلوط مینمایند و چنان چه انجام شخمزنی در همگی سطوح گلستان در برنامه کار نباشد، تنها به شخم پای درختچهها و مخلوط نمودن کود با خاک دست میزنند پس از گذراندن سال دوم نزدیک به 500 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی (ازت، فسفر، پتاس و میکروالمنتها) همزمان با آبیاری در آغازههای فروردین ماه به پای درختچههای گل محمدی میدهند. گرچه گل محمدی گیاهی کم و بیش در زمینه مواد غذایی، کم توقع است لیکن کود دادن همه ساله به آنها نیازهای گیاه را برآورده میکند و خودداری و کوتاهی در این کار سبب ضعیف و پژمرده شدن نهالها و به ریرماندن و به ریزش گلبرگها خواهد انجامید. در راستای ترازمندی در کاربرد کود در کشور که به همت و کوشمندی موسسه تحقیقات خاک و آب وزارت کشاورزی برآورده گردیده است باید با هدفمندی طرحهای پژوهشی در زمینه بهینهسازی کار کرد برای گل محمدی در کشورمان انجام پذیرد تا افزون بر بالا رفتن کمیت تولید، بر میزان دستیابی به اسانس بیشتر نیز افزوده شود.
آبیاری
در میان گیاهان گوناگون گل محمدی مقاومت کم و بیش زیادی در کم آبی دارد و بسته به وضعیت آب موجود در هر روستا فاصله بین آبیاری از میانگین 7 تا 20 روز تغییر میکند دوره آبدهی گلستان از اسفند ماه آغاز و تا تیر سال بعد ادامه دارد و در زمستان نیز بسته به موقعیت آب و هوایی پهنههای کاشت یک بار یا دو بار برای یخ آب آبیاری میگردد. لیکن در شماری از پهنهها به سبب سرمای شدید زمستان همراه با بارندگی و یخبندانهای پیدرپی از آبیاری زمستانه برای یخ آب خودداری میشود از آنجا که بیشترین میزان آب مورد نیاز درختچههای گل محمدی در طول دوره گلدهی آن میباشد از همین رو میبایست تا آنجا که امکان پذیر است. فاصله دورههای آبیاری کم شود خودداری یا فراموشی این روند سبب ضعیف شدن گل و ریزش آنها و نیز افت کیفیت محصول خواهد شد.
در پهنهها و گسترههای کاشت گل محمدی، بیشتر گلستانها به وسیله آب شیرین آبیاری میشود لیکن در برخی از پهنهها که آب آبیاری شور است تاثیر چندانی در کیفیت محصول دیده نشده است. کاشت و پرورش گل محمدی بیشتر آبی میباشد و دیمکاری این گیاه مرسوم نیست مگر در بلندیهای منطقه لای زنگان شهرستان داران در استان فارس که دشت بزرگی نزدیک به 700 هکتار ویژه کاشت گل محمدی به صورت دیم وجود دارد که در بخش گل محمدی در استان فارس در آن اشاره خواهد شد.
هرس
معمولاً بر روی درختچههای گل محمدی هیچگونه پیرایشی برای شکلدهی انجام نمیگیرد گلکاران انبوهی این گیاهان را نشانه توانمندی و گلدهی زیاد آن میدانند و از همین رو گاهی شاخههای اضافی و خشک آن را میزنند رعایت ننمودن فاصلههای کاشت از یک سو، و از سوی دیگر سرشت این گیاه در رشد و پرپشت شدن و درهم رفتن شاخهها و برگها در یکدیگر به گونهای است که پس از چند سال هرگونه عملیات زراعی در گلستان و نیز برداشت محصول را با دشواریهای فراوان و حتی غیرممکن روبرو می سازد همچنین انبوهی و گستردگی این درختچه سبب میشود که میزان فراورده گل محمدی رو به کاهش رود. از همین رو مرسوم است که هر 5 تا 6 سال پس از کاشت این درختچه را کف بر مینمایند تا همراه با جوان سازی گیاه بتوان در سال دیگر همانند یک نهال تازه رشد و نمو نماید. این چرخه پیدرپی تکرار میشود به گونهای که کمتر گلستانی را در مناطق کاشت میتوان یافت که دوره گلدهی آن از 6 سال فراتر رود. چنین میتوان به دریافت که رعایت فاصلههای خط کاشت درختچههای گل محمدی و پیرایش و هرس یعنی به آسانی میتوان در ازای زمان رشد پرورش و گلانگیزی گیاه را به خوبی افزایش داد. علاوه بر اینها، هرس درختچههای گل محمدی و حذف شاخههای ضعیف تا اندازه زیادی بیماریها و آفات به ویژه سوسک (حشره سرشاخهخوار) جلوگیری خواهد کرد.
شناخت حد بحرانی عناصر غذایی گل سرخ
نام محصول
گل سرخ
اندام آزمایش شده
برگهای کامل
زمان نمونه برداری
آغاز گلدهی
مطلوب
عناصر غذایی
0/5-00/3
N
5/0-25/0
P
3-5/1
K
2-1
Ca
7/0-25/0
Mg
7/0-25/0
S
Pmm 6-3
B
pmm 200-60
Fe
Pmm 200-30
Mn
pmm 2/0-1/0
Mo
Pmm100-12
Zn
نور
کمبود نور یکی از عوامل کندی و ممانعت از رشد گیاه است. شدت نور در تابستان به بیشینه اندازه خود میرسد و در همین فصل است که بیشترین شمار گل محمدی تولید میشود در زمستان که شدت نور پایین است از میزان تولید گل کاسته میشود. گل محمدی واکنش ویژهای را نسبت به طول مدت روز نشان نمیدهد.
دما
بیشتر واریتههای گل محمدی در دمای 21 درجه در روز و دمای 15 درجه سانتیگراد در شب بهتر رشد مینمایند و کیفیت فراورش گلهای به دست آمده به شدت به این روند بستگی دارد. در دماهای پایینتر رشد به آهستگی انجام میپذیرد و تولید گلها کاهش پیدا میکند ولی در دمای بالا، رشد بیشتر و تولید گل انبوهتر است. افزوده براین، دما همواره روی پیکر گیاه، فعالیتها و فیزیولوژیکی آن، تهدم تنفس، نور ساخت (فتوسنتز) و همچنین تولید اسیدهای آمینه و پروتئین تاثیر دارد. در پهنههایی که درجه دمای شبانگاهان 5 تا 10 درجه خنکتر از درجه گرمای روز باشد. بازدهی این گل بهبود مییابد و میزان اسانس افزایش چشمگیری پیدا میکند.
چگونگی برداشت محصول
روی هم رفته درختچههای گل محمدی از سال دوم به گل مینشیند و در 3 یا 4 سالگی میزان محصول آنها به بیشترین اندازه خود میرسد از سال پنجم تا ششم، گلها ریزتر گردیده و از دیدگاه میزان برداشت و کاربرد دیگر اقتصادی نیستند و از همین رو آنها را کف بر مینمایند تا در سال آینده دوباره رشد جدید نمایند.
زمان و چگونگی برداشت محصول به جایگاه طبعی و آب و هوایی هر پهنه بستگی خواهد داشت . کار چیدن و برداشت از روزهای نخست اردیبشهت و حداکثر تا آغاز دهههای تیرماه ادامه دارد. درازای دوره برداشت در هر پهنه با نگرش به زمان آغازین برداشت و نیز شرایط اقلیمی آن 20 تا 30 روز میباشد. بدین سان گلهای منطقه کاشان از دیدگاه زمان به سه بخش پیشرس، میانرس و دیررس دستهبندی میشود. میانگین مقدار محصول یک درختچه 2 کیلوگرم میباشد که در درازای یک دوره 20 تا 30 روز برداشت میگردد. همچنین شمار گلهای یک درختچه در طول دوره برداشت نزدیک به 10000 عدد و شمار گلها در یک کیلوگرم محصول خوب نزدیک به 400 عدد شمارش شده است. هرگاه فرآهم آوردن و کارهای چرخه داشت به خوبی انجام بگیرد و شرایط آب و هوایی و اقلیمی مناسب نیز برای درختچههای گل محمدی وجود داشته باشد. روندی سالآوری در آن پدید نخواهد آمد و اندازه تولید محصول همه ساله رضایتبخش خواهد بود چیدن گلها به وسیله کشاورزی و یا کسانی که از مناطق دیگر آمدهاند از پگاه بامداد و پیش از برآمدن آفتاب آغاز و حداکثر تا ساعت 10 بامداد ادامه دارد و سخت کوشش میگردد که این زمان هرچه کوتاهتر شود. چراکه به درازا کشیدن زمان چیدن و برداشت در روز همراه با بالارفتن درجه دما سبب پژمردگی گلها و پایین آمدن میزان اسانس و نامرغوبی تقطیر به دست آمده از آنها خواهد گشت. روی هم رفته گلها، عموماً با دست چیده میشود و تا امروز، هیچ وسیله یا ابزار خودکاری برای این هدف به کار گرفته نشده است. گلهای چیده شده پس از گردآوری در جایگاه ویژه خود تبدیل به گلاب میشود چنانچه گلهای چیده شده زیاد و فراوان باشد و یا دستگاه گلابگیری در محل نباشد آن را به روستاهای دیگر و یا کارگاهها و کارخانههای گلابگیری حمل میکنند. خرید و فروش گل بیشتر به وسیله واسطههای بومی انجام میشود آنها گلها را روزانه گردآوری و به مناطق مورد نظر خویش که معمولاً از زمستان سال پیش با آنها پیمان نامه دارند حمل مینمایند و همواره کوشش میشود هرچه زودتر گلها به دست کارگاه مصرف کننده برای تولید گلاب برسد.
روشهای ازدیاد گل محمدی
گل محمدی از راه قلمه زدن، پاجوش، خوابانیدن و پیوند زدن بر روی پایههای وحشی قابل ازدیاد میباشد. روش معمول از راه قلمهزدن شاخههای نیمه وحشی در پاییز و بهار و یا از روش ویژه پاجوش زایی، ازدیاد آن اقدام مینماید (7).
ازدیاد به وسیله بذر
1) ازدیاد به وسیله بذر به دو هدف انجام میگیرد: الف) برای به دست آوردن واریتههای تازه ب) برای تهیه پایه پیوندی (7)
2) ازدیاد به وسیله قلمه
هنگام تابستان، قلمهها را از شاخههای نیمه وحشی به طول 10 تا 15 سانتیمتر برگزیده میشود. همه برگها را برای جلوگیری از تبخیر بیش از اندازه بریده و پس از زیر هر یک از جوانهها به گونه کاملاً صاف بریده و در هوای آزاد و در خاک کاملاً سبک و ماسه میکارند (7).
3) ازدیاد از طریق پیوند
روی هم رفته انواع رزها را به وسیله پیوند شکمی و یا T انگلیسی ساده زیاد میکنند متداولترین پیوند در گل سرخ پیوند شکمی است که در پایان بهار و آغاز تابستان جوانه بیدار و دیگری پایان تابستان و آغازههای پاییز جوانه خواب انجام میگیرد. پیوند بهار را باید زود انجام داد تا رسیدن زمان آغاز سرما رشد و نمو کافی کرده و نیرومند و خشبی گردد. و بدین سان استواری آن در برابر سرما افزایش مییابد. به عکس آن، پیوند پاییزه را اندکی دیرتر میزنند تا پیوندک تا هنگام رسیدن سرما، تنها جوش خورده ولی رشد و نمو نکرده باشد. در غیر اینصورت پیوندکها در برابر سرمای زمستان تاب نیاورده و از بین خواهد رفت (7).
آفتها و بیماریهای گل محمدی
1) آفتهای گل محمدی: الف) شته: شته گل سرخ حشرهای است کوچک به رنگ سبز روشن و گاهی قهوهای روشن میباشد.
این آفت جهت تولید مثل زیادی که دارد در زمان کوتاهی میتواند همهی بوتههای گل محمدی را آلوده نماید. زیرا در آغازههای بهار که هوا مساعد میشود حشره مولد از تخم بیرون آمده و از راه زندهزایی تولید مثل میکند. این نوزادان از گونه حشرات ساده میباشند که خود به خود و بدون حشره نیز تولید مثل میکنند و در مدت کوتاهی از یک حشره در چند نسل هزاران شته پدید میآورد.
میزان زیانهای وارده از آفتهای نامبرده در گلستانها و پهنههای گوناگون یکنواخت نیست و در سالهای عادی و طغیانی تفاوت داشته و چنانچه به شیوههای زراعی و روشهای مناسب مبارزه توجه نشود، میزان آسیب در سالهای طغیانی بیش از 20 درصد محصول را فرامیگیرد. هر چند عوامل طبیعی دیگری مانند باد و باران دمای پایین و کفشدوزک و... تا اندازهای از شدت صدمه آفت جلوگیری مینماید لیکن چون طغیان آفت زیاد است و سبب زیان قابل توجهی میگردد باید با سموم شیمیایی نیز به مبارزه کمک کرد. از سمهای کارآمد و موثر برای مبارزه با شته میتوان از پاراتیون و متاسیتوکس با دوز 2 در هزار نام برد. همچنین از سولفات دونیکوتین 40 درصد به میزان 25 گرم به همراه 100 گرم مویان و 100 لیتر آب نیز سود جست.
ب) شپشک: این حشرهها به شکل پولکهای خیلی ریز و گرد به رنگ سفید مایل به خاکستری روی ساقههای گل محمدی دیده میشود کاربرد سموم پاراتیون و گوزاتیون 2 در هزار در پایان فروردین ماه برای شپشک نتایج سودبخشی به همراه خواهد داشت.
پ) آفتهای ساقهخوار: این آفت به نام سوسک سرشاخهخوار گل سرجیان یا سوسک شاخه خوار شناخته میشود که تخم آن در بهار تبدیل به کرم میگردد. این کرم از نوک شاخهها و از درون، به خراطی کردن ساقهها میپردازد شدت حمله این آفت در درختچههای ضعیف بیشتر و گاهی تا سر حد خشکاندن آن پیش میرود. یک روش مبارزه شیمیایی شناخته شده و فصلی برای آن وجود ندارد تنها راه مبارزه بریدن شاخههای آفت زده و بیرون بردن آن از زمین گلستان و به ویژه سوزاندن آنها میباشد.
بیماریها
سفیدک: عامل آن گونهای قارچ میباشد که برگهای جوان، شاخهها و غنچهها را آلوده میسازد در برگهای جوان آلوده برجستگیهایی شبیه به تاول پیدا میگردد و در برگهای پیر آلوده لکههای سفید مایل به خاکستری دیده میشود و همچنین در شاخههای جوان آلوده پیچیدگی پدید میآورد هنگامی که بوتهها بسیار آلوده شوند و بیماری پیشرفته باشد برگها و شاخهها کاملاً میپیچند. در اثر آلودگی درختچهها به این بیماری رشد آنها متوقف و گیاه پژمرده میشود و غنچه گل از بوته ریزش میکند.
اندازه زیانهای وارده به گلستانها بر اثر حمله این بیماری کم و بیش زیاد و گاهی تا بیش از 30% محصول میرسد در پایان فصل تابستان به برگها به رنگ خاکستری تیره در میآید و نقطههای سیاهی که دارای اسپورهای قارچ میباشند در روی کاسبرگها و دمگلها دیده میشود این اسپورها در زمستان باقی مانده و در سال دیگر دوباره به گیاه حمله میکند. اسپور قارچ به وسیله باد منتقل میشود ولی باران زیاد این توسعه قارچ را به تعویق میاندازد. دمای بالاتر از 26 درجه سانتیگراد برای رشد این قارچ مناسب نیست زمان آشکار شدن نخستین نشانههای بیماری در آغاز سمپاشی بسیار پراهمیت میباشد و بسته به پهنههای گوناگون نیز تفاوت خواهد داشت.
شیوههای مبارزه با سفیدک
الف) مبارزه مکانیکی: از آن جا که قارچ زمستان را روی شاخهها صورتهای گوناگون میگذارد میتوان با بریدن شاخهها و بخشهای آلوده گیاه، از پدید آمدن و گسترش آن جلوگیری کرد. بهترین زمان برای این کار پیش از آلوده شدن به اسپورها یا به گفته دیگر پیش از بیدار شدن جوانهها میباشد.
همچنین بایستی برگهای خشکیده شده که روی زمین ریخته شده گردآوری نمود و آنها را سوزاند.
ب) مبارزه شیمیایی: این روش مبارزه باید هنگامی انجام گیرد که نشانههای سفید تازه دیده میشود اغلب گلکاران منطقه آشنایی چندانی به شیوههای پیشگیری در این زمینه ندارند و هنگامی که با آفت و بیماری روبرو میشود که روی برگها و شاخهها کاملاً سفید شده و گیاه به کلی آلوده و فراگیر شده است. باید دانست که مبارزه در این هنگام، قارچ را از بین نمیبرد. بلکه میبایستی پس از دیده شدن نخستین نشانههای آن در گیاه بی رنگ باید سمپاشی را انجام داد. روی هم رفته روش سمپاشی به صورت محلول روشن است سمپاشی باید به گونهای باشد که همگی لایههای زیرین و روی برگهای گل محمدی کاملاً خیس شود.
ترکیبات گوگردی هم چنان چه در برگهای گیاه سوختگی پدید نیاورد مناسب است. در هنگامی که دمای هوا زیاد نباشد کاربرد این نوع ماده شیمیایی کارسازتر میباشد ولی باید با مویان آمیخته شود سم کارتان به نسبت یک در هزار مخلوط بامویان یک در هزار نیز مناسب است به شرط آن که از میانه ماه فروردین هر 20 روز یک بار سمپاشی تکرار و تا شهریور ادامه یابد.
گذشته از آفات و بیماریةای نامبرده گونهای گیاه انگلی به نام سن در پارهای از گلستانها کم و بیش سبب آسیبها و زیانهای فراوانی میگردد. درختچههای آلوده به سن ضعیف شده و سرانجام میخشکد مبارزه شیمیایی شناخته شده برای این انگل وجود ندارد تنها با سوزاندن درختچههای آلوده آن هم پیش از به گل نشستن و بذر دادن سن، تا اندازهای نسبت به نابودی آن کمک مینماید.
علاوه برآفتها و بیماریها و نیز انگلها که موجب بروز ناهنجاری و زیانهایی به گیاه و در نهایت به محصول میگردد، چرخه نامساعد محیطی هم به گونهای است که سبب آسیب زدن به درختچههای گل محمدی میشود مانند خشکی شدید و گرمی هوا که در اثر آن گلهای ریز مانده و بنابراین به صورت غنچه ریزش میکنند.
همچنین سرمای بهاره موجب زیانهای کم و بیش زیادی شده و میزان تولید محصول گل به اندازه زیادی کاهش مییابد. آسیبهای وارده در اثر سرما روی گلستان گاهی به اندازهای زیاد است که زیان آفتها و بیماریها را تحتالشعاع قرار میدهند. همانگونه که آمده بیشتر گلکاران از چگونگی مبارزه و نیز پیشگیری آفات و بیماریها آگاهی چندانی ندارند و هیچگونه کار ویژهای برای باز داشتن آنها به جا نمیآورند تنها با کاربرد برخی از سموم، گاهی به میزان کمی، نسبت به پیشگیری و مبارزه با بیماریها و آفات نام برده دست میزنند. گاهی نیز با نداشتن آگاهی و شناخت کافی موجب تشدید جمعیت آفات و بیماریهای گل محمدی میگردند.
شیوه تازه کنترل آفتها
به تازگی در آمریکا پژوهش نوینی در زمینه مهار آفتهای گیاهان زینتی انجام گرفته است. بیشترین آنها به چگونگی نظارت و مهار حشرات آفت روی گلهای داوودی است پیامدهای به دست آمده از این پژوهش درباره حشرات بیبال مکنده شیره گیاهان میباشد که یک آفت جهانی به شمار میرود بهترین شیوه معمار کاربرد حشرهکشهای ناز اکننده است که مستقیماً روی غنچههای در حال شگفتن رز به کار میروند و کمتر «پارلا» از دانشگاه کالیفرنیا و گروه وی دریافتهاند که کاربرد دامهایی چسبناک روی کارتهای زرد و آبی در گلخانهها نیز میتواند در مهار آفتها کارآ باشند. دنباله همین پژوهشها را که کارتهی آبی حشرات بیشتری را در خود جذب میکند و روی هم رفته تارهای چسبناک آبی زرد رنگ سودمندترند بررسی روی غنچههای آسیب دیده از حشرات نشان داد که پرورش دهندگان حشره در هر غنچه را بپذیرند بدون آن که از به مخاطره افتادن بازار گل نگران باشد استفاده از تله چسبناک که به گونه یکنواخت در گلخانه پخش شده باشد میتوانند در مهار جمعیت آفت موثر باشد. همچنین این گروه پژوهشی با کاربرد شماری از آفتکشهای کم خطر دریافتند که پایداری و کیفیت خود محصول نیز دگرگونی مهمی به شمار میآید. و آزمایشات نشان داد که در شرایط آزمایشگاهی حشرهکشهای میکروبی در از بین بردن و دفع حشرات به جز پروانه سفید و شته موثر بوده است. برای نمونه سیناکور به گونه قابل اعتمادی عنکبوت محمدی و تخمهای دیگر حشرات را از بین میبرد و به شدت برای لار و حشرات بال توری و شتهها انگل مهمی به شمار میرود.
کاربردهای دارویی گل محمدی
با نگرش به وجود مقدار سیتاتن، اسید گالیک، اسانس، مواد چرب و مواد رنگی در گلبرگهای گل سرخ و نیز داشتن اسید اسکوربیک (ویتامین c) در میوه و همچنین کاربرد آن در تقطیر و تهیه گلاب و اسانس که همگی از فراوردههای پایهای و مهم هستند کاربرد چندانی مانند تهیه مربا از گلبرگهای این گیاه نیز مرسوم میباشد. همچنین از گذشته دور در پزشکی سنتی همانند یک داروی گیاهی برای بیماری بیرونروی (اسهال)، دردهای روماتیسمی، ناهنجاریهای خونی و گلودرد نیز کاربرد داشته است. میوه گل محمدی دارای 5/0 تا 7/1 درصد ویتامین c میباشد که این مقدار ویتامین c بستگی به جای رویش گیاه، جایگاه کشت، آب و هوای منطقه، زمان گردآوری و روش خشک شدن دارد همچنین گلبرگهای گل سرخ به سبب داشتن تانن، قابض است و آن را به جای داروی قابض به کار میبرند. بخشی که در تهیه گلاب و اسانس کاربرد دارد همان گلبرگهای گل محمدی میباشد.
دم کرده گل محمدی قلیایی خون را آرام کرده و نفخ و تشنجهای شکم را مداوا میکند. همچنین دمکرده گلبرگها در زدودن غم و اندوه، تپش قلب و کمخوابی و نیز در رفع بیرونروی معمولی و خونی، دل به هم خوردگی و اسهال موثر است. از گذشتههای دور، گلاب در پزشکی سنتی ایران برای درمان دردهای رماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب، معده، رفع پارهای از سردردها، دلبه هم خوردگی و بیهوشی کاربرد فراوانی داشته است. همچنین از آن در پخت انواع شیرینیها و بستنیسازی، طبخ غذا و شربت کاربرد زیادی داشته است. بیشترین کاربرد گلاب در ایران در آیینةای دینی، زیارتگاهها و مکانهای متبرکه، آیینهای سوگواری، روضهخوانیها و... بود و نیز در جشنها و مناسبتهای گوناگون دیگر، مقدار زیادی گلاب به کار میرفته است. گلاب کاشان در سرتاسر ایران از شهرت ویژهای برخوردار است علاوه بر کاربرد گلاب در درون کشور همه ساله مقدار زیادی از گلاب کاشان به کشورهای عربی و شیخ نشینهای حاشیه خلیج فارس و همچنین مقداری از اسانس تولیدی برای تبدیل به عطرهای گوناگون به کشورهای اروپایی گسیل میگردد. هند و پاکستان که در گذشته از واردکنندگان فراوردههای گل محمدی ایران بودهاند به تازگی خود به جرگه تولید کنندگان و صادرکنندگان این فرآورده پیوستهاند نگرش روشن به استاندارد و بهداشتی بودن فرآوردههای گل محمدی میتواند در روند صادرات آن نقش بزرگی داشته باشد زیرا سبب ارزآوری فراوانی برای کشور میگردد و این تنها رسیدگی، پشتیبانی و آیندهنگری دولت میتواند به سرفصل بهینهترین برسد.
در بخشهای دیگر استاندارد و ویژگیهای گلاب ایران را که از سوی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به تصویب رسیده برای آگاهی خوانندگان ارجمند آوردهایم.
ترکیب citronellal : باکتری کش، آلرژیزا، مسکن، گندزدا، مسبب نقض جنینی، کاهش واکنش عصبی ترکیب citronellol باکتری کش، آلرژیزا، مسکن، موثر بر علیه قارچهای مخمر مانند میسلیوم تولید می کنند
ترکیب geranial: باکتری کش، ترکیب geraniol باکتری کش، آلرژیزا، مسکن، گندزا ضد تومور، پیشگیری کننده از سرطان، مانع کرم خوردگی دندان میتواند باعث تشنج موضعی و آسیب جنینی شود ترکیب باکتری کش
ترکیب phenylethyl alcohol این ترکیب همواره با ترکیبهای citronellol و geraniol اسانس تمامی عطر گل سرخ را تشکیل میدهد و دارای خواص مشخص مهارکنندگی رشد باکتریها و از بین برنده قارچها است در برابر میکروارگانیسمها گرم منفی و گرم مثبت بسیار فعال است به عنوان نگهدارنده در محلولهای چشمی.
گلاب
به آبی گفته میشود که از گل سرخ استخراج کنند و معطر اس
مطالب مشابه :
کاکان بهشت ایران
نظام مهندسی و با قدمت استان کهکیلویه و این دو کلمه معدن در معدن یا معدن
دانشجویان مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور واحد ارومیه
مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور ارومیه جهت آشنای با هر استان کلیک نمایید! کهکیلویه و
سمینار بهمن ماه اینجانب در استان کهکیلویه و بویر احمرخواهد بود
سمینار بهمن ماه اینجانب در استان کهکیلویه و صنایع و معدن در یاسوج تحت نظام مدیریت
مقاله گل محمدی
ارائه خدمات آموزشی فنی مهندسی ، یزد، کهکیلویه و بویر احمد نظام صنفی استان
دهکده شيلاتي غير ساحلي روستاي بابارستم نهاوند سالانه بيش از 350 تن ماهي قزلآلا توليد ميکند.
بيش از 60 درصد ماهي استان در نهاوند توليد مي صنعت و معدن رئیس نظام مهندسی
برچسب :
نظام مهندسی معدن استان کهکیلویه