خط قرمزهای تغذیه در روزه‌ داری ورژیم های غذایی ماه مبارک رمضان+عکس

گرفته در مرکز بدن نیز کمتر می‌شود. روزه‌ داری به بدن فرصت می‌دهد تا این چربی‌های زمانمند را بسوزاند و پس از پایان دوره روزه‌داری، به جای آنها چربی تازه و مناسب‌تری را جایگزین نماید. به ویژه برای افرادی که چربی زیادی در بدن خود ذخیره کرده‌اند، فرصت مغتنمی ‌فراهم می‌شود تا مقداری از چربی‌ها را برای تولید انرژی به مصرف رسانند و از اضافه وزن خود بکاهند.

گرچه روزه حتی برای افراد لاغر نیز می‌تواند مفید باشد، ولی ذکر این نکته ضروری است که اگر فرد بسیار لاغر و یا دارای بیماری لطمه زننده و یا شرایط فیزیولوژیکی خاصی باشد که طبق نظر پزشک، روزه‌داری منجر به صدمه به بدن او می‌شود، روزه‌داری برای او قابل توصیه نخواهد بود.

بدن انسان علاوه بر نیاز به انرژی برای زنده ماندن و انجام فعالیت‌های روزمره، به پروتئین‌ها نیز برای ساخت سلول‌های جدید (جایگزین سلول‌های مرده و نیز سلول‌های اضافه در زمان رشد و نمو) نیاز دارد. اگر مقدار انرژی که از کربوهیدرات‌ها (اعم از کربوهیدرات‌های ساده مثل قند و شکر و یا انواع پیچیده مثل نشاسته موجود در نان، برنج،‌ سیب‌زمینی، ذرت و جو) و چربی‌ها (اعم از انواع حیوانی و یا گیاهی شامل روغن‌های مایع و جامد) به بدن می‌رسد کافی نباشد، بدن به ناچار به سوزاندن پروتئین‌های با ارزش خود روی می‌آورد. افرادی که در اثر داشتن رژیم‌های غذایی نادرست وزن زیادی را در مدتی کوتاه از دست می‌دهند، در واقع عضلات خود را از دست می‌دهند. لازم به ذکر است پروتئینی که در بدن از بین برود ممکن است مدت‌ها وقت و غذای مناسب لازم باشد تا بتواند دوباره جایگزین شود. به همین ترتیب، اگر روزه‌ داری برای کسانی منجر به سوخت شدید پروتئین‌های بدن شود، لازم است رژیم غذایی این افراد به دقت مورد بازنگری و کنترل قرار گیرد.

به هنگام روزه‌ داری، سطح انسولین خون در طی روز پایین‌تر از روزهای معمولی است. در واقع بدن از ذخایر انرژی خود یعنی گلیکوژن یا قند حیوانی ذخیره شده در کبد و عضلات و همچنین از چربی موجود در بافت چربی برای تامین انرژی استفاده می‌کند که اینها موجب افزایش سطح انسولین خون نمی‌شوند و به همین دلیل، هنگام روزه‌ داری میزان انسولین خون کمی‌پایین‌ تر از روزها ی دیگر است. کاهش انسولین خون احتمال ذخیره چربی (شروع چاقی) و همچنین احتمال مقاوم شدن سلول‌ها به انسولین (که خود زمینه‌ساز شروع دیابت است) را کاهش می‌دهد. روزه‌داری علاوه بر این که منجر به استراحت دستگاه گوارش می‌شود، سوخت‌وساز بدن را تنظیم کرده و احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله افسردگی و استرس، افزایش فشارخون، میگرن، افزایش وزن، بی‌خوابی و گاها دیابت را کاهش می‌دهد. با این حال، در برخی موارد روزه داری می‌تواند در افراد بیمار لطماتی را به سلامت فرد وارد سازد که به همین دلیل لازم است این افراد برای اطمینان از بی‌خطر بودن روزه گرفتن با پزشک خود مشورت کنند تا درصورت احتمال لطمه به سلامتی، از روزه گرفتن خودداری نمایند. در این مقاله به تاثیر روزه‌داری بر بعضی بیماری‌ها می‌پردازیم. باشد که اطلاعات ارائه شده بتواند در امر راهنمایی مبتلایان به هنگام روزه‌داری سودمند افتد.

دیابت و روزه‌ داری
دیابت از جمله بیماری‌هایی است که بسته به میزان شدت و همچنین نوع آن، توصیه‌های متفاوتی برای روزه داری خواهد داشت. افراد مبتلا به دیابت که دارو دریافت می‌کنند، با توجه به شدت بیماری و با مشورت پزشک ممکن است مجاز به روزه‌داری باشند. در مبتلایان به دیابت غیروابسته به انسولین (دیابت نوع ۲) که دارای اضافه وزن بالا باشند (BMI بالاتر از ۲۸ دارند) و با دریافت منظم دارو (به صورت ۲ بار در شبانه روز) قندخون خود را کنترل می‌کنند، روزه‌داری نه تنها مضر نیست، بلکه می‌تواند مفید نیز باشد.
افراد دیابتی که دارای شرایط زیر هستند (با تشخیص پزشک) لازم است از روزه‌ داری خودداری نمایند.

۱) افراد مبتلا به دیابت (چه از نوع وابسته به انسولین و چه غیر وابسته به انسولین) که هنوز بیماری خود را کنترل نکرده اند و قند خون آنها هنوز به حد قابل قبولی نرسیده است.

۲) مبتلایانی که قند بالا داشته، ولی هنوز از داروی خاص و همچنین فعالیت بدنی مناسب جهت درمان دیابت پیروی نمی‌کنند.

۳) مبتلایان به دیابت نوع ۱ (وابسته به انسولین) که در روز چند نوبت لازم است انسولین تزریق کنند.

۴) دیابتی‌های مبتلا به عفونت.

۵) افراد مبتلا به پرفشاری خون کنترل نشده و همچنین آنژین (نوعی بیماری قلبی) درمان نشده.

۶) آنان که سابقه کتواسیدوز ( افزایش اجسام کتونی درخون و ادرار) دارند.

۷) افرادی که در طول روز ۲ بار یا بیشتر به افزایش قندخون (هیپرگلیسمی) یاکاهش آن (هیپوگلیسمی) دچار می‌شوند. اگر فرد دچار تعریق، عرق سرد و تپش قلب شود، این نشانه افت قند خون است که در این صورت باید روزه‌ باز شود.

۸) خانم‌های باردار و یا شیرده مبتلا به دیابت

۹) افراد سالخورده مبتلا به دیابت

توصیه‌های لازم برای افراد مبتلا به دیابت در طول ماه مبارک رمضان
۱) افزایش دریافت مواد غذایی پرچرب و پرکربوهیدرات و به طور کلی پرخوری در افراد دیابتی، منجر به افزایش قند خون و افزایش وزن خواهد شد. بیماران دیابتی در طول روزهای ماه رمضان مانند روزهای معمولی باید از دریافت کالری بیش از حد و همچنین مواد غذایی حاوی کربوهیدرات ساده مانند قند و شکر بپرهیزند.

۲) انجام فعالیت بدنی سبک یا متوسط در افراد مبتلا به دیابت غیروابسته به انسولین، عارضه‌ای نخواهد داشت.

۳) در طول ساعات روزه‌داری حتما قند خون و اجسام ستونی ادرار باید در چندین نوبت بررسی شود.

۴) وزن فرد باید در طول ماه رمضان روزانه کنترل شده و در صورت هر گونه کاهش وزن شدید یا افزایش وزن بیشتر از ۲ کیلوگرم، حتما با پزشک مشورت شود.

۵) در صورت احساس هر گونه علایم ناشی از کاهش یا افزایش شدید قند خون، باید روزه را باز کنند.
۶) بعد از پایان ماه مبارک رمضان میزان و نوع داروی مصرفی و همچنین رژیم غذایی به حالت قبل ازماه رمضان بر‌گردد.

۷) اگر برای خوردن سحری بیدار نشوند، بهتر است از روزه گرفتن در آن روز منصرف شوند، زیرا احتمال پایین افتادن قند خون و عوارض دیگر افزایش می‌یابد.

۸) اگر بعد از افطار قند خون بالای ۲۵۰ باشد، لازم است شب بعد ۲۰ درصد از کالری دریافتی کم شود. اگر هنگام سحر نیز قند خون بالای ۲۰۰ باشد، باید از غذای سحری دفعات بعدی ۲۰ درصد کم شود. چنانچه قند خون بالای ۳۵۰ باشد، توصیه می‌شود اصولاً روزه نگیرند.

۹) چنانچه مصرف قرص فراموش شود (خصوصاً در صورتی که معمولاً قند خون بالاست)، بهتر است آن روز را روزه نگیرند .

۱۰) بیماران دیابتی که به نحوی دچار عوارض مزمن دیابت بر کلیه‌ها، چشم، قلب و … شده‌اند، هر چند ممکن است با روزه گرفتن دچار مشکل حادی نشوند، ولی برای پیشگیری از پیشرفت عوارض مزمن بهتر است روزه نگیرند و یا با متخصص مربوطه مشورت کنند.

روزه‌ داری، عیوب انکساری چشم را تشدید نمی‌کند
روزه‌ داری، عیوب انکساری چشم (نزدیک‌ بینی و دوربینی) را تشدید نمی‌کند و جز در موارد نادری مثل نزدیک‌ بینی شدید با نمره عینک بالاتر از ۱۸، در موارد دیگر منعی برای روزه‌ داری وجود ندارد. تغذیه عصب بینایی در افراد مبتلا به نزدیک بینی شدید با نمره عینک بالاتر از ۱۸، در اثر روزه‌ داری مختل می‌شود و به همین دلیل متخصصان چشم به این افراد توصیه می‌کنند روزه نگیرند. بیماران مبتلا به آب سیاه با فشار طبیعی دسته دیگری از بیماران چشمی‌ هستند که روزه‌داری برای آنان ممنوع است.

درباره علت بروز تاری دید ناشی از گرسنگی باید گفت تاری دید که در برخی از افراد روزه‌ دار ایجاد می‌شود، ارتباطی به عیوب چشم نداشته و عموما به دلیل کم‌خونی، کاهش قند خون، افت فشار خون و یا ناشی از اختلالات خونرسانی به چشم و مغز است.

روزه و سلامت روانی
روزه‌ داری در بیماران مبتلا به افسردگی و بیماری‌های خفیف علاوه بر این که انجام فریضه دینی است، ضمنا به عنوان یک شیوه روان‌ درمانی و تغییر رفتار محسوب شده و سلامت روانی را تقویت می‌کند. روزه‌ داری همچنین قدرت اراده و تصمیم‌ گیری و توان اجرایی این بیماران را نیز افزایش می‌دهد. البته بیماران مبتلا به اختلالات روانی، باید علاوه بر تغذیه مناسب در ایام روزه‌ داری، برنامه‌ ریزی خاصی برای مصرف داروهای خود در افطار و سحر نیز داشته باشند. لازم به یادآوری است که اگر این بیماران در طی مراحل بهبود از تغذیه مناسب برخوردار نباشند، از نظر مکانیسم‌های تطابق روانی ضعیف‌تر عمل کرده و به خوبی نمی‌توانند با تغییرات حاصله از نظر سبک زندگی روزانه در این ماه کنار بیایند، در نتیجه با عود و یا تشدید علایم بیماری مواجه می‌شوند که به همین دلیل توصیه می‌شود این قبیل بیماران از روزه‌داری مستمر یک ماهه خودداری کنند.

روزه در سنگ کلیه و بیماری‌های کلیوی
با توجه به این که در ماه مبارک رمضان، افراد در معرض کم‌آبی شدید قرار گرفته و مواد زائد با غلظت بالا در ادرارشان دفع می‌شود، بنابراین در این ماه برای پیشگیری از تشکیل سنگ‌های کلیه و سیستم ادراری، باید مبادرت به مصرف مایعات بیشتری در سحر و افطار نمایند. درعین حال، افرادی که تشکیل سنگ‌های ادراری در آنها فعال بوده و بیش از دو سنگ ادراری ظرف مدت ۶ ماه داشته‌اند و یا هم‌اکنون دارای سنگ ادراری هستند، بهتر است موارد احتیاط را در زمینه مصرف مایعات رعایت نمایند، اما روزه‌دارانی که فقط یک نوبت سنگ ادراری درمان شده داشته‌اند، به شرط مصرف آب فراوان بین افطار تا سحر می‌توانند روزه بگیرند، هر چند ضروری است که این افراد کماکان تحت نظر پزشک متخصص باشند.

بیماران کلیوی که تحت درمان دیالیز قرار گرفته‌اند، باید از روزه گرفتن خودداری کنند. با توجه به اینکه بیماران دیالیزی قدرت تطابق پرخوری و کم‌خوری را ندارند و بیشتر اوقات هم کم‌اشتها هستند، از نظر پزشکی، قادر به روزه گرفتن نمی‌باشند.

در خصوص روزه‌ داری برای بیماران کلیوی (سنگ‌ ساز)، توصیه‌می‌شود که این افراد در طول روزه‌داری از انجام فعالیت فیزیکی سنگین و قرار گرفتن در معرض تعریق، خودداری نمایند و در طول شب برای رقیق کردن ادرار و شستشوی کلیه‌ها مایعات فراوان بنوشند، تا حد امکان حجم غذای دریافتی را کمتر نموده و به خصوص در مواقع سحری، غذای سبک و آب زیاد بنوشند و مصرف غذاهای حاوی املاح سنگ‌ ساز (مانند نوشابه‌های گازدار، غذاهای با منشا حیوانی که به علت دارا بودن فسفات زیاد، دفع کلسیم از ادرار را افزایش می‌دهند) و غذاهای حاوی اگزالات (از قبیل کاکائو، چای پررنگ، آجیل و سبزیجاتی مانند، اسفناج، کلم، ریواس و گوجه فرنگی) را کاهش دهند.

روزه گرفتن برای مبتلایان به عدم تناسب وزن
برخی از مبتلایان به اضافه وزن، به منظور لاغر شدن تحت رژیم‌هاى درمانى هستند و با آمدن ماه مبارک رمضان دچار سردرگمی‌می‌شوند، زیرا محدودیت‌هاى ویژه غذایى آنان، زمان بندی خاص صرف غذا را می‌طلبد که در ماه مبارک این زمان‌بندى‌ها به هم مى‌خورد. لازم به ذکر است که رژیم غذایى این گونه افراد تغییر عمده‌ای پیدا نمی‌کند و تنها با چند جابه‌جایى جزئى و رعایت چند مسأله مهم به همان نتایج مقرر دست خواهند یافت. در واقع این افراد همان مقدار مواد غذایی رژیم خاص خود را دریافت می‌نمایند، ولی ساعات دریافت غذا تا حدودی تغییر می‌یابد. به عنوان مثال، در روزهای عادی فاصله زمانی بین وعده‌های شام و صبحانه روز بعد، حدود ۱۰ ساعت می‌باشد.

به همین ترتیب در روزهای ماه مبارک نیز مدت زمانی بین ۱۴-۱۰ ساعت بین سحری یک شب با افطار شب بعد فاصله وجود دارد. توصیه می‌شود صبحانه معمول روزهای غیر روزه‌داری را در افطار صرف نموده و با فاصله قابل قبولی شام را بر اساس شام روزهای معمول (غیر روزه‌داری)، صرف کنند. ضمنا ناهار روزهای معمول، در ایام روزه‌داری به سحری منتقل می‌شود. بدیهی است که میان وعده‌های روزهای معمول (شامل آنچه که در قبل از ظهر و عصرانه صرف می‌شد) نیز، بین افطار و زمان خواب قابل صرف می‌باشند.

بهترین زمان براى انجام فعالیت بدنى آهسته و پیوسته، بعد از افطار است، چرا که انجام ورزش در طول روز موجب از دست دادن انرژى و تعریق گردیده و به نوبه خود می‌تواند سبب ضعف، بى‌حالى و سرگیجه شود. انجام پیاده‌روى آهسته و پیوسته پس از افطار علاوه بر مصرف کالری، با ایجاد حرکات عضلات شکم موجب به حرکت واداشتن دستگاه گوارش و کمک به هضم مواد غذایى خورده شده می‌شود.
کسانی که تا حدودی لاغر هستند، می‌توانند به شرطی که غذای کافی را در وعده‌های افطار تا سحر دریافت کنند، اقدام به روزه‌ داری نمایند. باید توجه داشت که استفاده از مواد خیلی شیرین مانند زولبیا، بامیه، شیرینی و کیک به هنگام سحر به اشتها لطمه زده و تنها مدت زمان کوتاهی قند خون فرد را بالا نگه می‌دارند، بنابراین در هنگام سحر بهتر است از غذاهایی مثل سبزیجات، میوه‌جات، مغزهای گیاهی، پنیر، سبزی، گردو، نان، گوجه‌فرنگی، خیار، میزان مناسب چای و یا آب ولرم استفاده شود.

روزه و بیماری‌های قلبی
پزشکان معتقدند در این ماه به دلیل آن‌که افراد از پرخاشگری، رفتارهای تهاجمی، استرس و هیجان، کشیدن سیگار، مصرف چای و قهوه دوری می‌کنند، بنابراین امکان بروز سکته قلبی در آنها کاهش می‌یابد. مجموعه این تغییرات در وضعیت رفتار و تغذیه افراد، دو عامل مهم جهت حفظ سلامتی فرد در طول ماه مبارک رمضان است.

روزه به کاهش پرفشاری خون کمک می‌کند. افراد مبتلا به پرفشاری خون، باید در طول روز، فشار خون خود را چک کنند. اگر در طول روز، بیمار دچار تغییر و بالا رفتن فشار خون شود، نباید روزه بگیرد، اما اگر در طول روز فشار خون فرد تغییر نکرد، روزه گرفتن موردی ندارد.
حدود بیست روز پس از شروع ماه مبارک رمضان میزان «هموسیستئین»، اصلی‌ترین عامل بروز سکته قلبی در خون افراد به‌شدت کاهش می‌یابد. از طرف دیگر، میزان کلسترول خوب (HDL) نیز افزایش یافته و غلظت خون هم در حد طبیعی قرار می‌گیرد. کاهش میزان تری گلیسیرید‌ها و کلسترول بد (LDL) از دیگر اثرات مثبت ناشی از روزه‌داری در این افراد خواهد بود.

بیماران قلبی- عروقی باید طبق یک رژیم غذایی خاص روزه بگیرند و از مصرف غذای سنگین در افطار خودداری نموده و درعین حال رژیم پایین آورنده فشار خون تجویز شده توسط مشاور تغذیه را رعایت نمایند. علاوه بر این، عدم استفاده از غذاهای نفخ‌آور (مانند حبوبات و شیر در افرادی که مدت زمان طولانی شیر مصرف نکرده‌اند) و پرهیز از استرس برای این بیماران توصیه می‌شود. این افراد برای تنظیم میزان داروی مورد نیاز خود با مشورت پزشک می‌توانند از داروهایی با اثر درازمدت استفاده کنند و مصرف داروهای دیورتیک را کاهش دهند.

روزه گرفتن در بارداری و شیردهی
زنان باردار در سه ماه اول بارداری به ویژه هشت هفته اول به دلیل تشکیل سلول‌های مغزی جنین نباید روزه بگیرند. پس از آن نیز تنها در صورتی یک خانم باردار می‌تواند روزه بگیرد که فعالیت روزانه کمی‌ داشته باشد و آزمایش‌های خون و ادرار او نیز طبیعی باشد. خانم‌های شیرده از ماه دوم شیردهی درصورتی که کاهش شیر در آنها اتفاق نیفتد و احساس ضعف و بی حالی شدید و یا سردرد و عوارض مشابه نداشته باشند، می‌توانند همزمان روزه بگیرند.

روزه‌ داری در مبتلایان به نقرس
غذا نخوردن، روزه‌داری‌های طولانی و رژیم‌های کم کربوهیدرات به دلیل ایجاد حالت کتوز می‌توانند موجب تسریع حملات نقرس شوند. این بیماری گاه منجر به جراحی می‌شود. با پیشرفت بیماری، علایم سریع‌تر و برای مدت طولانی‌تر بروز می‌کنند. برای جلوگیری از تشدید بیماری، عموما (طبق توصیه متخصص) بهتر است روزه‌داری انجام نشود.

روزه‌ داری در مبتلایان به صرع
افراد مبتلا به صرع که باید قرص‌های ضد تشنج استفاده کنند، نمی‌توانند روزه بگیرند، زیرا ممکن است در طول روز دچار کاهش کلسیم و یا قند خون شده و تشنج کنند.

روزه‌ داری برای مبتلایان به کم‌خونی
در کسانی که سطح شاخص‌های خونی در مرز پایین محدوده طبیعی می‌باشد، کاهش دریافت مواد مغذی در ماه رمضان ممکن است میزان این شاخص‌ها را باز هم کاهش دهد. چنانچه شدت کم‌خونی در افراد بالا باشد به گونه‌ای که نیازمند دریافت مکمل آهن در چند نوبت روزانه باشند، روزه‌داری قابل توصیه نخواهد بود.

کسانی که مبتلا به کم‌خونی خفیف تا متوسط هستند باید به کیفیت غذای مصرفی خود در این ماه مبارک توجه بیشتری نمایند و مصرف مواد غذایی غنی از آهن و پروتئین‌ها به ویژه پروتئین‌های از نوع هم (اولویت گوشت قرمز به پروتئین گیاهی) را افزایش دهند. همچنین مصرف میوه‌های خشک به خصوص زردآلو و تمشک و مصرف آجیل خام (مانند پسته و بادام) برای آنها مفید است. این افراد باید از مصرف چای تا ۲ ساعت بعد از غذا به ویژه پس از مصرف مواد غذایی غنی از آهن پرهیز کنند.

سنت بر اين است كه روزه داران هر شام بر سر سفره افطار گرد هم آيند و پس از طلب قبولي روزه دعا كنند :

بسم الله ؛ اللهم لك صمنا و علي رزقك افطرنا فتقبله منا انك انت السميع العليم.

و سپس روزه خود را با روزي حلال و پاكيزه باز مي كنند و پسنديده است افطار با خرما يا آب گرم (يا چاي شيرين) يا رطب يا حلوا يا نبات و لبن باز شود.

بر سر سفره افطار ايراني انواع مخلفات مقوي و انرژي زا از جمله خرما با مغز گردو، حلوا، رنگينك، فرني، يخ در بهشت ، باميه، شله زرد، شير برنج، کاچي، زولبيا، مسقطي و انواع آش : آش رشته، آش شله قلمكار وجود دارد.

اكنون شما را بر ضيافت افطاري ايراني دعوت مي كنيم:

قبل از ارائه رژيم رمضان، به نكات زير توجه كنيد:

پيشنهادات زیر برای افرادی است که در شرايط جسمی طبیعی و در سلامت کامل هستند.
مواد غذایی مورد نیاز بدن هر کس به تناسب سن، جنسیت، اندازه بدن، شرایط خاص فیزیولوژیکی فرد، بیماری، میزان فعالیت متغیر است. در اینجا بطور عام پیشنهاد میشود.

رژيم غذاي سحري:

سحر نقش تعیین کننده ای در چگونه گذراندن روز و تأمین انرژی و مواد غذایی مورد نیاز بدن دارد. در زير به انتخاب غذائي و پيشنهادات تغذيه اي توجه كنيد:

برنامه زماني سحر را طوري برنامه ريزي كنيد كه علاوه بر ذكر و نيايش، فرصت كافي براي غذا خوردن و آشاميدن داشته و عجله در خوردن نباشد.

در سحر از خوردن شیرینی جات، غذاهای شور، پر چرب وآش جات (بویژه اگر غذای دیگری هم می خورید) خودداری کنید.

در هر وعده سحري از يك نوع غذاهای ایرانی صرف كنيد و از خوردن تنوعات غذاي اصلي در يك وعده اجتناب كنيد.

در هر وعده سحري حجم متعادل را كنترل كنيد. زياد تر از تعادل خوردن نه تنها باعث نميشود كه در روز احساس سيري بيشتري كنيد بلكه اثرات ناگوارتري را در روز به دليل بروز مشكلات مراحل هضم برايتان پيش خواهد آورد.

غذا ها را کم روغن، کم چربی ، کم نمک و کم شیرینی انتخاب كنيد. به ميزاني كه در سحر چربي و شيريني بيشتري ميل كنيد در روز تشنگي بيشتري خواهيد داشت.

از غذا هاي خيلي سرخ شده پرهيز كنيد. در صودت نياز به سرخ كردن غذا ، به "تفت دادن كوتاه مدت" قناعت كنيد.

از منابع نشاسته اي نان، سيب زميني، برنج و ماكاروني استفاده كرده ولي سعي شود از نان هاي تهيه شده از سبوس گندم به جاي نان سفيد استفاده نمائيد.

از گوشت جات، ترجيحا گوشت سفيد وحبوبات كه به آرامي پخته شده باشند استفاده كنيد . امروزه سويا بعنوان يك منبع پروتئني سالم محسوب ميشود كه

مي توان اكثر غذا ها را با آن خوش طعم تهيه كنيد و مضرات گوشت قرمز را هم نخواهد داشت. تخم مرغ به اشكال غير عسلي وحبوبات آب پز نيز منابع با ارزش پروتئيني براي سحر بشمار ميروند.

از خوردن چربي هاي حيواني و سفت شده خودداري كنيد و از روغن هاي مايع كه ميزان چربي اشباع شده آن 5-7% باشد استفاده كنيد.

ازلبنيات كم چرب وكم نمك استفاده كنيد.

بين غذا ها آب و يا نوشيدني ميل نكنيد . قبل ، بين وفوري و بعد از غذا نوشيدني ميل نكنيد بلكه مدتي صبر كرده بعد ميل نمائيد.

در ماه رمضان بهترين نوشيدني در سحر آب ويا نوشيدن چاي هاي متعدد گياهي است كه به منظور هاي مختلف (براي دفع چربي، دفع قند، دفع صفرا، دفع نمك، كنترل فشار خون، كنترل نفخ و هضم غذا و تصفیه بدن از سمومات غذایی از طريق تصفيه و پاك سازي خون، تصفيه و پاك سازي جگر، تصفيه و پاك سازي كليه و مثانه و غيرو....) به صورت دم كرده وگرم ميتوان نوشيد.

از نوشيدن دوغ و يا نوشيدني هاي شيرين شده با شكر سفيد در سحر خودداري كنيد زيرا با نوشيدن اين نوع آشاميدني، احساس تشنگي در روز زيادتر شده و نيز ميزان قند خون افزايش مي يابد.

حجم غذاي اصلي را در سحر طوري تنظيم كنيد كه بعد بتوانيد هم آب و هم از ميوه جات متنوع و صيفی جات آب پز( ذرت- گل کلم- کرفس- فلفل سبز - کلم بروکلی- نخود فرنگی- پیاز- سیر – هويج– لوبيا و هر گونه حبوبات كه به آرامي پخته شده باشند) نيز تغذيه نمائيد.

از جوانه های خام به صورت مخلوط با غذا هاي سوپي (كه جو پرك جزء هميشگي آن باشد) و يا در سالاد مصرف نمائيد.

رژيم غذاي افطار:

افطار يك وعده غذائي محسوب ميشود . بعضي افراد افطار را به شام وصل ميكنند كه چنين روشي صحيح نيست و مضر مي با شد . به همين منظور سعي كنيد زمان بندي افطار و شام را بنحوي برنامه ريزي كنيد كه دو وعده متفاوت افطار و شام داشته باشيد.

قبل از خوردن هر نوع مواد خوراكي ، افطار را با يك نوشيدني گرم مثل آب داغ و يا بعضي از چاي هاي گياهي گرم (نه چاي معمولي ) شروع كنيد تا سيستم گوارشي خو د را كه بعد از مدتي طولاني آرام گرفته است به يكباره به فعاليت سنگين نيندازيد. سپس با خوردن كمي صيفي جات آب پز و ميوه دستگاه گوارشي خود را آماده پذيرائي كنيد.

در افطار از خوردن هر نوع غذاي چرب پرهيز كنيد.

بعد از خوردن ميوه ويا صيفي جات آب پز، از بين خوردنی های ساده و ملا یم ذکر شده در زیر انتخاب کرده و به میزان بسیارکم مصرف شود تا مانعی در خوردن شام

نبا شد:

خرما، کاچی، پنیر، سبزی جات، صيفی جات آب پز(گل کلم- کرفس- فلفل سبز - کلم بروکلی- نخود فرنگی- پیاز- سیر - هويج)، ، سيب زمينی آب پز، حلوا ارده و عسل ، میوه جات (به استثنای انگور- خربزه – طالبی - هندوانه)، فرنی، سوپ و آش جات (مرغ، جو، گوشت، حبوبات، سبزی، صیفی جات، غلات، برنج، شله زرد ) ، مقدار کم گردو ، شیر برنج، آب به میزان بسیار کم ، کشمش، توت ، کره و عسل، خامه و عسل، بادام له شده و عسل، تخم مرغ فقط بصورت آب پز عسلی.

رژيم غذاي شام:

• از آنجا که اکثر مردم عادت دارند بعد از شام تنقلات میل نمایند باید حجم خوردن شام نسبت به سحر کمتر باشد.

• همچنین شام باید در اول وقت صرف شود تا فرصت کافی برای خوردن تنقلات بعد از شام وهضم غذاي خورده شده باشد حجم و نوع شام را طوري تنظيم كنيد كه در هنگام خواب شکم پر نبا شد و مشکلی در خوابیدن و بیدار شدن برای سحر بوجود نیاید.

• نوع غذاي شام را می توان مشابه با ليست داده شده در سحر انتخاب کرد ولي دقت شود تا هم ميزان چربي و هم حجم غذاي خورده شده نسبت به سحر كمتر باشد.

فاصله بین شام و خواب:

تنقلات بعد از شام بويژه به مناسبت های دید و باز دیدهای شبانه در ماه مبارک رمضان امکان خورد و خوراک را افزایش میدهد که توجه به این موضوع قابل توجه است.

همانطور كه گفته شد حجم و نوع این مواد خوراكي نبایدبنحوی باشد که مشکلی برای خواب بوجود آورد.

این خوردنی ها كه مکمل مواد غذایی شام محسوب ميشوند باید بنحوی انتخاب شوند که علاوه بر تنوع و تامين لذت خوراكي بتوانند در تامين مواد غذائي مورد نياز بدن سهيم باشند.

از مواد خوراكي براي فاصله بين شام و خواب میتوان بستنی، آجیل جات و مغز ها ، میوه، حلوا، شرینی جات تر و به میزان کم، فرنی، شیر برنج،آش جات بدون حبوبات، و خوردن لبنیات با عسل را نام برد.

خوردن چای های گیاهی اگر به درستی انتخاب شوند بسیار در هضم غذا و تصفیه بدن از سمومات غذایی موثر خواهند بود.

نكات قابل توجه:

1. بعضي افراد در اين ذهنيت هستند كه روزه گرفتن وزن را كم ميكند. در اين حقيقت شك نيست كه پرهيز صحيح غذائي باعث كنترل وزن است اما براي كنترل وزن نكته مهم اجراي صحيح سيستم غذائي است. از آنجا كه معمولا و بطور طبيعي افراد با شروع افطار سعي در جبران نخورده ها دارند و از طرفي گاهي فشار گرسنگي و تشنگي فرد را وادار به انتخاب خوراك بر مبناي احساس نياز رواني و لذت بردن از خوردن ميكند و منطق درست خوردن ناديده گرفته ميشود و در اينصورت يكي از عوارض عدم اجراي سيستم غذائي صحيح در ماه مبارك رمضان افزايش وزن است. بنابر نبايد روزه گرفتن را به منظور رژيم غذائي خوش اندام شدن تلقي كنيم و خداي ناخواسته بعد از افطار در صدد تلافي نخورده ها ي پرحجم باشيم.

2. وصل معشوق و شكرگزاري از موهبت ذات الهيش از نعمات ماه مبارك است و فرصتي است در ولايت انسان تا معيار چگونه زيستن را الگو كند ، اما روزه گرفتن نيز علاوه بر دادن امكان قياس ابعاد گرسنگي و سيري انسانها، اگر تغذيه صحيح اجرا شود، از بهترين داروهاي طبييعي براي درمان بسياري از بيماري هاي جسمي، بويژه بيماري هاي گوارشي و روحي-عصبي مي باشد.

3. قابل تاكيد است كه در هر وعدة غذایی از غذا ها ي معروف به "فست فود" و نوشابه هاي رنگی مد شدة امروزی پرهیز کنید تا خود را در برابر بسياري عوارض بيماريزائي آن كه در غرب فاجعه آميز شده است خود را بيمه كنيد

یكی از غذاهای پرمصرف و محبوب در ماه مبارك رمضان حلیم است. حلیم از معروف‌ترین غذاهای سنتی ایرانی است كه معمولا در سفره افطار به عنوان پیش‌غذا و در سحرگاهان به عنوان سحری مصرف می‌شود. حلیم انواع مختلف دارد و مواد اولیه آنها با یكدیگر متفاوت است. برای تهیه حلیم گندم از گندم، پیاز و گوشت گوساله سردست یا مرغ و مقداری روغن استفاده می‌شود.

حلیم چه دارد؟

حلیم یك غذای پركالری محسوب می‌شود. 100 گرم حلیم190 كالری انرژی دارد و حاوی 6 گرم پروتئین10 گرم چربی20 گرم كربوهیدرات 1 میلی‌گرم آهن و 9 میلی‌گرم كلسیم است.

حلیم به دلیل داشتن گندم، علاوه بر خاصیت سیركنندگی بالا منبع بسیار خوب روی، منیزیم، آهن و نیاسین است. البته اگر در تهیه این غذا از گندم سبوس‌دار كه فیبر زیادی دارد استفاده شود، در بهبود برخی از بیماری‌های دستگاه گوارش، سرطان روده و سینه موثر خواهد بود. فیبر موجود در گندم سبوس‌دار كاهش كلسترول خون، كاهش فشارخون، كنترل قندخون، كاهش احتمال لخته شدن خون باعث سلامت بهتر قلب و كاهش بیماری‌های قلبی می‌شود. همچنین برای پیشگیری از یبوست و سرطان مثل سرطان روده بزرگ مفیداست. همچنین گندم سبوس‌دار دارای خاصیت ضدانگلی است و از بروز حساسیت‌ها و عدم تحمل غذایی مثل سندرم روده تحریك‌پذیر، التهاب مفاصل و بیماری‌های عصبی جلوگیری می‌كند.

نخود هم كه در پخت برخی انواع حلیم به كار می‌رود غنی از فولات، ویتامین6B ویتامینC و روی است.

10 روش برای حلیم‌خورها

1-‌ در خوردن حلیم مراقب وزن خود باشید یك پیاله حلیم تقریبا 150 كالری انرژی دارد كه اگر با یك قاشق شكر، یك كف دست نان و روغن مصرف شود، 350 تا 300 كالری انرژی دارد.

2- حلیم یك غذای سالم و بسیار مقوی است، اما اگر دچار افزایش قند یا چربی خون هستید باید توجه داشته باشید كه شكر و روغن با آن استفاده نكنید یا در حداقل ممكن مصرف كنید.

3- اگر می‌توانید حلیم را در منزل و با استفاده از جوانه گندم یا حداقل گندم سبوس‌دار تهیه كنید.

4- حلیم مانده را مصرف نكنید، زیرا اگر حلیم چند ساعت یا چند روز بماند مواد نشاسته‌ای آن غیرقابل هضم می‌شود و نشاسته آن به نشاسته مقاوم تبدیل می‌شود و موجب ناراحتی‌های گوارشی می‌شود.

5- برخی در پخت حلیم از جوانه گندم استفاده می‌كنند. این حلیم به دلیل داشتن جوانه گندم، علاوه بر خاصیت سیركنندگی بالا منبع بسیار خوب انواع ویتامین‌ها و املاح است. از سوی دیگر با توجه به فعل و انفعالاتی كه طی جوانه زدن در دانه گندم اتفاق می‌افتد میزان كالری جوانه گندم به مقدار زیادی كاهش می‌یابد كه یكی از مزایای حلیم غنی شده نسبت به حلیم‌های رایج است.

6- حلیم یك منبع عالی پروتئین بوده و از غذاهایی است كه دیر هضم می‌شود. به همین علت مصرف آن در سحر موجب می‌شود تا مدت‌ها احساس گرسنگی نكنید.

7- در هنگام افطار حلیم را با شكر و روغن زیاد نخورید، زیرا باعث تحریك معده، اضافه وزن و نیز عطش شدید می‌شود. اغلب این تشنگی را با نوشیدن مقادیر زیاد آب و نوشیدنی‌های سرد جبران می‌كنند. این كار باعث رقیق شدن شیره معده و تاخیر هضم غذا می‌شود. عاقبت این رفتار نفخ شكم و سایر ناراحتی‌های گوارشی است.

مطالب مشابه :

خط قرمزهای تغذیه در روزه‌ داری ورژیم های غذایی ماه مبارک رمضان+عکس

تدارکات

مراسم عروسی ترکمن ها

تغذیه زنان در دوران بارداری

جشن‌ها

مقاله

خط قرمزهای تغذیه در روزه‌ داری ورژیم های غذایی ماه مبارک رمضان+عکس

تا حالا دقت کردین؟