فهرستی ازتعزیه ها

این هنرعظیم توسط شیعیان دربارۀ واقعۀ کربلا و وقایعی که مرتبط باعزای امام حسین(ع) است بوجودآمد. وبه مرور، وقایع دیگرتاریخی راهم به صورت تعزیه درآوردند. که به نام ، شبیه خوانی گفته می شود. وچون آخراغلب مجالس باعزای امام حسین(ع) ویادی ازکرببلاتمام می شود، لذا همان نام تعزیه خوانی را عنوان نمودند.این مجالس آمار وارقام متفاوتی دارد، درجایی 100نسخه، درجایی دیگر360نسخه ودرموزۀ واتیکان 1055نسخه اعلام شده است. ما دراین قسمت فهرستی که ازمجالس به دستمان رسیده است باگوشه ای ازداستانش برای شما به نمایش می گذاریم وچنانچه مجلس جدیدی به دستمان رسید به این مطالب اضافه خواهیم کرد.باشد که موردتوجه شما قرار بگیرد.

حُجَّتُ الوداع اول: ولید- به جای – مروان- ازسوی یزید به حکومت مدینه برگزیده می شودتا برنامه قتل امام حسین راانجام دهد.ازاین رو ازامام دعوت می کند که تنها به ضیافت اوبرود ودرنتیجه درخفا اورا به قتل برساند.ولی امام که خطراو را احساس میکند ،بسیاری از یاران خود،چون عباس،عون،جعفر،علی اکبر را نیزبا خودمی برد.نهایت دربیرون ازبارگاه ولید بانتظار می مانند.ولیدچون ماجرارادرمی یابد ازقتل صرف نظروبه حسین(ع)تکلیف می کند که یابیعت ویامدینه راترک کند.امام حسین(ع)ترک مدینه رامی پذیرد وبرای آخرین بار به زیارت قبر پیغمبر(ص)می رود...
حُجَّتُ الوداع دوم: پس از اینکه امام حسین(ع) به مکه عزیمت می کند برای مناسک حج آماده می شود.درآنجاهم متوجه می شودکه قصد جان او را دارند، به خاطراینکه حُرمَت حَرَم از بین نرود ، بنابر دعوتنامه هایی که ازکوفه برایش آمده بود، مناسک حج را نیمه رها کرده وبا اهل وعیال ، مکه را به سوی کوفه ترک می کند...
شهادت مسلم بن عقیل(ع): شامل نحوۀ شهادت مسلم بن عقیل وبه دارآویختن وی وشهادت هانی بن عروه می باشد.
طفلان مسلم(ع): این تعزیه شامل سرگردانی فرزندان مسلم پس از شهادت پدرشان درکربلا وشهادت هردوطفل به دست حارث است.
حربن ریاحی: حر ازسرداران شجاع یزید و اولین نفری است که ازسوی ابن زیاد مامورجنگ با حسین(ع) می شود.بعد از روبروشدن باامام حسین(ع) وابراز گستاخی، امام خطبه ای براومی خواند وچنان موثرمی افتد که او عذرخواهی می کند وبه سپاه امام حسین(ع)می پیوندد و درکربلااولین شهید راه حسین(ع) می شود.
علی اکبر(ع): ماجرای شهادت جانگداز علی اکبر فرزند برومند و رشید امام حسین(ع) نشان داده می شود.
طفلان زینب(س): زینب کبری(س) که غریبی برادرش رامی بیند به ندای هل من ناصراو پاسخ داده ودوفرزندش را با اذن گرفتن ازامام حسین(ع) به میدان می فرستد وشهادت آن دو.
شهادت قاسم(ع): شهادت قاسم (ع)فرزند امام حسن(ع)درروزعاشورا وانجام وصیت پدرش بوسیله حسین(ع) یعنی وصلت او وبه حجله رفتن درهمان روز.
عباس – امام : دراین تعزیه صحنۀ جنگ حضرت عباس وامام حسین(ع) با کفار دیده می شود، که درجنگ همدیگر را گم می کنند.پس از رفت وبرگشت هرکدام به خیمه ها ومیدان درطلب یافتن یکدیگر، همدیگر را دروسط میدان می بینند وبه خیمه ها برمی گردند. درحقیقت روایتیست ویژه از جنگ حضرت عباس(ع).
حضرت ابوالفضل(ع): شهادت حضرت عباس(ع) ، علمدار،سَقّا وبرادرامام حسین(ع) درکربلا است .همچنین محاصره،بستن آب، تشنگی خاندان واطفال حسین(ع)، رشادت وبالاخره قطع دستان و... دراین تعزیه دیده می شود.
غلام ترک: شرح حال یکی ازغلامان امام زین العابدین(ع) است که درعاشورا بعد ازکشته شدن همه یاران چون حسین(ع) را یکه وتنها درمیدان جنگ می بیند،ازامام عباد(ع) اجازه جهاد می گیرد وبا پای برهنه وبدن بی زره و وسائل باچماق می جنگد وبه شهادت می رسد.
وهب کلبی: وهب کلبی مردیست مسیحی که صبح عاشورا وارد صحرای کربلامی شودواسلام می آورد ودرراه حسین کشته می شود.
دُرّه وصدف(دُرَّة الصدف): دُرّه وصدف نام دو دختر زیبا ورشید است که عموزاده اند وبه حسین سخت علاقه می یابد ولباس مردانه می پوشند وبه جنگ می روند وبه شهادت می رسند.
عقیل بن عبدالله: ماجرای کشته شدن عقیل بن عبدالله از یاران حسین (ع) در روز عاشورا است.
هاشم عتبه: ازطرفداران حسین است که مردانه درجنگ شرکت می کند ودرمیدان به شهادت می رسد.
هفتاد و دوتن: شامل شهادت هفتاد ودو نفریست که روز عاشورا یکی پس ازدیگری در راه امام حسین(ع)به میدان می روند وپس ازجنگ به شهادت می رسند.نام این مجلس را «مقتل عام » هم می نامند.
عابس وشوزب: نام دونفریست که درروز دهم محرم،مقارن روزعاشورا،وارد صحرای کربلا می شوند وبه حسین ایمان می آورند ودر راهش شهید می شوند.
مهلت خواستن شب عاشورا: شامل ماجرای مهلت خواهی حسین(ع) است درشب عاشورا برای اخذ تصمیم.
شهادت امام حسین(ع): این تعزیه شامل نحوه ی شهادت امام حسین(ع) درروز عاشوراست وحوادثی که درضمن جنگ روی می دهد... . به این مجلس «مقتل خاص» هم می گویند.
غارت خیمه ها و شهربانو: این تعزیه حوادثی را که بعداز شهادت امام حسین(ع) درصحرای کربلا رخ می دهد،ازجمله به آتش کشدن وغارت خیمه ها واسارت بازماندگان رانشان می دهد.دراین تعزیه است که شهربانو همسرایرانی امام حسین(ع) بنا به وصیت امام چون ذوالجناح بی سوار بازمی گردد ،سوار براسب می شود ومعرکه را ترک می کند.
کشیک شب یازدهم: شامل دلهره ها واضطرابها وناراحتی های حضرت زینب(س) است وبیداری وکشیک او درشب یازدهم محرم.
شیرو فَضِّه: بعد ازکشته شدن حسین(ع)ویارانش دردشت کربلا، لشکر کفر، تصمیم گرفت که اجساد شهدارا پایمال سُمِّ اسبان کنند. پس مشغول نعل بندی اسبان خودشدند.زینب ازواقعه آگاه شد ویکی از کنیزان فداکار ووفادار خود را به نام فَضِّه گفت که به بیشۀ همان نزدیکی برود وشیری را که درآنجامنزل دارد برای یاری صدا کند .فَضِّه چنین کرد وشیر به قتلگاه آمد و خاک برسر زنان وخشمناک به پاسداری ازاجساد شهدا می پردازد، که مبادا پایمال سُمِّ اسبان شود.
خارمغیلان: چون حسین کشته می شود وخاندانش به اسارت برده می شوندبرای اینکه عبدالله برادرشهربانوبه خونخواهی حسین برنخیزدوآنهاراتعقیب نکنداسراراازراهی که پرازخارهای مغیلان ،سخت ، بیراهه وپرت است به شام می روند.این تعزیه این راه پیمایی غم انگیزوحوادث مربوط به آنرانشان می دهد.
ورود به کوفه، یا، تخت خولی: ماجرای ورود اهل بیت امام حسین(ع) است که پس از واقعه کربلا به کوفه وارد می شوند.
دختر نصرانی: اوعاشق علی اکبر(ع)می شود وبه قصد دیدار او عازم کربلا می گردد. زمانی به علی اکبر(ع)می رسد که علی اکبر(ع) به شهادت رسیده است.
دیر شیرین یا دیر راهب یا دیر خارجی ها: اهل بیت راازکوره راه هابه اسارت می برند.شبانگاه درنزدیکی دیری فرود می آیند. چون اطفال گرسنه بوده اند ،شیرین کنیز وفادار زینب با اجازه ی خاتون خود به دیر می رود تاخلخالی راکه ازغارت پنهان داشته بدهد ونان وآبی بگیرد.اتفاقا راهب آن دیردرهمان هنگام درخواب از زبان عیسی ماجرا را درمی یابدوچون شیرین دق الباب می کند،راهب اوراباهمین نام می شناسدوبااو به خدمت امام زین العادبدین(ع)می رود، آنچه راداشته نثارمی کند ومسلمان می شودوشیرین رادوست می دارد وامام شیرین رابه عقد او در می آورد.
درد دل یزید: گوشه ای از تعزیه ورود به شام است. آوردن طبیب ، افاقه نکردن دارو، تسکین دردبا شراب، آوردن رأس حسین(ع)، زدن چوب خیزران برلبها ودندان حسین(ع) و اسارت خاندان رسول الله(ص] از جمله ماجراهاییست که به نمایش کشیده می شود.
ورود به شام(بازارشام): این تعزیه ماجرای ورود خاندان حسین است به شام ، زمانیکه به اسارت برده شده اند ونیز رفتن آنها به بارگاه یزید وگفتگوی آنها.
پشیمانی یزید: یزید درعالم خواب ، روز محشر وسرنوشت شوم خود رابازمی بیند وازوحشت بیدارمی شود وازکرده ی خویش پشیمان می گردد. زینب (س) را می طلبد واز او پوزش می خواهد.
هنده: هنده نام دختری است مسیحی که نابیناست وتوسط امام حسین(ع) شفامی گیردوخودرا کنیزاین خانه میداند.پس ازگذشت زمانی به همسری یزیددرمی آید وبعداز سالها چون ازاسارت زینب وخاندان حسین(ع)آگاه می شود، ضمن دلجویی آنانرا به باغی دعوت می کند.
وفات رقیه(س): شهادت دخترسه ساله ی امام حسین(ع) به نام رقیه(س) بعدازاسارت وآزارواذیت به وی درشام درزندان به شهادت می رسد.
بنی اسد: ماجرای دفن اجساد شهداست در دشت کربلا، به دست مردان طایفه ی بنی اسد.
گل وبلبل: مکالمۀ یک شاخه گل است با بلبل، که جریان کربلا وشام ازقول آنها شنیده می شود.
عمّامه خونین: ماجرائیست که دربارۀ حسین (ع) وعمامۀ وی رخ می دهد طی آن از عمامه خون می جوشد.
مرغ خونین: مرغی درکربلا بال وپر خودرا به خون شهدا می آلاید خونین بال راهی مدینه می شود وبر بام خانه ی فاطمه صغری می نشیند وحدیث غم انگیزعاشورا را بازمی گوید.
فاطمه صغری(س): دخترامام حسین(ع) که به علت مریضی از مدینه خارج نمی شود وبه کربلا نمی آید.رنجهاوآلام او دراین تعزیه آمده است.
ورود به مدینه: ورود اهل بیت حسین(ع) پس از واقۀ کربلاست به مدینه که مقارن با مرگ فاطمۀ صغری است که چشم به راه مانده بود.
عبدالله عفیف: عبدالله ازدوستداران علی(ع)، از شجاعان وساکن کوفه بودکه یک چشمانش را درجنگ صفین ازدست می دهد.زمانی که عبیدالله ابن زیاد حاکم کوفه سرهای شهدای کربلا به همراه اسرا باخواری واردکوفه نمود ودرمسجد خطبه ای بنام یزید و شکست حسین خواند، اولین کسی که یزید ومطابعانش را لعن ونفرین کرد، عبدالله عفیف بود. به فرمان عبیدالله ابن زیاد(لعن) شبانه به خانه اوبرای دستگیری اش می ریزند، اوهم به کمک دخترش بااینکه چشمانش نابینا بود تعداد زیادی را با شمشیر ازپای درآورد.سپس خودش شهید ودخترش اسیر وبعد کشته شد.
عبیدالله زبیر: ماجرای کورشدن عبیدالله زبیربه دستوریزید،به خاطرعلاقۀ فراوان عبیدالله به خاندان پیغمبر.
خروج مُصَیِّب: ازسرداران عرب است که به خونخواهی حسین (ع) برمی خیزد.
خروج مختار: مختار ثقفی مردی جنگ آوربود که ستم یزید برخاندان ،اهل بیت وشهادت یاورانش را نتوانست تحمل کند وبه انتقام وخونخواهی حسین برمی خیزد وانتقام خون حسین را ازقاتلانش می گیرد.
احمد صفّاح: ازسرداران عرب است که بعداز واقعه کربلا به خونخواهی حسین برمی خیزد.
امیرتیمور: این تعزیه شامل ماجرائیست که طی آن امیر تیمور به عراق می آید وپس از فتح کوفه وآگاهی از ماجرای کربلا درمرقد حضرت علی(ع) وامام حسین(ع) سوگند یاد می کند که انتقام واقعه عاشورا را بگیرد وحلب را ویران کند. چون به شام می رسد والی شام دختر خود راباجامه ها وجوایز گرانقیمت به او هدیه می کند، اما تیمور دستور می دهد لباسها وزیور آلات راازتن دختر در می آورند وبعدحاکم را به چوب می بندد وبه زندان می افکند.
تولدامام حسین(ع): حسین چند لحظه بعد ازتولد درکنار مادرش به خواب می روند.ناگهان مادرش بیدارمی شودوحسین را درکنارخودنمی بیند،بی تاب به پیش پیامبر(ص)می رود.پیامبرفاطمه را دلداری می دهد که حسین توسط جبرئیل به عرش الهی برده شده است. دراین تعزیه به آسمان بردن حسین نیزنشان داده می شود واززبان پیامبرسرنوشت اورا می شنویم .
آب کشی امام حسین(ع): امام حسین درزمان طفولیت دزدیده می شود واورا مظلومانه به باغبانی وآبکشی می گمارندو این تعزیه حاوی این ماجراست.
خاک بازی امام حسین(ع): امام حسین(ع) دردورۀ طفولیت هم مورد ستم ابن سعد بوده است ، چنان که درزمان کودکی با ابن سعد مشغول بازی و خاک بازی بوده، ابن سعد با او سخت کینه وحسادت می ورزیده ...
سرقت الردا: واقعه ایست که درزمان طفولیت حسین(ع) روی می دهدوضمن آن عبای امام به سرقت می رود.
تولد زینب(س): ماجرای تولد زینب است واشاراتی به سرنوشت او وماجرای کربلا.
وفات زینب(س): زینب(س) را که برای بار دوم به شام می برند، درشام وفات می کند.
شکاررفتن یزید: یزید به شکار می رود ویکی ازمعجزات امام حسین (ع) برآو آشکار می شود.

فهرستی ازتعزیه ها

مطالب مشابه :

فرم دعوت نامه اولیا دانش آموزان /دعوت نامه از والدین جهت دعوت نامه ادبیانتخابات د عوتنامه برای دعوت

دانلود نرم افزار برای موبایل از سایت لبیک

داستان دوازدهم

پیشنهاداتی برای برگزاری یادواره شهدا

خبر سفر مشايي و همراهان به مكه بطور رسمي تأييد شد

فهرستی ازتعزیه ها