زمان فعل ها و معادل فارسی آن

زمان

معادل عربی

معادل فارسی

مثال

گذشته ساده

سَمِعَ

شنید

الیوم أکملتُ لکم دینکم و أتممتُ علیکم نعمتی

امروز دینتان را برای شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم.

گذشته نقلی

قد+سَمعَ

شنیده است

قَد أنزَل اللهُ الیکم ذکراً

خداوند برای شما ذکری (قرآن ) را فرستاده است.

گذشته بعید

کان + قد + سَمعَ

شنیده بود

کانَ الامامُ قَد نَصَحَ الرّجلَ التّائبَ .

امام مرد توبه کننده را نصیحت کرده بود.

گذشته استمراری

کان + یَسمعُ

می شنید

کان یَستَحیی نساءهُم

(فرعون) زنانشان را زنده می گذاشت .

ماضی استفهامی

هَل (أ) سَمِعَ؟

آیا شنید؟

أرأیتَ الّذی یُکذّبُ بالدّین؟

آیا دیدی کسی را که دین را تکذیب می کند؟

مضارع اخباری

یَسمَعُ

می شنود

و تَری الجبالَ تَحسبُها جامدةً و هیَ تمرّ مرّ السّحاب.

وکوهها را می بینی می پنداری ایستاده اند در حالی که چون ابر می گذرند .

مضارع التزامی

حروف ناصبه(أن،ﻟ،حتی)+یَسمَعِ

بشنود(باید بشنود)

یُریدونَ لیُطفئوا نور الله بأفواههم.

می خواهند نور خداوند را با دهانهایشان خاموش کنند.

مضارع استفهامی

هَل (أ) یَسمعُ؟

آیا می شنود؟

فَهَل تَری لَهُم مِن باقیةٍ؟

آیا از آنها کسی را باقی می بینی؟

مستقبل

س یا سوف + یَسمعُ

خواهد شنید

و لَسوف یُعطیکَ ربّکَ فَتَرضی

و پروردگارت به تو آنگونه خواهد بخشید که راضی شوی

سَیَذَّکّرُ مَن یَخشی

هر کس بترسد عبرت خواهد گرفت

امر

إسمَع

بشنو

اُذکُروا اللهَ ذکراً کثیراً.

خداوند را بسیار یاد کنید.

جملات ربطی(اسنادی)

مبتدا+خبر

استفاده از فعل ربطی

و اللهُ سَمیعٌ بَصیرٌ .

خداوند شنوای بینا است .

گذشته ساده منفی

ماسَمِعَ یا لَم یَسمَع

نشنید

و ما تفرّق الّذینَ اُوتوا الکتابَ .

و کسانی که به آنها کتاب (خدا) داده شد پراکنده نشدند

أ لَم نَشرَح لکَ صَدرَک .

آیا سینه ی تو را برایت گسترده نکردیم .

گذشته نقلی منفی

لَمّا یَسمَع یا ما قَد سمعَ

نشنیده است

لَمّا یَدخُل الایمانُ فی قلوبهم .

هنوز ایمان در دلهایشان وارد نشده است .

گذشته بعید منفی

ما کانَ سَمعَ یا لَم یَکن سَمعَ

نشنیده بود

ما کانَت الصّحوة الاسلامیّةُ انتَشَرَت فی کلّ البِلادِ .

بیداری اسلامی در همه ی کشورها گسترده نشده بود .

گذشته استمراری منفی

ما کانَ یَسمعُ یا کانَ لایَسمعُ

نمی شنید

کانَت الثّورة لا تَخضَعُ أمامَ المُستَکبرینَ .

انقلاب در برابر مستکبران سر فرود نمی آورد .

حال منفی ( مضارع اخباری منفی)

لا یَسمعُ

نمی شنود

لا یَسمعونَ فیها لَغواً و لا کذّاباً .

در آن ( بهشت ) سخن بیهوده و دروغ نمی شنوند

مضارع التزامی منفی

أن لا یَسمعَ ( ألاّ یَسمعَ )

نباید بشنود

لکی لا تأسواعلی ما فاتَکُم .

تا بر آنچه از دستتان رفته است تأسّف نخورید .

مستقبل منفی

لَن یَسمَعَ

نخواهد شنید

و لَن تَجدَ لسنّة اللهِ تَبدیلاً

برای قانون خداوند تغییری نخواهی یافت.

امر منفی (نهی)

لا تَسمَع

نشنو

و لا تَحزَنوا و أنتم الاعلون إن کنتُم مؤمنینَ

غمگین نباشید در حالی که شما برترید اگر به خدا مؤمن باشید .