سیستم ترمز و تعلیق خودرو

سيستم ترمز:

براي نگه داشتن اتومبيل از حرکت از سيستم ترمز استفاده مي گردد که با توجه به اهميت آن از نظر ايمني از قديم تا به حال سير تکاملي زيادي را طي کرده است.

انواع ترمز:

1- مکانيکي (شيشي يا اهرمي) مانند ترمز دستي

2- ترمز هيدروليکي

3- ترمز هيدرروليکي بوستري

4- ترمز برق و بادي مانند کاميون

ترمز هيدروليکي بوستري از قسمت هاي زير تشکيل شده است :

1- پدال ترمز

2- پمپ ترمز

3- بوستر

4- سيلندرهاي ترمز چرخ

5- کفشک و لنت ترمز

6- لوله هاي رابط

پمپ ترمز بالا :

اين پمپ که از يک مخزن براي ذخيره روغن ترمز و يک سيلندر و پيستون در زير آن تشکيل شده نيروي فشار پا را از شيش ترمز دريافت کرده و پس از فشرده کردن روغن به لوله ها ارسال مي کند.

عيب هاي پمپ ترمز بالا :

1- نشتي روغن ترمز که در بعضي مواقع به علت خرابي لوازم پمپ از جمله لاستيک تشتکي از انتهاي پمپ روغن به زير پاي راننده ريخته و باعث خالي شدن روغن پمپ و خالي شدن ترمز مي گردد. نشتي ديگر به علت سوراخ شدن لوله ي پمپ به سيلندر چرخ مي باشد.

2- خرابي لاستيک مياني؛ که موجب خالي شدن ترمز زير پاي راننده مي گردد.

3- دير بالا آمدن ترمز؛ که به علت شکستن فنر داخل پمپ ترمز مي باشد.

4- دو پا شدن ترمز؛ يعني با فشار اول ترمز عمل نکرده و با فشار مجدد ترمز عمل مي کند که به دليل هوا داشتن سيستم ترمز يا ريگلاژ نبودن لنت ها و يا تمام شدن لنت ها مي باشد.

انواع لوله هاي رابط :

1- نوع فلزي

2- نوع لاستيکي با لاية حصير بافت در قسمت هايي که داراي حرکت و لرزش هست نوع لاستيکي مورد استفاده قرار مي گيرد.

سيلندر ترمز چرخ :

فشار روغن پس از عبور از لوله وارد سيلندر چرخ شده و باعث حرکت پيستونها به سمت کفشک ها شده و کفشک ها به کاسه چسبيده و عمل ترمز گيری انجام می شود.

سيلندر چرخ در سه نوع متداول مي باشد:

1- نوع سيمپلکس: که در آن از يک سيلندر 2 طرفه استفاده شده که از دو طرف کفشک هاي ترمز را باز نموده و به کاسه چرخ مي چسباند.

2- نوع دوبلکس: که در اين نوع ترمز از دو سيلندر يکطرفه استفاده شده که هر سيلندر يک کفشک را جابه جا مي کند.

3- نوع سرو: اين نوع مانند دوبلکس مي باشد، با اين تفاوت که هر يک از سيلندرها از دو طرف روي کفشک ها اثر مي گذارند و يا در يک طرف داراي ريگلاژ مي باشد. نو سرو کاملترين نوع ترمز کفشکي است.

ترمز دستي :

ترمز دستي نوعي ترمز اهرم دار يا شيشي و سيمي است که راننده براي ثابت نگه داشتن خودرو در حالت درجا در سراشيبي ها و با کشيدن اهرم به کار مي رود ترمز دستي معمولاً روي چرخ هاي عقب نصب مي گردد. براي کنترل سالم بودن ترمز دستي آنرا در شيب 30 درجه قرار مي دهيم و هنگامي که اهرم را مي کشيم نبايد اتومبيل حرکت کند.

روش ريگلاژ ترمز :

پس از تعمير يا تعويض کفشک هاي ترمز بايد آنرا تنظيم نمود به همين منظور زير خودرو جک زده و پس از بستن کفشک ها و چرخ ها پيچ تنظيم را تا حدي مي چرخانيم که چرخ سفت شده و نچرخد سپس با چرخاندن پيچ ريگلاژ زماني که چرخ به طور روان بچرخد اين حالت ريگلاژ انجام شده است و براي بقيه چرخ ها نيز اين عمل را تکرار مي کنيم سپس براي کنترل تنظيم شدن چرخ هاي سمت چپ و راست روي جاده آسفالت ترمز زده اگر خط ترمز در دو طرف برابر بود و خودرو به يک سو کشيده نشد يعني تنظيم درست است.

خواص روغن ترمز :

1- نقطه ي انجماد پايين داشته باشد. ( 60 درجه تا 65 درجه سانتي گراد)

2- نقطه ي جوش بالا (200 درجه تا 250 درجه سانتي گراد)

3- بر روي قطعات فلزي و لاستيکي سيستم ترمز بي اثر باشد.

4- از لحاظ شيميايي ثابت بوده و فاسد نشود.

5- خاصيت روغن کاري در فشار زياد را داشته باشد.

روش هواگيري سيستم ترمز :

در بعضي مواقع به علت نشتي يا پارگي شيلنگ ترمز و يا در تعمير سيستم ترمز هوا وارد مدار شده که بايد به طريق زير هواگيري انجام شود. ابتدا مخزن ترمز را از روغن پر کرده ( اگر خودرو بوستردار بود موتور را روشن مي کنيم.) سپس يک نفر پشت فرمان نشسته و چند بار ترمز را فشار مي دهد و سپس پدال را نگه مي دارد. نفر دوم يک شيلنگ و يک ظرف حاوي روغن ترمز به زير چرخ برده و به پيچ هواگيري شيلنگ را متصل کرده و سر ديگر شيلنگ را داخل ظرف مي گذارد به طوري که سر شيلنگ داخل روغن قرار گيرد. اکنون پيچ را شل کرده پس از اينکه روغن بدون حباب خارج شد پيچ را سفت مي کند اين کار بايد آنقدر تکرار شود تا ديگر از پيچ تخليه حباب هوا خارج نشود. براي هواگيري اگر نوع ترمز چرخ در کليه ي چرخ ها شبيه به هم بود. (مثلاً همه ي چرخ ها کاسه اي يا همه ديسکي بود.) ابتدا از چرخي که نسبت به پمپ ترمز بالا فاصلة بيشتري دارد هواگيري را شروع کرده تا به نزديکترين چرخ برسيم ولي اگر چرخ هاي جلو ديسکي و چرخ هاي عقب کاسه اي بود ابتدا چرخ هاي جلو را هواگيري کرده سپس چرخ هاي عقب را.

نکته :

قبل از هواگيري چرخ ها بايد پمپ ترمز بالا را هواگيري کنيم.

ترمزها از لحاظ کفشک دو نوع مي باشند :

1- ترمز کفشکي (کاسه اي)

2- ترمز ديسکي

ترمز کاسه ای :

در ترمزهای کاسه ای لنت ها بر روی دو کفشک پرچ شده اند و با فشار پيستون چرخ به کاسه تماس پيدا کرده و عمل ترمز گيری صورت می گيرد.

ترمز ديسکي :

در نوع ديسکي داراي يک ديسک فولادي مي باشد که روي محور سگدست حرکت دارد و سيلندر را در وسط گرفته و با فشار روغن ترمز دو پيستون گرد را به جلو حرکت داده و دو لنت ترمز با ديسک تماس پيدا کرده و موجب نگه داشتن ديسک مي گردد.

محاسن ترمزهاي ديسکي :

1- ترمز ديسکي نسبت به کاسه اي قوي تر مي باشد.

2- انتقال حرارت در ترمزهاي ديسکي بيشتر است و زودتر خنک مي شود.

3- ثبات بيشتري دارند،چون توزيع فشاربه صورت يکنواخت به تمام سطح لنت وارد مي شود.

4- تعويض لنت ترمز سريع تر انجام مي گيرد و ساده تر است.

معايب ترمزهاي ديسکي :

1- عدم طراحي مناسب براي ترمز دستي

2- در موقع داغ شدن، سايش لنت ها افزايش مي يابد.

3- در درجه حرارت زياد روغن ترمز بخار شده و اورنگي ها خراب مي شوند.

4- در مقابل آلودگي هاي جاده محافظت نمي شوند.

5- هزينه آن نسبت به ترمزهاي کاسه اي بيشتر است.

بوستر ترمز :

براي کمک به فشار پاي راننده و ترمزگيري قوي و سريع از بوستر ترمز استفاده مي شود. بوستر ترمز توسط شلنگي به خلاء مانيلفولد هوا متصل است و با فشار پاي راننده به پدال ترمز مقدار خلاء آماده درون بوستر موجب فشار مضاعف (چند برابر) به سيستم روغن ترمز گشته و راننده با فشاري اندک به راحتي مي تواند عمل ترمز را انجام داده و ترمز سريع و روان عمل نمايد.

نکته : بوستر باعث مي شود که فشار پاي راننده کاهش يافته و فشار به سيستم روغن و سيلندرهاي چرخ افزايش يابد.

نکته : در صورتي که خودرو خاموش گردد. چون خلاء وارد مانيفولد وجود ندارد بوستر غير فعال شده و ترمز خيلي سفت مي گردد.

عيب هاي بوستر ترمز :

1- خرابي اورينگ موشکي که داخل سيلندر و پيستون قرار دارد در اين حالت فشار پشت و جلوي ديافراگم به هم خورده و ترمز درست عمل نمي کند.

2- خرابي لاستيک هاي دروني بوستر

3- پاره شدن شيلنگ خلاء بوستر

4- خرابي قطعات داخل سيلندر و پيستون که باعث وارد شدن روغن ترمز به خلاء و از آن جا به مانيفولد شده و خودرو دچار روغن سوزي و خروج دود آبي از اگزوز مي شود.

ترمزهايABS :

در سيستم ABS ترمزها در هنگام لغزندگي جاده هيچ موقع قفل نمي شود و از لغزندگي خودرو جلوگيري مي گردد.

ترمزهاي ABS از قسمت هاي زير تشکيل شده است :

1- سنسور چرخ

2- واحد کنترل الکترونيکي (ECU )

3- واحد هيدروليکي

4- پمپ هيدروليکي

عواملي که در ترمز گرفتن موثر است :

1- سرعت اتومبيل

2- وزن و جرم خودرو و سرنشينان

3- مقدار اصطکاک لاستيک با جاده و اصطکاک کفشک هابا کاسه چرخ

4- زمان عکس العمل راننده

5- تقسيم نيرو بين چرخ هاي عقب و جلو

طرز کار سيستم ترمز ABS :

در ترمز ABS با توجه به سيگنال ارسالي از طرف سنسور چرخ به ECU مقدار فشار روغن براي هر چرخ تنظيم مي گردد. همچنين در زمان ترمز گرفتن موقعي که لغزش بيش از 20 درصد باشد ترمز در چرخ ها حذف شده بنابراين چرخ شروع به گردش مي کند و مجدداً نيروي ترمز اعمال مي شود. اين کار به صورت پي در پي و در زمان هاي بسيار کوتاه انجام مي شود تا خودرو در فاصله ي دلخواه توقف نمايد.

سنسور چرخ :

اين سنسور در خودروها متفاوت بوده و در بعضي از نوع اثر القايي و در بعضي ديگر از نوع اثر هال مي باشد.

فاصله ي هوايي (گپ) در نوع القايي 8/0 تا 6/1 ميلي متر و در نوع اثر هال 5/0 تا 5/1 ميلي متر بايد باشد.

وظيفة واحد HECU :

1- دريافت و آناليز سيگنال هاي ارسالي از سنسور چرخ ها

2- کنترل سوپاپ هاي برقي در واحد هيدروليک

3- کنترل پمپ هيدروليک (روشن و خاموش شدن)

4- چراغ اخطار ABS

نکته :ECU غير از سنسور چرخ ها از سنسور زير پدال ترمز نيز اطلاعات مي گيرد.

دو نوع سوپاپ در واحد هيدروليکي وجود دارد :

1- سوپاپ هاي NC : که اين نوع سوپاپ در حالت معمولي بسته است و با دستور ECU باز مي شود.

2- No که در حالت معمولي باز است و با دستور ECU مسير روغن را مي بندد.

عيب يابي در سيستم ABS :

1- اگر پمپ هيدروليک خراب باشد سيستم ABS عمل نمي کند و چراغ ABS روشن مي شود.

2- اگر برق سوپاپ ها، پمپ هيدروليک و يا برق HECU قطع شود لامپ يا چراغ ABS و چراغ EBD روشن مي شود.

3- اگر سنسور چرخ ها عمل نکند دو دليل دارد.

الف) برق سنسورها قطع شده که در اينصورت فقط چراغ ABS روشن مي شود و اگر برق چند سنسور قطع شده باشد چراغ EBD هم روشن مي شود.

ب)خطا رد چرخ شاخص و سنسور : در اين صورت چراغ ABS روشن شده و اگر يک سنسور اين عيب را داشت لامپEBD روشن نمي شود ولي در صورت خرابي چند سنسور يا چند چرخ شاخص چراغ EBD هم روشن مي شود.

نکته :لامپ EBD يا به صورت جداگانه روي صفحه کيلومتر قرار دارد يا در کنار ترمز دستي مي باشد.

سيستم فنر بندي و تعليق

فنربندي خودرو :

به طور کلي به سيستم فنربندي خوردو سه نيروي طولي، عمودي و عرضي وارد مي شود. نيروهاي طولي در طول خودرو وارد شده و در موقع ترمز کردن و شتاب گيري و برخورد چرخ با ناهمواري هاي جاده ايجاد مي شود نيروهاي عمودي در جهت عمود وارد شده و ابتدا از سطح جاده به چرخ ها وارد مي شوند. نيروهاي عرضي در هنگام پيچيدن در اثر عکس العمل نيروي گريز از مرکز يا به هنگام حرکت در دامنه کوه يا ارتفاعات يا در اثر وزش باد و اثابت آن به بدنه خودرو ايجاد مي شود.

انواع فنرهاي فولادي

فنر شمش 2. مارپيچي 3. پيچشي

1- فنر شمش (برگي) :

اين نوع فنر از تعدادي ورقه هاي فولادي که به شکل منحني ساخته شده است تشکيل شده و اولين فنر که از همه بزرگتر مي باشد را شاه فنر مي گويند. دو سر انتهايي شاه فنر به صورت لولة استوانه اي شکل ساخته شده که به آن قامه مي گويند. يکي از اين قامه ها با ميلة مخصوصي به نام ميل قامه و دو عدد بوش برنجي يا لاستيکي به شاسي اتومبيل متصل مي شود و سر ديگر قامه به وسيلة گوشواره به شاسي اتصال دارد.

براي جلوگيري از جابه جا شدن فنرها محور وسط آنها را سوراخ کرده و پيچي از آن عبور داده که فنرها را ثابت نگه مي دارد و به آن سنتربولت گويند.

فنر شمش نيروهاي عمودي و طولي را به خوبي تحمل مي کند.

2- فنرهاي مارپيچي :

اگر يک ميلة فولادي را به دور يک استوانه بپيچد فنر لوله اي يا مارپيچي ساخته مي شود. فنر مارپيچي جاي کمتري اشغال کرده و حالت ارتجاعي خوبي دارد. ولي اين فنرها فقط نيروي عمودي را تحمل مي کنند و چون اين فنر نمي تواند نيروي طولي و عرضي را تحمل کند در سيستم تعليق نياز به طبق و اهرم هاي طولي و ميل موج گير مي باشد.

مقدار قدرت فنر مارپيچ به قطر مفتول، قطر فنر و گام فنر و طول فنر بستگي دارد.

فنر مارپيچي دو نوع است : 1- فشاري 2- کششي

3- فنرهاي پيچشي :

اين فنرها با پيچاندن هول محور طوليشان حالت فنريت ايجاد مي کند. فرم آنها معمولاً به صورت ميله اي يا تسمه اي مي باشد که هر گاه يک طرف ميلة فولادي را در شاسي محکم کنيم و طرف ديگر آنرا به چرخي که حرکت نوساني دارد متصل کنيم خاصيت ارتجاعي فنر به وجود مي آيد که بيشتر در موقع پيچيدن مي باشد.

کمک فنر :

وظيفة کمک فنر گرفتن نوسانات فنر مي باشد .

فنر در اثر وزن اتومبيل تحت يک تراکم اوليه قرار مي گيرد وقتي چرخ از روي يک برآمدگي در جاده عبور کرد فنر بيشتر متراکم شده و پس از عبور از روي مانع به حالت اول خود برمي گردد. ولي کمي از حالت اول خود بيشتر باز مي شود اين عمل موجب پرت شدن اتومبيل به سمت بالا مي شود و اين نوسان چندين بار تکرار مي شود بنابراين دستگاهي لازم است که سرعت نوسانات را مستهلک نمايد نوسان گير يا کمک فنر دستگاهي است که به همين منظور به کار مي رود.

ساختمان کمک فنر تلسکوپي :

اين کمک فنر تشکيل شده از سه لوله و يک پيستون و تعدادي سوپاپ ريز و درشت و يک گردگير.

طرز کار کمک فنر :

وقتي چرخ روي مانع قرار گرفت يعني فنر جمع شده کمک فنر نيز جمع مي شود زماني که کمک فنر جمع مي شود روغن از سوراخ هاي درشت تر سوپاپ پيستون جابه جا مي شود و به راحتي پيستون به طرف داخل رانده شده و باعث متراکم شدن روغن در زير خود مي گردد. در بالاي پيستون خلاء ايجاد مي شود روغن تحت فشار تراکم و ايجاد خلاء در بالاي پيستون از داخل سوراخ هاي بزرگ پيستون شروع به بالا آمدن کرده وارد محفظة بالا مي شود. روغن زير پيستون از طريق سوپاپ ته سيلندر به محفظة اصلي روغن بين فاصلة دو سيلندر رانده مي شود اگر اتومبيل از روي مانع بزرگي عبور کرد يک سوپاپ ديگر روي پيستون قرار دارد (که در حالت عادي بسته است.) باز شده روغن اضافي مي تواند به قسمت بالاي پيستون برود.

انواع تعليق خودرو عبارتند از : 1- تعليق ثابت 2- تعليق مستقل

تعليق ثابت :

وقتي هر دو چرخ خودرو به يک محور واحد متصل باشد و در يک زمان با هم نوسان کنند سيستم تعليق ثابت است. در همة خودروهاي سنگين و در عقب پيکان و در پاترول و لندرور هر دو محورشان ثابت است.

تعليق مستقل :

اين سيستم براي راحتي و ايمني طراحي شده است. در اين سيستم هر چرخ به صورت مستقل ارتعاش کرده و در چرخ ديگر تأثير نمي گذارد به همين علت تماس چرخ و جاده در سر پيچ ها بيشتر بوده و احتمال واژگون شدن خودرو کمتر است همچنين در اثر حرکت از روي چاله ها و دست اندازها خودرو خيلي کمتر منحرف مي شود.

انواع سيستم هاي تعليق از نظر طراحي سيستم :

1- تعليق مک فرسون 2- تعليق طبق دار 3- تعليق ديديون

تعليق مک فرسون :

اين سيستم سيستمي است کم حجم، ارزان و سبک و به همين دليل در ماشين هاي محرک جلو (که موتور به صورت عرضي قرار مي گيرد) از آن استفاده شده است.

استرات :

ترکيب فنر و کمک فنر استرات يا ستوني مي گويند.

وظيفه :

گرفتن ارتعاشات و ضربه هاي وارد شده از ناهمواري هاي جاده را بر عهده دارد و همچنين ضربه هاي وارد شده در سرپيچ ها و موقع ترمز گرفتن و شتاب گرفتن را بر عهده دارد قسمت پايين استرات به سگدست محدوديت سيستم مک فرسون اين است که سطح کاپوت اتومبيل را به دليل ارتفاع نسبتاً زياد استرات نمي توان کاهش داد.

سيبک :

قطعات کروي شکلي هستند که حرکت بين دو قطعه را با کمترين اصطکالک و در جهات مختلف تأمين مي کند.

نکته :

چاپوقي شبيه به سيبک مي باشد با اين تفاوت که در قسمت بدنه کمي کشيده تر است که محل بستن ميل فرمان مي باشد که قابل تنظيم مي باشد.

سيستم تعليق طبق دار :

تعريف طبق :

قطعات مثلثي شکلي هستند که از يک طرف به رام شاسي (قاعده آن) و از طرف ديگر يعني از رأس آن به وسيله ي مفصل سيبکي به اهرم چرخ متصل است.

سيستم طبق دار يکي از محکم ترين تعليق هاي مستقل مي باشد.

خصوصيات تعليق طبق دار :

1- جذب همه ي نيروهاي طولي، عرضي و عمودي

2- در صورت کوچک بودن طبق بالا و بزرگتر بودن طبق پايين مي توان آنها را طوري تنظيم کرد که در موقع پيچيدن سطح اتکاي چرخ زياد شود و خودرو واژگون نشود.

انواع سيستم تعليق طبق دار دو نوع مي باشد. 1- تکي 2- دوبل

سيستم تعليق طبق دار دوبل سه نوع مي باشد :

1- طبق بالا و پايين برابر

2- طبق بالا کوچکتر

3- طبق بالا بزرگتر

زاويه هاي چرخها :

1) زاوية کمبر :

عبارت است از تمايل جانبي چرخ هاي جلو نسبت به خط قائم که بر حسب درجه اندازه گيري مي شود مقعي که اين تمايل به سمت بيرون باشد. يعني فاصلة چرخها در قسمت بالا بيشتر از قسمت پائين باشد کمبر مثبت است و موقعي که اين تمايل از بالا به سمت داخل باشد يعني فاصله ي چرخ ها در قسمت بالا کمتر از قسمت پائين باشد کمبر منفي است.

نکته :اگر زاوية کمبر بيش از حد باشد کناره هاي سطح تماس لاستيک ساييده مي شود. همچنين تنظيم نبودن زاوية کمبر مي تواند باعث سفتي فرمان يا گيج بودن فرمان بشود.

2) زاوية تو اين (سرجمعي) :

اگر از روبرو به دوچرخ جلو نگاه کنيم اندازة دهانة چرخ ها در قسمت جلو از قسمت عقب کمتر است اين وضعيت را زاويه تو اين يا سرجمعي چرخ ها مي گويند.

3) زاوية تو اوت

اگر دهانه چرخ در قسمت جلو از قسمت عقب بيشتر باشد آنرا تواوت گويند.

نکته :

ساييدگي لبه دار به علت بيش از حد بودن تو اين و تو اوت در سرپيچ ها ايجاد مي شود و تنظيم نبودن تو اين مي تواند در سفتي فرمان تأثير بگذارد.

4) زاوية کستر (پيرو):

موقعي که از بغل به اتومبيل نگاه مي کنيم زاويه ي بين خط عمود محور چرخ و محور سگ دست را زاوية کستر گويند. اگر اين انحراف به سمت جلو متمايل باشد کستر منفي است و اگر اين انحراف به سمت عقب باشد کستر مثبت است.

کستر مثبت به توازن و تعادل در جهت يابي کمک مي کند و معمولاً خودروها داراي اين زاويه مي باشند.

نکته : در صورت تنظيم نبودن زاويه کستر ممکن است :

فرمان سفت شود.
فرمان گيج شود.
اتومبيل در حالت عادي يا در موقع ترمز گرفتن به يک سمت کشيده شود.
اتومبيل در سرپيچ ها کج مي شود.

5) زاويه کينگ پين :

عبارت است از تمايل يا انحراف سگ دست از وضع قائم به سمت داخل.

انحراف محور سگ دست سبب مي شود به طور اتوماتيک چرخ ها بعد از دور زدن مجدداً به حالت مستقيم درآيد همچنين به حرکت چرخ ها در خط مستقيم تأثير زيادي دارد.

نکته :

به جمع زاوية کمبر و انحراف محور سگدست زاوية کلي مي گويند.

جعبه فرمان :

براي اينکه حرکت دوراني فلکه فرمان (قربالک) به حرکت خطي تبديل شود و هدايت اتومبيل به هر سمت صورت گرفته و به اختيار راننده به راست و چپ حرکت کند نياز به دستگاه جعبه فرمان مي باشد.

اجزاء به کار رفته در جعبه فرمان عبارتند از :

1- فلکه فرمان

2- ميله ي مارپيچ

3- جعبه فرمان

4- اهرم هزارخار

5- ميله هاي فرمان

6- اهرم متصل به سگ دست

7- مفصل بندي محور سگ دست (چاپقي فرمان)

انواع جعبه فرمان عبارتند از : 1- مکانيکي 2- هيدروليکي

انواع جعبه فرمان مکانيکي :

1- جعبه فرمان با انگشتي ثابت 2-جعبه فرمان با انگشتي متحرک 3-جعبه فرمان حلزوني غلطکي 4-حلزوني تاج خروسي 5-جعبه فرمان دنده شانه اي 6-جعبه فرمان کاسه ساچمه اي

1) جعبه فرمان با انگشتي ثابت :

در اين جعبه يک اهرم که انگشتي ناميده مي شود در داخل شيارهاي مارپيچ فرمان قرار گرفته و با چرخش آن انگشتي در طول مارپيچ حرکت رفت و برگشتي مي کند.

2) جعبه فرمان با انگشتي متحرک :

در اين جعبه فرمان انگشتي به وسيلة يک بلبرينگ که روي آن قرار گرفته متحرک بوده و به همين علت اصطکاک بين انگشتي و مارپيچ کمتر مي باشد و ساييدگي نسبت به جعبه فرمان با انگشتي ثابت کمتر است.

3) جعبه فرمان حلزوني غلطکي (مارپيچی):

در اين جعبه فرمان يک غلطک با شيار مارپيچ روي حلزوني مارپيچ قرار گرفته و با چرخش ميل فرمان غلطک را چرخانده و اهرم هزار خاري را حرکت مي دهد.

در نوع تاج خروسي به جاي غلطک از يک جزء دايره که روي آن دنده ايجاد شده استفاده شده است.

5) جعبه فرمان دنده شانه اي (کشويي) :

در اين نوع به جاي مارپيچ يک چرخ دنده ي کوچک قرار گرفته که با يک دنده ي شانه اي درگير مي شود و دنده شانه اي را به سمت راست و چپ حرکت مي دهد که در خودروهاي پرايد و پژو از آن استفاده شده است.

6) جعبه فرمان کاسه ساچمه اي :

در اين نوع جعبه فرمان بر روي مارپيچ يک محفظه که حاوي ساچمه است (کاسه ساچمه) قرار گرفته و آنرا به حرکت درمي آورد که در پيکان از اين نوع استفاده شده است.

تنظيم جعبه فرمان :

زيرا در اثر کار زياد دنده هاي درگير در جعبه فرمان ساييده شده و خلاصي يا لقي آنها از حد مجاز زيادتر مي شود بايستي دراي پيچ يا واشرهاي تنظيم باشند مقدار خلاصي فلکه فرمان نبايد از 10 تا 15 درجه بيشتر باشد.

تنظيم ميل هزارخار با بازوي فرمان :

در صورتي که قطعات فرمان يا چاپقي ها تعمير يا تعويض شود بايستي اين تنظيم انجام گيرد براي تنظيم ابتدا فلکه فرمان را به يک سمت تا انتها مي گردانيم سپس به سمت ديگر تا انتها گردانده و روي بدنه علامت مي گذاريم حال بين دو علامت را که روي قسمت متحرک زده ايم به دو قسمت مساوي تقسيم کرده و خط پوسته را با آن هم راستا مي کنيم در اين حالت فرمان و چرخ ها بايد کاملاً صاف باشد اين عمل را با شمردن تعداد دور فلکه فرمان نيز مي توان انجام داد.

در روش دوم ابتدا فرمان را به يک سمت مي چرخانيم و هر دو چرخ را که آزاد هستند به همان سمت چرخانده سپس ميل هزارخار و بازوي فرمان را با هم درگير مي کنيم و گردش فرمان به سمت ديگر را آزمايش کرده اگر مقدار گردش در دو جهت برابر باشد مهره را سفت مي کنيم.

لاستيک (تاير):

لاستيک در انواع با تيوپ و بدون تيوپ ( تيوپ لس ) وجود دارد که با توجه به مزاياي لاستيک هاي تيوپ لس استفاده از آنها امروزه بيشتر گرديده است.

اين مزايا عبارتند از :

1- ايمني بيشتر مخصوصاً در موقع حرکت خودرو و سرعت بالا

2- هزينه تعمير و نگهداري نسبت به لاستيک معمولي کمتر است.

3- در شرايط مختلف هوا تغييرات کمتري در آن ايجاد مي شود.

معمولاً بر روي لاستيک مشخصات آن نوشته مي شود مثلاً اگر بروي لاستيکي اعداد زير نوشته شده باشد عدد 185 = پهناي لاستيک بر حسب ميليمتر، عدد 65= نسبت به قطر به عرض، حرف R و عدد بعد از آن = قطر رينگ بر حسب اينچ و عدد H 85 = مقدار استحکام و مقاومت لاستيک را مشخص مي کند. 85H 185/65 R13

عيوب لاستيک :

1- زدگي و خرابي ظاهري

2- ساييدگي وسط لاستيک که در اثر باد زياد مي باشد.

3- ساييدگي کناره هاي لاستيک به طور يکنواخت که در اثر باد کم مي باشد.

4- ساييدگي کناره ها به صورت غير يکنواخت و پله اي که در اثر تنظيم نبودن زاويه هاي چرخ مي باشد.

سیستم ترمز و تعلیق خودرو

مطالب مشابه :

انواع سیستم های ترمز ( ABS و EBD) و پایداری خودرو ESP

اهمیت سیستم ترمز و انواع آن

انواع لنت ترمز

انواع دیسک ترمز

سیستم ترمز و تعلیق خودرو

انواع سیستم ترمز

انواع سیستم های ترمز در خودرو

انواع سيستم ترمز و بوستر

انواع ترمز ها

انواع سیستم های ترمز ( ABS و EBD) و پایداری خودرو ESP