زنجان

گنبد سلطانیه

بنای گنبد سلطانیه در شهر سلطانیه در 34 کیلومتری شهر زنجان واقع شده است این بنا به دستور سلطان محمد خدابنده از سال 704 هجری قمری شروع و در مدت 9 سال در تاریخ 713 هجری قمری پایان یافته است . این بنا با 48.5 متر ارتفاع و 25.6 متر دهانه گنبد پس از کلیسای سانتا ماریا در فلورانس ایتالیا و مسجد ایاصوفیا در استانبول ترکیه بنای عظیم تاریخی گنبد دار در جهان و اولین بنای عظیم آجری تاریخی ایران است .

مسجد جامع (سید)

مجموعه مسجد و مدرسه سید توسط عبد الله میرزا دارا، پسر یازدهم فتحعلی شاه قاجار در هنگام حکمرانی در زنجان و به سال1242 هجری قمری احداث گردیده است این مجموعه تاریخی یکی از بناهای ارزشمندی است که بر اساس طرح مساجد چهار ایوانی ساخته شده است

رختشویخانه

بنای رختشویخانه در بافت تاریخی شهر در محله موسوم به عباسقلی خان احداث شده . زمین این بنا در سال 1347 توسط مرحوم توفیقی رئیس بلدیه وقت شهر خریداری و توسط دو برادر به نام مشهدی اکبر (معمار ) و مشهدی اسماعیل (بنا ) ساخته شده است . آب این رختشویخانه از قلعه حاج مبر بها الدین تامین گردیده و محلی عمومی برای شستشوی لباس بوده است . این بنا در زمان خود به شکلی بسیار پیشرفته قسمتی از نياز بهداشتی شهر را تامین میکرده و توسط بانویی به نام معصومه خانم به عنوان کارمند بلدیه اداره می شده است .

مجموعه بازار زنجان

احداث این مجموعه در دوران آقا محمد خان قاجار آغاز ودر سال 1213 در زمان فتحعلی شاه قاجار خاتمه یافته و مساجد و سراها و گرمابه ها در سال 1324 به آن اضافه شده است . مجموعه بازار قدیمی به صورت یک خط مستقیم به عنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده است

پلهای تاریخی

در سطح استان سه پل تاریخی ثبت شده موجود است عبارتند از :
1-پل حاج میر بها الدین
2- پل حاج سید محمد
3- پل سردار

غار کتله خور


این غار که در 165 کیلومتری جنوب غربی زنجان و 5 کیلو متری بخش گرماب از توابع شهرستان خدابنده واقع شده است یکی از زیباترین غارهای ایران محسوب می شود و با داشتن قندیلهای بسیار زیبا چشم هر بیننده را خیره می کند .
در حال حاضر بیش از 2 کیلومتر از غار آماده بازدید علاقمندان می باشد .
جاده منتهی به این غار آسفالت بوده و دارای امکانات رفاهی از قبیل ، مهمانپذیر، رستوران اغذیه فروشی ، پارکینگ و امثال آن می باشد و همه روزه گردشگران زیادی از این غار زیبا بازدید می کنند .

کاروانسرا سنگی

این کاروانسراي تاریخی در قسمت جنوبی شهر در زمان شاه عباس دوم احداث و هم اکنون قسمت اعظم آن از بین رفته است . نوع سقف آن از نوع پنچ و هفت است در سال 1377 این مکان به سفره خانه سنتی تبدیل گردید به طوری که علاوه بر ارائه امکانات پذیرایی در صبح و عصر با غذا های سنتی ، در بعضی از حجره ها به معرفی و فروش صنایع دستی استان اقدام می شود .

سفره خانه حاج داداش

این مرکر پذبرایی که در قلب بازار قدیمی زنجان واقع شده است حدود یکصد سال پیش به عنوان حمام احداث گردیده و هم اکنون با حفظ بافت حمام با اندکی تغییر و ایجاد تزئینات زیبای سنتی به عنوان سفره خانه برای پذیرایی گردشگران و اهالی شهر مورد استفاده قرار می گیرد.

بقعه امامزاده سید ابراهیم (ع)

این بقعه در مرکز شهر زنجان واقع شده و شجره این امامزاده که اهالی استان ارادت خاصی به آن حضرت دارند به حضرت ابراهیم بن موسی بن جعفر (ع) میرسد . بنای حرم مطهر ، جدید و به سبک چهار طاقی منطبق با پلان قدیمی نوسازی گردیده است و نماز جمعه شهر زنجان در این محل مقدس برگزار میگردد.

معبد داش کسن

این اثر در 10 کیلومتری جنوب شرقی سلطانیه در نزدیکی روستای ویر به شکل مستطیل قرار گرفته است . در داخل این محوطه سه طاق نسبتاً عمیق در دل کوه کنده و در حد فاصل طاق جنوبی و طاق های اضلاع شرقی و غربی ، حجاریها و نقش های زیبایی به چشم می خورد . از جمله این نقوش در تصویر دو اژدها به صورت قرینه در مقابل یکدیگر حک گردیده است .

صنایع دستی استان

ملیله کاری

از کارهای دستی بومی زنجان ساخت وسایل نقره ای و به ندرت طلائی به صورت ملیله کاری است که در اوایل فقط در زنجان معمول بوده که در زمان رضاخان تعدادی از هنرمندان زنجانی به تهران و اصفهان کوچ کردند و این هنر ظریف را در آن شهر ها رواج دادند .

چاروق دوزی

چاروق دوزی یکی دیگر از هنر های دستی است که دستهای ظریف هنرمندان زنجانی در تولیدات آن مهارت ویژه ای دارند . این چاروقها مشخصاً زنانه بوده و استفاده از آن جنبه تشریفاتی و تفننی دارد .

چاقوسازی

چاقو سازی در زنجان که با مهارت خاصی به دست استادان این صنعت ساخته می شود با ویژگی هایی همچون ظرافت ،تناسب ،تنوغ ،قدرت برش و آبکاری تیغه از شهرت فراوانی بر خوردار است .