خلاقیت

موانع رشد خلاقيت دانش آموزان

خلاقیت در بستر ارزشیابی توصیفی

دانش آموزان خلاق و پرورش خلاقیت

افراد خلاق را در مدارس کشور چگونه باید شناخت؟ گاهی محصول کار افراد می تواند یکی از معیارهای اساسی باشد. چنین معیاری در مورد هنرمندان، اندیشمندان و دانشمندان که گذشت زمان بر عظمت آثار آنان صحه گذاشته است، شاید معیار مناسبی باشد.
معیار دیگر می تواند شهرت علمی و هنری افراد باشد. گاهی میدان کار و فعالیت جدی و حرفه یی افراد به عنوان معیار آفرینندگی انتخاب می شود. حال این سوال مطرح است کسانی که هنوز اختراع و اکتشافی نداشته اند یا دانش آموزانی که در مدارس، مشغول به تحصیل هستند و احتمال خلاقیت نیز در آنها می رود، چگونه باید مورد شناسایی قرار گیرند؟

چشم خلاقیت را کورنکنید

ش را دارد و گاه با تعریف‌هایش دیگران را متعجب می‌کند برای مثال همین دیروز رضا از مادر که داشت حیاط را جارو می‌زد پرسید: «مامان! زندگی یعنی چه؟» و مادر که سال‌ها بود بی‌خیال از معنای زندگی؛ زندگی می‌کرد و زندگی چهار نفر دیگر را می‌چرخاند گفت: «یعنی صبح و شب». پسر بچه توپ پلاستیکی‌اش را بالا انداخت و دوباره پرسید: «بعد از صبح و شب چی؟» مادر که حواسش بیشتر به گرد و خاک‌های حیاط بود تا سوال پسربچه بدون اینکه سرش را بالا بگیرد جواب داد: «یعنی صبح بلند می‌شوی صبحانه می‌خوری، اتاقت را جمع می‌کنی، کار می‌کنی، تا ظهر، بعد ناهار می‌خوری، بعد شام» پسربچه که نزدیک‌تر به مادر شده بود دستش را جلوی صورت او گرفت و گفت:‌ «یعنی ما هم مانند این‌هاییم؟» مادر سرش را بالا گرفت کف دست پسر بچه‌ای مورچه‌ای فکر فرار بود...
شاید شما هم اگر کمی به حرف‌ها و رفتار کودکانتان فکر کنید می‌بینید که دنیای آنها هم مانند رضا پر است از سوال‌های عجیب و غریب و باورنکردنی که شنیدنش از زبان پسربچه یا دختری 5 تا 6 ساله می‌تواند شما را سر جای خودتان میخکوب کند. سوال‌هایی که جواب دادن به آنها برای شما نه تنها سخت که گاه غیرممکن است، سوال‌هایی که شما هم روزگاری بسیاری از آنها را در ذهن داشتید. اما امروز چه؟ به دنیای بی‌سوال خود عادت کرد‌ه‌اید و این به دلیل یافتن جواب‌ها نیست بلکه تنها دلیلش گم شدن سوال‌ها و کم‌رنگ شدن شگفتی‌های دنیا در مقابل چشم شما است. در حالی که زنده بودن به سوال کردن و دنبال جواب گشتن است و بخش اصلی از این زندگی در مدرسه رقم می‌خورد. مدرسه‌ای که می‌تواند به سوال‌های شما جواب دهد یا سوال‌های شما را بی‌جواب بگذارد و بگذرد و یا حتی آنها را سرکوب کند و شما را تبدیل به آدمی کند خلاق یا فردی با ذهنی مرده که با جواب‌های تکراری دیگران قانع می‌شود. در دنیای امروز به‌خصوص در جوامع پیشرفته مهم‌ترین نوع آموزش، آموزشی است که خلاقیت را رشد می‌دهد نه آموزشی که همه چیز را به دانش‌آموز دیکته کند. چرا که از بین بردن خلاقیت و بستن راه رشد آن، یعنی ساکن شدن و متوقف‌ ماندن رشد و پیشرفت یک جامعه چرا که ذهن‌های پویای آن به جای آنکه فعالیت کنند ساکن شده‌اند و به جای پیشرفت مدام درجا می‌زنند و یا پس می‌روند. در حالی که پی بردن به اهمیت خلاقیت و رشد آن می‌تواند به چرخ توسعه یک کشور، یک فرهنگ و یک جامعه آنچنان سرعتی بخشد که با هیچ چیز دیگری قابل قیاس نیست.
معلم خلاق، دانش‌آموز خلاق

نقش آموزش و تجربه در خلاقيت کودکان

خلاقیت و راه‌های پرورش آن در دانش‌آموزان

خلاقیت یکی از عالی ترین و پیچیده ترین فعالیتهای ذهن آدمی است که تعلیم و تربیت باید بدان توجه کند .
خلاقیت نه فقط به هوش و تفکر بلکه به سازمان شخصیت فرد نیز مربوط می شود. تربیت آزادانه کودک در وضعیتی که والدین دارای علایق قوی گوناگونی باشند باعث بروز صفت خلاقیت در کودکان می‌شود. از این رو مساله تربیت کودکان و پرورش استعدادهای فطری آنان از مسایل بسیار مهمی است که باید مورد توجه مربیان و والدین قرار گیرد و معلمان بایستی امکانات تجلی اندیشه خلاق را در مدارس فراهم آوردند و دانش آموزان به تدریج مفاهیم اساسی علوم مختلف را بیاموزند تا با مسایل زندگی، خلاقانه برخورد کنند و جهان اطراف خویش را در جهت مطلوب تغییر دهنده (1) تصاویر ذهنی که ما به کودکان خود می دهیم، آینده آنها را شکل می بخشند. این تصاویر ذهنی بصورت پیشگویی هایی هستند که به تحقق در می آیندو تصویر ذهنی شما میزان شاد بودن، مفید بودن و خلاق بودن کودکتان را شکل می بخشند، مطمئناً تصویر ذهنی شما برای هر یک از کودکانتان بیش از آنچه انجام می دهید و یا به آنها می گویید در رشد انگیزه خلاقیت و موفقیت آنها در آینده موثر خواهد بود.(2) یکی از سوالاتی که در چهار دهه گذشته ذهن بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان تعلیم و تربیت را به خود مشغول کرده است این است که آیا می توان خلاقیت را پرورش داد؟

راه های پرورش خلاقیت در دانش آموزان

زندگی پیچیده امروزی ، هرلحظه در حال نوشدن است و خلاقیت و نوآوری، ضرورت استمرار زندگی فعال ؛ انسان برای خلق نشاط و پویایی در زندگی نیازمند نوآوری و ابتکار است تا انگیزه تنوع طلبی خود را ارضاکند .
جامعه انسانی برای زنده ماندن و گریز از مرگ و ایستایی به تحول و نوآوری نیاز دارد و امروز شعار ((نابودی در انتظار شماست مگر این که خلاق و نوآور باشید )) در پیش روی مدیران همه سازمان ها قرار دارد اما مسئولیت سازمان های آموزشی به خصوص آموزش و پرورش که وظیفه تعلیم و تربیت فرزندان و آینده سازان جامعه را برعهده دارد، صبغه ای دیگر به خود می گیرد.از این رو سازمان های آموزشی از یک سو وظیفه فراهم آوردن زمینه رشد و پرورش خلاقیت و نوآوری و استفاده صحیح و جهت دار از استعدادها و توانایی های افراد را برعهده دارند که این خود زمینه ساز توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه است و از سوی دیگر برای پویایی خود نیازمند پرورش و بهره مندی از خلاقیت و نوآوری در سطوح سازمانی می باشند .

معلم، الگوی خلاقیت دانش آموز

کلاس اولی‌ها و تجربه کار گروهی

با شروع سال تحصیلی جدید، والدینی که فرزندشان برای اولین بار راهی مدرسه شده اند با تغییر و تحول جدیدی در زندگی خود مواجه می شوند؛ زیرا عادت کرده بودند کودکشان همواره با اسباب بازی های مشخصی بدون محدودیت زمانی و مکانی به بازی بپردازد. با ورود کودک به دبستان شرایط به گونه ای تغییر می کند که او را وا می دارد برای انجام تکالیف معین در چارچوب مطالب درسی خود را آماده کند .

چگونه دانش آموزان خلاق تربیت کنیم،روش های پرورش خلاقیت دانش آموزان در کلاس درس و مدرسه

خلاقیت زیباترین و شگفت انگیزترین خصیصه ی انسان است. غنا، پویایی و بقای هر فرهنگ و تمدنی به خلاقیت مردمان آن بستگی دارد و این واقعیت را تاریخ بارها به اثبات رسانده است.
اکنون در آغاز هزاره ی سوم به جرأت می توان گفت خلاقیت همان چیزی است که زندگی مدرن بشر متمدن را از زندگی ابتدایی انسان نخستین جدا می کند. اگر اکنون در شروع قرن بیست ویکم مشاهده می کنیم که در قسمتی از دنیا انسان هایی رؤیایی دست یابی به کرات دور دست و سکونت در فضا را به واقعیتی عینی بدل کرده اند ، برای لحظه ای بیندیشیم که در همین لحظه در گوشه های دیگری از دنیا ، انسان های دیگری نیز زندگی می کنند که شیوه ی زیستن آنها همانند بشر هزاران سال پیش است ، به راز خلاقیت ، این موهبت منحصر به فرد انسان ، پی خواهیم برد.