اصول تشریفات ، پذیرایی و میهمان نوازی

نوع غذا ها، نظم و ترتيب و هماهنگي (منو) انتخاب آشاميدني ها همان دقت و مواظبت و همان موشکافي و ظرافت را لازم دارد که دکور و تزيين ميز و حسن استقبال و آمادگي براي پذيرائي و خدمت به مهمانان ، ارزش پذيرائي و مهمانداري باندازه ارزش هديه اي است که از دوستي به دوستي تقديم ميگردد. مدعوين هر قدر يکدل و نزديک باشند ميزباني نبايد از انجام وظائف لازمي که موجب آسايش و راحت آنهاست درباره ايشان خودداري کند. هر چند پذيرائيها امروز رو بسادگي ميرود ولي اين دليل نميشود که در اين باب قواعد اساسي و نکات و اطول لازم الرعايه مورد توجه قرار نگيرد.

ادب و احترام به مهمانان هيچگاه مطلب بيفايده اي نيست ، هر چند نسبت بنزديکترين آشنايان و دوستان باشد و در هر حال براي پذيرائي ها بايد آمادگي قبلي داشت تا بتوان بيشتر وقت و هم خود را صرف مهمانها نمود. محيط پذيرائي از هزاران موضوع محسوس و نا محسوس تشکيل ميشود و چون همه از لحاظ اهميت بحقيقت در يک سطح و پايه اند نوعي همچشمي نهاني ميانشان هست باصطلاح با هم مسابقه ميدهند . بهمان اندازه که در نوع غذا و نوع سرويس و تزيين ميز دقت کافي بکار برده ميشود ، ذوق و سليقه و تجانس و آسايش مهمانها و همچنين تناسب وسعت محل پذيرائي و تعداد مدعوين بايد کاملا در نظر گرفته شود و اينجاست که هنر و ذوق و استعداد کدبانوي خانه يا ميزبان بايد دخالت کامل کند .

يعني خود را بجاي ديگران بگذارد و بچيزهائي که ديگران دوست دارند بينديشد اعمال و اموري را که آسايش از ديگران سلب ميکند پيش بيني کند و بالاخره مسئوليت خوشحالي و مسرور نمودن مدعوين را بعهده بگيرند. تنها بکار بردن اجناس لوکس و گران قيمت و تهيه غذا هاي عالي و مطبوع و داشتن سالن و وسائل با شکوه کافي براي يک پذيرائي با ارزش نيست ، بايد آسايش و سرگرمي و خوشي مهمانان نيز در نهايت دقت در نظر گرفته شود ، متاسفانه ذائقه مشخص اغلب مهمانان هميشه نا شناخته است ولي لااقل موقعيت مهمانان سن و شغل و مليت آنها را ميتوان شناخت و طرز پذيرائي و نوع غذا را با آنان تطبيق داد. در پذيرائي هاي با شکوه با برخ کشيدن اشياء قيمتي که مورد لزوم نيستند و تهيه وسائل عجيب و غريب مدعووين را نبايد معذوب کرد. در مهمانيهاي تشريفاتي که در آن بهترين و ارزنده ترين ظرفهاي نقره و کريستال و ظريفترين ظروف چيني و سفره هاي کمياب بکار برده ميشود وجود کارگران مسلط و وارد و پيشخدمتهاي کار آزموده ظروري و حتمي است و ممکن است اين اشخاص را فقط براي يک شب بخدمت گرفت و بالعکس پذيرائي با سرويسهاي بدل چيني ( هر چند دلفريب باشند ) دو نفر خوانسالار ( پيشخدمت مخصوص ) بافراک و دستکشهاي سفيد لازم ندارد و همچنين يک کدبانو هر چند مسلط و هنرمند باشد نميتواند بدون خدمتکار آزموده و يا فقط با يک پيشخدمت ميهماني را اداره کند.

و نيز رعايت تناسب و وسعت اطاق پذيرائي و غذاخوري با تعداد مهمانها ضروري است يک مهماني موفقيت پيدا نميکند مگر اينکه مدعوين جاي کافي برا نشستن و حرکت کردن و قرار دادن اشياء مورد لزوم در اختيار داشته باشند . پذيرائي خوب ارزش اين را دارد که تعداد مدعوين کمتر باشد و آسايش آنها بيشتر در نظر گرفته شود، هرچه جمعيت بيشتر باشد طبيعي است که همهمه و صدا و خنده بيشتر ميشود و پذيرائي از انها مشکل تر مي شود و با اشکال ميتوان جريان هوا و ميزان حرارت را تنظيم کرد. چه بسيار مهمانيها و دعتهاي مجلل که بعلت آلودگي هوا و حرارت نا مناسب و در نتيجه بواسطه سلب آسايش مهمانها بهدر رفته است. بايد دقت کرد ظروف و اشيائي که در مهمانيها بکار ميرود با هم جور باشد و در پذيرائيهائي که از وسائل و ظروفهاي عتيقه و گران قيمت استفاده ميشود بايد از بکار بردن اجناس و ظروف کم ارزش و معمولي خوداري شود . مثلا در يک مهماني که مبلمان آن استيل است و ساير لوازم از ظروفي مانند کريستال و نقره هاي ارزنده تهيه شده است استفاده از يک يا چند ظرف بدل چيني و پلاستيک يا شيشه بسيار زننده است درست است که قواعد و اصول کلي را نميتوان زير پا گذاشت ولي اگر کسي آنقدر ذوق و سليقه داشته باشد که بتواند اشياء و ظروف با ارزش ديرينه را با اشياء ارزنده جديد جور و هماهنگ کند اين ابتکار نبايد از او گرفته شود، زيرا هنرمند، خوب ميداند همانطور که تقارن و نزديکي اشياء موجد زيبائي است اختلافات و تباين آنها هم در صورتيکه با دقت و ظرافت همراه باشد ، موجب هماهنگي و قشنگي مي گردد .

اگر زيبائي و تناسب طروف و ساير لوازم پذيرائي را در نظر نگيريم غذاي تمام شده مثل اين است که اصولا شروع نشده است . شايد در قديم مرسوم بود که ظرف بزرگ و قشنگ با ارزشي را ( بدون استفاده ) فقط بخاطر شکوه و جلوه سفره وسط قرار ميدادند ولي اکنون سفره را با شمعدانهاي کوچک و قشنگ و گلدانهاي بدون پايه و گلهاي ساقه کوتاه زيبا ميکنند و براي جلوه بيشتر بخشيدن ميتوان اطراف سفره را نيز با چند ساقه از گل هاي شاداب و با طراوت زينت داد، بشرط اينکه سطح و اطراف ميز از گل انباشته نشود و سفره تبديل به ويترين گل فروشي نگردد . عطر و بوي گلها نيز بايد در نظر گرفته شود که در نهايت ملايمت باشد و هطر غذا ها را از بين نبرد و هواي اطاق را سنگين نکند . نور و رنگ چراغها را هم بايد مد نظر قرار داد، نوري که از بالا بميز ميتابد بايد گرم و ملايم باشد تلالو و درخشندگي خيره کننده بهتر است مستقيما بميز نتابد .

طرز چيدن ميز و پذيرائي در ساعت مختلف فرق ميکند و بستگي به موقعيت اشخاص و انواع غذا دارد و باين ترتيب طرز پذيرائي و چيدن ميز صبحانه تا شام را تا حدي که ممکن است توضيح ميدهيم . نکته قابل توجه اين است که روي ميز را در صورت استفاده از سفره در هر يک از ساعات مختلف پذيرائي بهتر است با پارچه نرمي مانند ماهوت و امثال آن پوشانيد بطوريکه فقط سطح ميز را بپوشاند و از اطراف آن آويخته نشود. اين عمل از ايجاد صداي بهم خوردن ظروف و کارد و چنگال ميکاهد و در صورتيکه از دستمالهاي زير بشقاب و شمن دو تابل ( دستمالهاي مخصوص بلندي که از انواع زير بشقابي و بدرازا وسط ميز مي افتد ) بجاي سفره استفاده ميکنيم بايد چوب ميز از نوع ارزنده و جالب باشد .

رعايت چند اصل مهم تشريفاتي

ب: آداب دست دادن

در زندگي امروز دست دادن به صورت يك سنت اجتماعي معمول شده است و بايد آداب مربوط به آن را رعايت نمود. در گذشته دست دادن داراي مفاهيم مختلفي بوده است، من جمله مفهوم بيعت كردن و يا موافقت يا پيروي از يك خط مشي مشخص از آن استنباط مي‌شده است.

در آداب دست دادن رعايت نكات ذيل حائز اهميت است:

همواره مقام بالاتر و يا فرد مسن‌تر در دراز كردن دست پيش قدم مي باشد.

دراز كردن دست توسط مقام پايين‌تر دور از نزاكت معمول مي‌باشد.

به هنگام دست دادن می‌بايست به صورت طرف مقابل نگاه كرد و دست وي را فشرد و به وي توجه كرد.

به هنگام دست دادن نبايد دست ديگر در جيب باشد و به جاي توجه به فرد مقابل به اطراف نگاه كرد.

فرد تازه وارد مي‌بايست اول به مقام بالاتر و سپس به ساير افراد دست دهد.

نبايد به مدت طولاني دست افراد را نگاه داشت و بيش از حد لزوم فشار داد، به خصوص در مواردي كه صميميتي بين طرفين وجود نداشته باشد.

خانم‌ها همواره در دست دادن پيش قدم هستند، مگر آن كه فرد مقابل آن ها يك مقام بالاتر باشد.

دست دادن با دستكش توسط آقايان برخلاف نزاكت است، در حالي كه خانم‌ها مي‌توانند با دستكش دست دهند.

در كشورهاي اسلامي دست دادن با زنان حرمت دارد و اين امر مي‌بايست قبل از مواجهه شدن به نحو مقتضي به طرف مقابل تفهيم گردد تا از بروز سوء تفاهم جلوگيري شود.

پ: كارت ويزيت

در زندگي روزمره كارت ويزيت، وسيله معرفي و آشنايي و حفظ ارتباط و تماس با طرف مقابل است.

در زندگي ديپلماتيك، داشتن كارت ويزيت يك ضرورت است و ديپلمات ها حتي قبل از ورود به محل مأموريت نسبت به تهيه كارت ويزيت جهت خود اقدام مي‌نمايند.

به طور معمول قطع كارت ويزيت براي مردان 5*9 و براي بانوان 4*8 مي‌باشد.

براي كارت ويزيت رسمي مي‌بايست از زمينه سفيد استفاده نمود.

در وسط كارت نام و نام خانوادگي با حروف درشت، در ذيل آن سمت و عنوان فرد، و در ذيل آن با حروف كوچك تر اسم كشور نوشته مي‌شود. شماره تلفن و نمابر در سمت راست و پايين نشاني، و ايميل در سمت چپ و پايين كارت نوشته مي‌شود.

با استفاده از كارت ويزيت مي‌توان بسياري از امور تشريفاتي را انجام داد.

از كارت براي معرفي و آشنايي، تبريك، تشكر، ابراز هم دردي و عرض تسليت و خداحافظي استفاده نمود.

براي كاربرد كارت ويزيت در موارد فوق ، حروف اختصاري به كار مي‌رود كه در كشور ما استفاده از آن معمول نيست، ولي با توجه به اين كه اين مفاهيم در مراودات بين‌المللي به خصوص در بين ديپلمات ها معمول مي‌باشد آشنايي با اين مفاهيم ضروري مي‌باشد.

اين علايم اختصاري از زبان فرانسه اقتباس شده و به همين ترتيب نيز در زبان انگليسي و ساير زبان‌ها معمول و به كار برده مي‌شود.

اين علايم اختصاري و مفاهيم آن به شرح زير است و با حروف كوچك كتابي و با مداد نوشته مي‌شود.

p.r: pour remercierبراي تشكر

P.f:pour fete براي تبريك

p.f.n.a:pour felicite nouvel an براي تبريك سال نو

p.f.c:pour faire connaissanceبراي آشنائي

p.p.c:pour prendre conge براي خداحافظي

Pour. :pour condoleancesبراي تسليت

p.p :pour presentationبراي معرفي

در ارتباطات ديپلماتيك كارت ويزيت در موارد ذيل مورد استفاده قرار مي‌گيرد

رييس نمايندگي مي‌تواند براي معرفي عضو جديد نمايندگي، كارت ويزيت خود را همراه با كارت ويزيت شخص تازه وارد جهت سفارت خانه هاي مختلف و مقامات محلي ارسال نمايد. در اين صورت در پايين كارت ويزيت خود و با مداد حروف p.p را براي معرفي همراه با كارت عضو جديد مي‌فرستد.

به هنگام معرفي و آشنايي، فرد تازه وارد مي‌تواند كارت خود را به طرف مقابل بدهد.

در ساير موارد نيز با استفاده از علايم اختصاري فوق مي‌توان اقدام و مفاهيم مربوطه را به طرف مقابل منتقل نمود.

ت: رعايت تقدم بانوان

رعايت تقدم بانوان در مناسبت ها و مراسم تشريفاتي و حتي در زندگي روزمره ضروري است.

به هنگام ورود به اماكن و يا خروج از آن همواره بايد خانم‌ها را مقدم داشت و درب را براي ورود يا خروج آنان نگاه داشت.

در نشستن سر ميز مذاكره و يا ميز غذاخوري بايد تقدم بانوان را رعايت كرد.

در ميهماني‌هايي كه ميزبان و همسر وي حضور دارند، ميهمانان با تعارف بانوي خانه سر ميز حاضر و با تعارف وي دست به غذا مي‌برند.

بـانوان در مـراسم تشريفاتـي داراي همان تقدمـي هستند كه همسر آن ها دارا مي‌باشد. ولي چنان چه بانويي به اعتبار موقعيت تشريفاتي خود داراي تقدم باشد، شوهر وي نمي‌تواند از همان تقدم برخوردار باشد.

ث: چگونگي نصب عكس مقامات رسمي و قواعد حاكم بر آن

در كشورهاي مختلف جهان سنت هاي متفاوتي براي نصب عكس مقامات وجود دارد.

در بعضي از كشورها كه با سيستم هاي سلطنتي اداره مي‌شوند، پادشاه يا ملكه سمبل كشور خود هستند و فقط عكس آن ها در اماكن نصب مي‌شود.

در بعضي از كشورها، عكس يك قهرمان ملي و يا مبارزاتي به عنوان سمبل كشور انتخاب مي‌شود. مانند گاندي در هند و محمد علي جناح در پاكستان

در برخي كشورها، رييس كشور مظهر و نماينده كشور است و عكس وي در اماكن نصب مي‌شود.

نکاتی که در نصب عکس باید بدان توجه داشت

به طور اصولي نصب عكس مخصوص اماكن سرپوشيده است و شايسته نيست عكس مقامات در فضاي آزاد نصب شود، مگر در مراسم رسمي و به طور موقت.

همواره عكس رسمي شخصيت‌ها را مي‌بايست انتخاب و نصب نمود.

چنان چه عكس يك يا چند شخصيت براي نصب انتخاب شود، مي‌بايست نگاه آنها در يك جهت باشد.

معمولاً طويل ترين ديوار كه در آن پنجره نباشد و در صدر اتاق قرار داشته باشد براي نصب عكس انتخاب مي‌شود.

تقدم نصب عكس يا عكس‌ها به شرح ذيل مي‌باشد:

- چنان چه يك عكس مورد نظر باشد بايد آن را در وسط ديواري كه صدر مجلس بوده و فاقد پنجره باشد، بايد نصب نمود.

- چنان چه نصب دو عكس مورد نظر باشد، عكس سمت راست بيننده تقدم يك، عكس سمت چپ بيننده تقدم دو را دارد.

- چنان چه نصب سه عكس مورد نظر باشد، عكس وسط تقدم يك، عكس دوم سمت راست بيننده تقدم دو، و عكس سمت چپ بيننده تقدم سوم را دارد.

ج: آداب استفاده از اتومبيل در تشريفات

به هنگام نقل و انتقال مقامات رسمي با اتومبيل نيز مي‌بايست اصول تقدم را مانند ساير موارد رعايت نمود.

صندلی روبروي ميهمانان همواره بايد خالي باشد و صندلي مقابل ميزبان را ميتوان اولويت سوم تلقي كرد.

صندلي جلو و بغل دست راننده يا خالي است و يا در اختيار مأمور محافظ گذاشته مي‌شود.

اين ترتيب تقدم در كشورهايي كه رانندگي از سمت چپ انجام مي‌شود بر عكس مي‌باشد.

چنان چه اتومبيل را ميزبان هدايت كند، صندلي بغل دست وي متعلق به ميهمان است.

در صورتي كه هدايت اتومبيل را رييس خانواده به عهده داشته باشد شايسته است همسر وي بغل دست وي قرار گيرد.

چنان چه همسر داراي فرزند كوچك باشد به خاطر رعايت اصول ايمني مادر و فرزند در صندلي عقب قرار مي‌گيرند.

با همين ملاحظات فرزنداني كه به سن رشد نرسيده‌اند، مي‌بايست در صندلي عقب قرار گيرند.

اصل اول : رفتار شما بيشتر از گفتار شماست .
اصل دوم : استقبال را با گل لبخند آغاز كنيد .
اصل سوم : چشم اندازهاي مسير حمل و نقل را در اولويت ويژه اي قرار دهيد .
اصل چهارم : نیاز میهمانان به احترام یک نیاز مشترک و نیاز آنان به خدمات یک نیاز متفاوت است .
اصل پنجم : در پذيرايي سليقه اي ارزشمند تر از سليقه ميهمانان نيست .
اصل ششم : ميهمانان براساس ظاهر شما و ظاهر محيط كار شما قضاوت مي كنند.
اصل هفتم : صادقانه به حرف و حق ديگران احترام بگذاريد.
اصل هشتم : گوش دادن به نظرات (پيشنهادات و انتقادات)میهمانان، نارضايتي را كاهش مي دهد.
اصل نهم : بايستي به آنچه ميهمان مي‌گويد گوش فرا دهيم و سرعت پاسخگويي را اصل اول رضايت آنان قرار دهيم.
اصل دهم : براي برقراري ارتباطات مداوم ، تواضع را جايگزين تبعيض كنيد.
اصل یازدهم : احساس امنيت محل سكونت براي ميهمانان از درجه اهميت فوق العاده اي برخوردار است .
اصل دوازدهم : درباره ميهمانان قضاوت نكنيد محيطي مهيا كنيد تا آنان درباره شما قضاوت كنند.
اصل سیزدهم : ميهمان زماني راضي مي‌شود كه محترمانه با او برخورد شود و خدمات دوستانه به او ارائه شود.
اصل چهاردهم : هر آنچه را كه لازم است بايستي انجام دهيم تا ميهمانان مجددا" به ما رجوع كند.
اصل پانزدهم : ميهمانان را با خاطره اي شيرين بدرقه كنيد

اصول تشریفات ، پذیرایی و میهمان نوازی

مطالب مشابه :

اصول تشریفات ، پذیرایی و میهمان نوازی

معرفی استاندارد مهارت و آموزش هنر درخانه

اصول فرانت آفیس

تاسیسات پذيرايي گردشگری

سازمان فرانت آفيس:(Front Office)

آداب مهمان نوازی از نظر اسلام

بودجه بندي و بارم بندي " هنر در خانه"

" هنر در خانه"

بارم بندی وبودجه بندی مدیریت خانواده

آشنایی با بخش های مختلف فرانت آفیس