بیماریهای قلبی

 بیماریهای قلبی

آیا می‌دانید که بیماری قلب و عروق از شایعترین عاملهای مرگ و میر در جهان است و آیا می دانید که براحتی می‌توان از این معضل جلوگیری نمود. آیا می دانید که:

* آیا می دانید که بیماری عروق کرونر(عروق خون رسان قلب) از شایع ترین علت مرگ و میر در ایران است؟

* آیا می دانید که با کنترل فشار خون می توانید از بروز بیماری عروق قلب پیشگیری کنید؟

* آیا می دانید که افرادی که در فامیل درجه اول خود سابقه بیماری قلبی دارند بیشتر در معرض خطرند؟

* آیا می دانید که چاقی باعث پیشرفت بیماری عروق کرونر می شود؟

*آیا می دانید که افراد مبتلا به دیابت ممکن است درعین گرفتاری به مشکل گرفتگی عروق قلبی کاملا بدون علامت باشند؟ روشهای تشخیص بیماریهای قلب<?XML:NAMESPACE PREFIX = O />

شرح حال و معاینه نوار قلب اکوکاردیوگرافی تست ورزش شرح حال و معاینه: معاینه و شرح حال توسط پزشک متخصص قلب و عروق، با نگاه کردن، گوش کردن توسط گوشی پزشکی، سنجش فشار خون با فشارسنج و جویا شدن از وضعیت جسمانی گذشته و حال شما و همچنین در صورت لزوم شرح حال دیگر اعضای خانواده از لحاظ سلامت و مشکلات احتمالی را شامل بوده و انجام می‌گیرد.
روشهای تشخیص بسیار پیشرفته نیز هم اکنون برای تشخیص تکمیلی بیماریهای قلبی در اختیار می‌باشد. با این وجود، شرح حال دارای اهمیت ویژه بوده و در تشخیص اولیه بیماری بسیار مفید و موثر است.
نوار قلب در این روش با استفاده از الکترودهایی که روی قفسه سینه و اندامها قرار می‌گیرد،گزارشی از فعالیت الکتریکی قلب ثبت می‌شود. با نوار قلب تا حدودی از خون رسانی قلب، بیماری عضله قلب، تغییرات یونی در بدن و تاثیر داروهای قلبی مطلع می‌شویم. گرفتن نوار قلب یک آزمایش ضروری بوده و تکمیل کننده معاینه بیمار است. اکوکاردیوگرافی اکوکاردیوگرافی در واقع سونوگرافی مخصوص قلب می‌باشد که با استفاده از امواج ماوراء صوت به بررسی ساختمان و کار قلب می‌پردازد. با اکوکاردیوگرافی به سایر حفره های قلب، ناهنجاریهای مادرزادی قلب،میزان انقباض و بیماریهای دریچه ای قلب پی می‌بریم. بعد از نوار قلب،اکوکاردیوگرافی معمول ترین اقدام تشخیص در بیماریهای قلب و عروق بوده و کامل کننده اطلاعاتی است که توسط معاینه به دست می‌آید. تست ورزش
در این روش درحالیکه بیمار روی دستگاه دو ثابت(تردمیل) حرکت می‌کند از بیمار نوار قلب گرفته می‌شود و درصورت وجود تنگی در عروق قلب، همزمان با افزایش ضربان قلب با ورزش، در نوار قلب بیمار تغییراتی حاصل می‌شود که پزشک را به تشخیص گرفتگی عروق کرونر هدایت می‌کند. درصورت مثبت بودن تست ورزش، بیمار با تشخیص پزشک نیاز به انجام آنژیوگرافی عروق کرونر دارد.

روشهای تشخیص بیماری قلبی(2)

روشهای تشخیص  بیماری قلبی(2) در قسمت قبل با تعدادی از راههایی که می توان با آنها بیماری قلبی را تشخیص داد آشنا شدیم در این مقاله با تعدادی دیگر از این روشها آشنا می شویم. قسمت دوم

آیا می دانید که:

* آیا می‌دانید که افراد مبتلا به دیابت ممکن است درعین گرفتاری به مشکل گرفتگی عروق قلبی کاملا بدون علامت باشند؟

* آیا می‌دانید که مصرف سیگار خطر ابتلا به بیماری عروق قلبی را دو تا سه برابر می‌کند؟

* آیا می‌دانید که با کنترل چربیها، به خصوص کلسترول نوع بد می‌توانید از ریسک ابتلا به عارضه بیماری قلبی بکاهید؟

* آیا می‌دانید که هم اکنون با کمک تجهیزات پیشرفته، تشخیص بیماری قلبی به راحتی امکانپذیر است؟

* آیا می‌دانید که درصورت وجود هر یک از موارد ذکر شده با مراجعه به موقع به پزشک متخصص قلب می‌توانید از ابتلا یا پیشرفت بیماری قلبی در افراد خانواده و خود پیشگیری کنید؟

روشهای تشخیص بیماریهای قلب

هولتر مانیتورینگ تالیوم اسکن آنوگرافی :هولتر فشار خون در این روش دستگاه فشار سنجی که توسط کامپیوتر برنامه ریزی می‌شود در فواصل تعیین شده به مدت 24 الی 48 ساعت درحالیکه شما به فعالیتهای معمول روزمره مشغول هستید فشار خون و ضربان قلب شما را اندازه گیری می‌کند. از این روش در موارد زیر می‌توان استفاده کرد:

* افرادی که در مراجعه به پزشک به علت استرس به طور کاذب دچار افزایش فشار خون می‌شوند.

* ارزیابی فشارخون مقاوم به دارو

* بررسی اثر داروهای پایین آورنده فشار خون

* بررسی علایم همراه با فشار خون بالا

* تصمیم گیری برای شروع دارو در بیماران

* اطمینان از موثر بودن دارو در طول 24 ساعت

* تشخیص بالا رفتن فشار خون در طول شب

* بررسی فشار خون و نبض درحین کارهای روزانه

* بررسی فشار خون در زمان حاملگی :هولتر ریتم در این روش دستگاه ثبت کننده نوار قلب به مدت 24 تا 48 ساعت یا طولانی تر به شما متصل شده و پس از این مدت نوارهای ثبت شده بررسی خواهد شد. در مواردی که شما به نامنظمی‌ضربان قلب(آریتمی) مبتلا باشید یا از تپش قلب شکایت دارید با این روش می‌توان نوع آریتمی‌را تشخیص داده و پزشک درمورد درمان تصمیم گیری می‌نماید. :تالیوم اسکن در بیمارانی که به دلایلی قادر به انجام تست ورزش نیستند(کهولت سن، آرتروز شدید،مشاهده تغییرات خاصی در نوار قلب) یا وقتی که نتیجه تست ورزش مشکوک بوده و در تشخیص زیاد به پزشک کمک نکند، جهت تشخیص گرفتگی عروق کرونر از روش تالیوم اسکن کمک می‌گیریم.در این تست با ایجاد استرس در قلب توسط دارو یا تست ورزش و تزریق ماده رادیو اکتیو و سپس در حالت استراحت، خونرسانی مناطق مختلف قلب را بررسی کرده و درصورتی که قسمتی از قلب دچار کاهش خونرسانی باشد،آن قسمت مشخص خواهد شد. زمانی که اسکن بیمار نشان دهنده وجود ضایعه باشد، بیمار با صلاحدید پزشک معالج نیاز به آنژیوگرافی عروق کرونر دارد. :آنژیوگرافی آنژیوگرافی جهت بررسی وجود تنگی در عروق کرونر انجام می‌شود. در آنژیوگرافی توسط میله های باریکی به نام کاتتر از رگ ناحیه کشاله ران وارد عروق قلب شده و با تزریق ماده حاجب با کمک اشعه ایکس از عروق قلب تصویربرداری می‌شود. با این کار از محل دقیق و میزان گرفتگی عروق قلب باخبر می‌شویم و ضمنا با آنژیوگرافی روش درمانی بیمار مشخص خواهد شد. در پاره ای از موارد که تنگی رگ دارای مشخصات خاص باشد می‌توان با کمک آنژیوپلاستی(زدن بالون) و گذاشتن استنت(فنر) ضایعه را برطرف کرده و رگ را باز نمود.
سی تی آنژیوگرافی:
درمواردی که بیمار تمایل به آنژیوگرافی ندارد یا از نظر انجام آنژیوگرافی در گروه پرخطر است، می‌توان با نظر پزشک معالج از این روش استفاده کرد. این روش جدید یک بررسی غیرتهاجمی‌در تشخیص تنگی عروق کرونر بوده، در این روش ماده حاجب از طریق رگ محیطی تزریق شده و به عروق قلب می‌رسد و همزمان با استفاده از سی تی اسکن تصاویر متعدد و پشت سر هم(128-64 تصویر در ثانیه) از قلب گرفته می‌شود. به وسیله این روش میزان و محل تنگی عروق کرونر مشخص خواهد شد. از این روش برای بررسی ضایعات عروق گردنی،عروق شکمی‌و ریوی و عروق محیطی هم می‌توان استفاده نمود. آشنایی با علائم بیماریهای قلبی عروقی و روش های پیشگیری و کنترل آن

بیماری‌های قلب در راس علل مرگ هر دو گروه مردان و زنان قرار دارد. و حمله‌ قلبی‌ عبارت‌ است‌ از مرگ‌ سلول‌های‌ عضلانی‌ قلب‌ در اثر کاهش‌ یا توقف‌ جریان‌ خون‌ سرخرگ‌های‌ قلب‌. گرچه این موضوع غالباً در افراد بالای‌ ۴۰ سال‌ رخ‌ می‌دهد. اما می تواند در هر گروه سنی دیده شود . این‌ بیماری‌ در مردان‌ شایع‌تر است‌، اما میزان‌ بروز آن‌ در خانم‌ها نیز رو به‌ افزایش‌ گذاشته‌ است‌.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، مهم ترین علائمی که در ارتباط با بیماری های قلب وعروق می باشند شامل موارد زیر است :

۱-احساس ناراحتی در قفسه سینه:

اگرچه یکی از مهم ترین علائم تنگی سرخرگی عروق قلبف احساس ناراحتی در قفسه سینه می باشد اما هرگونه ناراحتی در قفسه سینه الزاما ناشی از مسائل قلبی نیست. ناراحتی قفسه سینه در صورتی که ناشی از تنگی سرخرگ های قلب باشد، اصطلاحا « آنژین قفسه صدری» نام داشته و مشخصات آن اینست:

- در اغلب موارد بصورت فشارنده و در ناحیه پشت جناغ می باشد.

- با فعالیت افزایش و با استراحت تخفیف می یابد.

- ممکن است به بازو دست چپ و گاها به گردن و فک انتشار یابد.

- با مصرف قرص های زیرزبانی نیتروگلیسیرین در طی ۳الی۵دقیقه قطع می شود.

- معمولا ارتباطی با وضعیت بدن(خوابیدن یا نشستن) ندارد. در صورتی که درد شدید قفسه سینه همراه با علائمی نظیر تعریق سرد، تهوع و استفراغ باشد و یا به مدت طولانی(بیشتر از ۳۰دقیقه) طول بکشد با توجه به احتمال حمله قلبی مراجعه سریع به اورژانس الزامی است.

در صورتی که درد آنژینی بصورت متناوب و در حالت استراحت ایجاد می شود احتمال بروز حمله های قلبی زیاد بوده و مراجعه فوری به اورژانس توصیه می شود.

- دردهای غیرآنژینی قفسه سینه:

در صورتی که درد قفسه سینه ارتباطی با فعالیت نداشته باشد، با قرص زیرزبانی نیتروگلیسیرین تغییری نکند و با تنفس و سرفه و یا تغییر وضعیت تشدید شود در اینصورت احتمال قلبی بودن درد بیمار کم می باشد و عامل غیرقلبی نظیر اسپاسم عضلانی و مسائل استخوانی مطرح می باشد.

درد سوزشی پشت جناغ که بعد از مصرف غذا ایجاد شده و با خوابیدن و خم شدن تشدید شده و با تغییر مزه دهان بصورت ترش و با مصرف شربت های ضداسیدی و یا قرص هایی نظیر رانیتیدین کاهش می یابد مطرح کننده برگشت محتویات معده به مری(رفلاکس) می باشد.

درد قفسه سینه که با تنفس تشدید شده و همراه تنگی نفس سرگیجه و… می باشد مخصوصا در صورتی که با خوابیدن تشدید می یابد ممکن است ناشی از علل مهمی از قبیل آمبولی ریه و یا التهاب پرده های قلب بوده و در این موارد مراجعه به پزشک متخصص حتما توصیه می شود.

۲-ضعف و خستگی پذیری زودرس:

یکی از علائم شایع در بسیاری از بیماری های قلبی و غیرقلبی نظیر بیماری های غددی و متابولیسمی، ریوی ومسائل روانی می باشد. نارسایی قلب، برادیکاردی(ضربان پایین قلب) و مشکلات دریچه ای قلب با ضعف و خستگی پذیری زودرس همراه می باشند.

وجود علائم همراه از قبیل تنگی نفس، سرفه، کندی نبض(ضربان کمتر از ۶۰بار در دقیقه)، حملات غش(سنکوپ) تعریق سرد و سرگیجه در تشخیص مسائل قلبی کمک کننده است. معاینه دقیق توسط پزشک و در صورت لزوم الکتروگرام قلبی، اکوکاردیوگرافی، عکس قفسه سینه و آزمایش خون معمولا منجر به تشخیص سریع مسائل قلبی می شود.

۳-تنگی نفس:

احساس دشواری در تنفس می تواند ناشی از علل قلبی ویا غیرقلبی باشد. در صورتی که تنگی نفس با فعالیت تشدید شده در حالت خوابیده نسبت به حالت نشسته افزایش یابد و مخصوصا در صورتی که همراه تورم پاها و همراه با حملات تنگی نفس شبانه باشد، علل قلبی نظیر نارسایی قلب و مشکلات دریچه ای مطرح بوده و با اکوکاردیوگرافی براحتی قابل تشخیص است.

emdad-hamedan.blogfa.com

آسم و بیماری های انسدادی ریوی از علل شایع تنگی نفس می باشند. در این موارد سرفه و خلط فراوان و احساس خس خس سینه بصورت شایع دیده می شود. شرح حال مصرف طولانی مدت دخانیات با احتمال آمفیزم و برونشیت مزمن همراه است.

تنگی نفس ناگهانی ممکن است ناشی از علل خطرناک از قبیل آمبولی ریه باشد; در صورتی که فرد به مدت طولانی بی حرکت بوده و یا در بیمارستان بستری بوده باشد آمبولی ریه مطرح بوده و باید مورد بررسی قرار گیرند. آریتمی های قلبی بصورت برادیکاردی و یا تاکی کاردی های حمله ای نیز منجر به تنگی نفس می شود. که با گرفتن نبض توسط همراهان بیمار قابل تشخیص می باشد.

نارسایی کلیوی مسائل روانی و بیماری های متابولیک نیز می توانند با تنگی نفس شدید همراه باشند. گاها در سالمندان و افراد دیابتی حمله قلبی با درد خفیف یا بدون درد بوده و تنگی نفس ناگهانی تنها علامت می باشد. بنابراین ارجاع فوری این بیماران به اورژانس الزامی است.

۴-سرگیجه:

سرگیجه یکی از علائم شایع در افراد جامعه است که می تواند ناشی از علل قلبی ، عصبی، متابولیک و یا مسائل روانی باشد. احساس سبکی سر، تاری دید و عدم تعادل مخصوصا اگر همراه با تعریق سرد باشد می تواند ناشی از آریتمی قلبی، ضربان پایین قلب و یا افت فشار خون باشد.

در صورتی که فرد هنگام تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده دچار سرگیجه شود افت فشارخون اتواستاتیک ناشی از داروهای فشارخون، کم آبی و یا اختلال اتونوم در سالمندان مطرح بوده و با اندازه گیری فشارخون در حالت خوابیده و ایستاده بررسی می شود.

حملات سرگیجه به صورت کوتاه مدت مخصوصا در صورت همراهی با تعریق و یا طپش قلب مطرح کننده آریتمی های قلبی می باشد. در صورتی که سرگیجه بصورت احساس چرخش در محیط و یا حرکت اطراف می باشد مخصوصا در صورت همراهی با علائمی نظیر تهوع و استفراغ و وزوز گوش مطرح کننده علل عصبی بوده و مراجعه به متخصص اعصاب توصیه می شود.

در صورتی که بیمار مبتلا به دیابت که تحت درمان با انسولین و یا قرص های پایین آورنده قندخون می باشد، دچار سرگیجه، کاهش سطح هوشیاری و یا تعریق شود احتمال کاهش قندخون مطرح بوده و مراجعه به اورژانس توصیه می شود. در این موارد توصیه می شود تا قبل از رسیدن به اورژانس موادقندی از قبیل عسل و یا قند مصرف شود.

۵-طپش قلب:

احساس طپش قلب ممکن است بعلت آریتمی قلبی باشد و یا ناشی از اضطراب و فعالیت باشد. در صورتی که فرد با فعالیت کم دچار طپش قلب شود مراجعه به پزشک و معاینه قلبی و در صورت لزوم بررسی های قلبی توصیه می شود.

در صورتی که فرد در حالت استراحت بصورت ناگهانی دچار طپش قلب شده و پس از چند دقیقه طپش قلب بصورت خودبخود و دفعتا قطع شود احتمالا آریتمی قلبی وجود داشته است. در این موارد گرفتن نبض و شمارش ضربان قلب در تشخیص علت طپش قلب بسیار کمک کننده است.

در صورتی که امکان مراجعه فوری به مرکز پزشکی و ثبت الکتروگرام قلب در هنگام طپش وجود داشته باشد تشخیص آریتمی قلبی بسیار آسان می شود. ممکن است فرد گاها دچار احساس ریزی داخل قفسه سینه و یا احساس یک ضربان قوی نماید. در این موارد ممکن است یک ضربان نابجای قلبی(PVC ،PAC ) وجود داشته باشد.

این ضربان های نابجا براحتی توسط الکتروگرام قلبی(در صورت وجود در هنگام ثبت نوار) قابل تشخیص می باشند. حملات طپش قلب در مبتلایان به اختلالات قلبی نظیر نارسایی قلب و یا مشکلات دریچه ای مطرح کننده آریتمی هایی از قبیلAF ، فلوتر دهلیزی و یا تاکی کاردی بطنی بوده و با توجه به عوارض مهم این آریتمی ها بررسی دقیق و درمان مناسب الزامی است.

گاها فرد در هنگام احساس طپش قلب هیچگونه آریتمی ندارد(تایید شده توسط معاینه و یا الکتروگرام) در این موارد اطمینان بخشی به بیمار کافی است. در صورتی که در هنگام حملات طپش قلب امکان معاینه و یا ثبت الکتروگرام قلبی نباشد یکی از روش های تشخیص هولتر مونیتورینگ قلب می باشد; توسط این روش امکان ثبت نوار قلب برای ۲۴تا۴۸ساعت وجود داشته و در صورتی که حملات طپش قلب فراوان باشد(مثلا روزی یک بار) امکان ثبت الکتروگرام در هنگام طپش قلب وجود دارد.

گاها شک بالینی پزشک به آریتمی زیاد بوده و در صورت تمایل بیمار به برطرف شدن آریتمی مطالعه الکتروفیزیولوژی و در صورت القا» آریتمی adlation توصیه می شود.

۶-تعریق:

تعریق سرد یکی از علائم شایع حملات قلبی، آریتمی ها، برادیکاردی و نارسایی قلب می باشد که البته در اغلب موارد همراه سایر علائم دیده می شود. در صورتی که تعریق سرد همراه درد آنژینی قفسه سینه باشد احتمال حمله های قلبی مطرح است.

در صورتی که تعریق سرد همراه طپش قلب سرگیجه ضعف و بیحالی باشد، احتمال آریتمی های قلبی مطرح است. در نارسایی شدید قلبی تعریق سرد همراه تنگی نفس و احساس خستگی ایجاد می شود.

ممکن است تعریق سرد ناشی از کاهش قندخون در افراد دیابتی تحت درمان باشد که در این موارد معمولا کاهش سطح هوشیاری و گیجی از علائم همراه باشد.

در موارد نادر ممکن است حملات تعریق سرد به تنهایی ناشی از حمله قلبی باشد که این مسئله مخصوصا در سالمندان و مبتلایان به دیابت دیده می شود و لزوم توجه ویژه به این نشانه در این افراد راخاطر نشان می سازد.
برای کنترل بیماریهای قلبی عروقی ابتدا باید عوامل خطر را شناخت و سپس مشخص کرد که کدامیک از عوامل را می توان تغییر داد و از میان عوامل قابل تقییر کدامیک را باید در اولویت قرار داد.

عوامل خطر غیر قابل تغییر

افزایش سن: حدود ۸۳ درصد از کسانی که در اثر بیماریهای عروقی قلب می میرند در سنین بالای ۶۵ سال قرار دارند.

در سنین بالاتر زنانی که دچار حملات قلبی می شوند بیش از مردان در خطر مرگ در هفته های اول بعد از حمله قلبی قرار دارند.
جنسیت(مرد بودن): مردان بیش از زنان و در سنین پایینتری دچار حملات قلبی می شوند. حتی بعد از یائسگی ، با وجودیکه میزان مرگ ناشی از حملات قلبی در زنان زیادتر می شود ، به حد مردان نمی رسد.

توارث ( از جمله نژاد): کودکان والدین بیمار قلبی بیش از دیگر کودکان در خطر بروز بیماری قلبی عروقی قرار دارند.

عوامل خطر قابل تعدیل
مصرف دخانیات: شانس بروز بیماری عروق قلبی در سیگاریها ۲ تا ۴ برابر غیر سیگاریها است.مصرف سیگار یک عامل خطر مستقل جدی برای مرگ ناگهانی در بیماری عروق کرونر است (۲ برابرغیرسیگاریها) .
بالا بودن کلسترول خون: هر چه میزان کلسترول خون بالاتر رود میزان بروز بیماری کرونر قلب افزایش می یابد. اگر عامل خطر دیگر همچون مصرف دخانیات و پرفشاری خون نیز وجود داشته باشد، این خطر بیشتر افزایش می یابد. کلسترول خون افراد به سن ، جنس ، وراپت و نژاد نیز بستگی دارد.

پرفشاری خون: فشار خون بالا میزان بار قلب را افزایش و از این طریق موجب ضخیم شدن و سخت شدن قلب می شود. علاوه براین شانس سکته مغزی ، حمله قلبی ، نارسایی کلیه و نارسایی احتقانی قلب را افزایش می دهد. با وجود عوامل خطر دیگر شانس حمله قلبی در بیماران مبتلا به پرفشاری خون چندین برابرخواهد شد.

کم تحرکی: زندگی بدون فعالیت یک عامل خطر برا یبروز بیماری عروق کرونر است. فعالیت جسمانی متوسط تا شدید بصورت منظم از بیماری عروق خونی و قلب جلوگیری می کند.
چاقی و اضافه وزن: کسانی که چربی اضافه بخصوص در ناحیه شکمی دارندبیش از دیگران به بیماریهای قلبی دچار می شوند. افزایش وزن منجر به بالا رفتن بار قلب ، افزایش کلسترول خون و بالارفتن فشار خون از یکطرف و کاهش HDL از طرطف دیگر می شود. این عامل خطر بروز دیابت را نیز در افراد افزایش می دهد. با کهش حتی ۱۰ پوند میزان خطر حمله قلبی در افراد چاق کاهش می یابد.

دیابت: دیابت بطور جدی شانس بروز بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می دهد. حتی با وجود کنتر قند خون ، دیابت شانس بیماری یقلبی را افزایش می دهد ولی در صورت عدم کنترل این خطر به مراتب بالاتر خواهد رفت.

دیگر عوامل خطر

پاسخ افراد به استرس های روزمره نیز می تواند در ایجاد بیماری قلبی سهم داشته باشد. بطور مثال بعضی از افراد در اثر استرسهای روزمره به مصرف دخانیات روی آورده یا بیش از حد غذا می خورند و بدین صورت خود را در معرض عوامل خطر ثابت شده بیماریهای قلبی عروقی قرار می دهند.

مصرف الکل: نوشیدن زیاد نوشاب


مطالب مشابه :


بیماریهای قلبی و عروقی

بیماریهای قلبی عروقی قابل پیشگیری و قابل کنترل و بیماریهای قلبی عروقی های پیشگیری




آشنایی با علائم بیماریهای قلبی عروقی و روش های پیشگیری و کنترل آن

آشنایی با علائم بیماریهای قلبی عروقی و و روش های پیشگیری و کنترل راه می‌یابد و




اشنایی با فشارخون بالا و راه های کنترل آن

و راه های کنترل از بیماریهای قلبی و عروقی و نحوه پیشگیری و کنترل




بیماریهای قلبی عروقی

بیماریهای قلبی عروقی عروقی و روش های پیشگیری و کنترل شکم‌ راه می‌یابد و فرد




آشنایی با علائم بیماریهای قلبی عروقی و روش های پیشگیری و کنترل آن

آشنایی با علائم بیماریهای قلبی عروقی و و روش های پیشگیری و کنترل راه می‌یابد و




بیماری های قلبی عروقی

بیماری های قلبی عروقی عموم و پزشکان در نقش پیشگیری در کنترل بیماریهای قلبی




درباره ی بیماری های قلبی عروقی

بیماریهای قلبی عروقی قابل پیشگیری و قابل کنترل و بیماریهای قلبی عروقی های پیشگیری




آشنایی با بیماریهای شایع و راه های مقابله با آن

آشنایی با بیماریهای شایع و راه های بیماریهای قلبی و عروقی پیشگیری و کنترل




بیماریهای قلبی

آشنایی با علائم بیماریهای قلبی عروقی و راه می‌یابد و در پیشگیری از بیماری های




برچسب :