بهترین روش دم کردن چای وانواع دمنوش

چای یک نوشیدنی است که با دم کردن برگها،جوانه ها یا شاخه های فرآوری شده بوته چای گونه Camellia sinensis به مدت چند دقیقه درآب داغ درست می شود. فرآوری آن می تواند شامل اکسیداسیون (تخمیر)، حرارت دهی، خشکسازی و افزودن گیاهان، گلها، چاشنیها و میوه های دیگر به آن باشد.

لذت نوشیدن چای وقتی بیشتر می‌شود که بهترین روش تهیه آن را بدانیم. به طور کلی اغلب خانواده‌ها چای را دم کرده و از آن نوشیدنی معطر با طعم دلنشینی تهیه‌ می‌کنند که بسیار در رفع خستگی موثر است. اما در مقابل برخی افراد هم هستند که از چای‌های کیسه‌ای که در بازار موجود است استفاده می‌کنند
چهارنوع چای خالص وجود دارد:

چای سیاه،
چای اولانگ،
چای سبز
وچای سفید .
اصطلاح چای گیاهی معمولا" به مواد دم کرده میوه ای یا گیاهی همچون چای دانه گل سرخ، چای بابونه و چای سنجد جیلان(Jiaogulan) که شامل برگهای چای نیست، گفته می شود. (موارد دیگر برای چای گیاهی که درآن از کلمه "چای" استفاده نمی شود "جوشیده" و "دم کرده گیاهی" است). این گفتار منحصرا" به تهیه و کاربردهای بوته چای "Camellia sinesis" می پردازد.

چای یک منبع طبیعی از کافئین، تئوفیلین، تیانین و آنتی اکسیدان ها است، اما تقریبا بدون چربی، کربوهیدرات ها، یا پروتئین . آن دارای طعمی مطلوب است که کمی تلخ و گس می باشد

دم‌کردن چاي خوش‌طعم و عطر و حاضر کردن قهوه دلچسب رموزي دارد. بگذاريد کمي از اين رموز را که سالیان درازی است تجربه کردیم حدمت شما هموطنان عرض نمایم.

بنابراین یکی از بزرگان می‌گوید اگر می‌خواهید منافع سلامت‌بخش چای را نصیبتان شود، آن را همراه با شیر ننوشید.

انواع چای:

چای به سه دسته اصلی تقسیم می شود

, چای سیاه یا تخمیری که روزانه مصرف می کنیم ,
چای نیمه تخمیری که به چای اولا‌نگ و پوچونگ معروف است که رنگ آن قهوه ای روشن است
و چای تخمیر نشده که امروز با نام چای سبز یا چای چینی آن را می شناسیم البته چای های متنوع دیگری نیز وجود دارد که با ترکیب چند گل و گیاه دارویی یا چند نوع میوه خشک با چای ترش تولید و مصرف می شود.

هم اکنون در کشورهای جهان به ویژه کشورهای اروپایی تمایل زیادی به مصرف این نوع چای ها یا دم نوش ها به علت خواص بسیار بالای آن وجود دارد.

ترکیبات و خواص چای سیاه:

کافئین و تانین = آرام بخش دستگاه عصبی.

تئوفیلین = ساختاری مانند کافئین دارد که در چای سبز و سیاه موجود است , شل کردن عضلا‌ت، افزایش دهنده جریان خون در کلیه‌ها , افزایش انقباض پذیری و کارایی عضلا‌ت قلب، تنظیم ضربان قلب، کاهش فشار خون و اثرات التهابی.

تیانین = طعم دهنده چای است.

کاتچین = در چای سبز و سیاه وجود دارد اما در چای سبز بیشتر است , این ماده ضد سرطان , کاهش دهنده چربی بدخون و ضد ویروس است و ازافزایش قند خون جلوگیری می کند.

فلوراید و فلووانوئید که سبب استحکام دندان است و از ایجاد بوی‌بددهان پیشگیری می کند.

ویتامین های B کمپلکس C , و E نیز در چای وجود دارد.

ویتامین C که کاهش دهنده اضطراب است و علا‌ئم سرماخوردگی را برطرف می کند.

ویتامین ب کمپلکس و ویتامین ای نیز سبب بهبود سوخت و ساز بدن می شود.

رفع خواب آلودگی , تقویت نیروی فکر , گوارش بهتر غذا و کاهش علا‌ئم میگرن از دیگر خواصل مهم چای است.

خواص چای سبز:

این نوع چای به علت داشتن آنتی اکسیدان ضد سرطان است و از رشد تومورهاو سلول های سرطانی جلوگیری می کند و کاهش وزن از دیگر خواص برجسته این نوع چای است آرام بخش هم میباشد که من هرشب یکی میخورم.

چاي آويشن

در يك قوري، مقداري آب ريخته، بگذاريد بجوشد، سپس برگ‌هاي آويشن را درون آن بريزيد و 2 دقيقه صبر كنيد تا ته‌نشين شوند بعد آن را مصرف كنيد.

چند نکته کليدي درباره دم کردن انواع چای.

مدت دم کشيدن

مدت دم کشيدن چاي مرغوب سه تا چهار دقيقه است ولي بعضي از انواع چاي بعد از پنج يا شش دقيقه دم مي‌کشند. در هر دو صورت بهتر است چاي مصرفي خود را بشناسيد و زمان دم کشيدن آن را نيز بدانيد. دقت کنيد که چاي جوشيده طعم و عطر خود را از دست مي‌دهد و تلخ و تيره مي‌شود.

چه کنيم که چاي دم بکشد اما نجوشد؟

اگر براي حاضر کردن چاي و آب جوش از کتري استفاده مي‌کنيد آب کتري را تا نصفه پر کنيد و بگذاريد خوب جوش بيايد. با اين مقدار آب، چاي را دم کنيد. سپس کتري را پر کنيد تا در حين دم کشيدن چاي، آب هم جوش بيايد. در اين صورت چاي شما مدت طولاني گرم مي‌ماند ولي نمي‌جوشد.

فقط با آب سرد

هرگز در کتري، سماور و چاي‌ساز آب داغ نريزيد. چون ذرات معلق روي آب باقي مي‌ماند و در ليوان‌ها آب داغ و زلال نخواهيد داشت. همچنين پس از به جوش آمدن آب در چاي‌سازها، کمي صبر کنيد تا ذرات معلق ته‌نشين شود.

روش شستن چاي

اگر از چاي غير بسته‌بندي شده و باز استفاده مي‌کنيد وقتي برگ‌هاي چاي را داخل قوري ريختيد کمي آب‌جوش در قوري ريخته و خالي کنيد تا خاک آن گرفته شود.

چاي طبيعي اما طعم‌دار

طعم‌دهنده‌هاي سنتي چاي معمولا ليموترش و نبات است. گاه با افزودن يک قاشق چاي‌خوري دارچين مي‌توانيد چاي دارچين سنتي تهيه کنيد. دارچين خواص تسکين‌ درد و کاهش اضطراب دارد. چند پر نعنا خشک هم طعم طبيعي نعنا به چاي مي‌دهد. افزودن چند دانه هل يا مقدار بسيار کم زعفران، عطر چاي را عوض مي‌کند ولي در اين کار زياده روي نکنيد چرا که طعم چاي را برمي‌گرداند. چاي زعفران نيز تسکين دهنده اضطراب و ‌آرامش‌بخش است. برخي افراد به دليل همين خواص زعفران، زعفران خالص را دم مي‌کنند و با نبات مي‌خورند.

چاي‌ خوب، چاي سنتي

اگر مي‌خواهيد از چاي دم کشيده و خوش‌طعم لذت ببريد، دستگاه چاي‌ساز و کتري برقي را فراموش کنيد؛ چون آب جوش اين دستگاه‌ها زود خنک مي‌شود؛ چاي نيز با حرارت آب، دم نمي‌کشد و طعم اصلي‌اش را بروز نمي‌دهد- حتي اگر از بهترين چاي استفاده کنيد.

چاي سبز دم کشيدن نمي‌خواهد

چاي سبز که نوعي چاي چيني است معمولا احتياج به دم کردن ندارد. پس از اينکه ليوان را از آب داغ، پر کرديد چند برگ چاي سبز را توي آن بريزيد و نعلبکي را برعکس روي ليوان قرار دهيد. بعد از يک دقيقه، چاي آماده مي‌شود و مي‌توانيد نوش جان کنيد. توجه داشته باشيد هر چه مقدار برگ‌هاي داخل ليوان بيشتر باشد طعم تلخ آن هم بيشتر مي‌شود. اگر طعم تلخ چاي سبز را دوست نداريد کمي آب ليموترش به آن اضافه کنيد يا از معطرکننده‌هايي مانند ياس خشک شده و هل استفاده کنيد.
چاي سبز که براي کاهش کلسترول و ايجاد آرامش موثر است، تفاله‌اش هم به عنوان ماسک صورت که حاوي منبع بتاکاروتن است استفاده مي‌شود؛ براي اين کار، تفاله آب‌دار چاي سبز را پنج دقيقه با پنبه روي پوست ماساژ دهيد.

چاي قرمز

چاي ترش مانند چاي معمولي دم مي‌شود و رنگي قرمز دارد. اين چاي بيشتر مصارف درماني دارد و براي کاهش فشارخون استفاده مي‌شود. اگر ديابت نداريد مي‌توانيد اين چاي را با نبات يا شکر ميل کنيد.

چاي يخ

چاي‌هاي کيسه‌اي طعم‌دار مانند طعم انواع ميوه‌ها علاوه بر آنکه به تنوع و تغيير ذائقه کمک مي‌کند براي تهيه «آيس‌تي» خانگي يا چاي يخ تابستاني استفاده مي‌شود. براي تهيه آن، کمي آب داغ را روي چاي طعم‌دار بريزيد و پنج دقيقه بعد آب سرد و يخ را همراه با کمي آب ليموترش و شکر اضافه کنيد.

کيسه چاي بر چشم

چاي‌هاي کيسه‌اي معمولا براي بيش از يک ليوان کفايت مي‌کنند ولي براي استفاده مجدد، بايد آن را در ظرف دردار بگذاريد. همچنين مي‌توانيد پس از استفاده از چاي کيسه‌اي، آن را کمي در يخچال سرد کنيد و براي کمپرس چشم‌هايي که دچار خستگي‌اند استفاده کنيد

انواع دم نوش

خواص دم نوش ها:

دم نوش میوه گل نسترن:

این گیاه بصورت طبیعی در دامنه های زاگرس والبرز می روید پوست این میوه حاوی ویتامین C و آنتی اکسیدان ضد سرطان است.

دم نوش اوس و قدوس:

مصرف این نوشیدنی در تابستان سبب کاهش حرارت بدن‌و خنکی می شود، تصفیه خون و پایین آوردن تب از دیگر خواص این نوشیدنی است.

چای ترش سبب کاهش فشار خون، باز شدن عروق می شود و از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کند.

دم نوش میوه عناب:

تب را پایین می آورد و تصفیه خون را در کبد افزایش می دهد.

دم‌نوش گل گاوزبان که از نوشیدنی های سنتی ایران است و بهترین دارو برای اعصاب قلب است.

دم نوش بهار نارنج و گل محمدی که برای آرامش خواب و لا‌غری مفید است و بالا‌خره دم نوش نعناع که ضد نفغ و برای هضم غذاها مفید است.

نکته قابل توجه در مصرف چای اینکه افزودن لیمو به چای خواص آن را کاهش می دهد و بهتر است چای را بدون افزودن چیزی نوشید

۱- دمنوش گل گاو زبان و سنبل طيب:
مواد:گل گاو زبان(4 قاشق مرباخوري)، سنبل طيب(1 قاشق مرباخوري)، ليمو عماني(1عدد)، آب سرد(2ليوان)، مقداري نبات.
خواص : طبيعت گرم و تر،آرام بخش اعصاب، خواب آور، رفع سردردهاي عصبي، رفع دردهاي كليوي، ضد سودا و صفرا ، ضد قولنج و اسپاسم، ضد تشنج و صرع، تقويت قوه باء.

۲- دمنوش به‎‎‎ليمو و زيرفون:
مواد: به‎‎‎ليمو( 1قاشق مرباخوري)،زيرفون(1قاشق غذاخوري)، آب سرد(2ليوان) ، مقداري نبات.
خواص: طبيعت گرم، ضد سرماخوردگي، ضد ناراحتي عصبي، ضد تشنج، ضد نقرس، ضد سياتيك، ضد غلظت خون، ضد رماتيسم، خواب‎‎‎آور شب، ضد ميگرن، آرام بخش، ضد طپش قلب، ضد سردرد، تقويت حافظه، تقويت معده، ضد آسم، پايين آورنده فشار خون، ضد اسهال، شستشو دهنده كليه.

۳- دمنوش بادرنجبويه و زيرفون:
مواد: بادرنجبويه(1 قاشق مرباخوري)، زيرفون(1قاشق غذاخوري)،آب سرد( 2ليوان)، مقداري نبات.
خواص: طبيعت خيلي گرم، در بعضي مزاجها بالا برنده قوي فشار خون، مقوي قلب و اعصاب، خون‎ساز، تقويت كننده سلولهاي مغزي، فوق‎‎‎العاده آرام‎‎‎بخش است، مقوي مغز، ضد صداي گوش، خواب‎‎‎آور، نشاط آور، ضد بيماريهاي كليه، ضد خوابهاي وحشتناك، ضد بوي دهان.

۴- دمنوش بابونه:
مواد: بابونه( 1قاشق غذاخوري)، آب سرد( 2ليوان)، مقداري نبات.
خواص: طبيعت معتدل و ديم آن گرم و خشك، آرام بخش اعصاب، تقويت معده و روده، ضد تب، ضد انگل، ضد يبوست، مقوي اعصاب و مغز، اشتهاء آور، ضد بلغم وصفرا، شستشو دهنده بسيار قوي كليه‎‎‎ها.

۵- دمنوش به‎‎‎ليمو:
مواد: به‎‎‎ليمو( 1قاشق غذاخوري)، آب سرد( 2ليوان)، مقداري نبات.
خواص: طبيعت گرم، خواب‎‎‎آور شب، آرام بخش، ضد ميگرن، ضد سردرد، ضد طپش قلب، تقويت حافظه، ضد نفخ، تقويت معده، ضد آسم.

۶- دمنوش دارچين:
مواد: دارچين( چند قلم آسياب نشده)، آب سرد( 2ليوان)، مقداري نبات.
خواص: طبيعت گرم و خشك، محرك اعصاب، شستشو دهنده كليه، دفع رطوبت اخلاط رطوبتي، مفرح، تقويت قوه باء، ضد پا دردهاي رطوبتي، اشتها آور، ضد دلهره، ضد بوي دهان، تقويت كبد و معده (تاثير آن تا 15 سال در بدن مي‎‎‎ماند).

۷- دمنوش زنجبيل:
مواد: زنجبيل كوبيده( 1قاشق مرباخوري)، آب سرد( 2ليوان)، مقداري نبات.
خواص: طبيعت گرم و خشك، بالابرنده فوري فشار خون، ضد ضعف اعصاب، تقويت حافظه، ضد رطوبت مزاج، ضد بلغم و صفرا، خون‎‎‎ساز، ضد درد مفاصل، تقويت قوه باء، مقوي جهاز هاضمه، ضد سم غذايي، مقوي معده، مسكن، مقوي قواي رئيسه بدن،تنظيم ادرار

فرآوری و طبقه بندی

انواع چای براساس نوع فرآوری خود قابل تمایز هستند. برگهای بوته گیاه چای، اگربه سرعت پس از چیده شدن، خشک نشوند، پلاسیده و اکسیداسیون میشوند.این فرآیند مشابه با تبدیل جو به مالت است، که درآن نشاسته به انواع شکر تبدیل می شود؛ برگهای آن به سرعت تیره می شوند، و سبزینه آن تخریب شده و مواد جوهرمازو درآن آزاد می شود. گام بعدی در فرآوری، متوقف ساختن روند اکسیداسیون درمرحله ای ازپیش تعیین شده و از طریق زدودن آب برگها با حرارت دادن آنها می باشد.

اصطلاح "تخمیر"(احتمالا"به وسیله پرورش دهنده گان انگور، تاک ) برای تشریح این فرآیند بکاربرده شده، و حتی درمواردی که هیچگونه تخمیر واقعی (یعنی این فرآیند با مخمر انجام نگرفته و اتانول هم تولید نشود) صورت نگرفته باشد، استعمال شده است.اما، بدون کنترل دقیق رطوبت و دما، قارچ ها بروی سطح چای رشد می کنند. قارچها سبب تخمیرواقعی در چای می شوند که سبب آلودگی چای با مواد سمی و سرطان زا گشته، که درنتیجه آن چای را باید دور ریخت.

ازلحاظ سنتی، چای براساس درجه و دوره تخمیرشدن (اکسیداسیون) برگها، به گروه های زیر طبقه بندی می شود: ؛ چای سفید: برگهای تازه (جوانه ها) که تحت عمل اکسیداسیون قرار نگرفته اند؛ شکوفه های چای را برای جلوگیری از تشکیل سبزینه (کلروفیل) ازنورخورشید می توان دورنگهداشت. چای سفید نسبت به دیگر انواع چای در مقادیر کمتری تولید می شود و می تواند از همان نوع چای که با روشهای دیگر تولید شده ازلحاظ قیمت نسبتا" گرانتر تمام شود. این نوع چای درکشورهای دیگر به غیراز چین، کمتر شناخته شده است، اگرچه این شناخت با عرضه چای سفید به شکل کیسه ای، و نیز چای سفید سرد و فوری، بیشتر شده است. ؛ چای سبز: فرآیند اکسیداسیون پس از گذشت زمان اندکی از طریق حرارت؛ یا با بخار، که یک روش سنتی ژاپنی است؛ یا به وسیله بو دادن آن در تابه های داغ، به عنوان یک روش سنتی چینی متوقف می شود. برگهای چای را می توان به شکل برگهای جداگانه یا تبدیل شده به حبه که برای تولید چای باروتی استفاده می شود، برای خشک کردن کنارگذاشت. فرآیند اخیر، زمان بر بوده و به عنوان نمونه تنها برای چای های سیاه pekoe با کیفیت بالا استفاده می شود. چای یک یا دو روز پس از چیدن، فرآوری می شود. ؛ چای اولانگ ( (Oollong: عمل اکسیداسیون در حدفاصل بین استانداردهای زمانی مربوط به چای سبز و چای سیاه متوقف می شود. فرآیند اکسیداسیون دو تا سه روز به طول خواهد انجامید. ؛ چای سیاه|چای قرمز: می گذارند برگهای چای بطور کامل اکسیده شود. چای سیاه در بیشتر نقاط جنوب آسیا (هند، سریلانکا، بنگلادش، پاکستان و غیره)، و نیز درقرن اخیر دربسیاری ازکشورهای آفریقائی از جمله کنیا، بروندی، روآندا، مالاوی و زیمبابوه متداول بوده است. ترجمه لغت به لغت عبارت "چای قرمز" را درزبان چینی، می توان برای عاشقان چای بکار برد. چینی ها آن را "چای سرخ" می نامند زیرا رنگ مایع دم کرده آن سرخ است. غربیها هم آن را "چای سیاه" می گویند چون برگهای چایی که معمولا" دم می کنند به رنگ مشکی است. اما چای قرمز به Rooibos نیز اشاره می کند، که یک ماده دم کردنی گیاهی tisane رایج درآفریقای جنوبی محسوب می شود. فرآیند اکسیداسیون از حدود دو هفته تا یک ماه طول خواهد کشید. چای سیاه در طبقه بندی دیگر به عنوان چای"ناب" ( (orthodox یا "CTC" (خرد، پخش و به هم پیچیده، روش تولیدی که درسال1932ابداع شده است) مطرح می شود. چای های سیاه غیر مخلوط نیز از طریق مکان، زمان و فصل (اول، دوم، یا پاییز) تولید خود شناخته می شوند. چای های ناب و CTC طبق کیفیت برگ پس از تولید و براساس سیستم Orange Pekoe نیز درجه بندی می شوند. ؛ پوئر( (Pu-erh:( در فلات کانتون چین به عنوان پولی(polee) نیز خوانده می شود)، دو نوع از این چای وجود دارد، "خام" و "رسیده". نوع خام یا سبز آن را می توان بلافاصله مصرف نمود یا گذاشت تا رسیده تر شود. طی فرآیند رسیدن گیاه چای، چای متحمل عملیات تخمیر ثانویه و میکروبی (باکتریایی) می شود. پوئر رسیده از از برگ سبز چای ساخته می شود که بطور مصنوعی اکسیده می شود تا به طعم فرآیند رسیدن طبیعی خود نزدیک شود. این عمل تحت فرآیند مشابهی کنترل می شود تا آنها را با هم درآمیخته نماید که درآن هم رطوبت و هم دمای چای بطور دقیقی تحت نظارت قرار می گیرد. هردو نوع چای پوئر معمولا" به اشکال مختلفی متراکم می شوند ازجمله قالبی، قرص مانند، کاسه ای شکل یا قارچ مانند. درحالی که بیشتر انواع چای درهمان سال اول تولید خود، مصرف می شوند، اما چای پوئر را برای بهبود طعم آن می توان دِیرتر مصرف کرد و نوع خامش را بین 30 تا50 سال و نمونه رسیده اش را بین10 تا 15سال نگهداری نمود، اگرچه کارشناسان و طرفداران آن درمورد دوره زمانی بهینه توقف فرآیند رسیده شدن چای با هم اختلاف دارند. بیشتر اوقات، پوئر رابرای مدت 5دقیقه درآب جوش خیس می کنند. علاوه براین، برخی از ساکنان تبت از پوئر را با کره گاو کوهاندار تبتی((Yak، شکر و نمک مِی جوشانند و چای کره گاوی که بسیار مقوی هم هست را تهِیه می کنند. چای هایی که همچون پوئر و لیوبائوLiu bao بر روی آنها اکسیداسیون ثانویه واقع می شود، در چین به عنوان چای سیاه شناخته می شوند. این را نباید با اصطلاح انگلیسی چای سیاه اشتباه گرفت که درچین به آن چای قرمز می گویند. ؛ چای زرد: یا تحت نام چای باکیفیت در]] دربار سلطنتی[[ استفاده شود، و یا چای مخصوصی مشابه با چای سبز، این نوع چای مرحله کند تری از خشک را سپری می کند. ؛ کوکیچا (Kukicha) : همچنین چای زمستان نیز نامیده می شود، کوکیچا از شاخه های کوچک و برگهای کهنه و هرس شده گیاه چای طی فصل زمستانه و با برشته سازی برشته سازی خشک، عمل می آید. این ماده به عنوان یک غذای سالم در ژاپن و نیز در رژیمهای افزایش طول عمر بطور رایجی مصرف می شود. ؛ ژنمایکا(Genmaicha): درزبان ژاپنی به معنای چای برنج قهوه ای رنگ است، آن چای سبزی است که با برنج خشک قهوه ای برشته شده (برخی اوقات برنج بوداده) ترکیب می شود، و در ژاپن بسیارمتدام بوده اما درچین هم مصرف می شود. ؛ چای گل (عطری): چای هایی که با گلها فرآوری یا دم می شوند؛و هرنوع گلی هم برای گونه خاصی ازچای همچون چای سبز یا سرخ، استفاده می شود. معروفترین چای عطری، چای یاسمن (هیوآنگ پین در فلات کانتون، هوآچا که نوعی درخت گل در ماندارین چین است) یا چای سبز یا اولانگ معطر (یا دم شده ) با گلهای یاسمن است. گلهای رز، سدر، لیچی (Lychee)، گل Osmanthus، وگل داوودی نیز جزو گلهای رایج مورد استفاده در این نوع چای هستند.

بهترین روش دم کردن چای وانواع دمنوش

مطالب مشابه :

بدحجابی

دستگاه تولید مثل قوچ و بز

تولید مثل اسب دریایی:

الگانس سَر می کنی یا میتسوبیشی!

الگانس سَر می کنی یا میتسوبیشی!

بهترین روش دم کردن چای وانواع دمنوش

روش تنفس صحيح