همه چیز در مورد ماهی قزل آلا
قزل آلای رنگین کمان نخستین گونه از خانواده آزادماهیان است که به عنوان غذای انسان رام شد و پرورش یافت . رده بندی آن به صورت زیر است :
Class : Ostreichthyes
Order : Salmoniformes
Family : Salmonidae
Genus : Onchorynchus
از میان گونه های فوق ،ماهی قزل آلای رنگین کمان بهترین بازدهی و سازگاری تولید را در بین انواع آزاد ماهیان در سرار جهان به خود اختصاص داده است .
موطن اصلی این گونه در عرض های شمالی قاره آمریکا است . این ماهی در آبهای جریان دار و رودخانه های تمیز در منطقه بالایی رودخانه ها زندگی می کند .
نشانه های ظاهری بارز در این گونه رنگین کمان خط جانب است که در دو طرف بدن از ناحیه سرپوش برانشی تا دم ادامه دارد .از دیگر مشخصات این گونه وجود لکه های ستاره ای شکل کوچک است که در سرتاسر بدن ماهی مشاهده می شود .
در صورت شرایط مساعد و مناسب برای رشد ،این ماهیان را در 7 ماهگی می توان به بازار عرضه کرد . کیفیت گوشت ماهی قزل آلا بستگی زیادی به آب محیط زیست آن ،موادی که در تغذیه این ماهی استفاده شده است و مدت زمان رشد این ماهی دارد .
بطور معمول و در شرایط بهینه ماهی قزل آلای نر از سال دوم و ماهیان ماده از سال سوم زندگی خود می توانند تولید مثل نمایند . بر اساس نژاد ماهی ، مولدین 2تا4ساله نر و 3 تا6ساله ماده بهترین و سالمترین بچه ماهیان را تولید می کنند .زمان تولید مثل در ماهی قزل آلا متفاوت است . در کشور ما با توجه به دمای آب تکثیر طبیعی ماهیان از مهر ماه آغاز شده و در برخی از نواحی تا انتهای اردیبهشت ادامه پیدا می کند . البته در تکثیر مصنوعی (مزارع تکثیر) ، تکثیر خارج از فصل نیز انجام می شود که این کار با تغییر رژیم نوری روز و شب بطور مصنوعی انجام می شود .
البته در تخمریزی در برخی از ماهیان سلولهای جنسی زودتر رسیده و در برخی دیرتر می رسد که این موضوع از خصوصیات فردی ماهیان است . بطوریکه ماهیان قزل آلا در آبهای جاری خیلی سریع تر به رسیدگی جنسی می رسند . این ماهیان را به راحتی می توان در مزارع تکثیر نمود و بطور مصنوعی نسبت به تولید بچه ماهی از آنها اقدام کرد .
در صورتی که در ابتدای زندگی ماهی قزل آلای رنگین کمانی به دلیل شرایط نامساعد زیست محیطی یا بدلیل تغذیه نامطلوب و کمبود مواد مغذی و ویتامینها ، ماهی در اصطلاح شیرسوز شود در ادامه زندگی رشد کمی داشته و دوره پرورش آن طولانی تر می شود و در اکثر مواقع به دلیل ضعف در مقابل انگل ها و پارازیت های مختلف ،بیمار شده و به سن بلوغ نخواهد رسید و عموما تلف خواهند شد .
این ماهی نیز مانند سایر ماهیان در روزهای اول پس از هچ بسیار حساس و آسیب پذیر است . در محیطهای طبیعی به سرعت توسط جانوران دیگر تهدید و صید می شوند و در محیطهای پرورشی نیز ضربات مکانیکی و استرسهای محیطی آنها را تهدید می کند . به همین دلیل هر ماهی مولد در فصل تکثیر اقدام به رهاسازی تعداد زیادی تخم می نماید . در طبیعت آنها معمولا مناطقی را برای تخم ریزی انتخاب می نمایند که مسیر عبور ماهیان بزرگ نبوده و جریانهای قوی نداشته باشد . بنا بر این نهرها و جویبارهای کوچک مناسب ترین محل برای تخمریزی این ماهی است .
سنین قبل از یک سالگی حساس ترین مرحله پرورش ماهی قزل آلا (ودیگر ماهیان ) می باشد . در استخرهای پرورش بچه ماهیان را هم با غذای طبیعی و هم با استفاده از غذای دستی تغذیه می کنند .عادت دادن بچه ماهیان به تغذیه آنها با غذای دستی یکی از بزرگترین مشکلات در پرورش بچه ماهی ها است . بطور معمول قزل آلای رنگین کمان در اثر تغذیه دستی خوب در سن دو سالگی بالغ و در شرایط ایده آل در 8ماهگی به وزن قابل فروش می رسد .
فیزیولوژی گوارش در قزل آلا
فیزیولوژی دستگاه گوارش ماهی اولین پله برای درک فرآیند هضم و جذب غذا و شناخت و ارزیابی نیاز مندیهای مختلف غذایی گونه های مختلف ماهیان است.ماهیان قزل الا گوشتخوار و در شرایط طبیعی شکارچی می باشند.انها با جستجو و شکار کرم ها و نرم تنان حشرات ابی و ماهیان کوچکتر تغذیه می نمایند.بررسی دستگاه گوارشی این ماهی نیز مبین همین مطلب است.
ماهی قزل الا جز ماهیانی است که از جانوران ماکروسکپی تغذیه می کنند .دندان ها به سبت اكثر ماهیان رودخانه ای به خوبی رشد کرده و ماهی با حس بینایی و اندام های حسی خط جانبی به خوبی شکار را تشخیص می دهد و با حرکات تند و دقیق طعمه ی خود را می بلعد.گرسنگی طولانی مدت ماهی باعث جذب و مصرف بافت چربی اطراف سکومهای گوارشی خواهد شد.
به طور خلاصه می توان گفت که دستگاه گوارشی ماهی قزل الا ابتدا از دهان و مری شروع شده و سپس به معده می رسد.بعد از معده یک دریچه بنام باب المعده و پس از ان روده قرار گرفته و در روده مجددا غذا خرد می شود و تحت تاثیر انزیم ها قرار می گیرد. غذای تجذیه شده به قند ها،چربی ها و اسید های امینه ، برای حمل به کبد وارد جریان خون شده و غذای حضم نشده به روده ی بزرگ منتقل می شود و به صورت مدفوع دفع می گردد.در ادامه دستگاه گوارش به صورت مفصل بررسی می گردد.
دهان
دستگاه گوارشی ماهی قزل الا از دهان شروع می شود .دهان این ماهیان به سمت جلوست.برای صید کردن و نگهداری غذا و طعمه در داخل دهان(نه برای جویدن)،زواید دندان مانندی دو ارواره زیرین و بالایی وجود دارد که در ماهی به وسیله این زواید غذای خود را نگه داری می نماید.ماهی غدد بزاقی ندارد و فقط در عملیات گرفتن طعمه و بلع آن در دهان صورت می گیرد(نه هضم و جذب آن).
حلق و مري
بعد از دهان حلق و مري قرار دارد كه رابطه بين دهان و معده مي باشند . حلق لوله اي با ماهيچه هاي كلفت و چين خورده است كه قبل از مري قرار دارد . ترشح موكوسي از لايه غشايي حلق درون لايه هاي چين خورده قابل اتساع ريخته مي شود و عمل بلع غذا را آسان مي نمايد .
مري پس از حلق قرار دارد و به معده متصل است . سلولهاي مخاطي آن ماده لزج و موكوسي را براي عبور راحت غذا به معده ترشح مي نمايد . ديواره مري سه لايه دارد : لايه مخاطي يا موكوسي ،لايه زير مخاطي و بخش ماهيچه اي مه غالبا از دو لايه ماهيچه صاف و حلقوي تشكيل شده
معده
معده كه يك عضو U شكل است مي تواند با انبساط خود مقدار زيادي غذا را در درون خود جاي دهد ، در واقع غذا در معده جويده مي شود . در معده غذا بوسيله اسيد و آنزيمهاي گوارشي و توسط انقباض عضلاتي ديواره معده خرد مي شود . در ماهيان گوشخوار ،معده كاملا رشد كرده و مشخص مي باشد . مخاط معده داراي سلول هاي ترشح كننده موكوسي و غده هاي لوله اي شكل است كه اسيد كلريدريك رقيق محيط معده را ترشح مي نمايند . PH معده در حدود 2 تا 3 است .
اتساع معده كه در اثر ورود غذا به معده رخ مي دهد باعث تحريك ترشح اسيد كلريدريك و پپسينوژن مي شود . پپسينوژن بعدا در اثر عمل هيدروليز به پپسين تبديل مي شود . پروتئين ها در اثر عمل هضم در معده به پلي پپتيد ها شكسته مي شوند .مواد معدني نيز به حالت محلول در آمده ، اما هيچ گونه عمليات هضمي بر روي چربي ها و كربوهيدرات ها انجام نمي شود . غذا كه در اين حالت عمل هضم مختصر بر روي آن انجام شده و با موكوس و شيره هاي معده مخلوط شده و به آرامي و از طريق اسفنكتر پيلوريك به محيط قليايي روده راه كي يابد .
بخش ابتدايي روده ماهيان گوشخوار به لوله هاي نسبتا دراز و كوري متصل است كه به سكوم هاي گوارشي مشهورند . اينها يكسري كيسه هاي ته بسته بنام سكوم هاي گوارشي هستند و تعداد آنها بين 30 تا 80 عدد است . مخاط داخلي آن ها داراي سلول ها ي جامي شكل هستند و وظيفه اين اندام ترشح برخي از آنزيمهاي گوارشي براي هضم چربيها است . برخي مواد موم شكل نيز توسط اين سكوم ها جذب مي شوند . سكوم هاي گوارشي در احاطه بافتهاي سفيد چربي مي باشند . روده نيز يك لوله عضلاني است . مخاط روده بافت پوششي ساده و چين هاي ظريف حاوي پرزهاي بسيار كوچك دارد كه مخصوص جذب غذاست .
كبد و كيسه صفرا
كبد در بخش قدامي حفره شكمي قرار دارد و خون را از سرخرگ هپاتيك و سياهرگهاي پشتي دريافت مي كند . ترشحات خارجي جگر كه همان مايع صفرا است در كيسه صفرا ذخيره مي شود و مجاري صفراوي در بخش قدامي باز مي شوند . انقباظ عضلات نرم كيسه صفرا مايع صفراوي را به داخل روده مي ريزد و محيط آن را در حدوده 7-8 و قليايي نگه دارد . صفرا حاوي نمك هاي صفراوي كلسترول ، فسفوليپيدها ، يون هاي آلي و غيرآلي است . البته بخش زيادي از صفراي ترشح شده و نمك هاي آن مجددا از روده جذب مي شود . صفرا چربي ها را به ذرات ريز تقسيم مي كند . با اين كار سطح تماس چربي با آنزيم هاي ليپاز زيادتر شده و بهتر مي توانند آنها را هضم كنند .
لوزالمعده (پانكراس)
لوزالمعده در بيشتر ماهيان شكل مشخص ندارد و سلول هاي آن به صورت پراكنده در اطراف سكوم ها ي گوارشي پخش شده اند . لوزالمعده مجازي بسيار باريكي دارد كه ترشحات سلول ها ابتدا در آن ها و سپس توسط يك مجراي اصلي به بخش قدامي روده مي ريزند .
پروتئين ها،چربي ها و كربوهيدرات هاي موجود در غذا پس از اينكه از طريق دهان و مري و سپس از طريق معده مراحل هضم غذا را پشت سر گذاشتند براي جذب به روده منتقل مي شوند . در روده علاوه بر آنزيم هاي معده كه با غذاي تقريبا هضم شده ،مخلوط است صفرا وترشحات لوزالمعده (آنزيم هاي لوزالمعده) نيز روي غذا اضافه مي شود . در اين فرآيند ،ترشحات صفراوي اسيديته غذا را كاهش داده و PH محيط را به حدود 7-8 مي رساند. اكنون محيط مناسبي براي فعاليت آنزيم هاي گوارشي لوزالمعده براي هضم غذا فراهم آمده و غذا به ملكول هاي كوچك و قابل جذب تبديل شده است . پروتئين ها در اين فرآيند توسط آنزيم پپسين به قطعات كوچكتري به نام پلي پپتيد تبديل مي شود و پلي پپتيد در روده توسط تريپسين و كيموتريپسين و كيموتريپسين به پپتيدها تبديل مي شوند . و بالاخره ،كربوكسي پپتيدازهاي لوزالمعده و سپس روده ، آنها را به پپتيدهاي ساده و اسيدهاي آمينه قابل جذب تبديل مي نمايد كه به صورت انتقال فعال از طريق ديواره روده به داخل خون جذب مي گردد .همچنين چربي ها توسط ليپازها از آنزيم ها يا استراز مي باشند كه تري گليسيريدها ،فسففوليپيدها و استردهاي موجي شكل را هيدروليز نموده و پيوندهاي استري آن را از هم جدا مي سازند . گر چه غعاليت ليپازها در قسمت هاي مختلف گوارش ماهي ملاحظه شده است ليكن بزرگترين منبع ترشح آن ها لوزالمعده است . در فرآيند هضم كربوهيدرات ها قابل ذكر است كه آنزيم آميلاز مترشحه از لوزالمعده بر پلي ساكاريدها و اوليگوساكاريدها اثر نموده و آن ها را به قندهاي پنج كربني و شش كربني تبديل مي نمايد . پلي ساكاريدهايي نظير سلولز به مقدار بسيار ناچيزي در ماهي هضم و جذب مي گردد ولي وجود آنزيم بسيار فعال كيتيناز در لوله گوارش بعضي از گونه هاي ماهيان نشانگر آن است كه اين آنزيم كيتين را به قند تبديل مي نمايد .جذب قندهاي ساده هضم شده در بخش قدامي روده و با مكانيزم انتقال فعال صورت مي گيرد . همچنين انتقال و جذب قندها به درجه حرارت بستگي دارد و در دماي پايين به كندي انجام مي شود. براي پرورش دهندگان ماهي از نقطه نظر برنامه ريزي صحيح تغذيه ، سرعت هضم و جذب مواد غذايي مختلف و دفع مواد زايد حاصل از متابوليسم و تاثير عوامل محيطي بر آن از اهميت ويژه اي برخوردار است . عوامل مهم در سرعت هضم غذای ماهی قزل آلا به قرار زير هستند :
هر چه دماي آب بيشتر مي شود سرعت هضم و جذب غذا نيز افزايش مي يابد .در جدول ذيل ارتباط درجه حرارت آب با مدت زمان تخليه مواد دفعي به ساعت مشخص شده است :
كيفيت غذا نيز در سرعت هضم و جذب آن موثر است . لذا مواد غذايي زودهضم و داراي كيفيت بالا در سرعت هضم و بالاخره رشد سريع ماهي تاثير بسزايي دارد. مواد غذايي دير هضم مي تواند باعث بيماري ماهي نيز بشود . گاهي اين غذاها باعث ايجاد يبوست در ماهي مي گردد .
غذاهاي موجود در بازار در سايزهاي مختلف تهيه مي شوند. لذا بايستي به اندازه اي تهيه شود تا ماهيان به تناسب سن بتوانند از آن استفاده كنند . همچنين قابل ذكر است كه هر چه ذرا غذا ريزتر باشد سطح تماس آن با آنزيم هاي گوارشي بيشتر مي شود و بهتر تحت تاثير آنزيم قرار مي گيرند . اما اندازه بيش از حد ريز نيز باعث مي گردد ماهيان غذا را نگرفته و غذا از دسترس ماهي خارج گردد . دستگاه گوارش آزاد ماهيان ابتدا براي هضم و جذب پروتئين ها و درجه بعدي براي هضم و جذب چربي ها سازگاري يافته است و در مورد هضم مواد قندي بسيار ضعيف عمل مي كند . |
مطالب مشابه :
فروش تخم ماهی قزل آلا به جای خاویار!!!!
خاویار شیلات ایران - فروش تخم ماهی قزل آلا به جای خاویار!!!! - خبرهای داغ و تازه خاویاری را از
ليست قيمت غذای ماهی قزل آلای
حداکثر طول بدن ماهی قزل آلا ۱۴۰ سانتیمتر و کیلوگرم و وزن بدن ماهی ماده ۱۵۰۰ عدد تخم
عوامل مؤثر بر رشد و پرورش ماهی قزل آلا
پرورش ماهی | قزل آلا گرم در ليترو براي تخم ها شهر ها ، بازار فروش، خريد بچه
همه چیز در مورد ماهی قزل آلا
پرورش ماهی | قزل آلا،ماهی رهاسازی تعداد زیادی تخم می در 8ماهگی به وزن قابل فروش می
برچسب :
فروش تخم ماهی قزل الا