مونوکسید تهران

عنوان اثر: هوا را از من نگیر. هنرمند: نرگس حریریان

این نقد رو برای نمایشگاه مونوکسید تهران نوشتم که در شماره اخیر هنر فردا منتشر شد:

پروژه ی مونوکسید تهران، نمایشگاهی بود از مجموعه آثار 35 هنرمند تهرانی که از 16 تا 26 مهرماه، با محوریت آلودگی هوا و ارتباط آن با وضعیت سلامتی کودکان به همت نگار فرجیانی، در مدرسه ی خرد به نمایش درآمد.

در ايران ساليانه ۴۵۰۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا می‌ميرند. معضلی که در پایتخت خاکستری حتی چهره ی مرگبارتری دارد. اقلیت های آسیب پذیر این فاجعه، این بار نه اقلیت های قومی، مذهبی و یا جنسی، بلکه کودکان و سالخوردگانی هستند که سلامتیشان به سادگی در حال قربانی شدن است. این انگیزه ای بود تا برای شرکت در این نمایشگاه از هنرمندانی دعوت شود که خود پدر یا مادر بودند و دغدغه های واقعی زندگی روزمره شان با تِم نمایشگاه همخوانی داشت. موقعیت های مخمصه آمیزی که تنها در جایگاه والدین با آن مواجه می شویم. شرایطی نظیر وقتی که نه می توانی کودک را در آپارتمان حبس و بساطی دلخوش برایش فراهم کنی که جایگزین نیاز اصیل او به پرسه زدن های آزاد در محیط های شبه طبیعی چون پارک ها باشد و نه قادری در فضای آلوده ی بیرون، بازیگوشی های شاد و آزادانه ی او را از تهدید مرگبار آلودگی هوا ایمن کنی.

آثار این نمایشگاه در قالب رسانه هایی چون ویدیو ، انیمیشن، چیدمان ، مجسمه و آثار «مفهومی» به نمایش در آمد. نگار فرجیانی با اثر پلاک 1 واحد 12، دست به بازی با وسایل منزل و تبدیل آن ها به ابژه های بازی کودکانه می زند. فرش ها و بالشتک ها به شکل الاکلنگ و ماهی تابه به صورت تاب درآمده است. این اثر که در تعامل با مخاطبان کودک حاضر در نمایشگاه عملاً تبدیل به فضای مشارکت آن ها و بازی هایشان با این پارک خانگی شده است با فعال شدن وسایل به پخش موسیقی کوکانه ای در فضا می انجامد. شادی قدیریان در اثر ویدیوی آسماویت، حتی این دقایق خوشی موقت را نیز نمی بیند می کند. تاب او با هل دادنش در فاصله ی چند سانتی متری در سیاهی از نظر غایب شده در آسمان سیاه و ماتم زده ی شهر گم می شود. این در حالیست که فرشید شفیعی با ارائه ی انیمیشن و استوری بُرد یوگی و دوستان وجه طنز و تخیل در یکی از قسمت های این کارتن محبوب را به نمایش می گذارد، تخیلی که امروزه واقعیت تلخ زندگی ماست. در اثر علی صمد پور با عنوان آنروسولُس اما دیگر از المان های شاد کودکانه خبری نیست او مانیتور نمایشگر آلودگی هوا، این ابزار هشدار دهنده را که زمانی در تقاطع های شهر به چشم می خورد را در قالبی صوتی تصویری بازنمایی می کند و شاخص های آلودگی که با اصواتی کُر مانند بالا و پایین می روند گویی خطر را به طرزی موثرتر به ما گوشزد می کنند.

بخش دیگری از آثار در قالب نوشتار رده بندی می شود. سنتی که از کارکرد فلسفی اش در آثار هنرمندان مفهومی فاصله گرفته و به وجهی اجتماعی در قالب تکمیل شدن متن توسط مخاطبان دست می یابد که از جمله ی این آثار می توان به اثر محمد حسن شهسواری با عنوان یکی از این روزها اشاره کرد. اما اثر فیلم نامه نویسی سروش صحت با عنوان جمله نویسی وجه فعال و خلاقانه تری از مشارکت مخاطبان کودک را جلب کرد. فیلم نامه هایی که در قالب تولید دیالوگ میان خانواده ای اسیر شده در ترافیک توسط مخاطبان تکمیل می شد.

پیکره های سرگردانی که می دوند در حالی که سرهایشان درون توده ی سیاه رنگ کیسه ی زباله اسیر است و این کیسه به همراه اصواتی از این نفس ها پر و خالی می شود ، اثری است موفق از نرگس حریریان با عنوان: هوا را از من نگیر که با ایده ای ساده اما خلاق تلخی مضمون را به خوبی منعکس می کند این در حالی است که در برخی دیگر از آثار مفهوم تلخ آلودگی هوا در قالب هایی پر نشاط ، تزیینی و حتی شاد مطرح شده است ، یعنی در قالب فرم هایی که محتوای اثر را ساپورت نمی کنند.

آثار شرکت داده شده در این نمایشگاه بدون انجام داوری به طور کامل به اجرا در آمدند که زمینه ساز حضور رسانه ها و حتی انواع هنری متکثری بود تلاش برگزارکننده بر این است تا در سال های آتی این حرکت را ادامه دهد.

مهسا فرهادی کیا

مونوکسید تهران

مطالب مشابه :

نقاشی خیابانی در روستا

فراخوان مسابقه عکاسی خانه معاصر ایرانی

فراخوان نمایشگاه طراحی روشن

مونوکسید تهران

بینال مجسمه سازی ونکوور

+من به نمایشگاه گردانی امیرسقراطی

گفتگو با رعنا فرنود

بزرگ ترین نمایشگاه نقاشی در فضای باز روستایی ایران در 16 مرداد ماه سالجاری برگزار می گردد

اخبار سایت دل آواز ( استاد شجریان )

بازاریابی علم است یا هنر؟