چگونگی اجراي عايق رطوبتي قسمتهای مختلف ساختمان

چگونگی اجراي عايق رطوبتي قسمتهای مختلف ساختمان

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

عايقكاري رطوبتي بامهاي تخت (با شيب تا 6 :1)، تراسها و بالكنها

الف: عايقكاري با خاك رس

ابتدايي‌ترين روش عايقكاري بام، استفاده از كاهگل است كه به علت كمي دوام در برابر بارندگي، يخزدگي و فرسايش، امروزه منسوخ گرديده و جز در روستاها و نواحي خشك و كم بارش، معمول و متداول نيست. استفاده از گل نيمچه كاه در آجر فرش بامها نيز در برخي مناطق خشك رايج بوده كه هم اكنون از رونق افتاده است. بنابراين چون مورد استفاده‌اي در طرحها ندارند، از ذكر آنها خودداري مي‌شود.

ب: عايقكاري با قير و گوني

معمول‌ترين روش آب‌بندي بامها و ساير قسمتهاي ساختمان، استفاده از قير و گوني است كه در استاندارد شماره 1345-211 مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، تحت عنوان ”عايقكاري ساختمان به وسيله قير“ جزئيات آن شرح داده شده است. در عايقكاري با قير و گوني رعايت نكات زير علاوه بر مراعات مفاد استاندارد 211 الزامي است.

* توجه داشته باشید که: عايقكاري به هنگام بارندگي مجاز نيست.

ـ عايقكاري بر روي سطوح مرطوب مجاز نيست، زيرا در غير اين صورت حبابهايي در زير قشر عايقكاري تشكيل مي‌شود كه با گرم و سرد شدن هوا و حركات جزئي اجزاي ساختمان و يا وارد شدن ضربه به سطوح عايق، ممكن است دچار پارگي و صدمه گردند.

ـ قيرهاي جامد را تا هنگامي كه گرم و روانند، بايد به مصرف رساند.

ـ عايقكاري در دماي كمتر از 4+ درجه سلسيوس، نبايد انجام شود.

ـ قيرهاي مورد مصرف را نبايد بيش از 177+ درجه سلسيوس گرما داد، زيرا مواد فرار آنها جدا شده و ويژگيهاي مطلوب قير از دست مي‌روند.

ـ راه رفتن روي سطوح عايقكاري شده و مصالح عايق پيش‌ساخته، بايد با احتياط و با استفاده از كفشهاي بدون ميخ انجام شود، در صورتي كه كفش مخصوص در دسترس نباشد، مي‌توان با يك قطعه گوني زير و روي كفشهاي عادي را پوشاند و از آنها استفاده كرد.

ـ مصرف ميخ براي محكم كردن لايه‌هاي عايقكاري، به هيچ وجه مجاز نمي‌باشد.

ـ از افتادن اشيا بر روي سطوح عايقكاري شده، بايد جداً جلوگيري نمود.

ـ لايه‌هاي عايق بايد از هر طرف حداقل ده سانتيمتر همديگر را بپوشانند و با قير مناسب كاملاً به هم چسبانده شوند. در همپوشاني لايه‌ها بايد دقت نمود كه لايه‌هاي رويي در سمتي قرار گيرند كه مطابق شيب‌بندي انجام شده، آب از روي آنها به سمت لايه زيري سرازير گردد.

ـ هنگامي كه عايقكاري در بيش از يك لايه انجام مي‌شود لايه‌هاي متوالي عايق، بايد عمود بر هم قرار گيرند. هر لايه از عايقكاري پس از تكميل و پيش از شروع لايه بعدي، بايد مورد بازديد و تأييد دستگاه نظارت قرار گيرد. سطوح عايقكاري شده بايد در هنگام اجراي كارهاي ساختماني از هر گونه آسيب و رويارويي با عوامل مضر و مصالح خورنده مانند آهك محافظت گردند و چنانچه صدمه‌اي ديده باشند، با دستور و زير نظر دستگاه نظارت به نحو مطلوب تعمير و مرمت گردند.

ـ سطوح عايقكاري شده بايد پس از تكميل با لايه محافظي پوشانده شوند.

ايجاد زيرسازي مناسب براي انجام عايقكاري ضروري است.

پس از ايجاد شيب جزئي ] بين (1%) تا (3%)[ با بتن سبك، پوكه و نظاير اينها، بايد زيرسازي عايقكاري بام با اندود ماسه سيمان نرم به نسبت 3 : 1 يا با ماسه آسفالت نرم به ضخامت 5/1 تا 2 سانتيمتر انجام شود و سطح آن كاملاً صاف گردد. سطوح زير عايقكاري بايد كاملاً محكم، صاف و تميز باشند، زيرا جزئي از عايقكاري به شمار مي‌روند.

عايقكاري بامهاي تخت، تراسها و بالكنها به ترتيب زير است:

1- سطح زيرسازي سيماني يا ماسه آسفالت بايد كاملاً تميز شود.

2- يك قشر قير 70/60 به صورت مذاب و به ميزان حدود 2 كيلوگرم در مترمربع به طور يكنواخت بر روي سطوح افقي و قائم بام پخش گردد، به نحوي كه اين سطوح را كاملاً بپوشاند. مصرف قير مايع زودگير RC2 در هواي سرد بهتر از قير مذاب است.

3- يك گوني خشك تميز بر روي سطح قيراندود پهن نموده و پس از رفع چروك خوردگيهاي احتمالي آن را بر روي سطح بام فشار دهند، به قسمي كه در همه جا كاملاً به لايه قير بچسبد.

4- لايه‌اي از مخلوط هموژن قير 70/60 و قير دميده (براي اقليمهاي معتدل و سرد قير 25/85 و براي نواحي گرمسير و نقاط گرم ساختمان قير 15/90) به حالت مذاب و به اندازه 5/1 كيلوگرم در هر مترمربع به صورت يكنواخت بر روي گوني پخش گردد.

5- يك لا گوني ديگر با شرايطي كه در بند 3 گفته شد، عمود بر لايه زيرين بر روي سطح قيراندود گسترده شود.

6- چنانچه عايقكاري مطابق نقشه‌ها و مشخصات بيش از 2 لا گوني و سه قشر قير باشد، لايه‌هاي بعدي قير و گوني بر طبق بندهاي 3 و 4 اجرا گردند.

7- قشري از مخلوط قير مذاب 70/60 و قير دميده به نسبت 1 به 2 به ميزان 5/1 كيلوگرم در مترمربع بر روي آخرين لايه گوني پخش گردد.

8- لايه‌هاي عايق قائم ديوارهاي دست‌انداز پيرامون بام، دور محل عبور كانالهاي كولر و هواكشها و دودكشها و لوله‌هاي تأسيسات و مانند اينها را بايد حداقل 30 سانتيمتر بالاتر از سطح بام اجرا نموده و به عرض حداقل 10 سانتيمتر به طور افقي روي ديوار برگرداند و لايه محافظ عايق روي آنها را اجرا كرد. براي جلوگيري از تماس لايه‌هاي عايق قائم با سطوح گرم و دودكشها، بايد قبل از عايقكاري دور دودكشها را با يك لايه عايق حرارتي يا مصالح مجوف پوشانده و سپس اقدام به عايقكاري قائم نمود.

9- در لبه‌هاي بالكنها و تراسها در نقاطي كه به جاي ديوار جان‌پناه، نرده پيش‌بيني شده است، بايد ماهيچه‌اي از ملات سيمان 3 : 1 به ضخامت حداقل 5 سانتيمتر ايجاد گردد و عايقكاري روي آن اجرا شود.

10- عايقكاري محل لگنچه، ناودان بايد با دقت كافي انجام گيرد و در اين محل لايه اول عايق بايد تا داخل لوله آب‌رو ناودان اجرا شود، سپس كف‌خوابي به ابعاد حداقل 50 * 50 سانتيمتر از ورق مسي يا فولاد گالوانيزه بر روي اين لايه عايق قرار داده شود، لايه‌هاي بعدي عايق روي اين كف‌خواب، اجرا و تا داخل لوله كف‌خواب ادامه يابد و بالاخره صافي آب‌رو بر روي آنها قرار داده شود. چنانچه محل ناودان در گوشه بام قرار گيرد، كف‌خواب بايد به شكل هندسي مناسب بوده و در محل برخورد با دست‌انداز يا ديوار داراي لبه‌هاي قائم باشد.

پ: عايقكاري با گوني قيراندود

عايقكاري با گوني قيراندود مشابه عايقكاري با قير و گوني است و بايد به ترتيب زير اجرا شود:

1- سطح زيرسازي بايد كاملاً تميز شود.

2- يك قشر قير از نوعي كه در عايقكاري با قير و گوني ذكر شد، ولي به مقدار حداقل يك كيلوگرم در مترمربع بر روي سطوح افقي و قائم بام پخش گردد.

3- يك لا گوني قيراندود بدون چروك و تميز بر روي سطح قيراندود شده، پهن نموده و آن را بر روي سطح بام فشار دهند تا در همه جا كاملاً به لايه قير زير آن بچسبد. همپوشاني طولي و عرضي ورقهاي گوني قيراندود حداقل 10 سانتيمتر مي‌باشد و محل اتصال آنها بايد توسط قير مذاب كاملاً به هم چسبانده شود.

4- لايه‌هاي بعدي قير و گوني قيراندود به ترتيبي كه در (ب) ذكر شد، بايد اجرا شود، ميزان قير مصرفي در هر لايه حداقل 5/0 كيلوگرم در مترمربع خواهد بود.

5- در محلهايي مانند محل برخورد دست‌اندازها با سطح افقي بام كه ورقهاي عايقكاري بايد خم شوند، شعاع انحنا نبايد از 5/2 سانتيمتر كمتر باشد، در غير اين صورت بايد با ايجاد پخي با زاويه 135 درجه، عايقكاري را اجرا كرد.

ت: عايقكاري با مشمع و مقواي قيراندود يا قطران اندود

نحوه اجراي اين نوع عايقها همانند روشي است كه در (پ) توضيح داده شده است. به علاوه توجه به نكات زير ضروري است.

1- چنانچه كارخانه سازنده اين محصولات دستورالعملهاي خاصي در مورد نحوه اجرا داشته باشد، بايد آنها را رعايت و در مقابل، تضمين كافي از فروشندگان و اجرا كنندگان اين عايقها اخذ نمود.

2- چون ممكن است ناسازگاري بين مواد تشكيل دهنده اين عايقها با قيرها يا چسبهاي مصرفي وجود داشته باشد (به ويژه هنگامي كه لايه‌هاي عايق قطران‌اندود باشند)، در اين مورد بايد دقت كافي مبذول گردد.

3- قبل از مصرف هر نوع مشمع يا مقواي آغشته به چسباننده‌هاي سياه، نمونه آن بايد به تصويب دستگاه نظارت برسد.

ث: عايقكاري با مصالح پيش‌ساخته

روش عايقكاري با مصالح پيش‌ساخته مطابق دستورالعملهاي سازنده اين فرآورده‌ها خواهد بود كه بايد قبلاً به تصويب دستگاه نظارت رسيده باشد. چنانچه نوع فرآورده ناشناخته بوده و سابقه كاري از آن وجود نداشته باشد، پيمانكار ملزم به سپردن تضمين كافي براي حسن اجراي كار خود در مدتي كه دستگاه نظارت تعيين مي‌كند، خواهد بود.

عايقكاري رطوبتي بامهاي شيبدار، قوسي و گنبدها

هرگاه شيب از 6 : 1 تجاوز كند، در اين صورت بام ”شيبدار“ تلقي شده و عايقكاري آن تابع شرايطي به شرح زير خواهد بود:

الف: عايقكاري بامهاي شيبدار پوشش شده

به طور كلي چنانچه بام شيبداري مطابق مندرجات فصل چهاردهم، ”پوشش سقفهاي شيبدار“ داراي پوشش باشد، به لحاظ رطوبتي عايق شده تلقي مي‌گردد و نيازي به عايق اضافي ندارد، لكن توجه به نكات زير ضروري است:

1- در مناطقي كه شيب بام كم بوده و بوران‌خيز است و امكان ورود آب به زير سقف وجود دارد، محل درز قطعات پوشش بايد با ماستيك مناسبي كه به تأييد دستگاه نظارت مي‌رسد، كاملاً آب‌بندي شود.

2- محل برخورد قطعات شيبدار با ديوارهاي قائم نظير ديوار همسايه، ديوار دودكش، دست‌انداز، محل عبور هواروها و دودروها و نظاير آن، بايد با قطعات فلزي(Flashing) يا ماستيك و يا اعمال تمهيدات ديگر، كاملاً درزبندي و آب‌بندي شوند. قطعات فلزي ممكن است از انواع فولاد روي‌اندود (گالوانيزه) يا مسي انتخاب شوند، ماستيكها و مصالح ديگر بايد به تصويب دستگاه نظارت برسند.

3- محل تخليه آب به آب‌روها و ناودانها به همين ترتيب بايد درزبندي و آب‌بندي شود.

4- كناره‌هاي بام نيز بايد با ورقه‌هاي فلزي پوشانده شده و در انتهاي بيروني به صورت آبچكان، خمكاري و يا فتيله شوند تا از ريختن آب بر روي نماي ساختمان جلوگيري شود.

ب: عايقكاري بامهاي شيبدار صاف، قوسي و گنبدها

عايقكاري بامهاي شيبدار با شيب بيش از 6 : 1 (نظير خرپشته‌ها)، بامهاي قوسي شكل و گنبدها، نياز به دقت و مهارت كافي داشته و معمولاً به خاطر در دست نبودن مصالح مناسب و اجرا كنندگان ماهر، اين نوع بامها را به دشواري مي‌توان با قير و گوني به نحو شايسته‌اي عايقكاري كرد. در اين موارد بهتر است از عايقهايي كه در برابر گرما و تابش آفتاب، نرم و روان نمي‌شوند و در سرماي زمستان ترك نمي‌خورند، بهره برد. زيرسازي عايقكاري بايد همان طور كه در قسمتهاي قبل توضيح داده شده است، انجام گيرد و پس از ايجاد سطحي صاف و تميز اقدام به عايقكاري گردد.

اجراي عايق سطوح شيبدار بايد موافق اسلوب فني و مطابق دستورالعملهاي توليدكنندگان اين نوع عايقها باشد و قبلاً به تصويب دستگاه نظارت رسيده باشد، بديهي است اخذ تضمين كافي از پيمانكار در مورد عايقهاي ناشناخته و امتحان نشده، ضروري است.

عايقكاري رطوبتي كف و شالوده

شالوده و كف قسمتي از ساختمان كه در تماس با زمين نمناك قرار مي‌گيرند، نياز به عايقكاري رطوبتي دارند. عايقكاري شالوده‌ها مستلزم اعمال دقت كافي و مصرف مصالح مرغوب است، زيرا از يك سو رعايت جزئيات نسبتاً ظريف ساختماني و يكپارچگي عايقكارهاي افقي و قائم را مي‌طلبد و از سويي ديگر دوام عايق بايد معادل عمر مفيد پيش‌بيني شده براي ساختمان باشد، زيرا چنانچه عايقكاري پي دچار صدمه‌اي شود، مرمت آن كاري دشوار و پر هزينه است.

الف: عايقكاري رطوبتي كفها

كف زيرزمين و طبقه همكف ساختمان كه در مجاورت خاك نمناك است به خاطر رعايت مسائل بهداشتي، حفظ ديوارهاي در تماس با آنها از رطوبت بالا رونده و محافظت كفپوشهاي حساس به رطوبت (مانند كفپوشهاي چوبي و لاستيكي)، بايد در برابر نفوذ رطوبت عايقكاري شود. اين عايقكاري بايد با عايقكاري شالوده يكپارچه شده و چنانچه اختلاف رقومي بين آنها وجود داشته باشد، با عايقكاري قائم پي، اين پيوستگي تأمين گردد.

زير فرش كف طبقات زيرين ساختمان كه در تماس مستقيم با زمين هستند، بايد با ارتفاع حدود 25 تا 30 سانتيمتر لاشه سنگ يا قلوه سنگ درشت چيده و روي آن يك لايه مخلوط شن و ماسه بريزند تا فواصل خالي بين سنگهاي درشت پر شود و حدود 2 سانتيمتر روي تمام سطح را بپوشاند. اين عمل باعث قطع لوله‌هاي موئين و نفوذ رطوبت به سمت بالا مي‌شود. در مناطق خيلي مرطوب مي‌توان كفها را به صورت معلق اجرا كرد. در اين طريقه ديوارهايي به موازات هم و به ضخامت يك آجر و به فاصله حدود 50 الي 70 سانتيمتر و به ارتفاع حدود 50 تا 90 سانتيمتر مي‌سازند و بين آنها را با طاق ضربي مي‌پوشانند و سپس كفسازي اصلي روي آن انجام مي‌شود. فضاي خالي بين ديوارها كه به هم راه دارند و گربه‌رو ناميده مي‌شوند، توسط مجراهايي به خارج ساختمان ارتباط داده مي‌شوند. در مناطقي كه چوب به حد كافي يافت مي‌شود، كف معلق را مي‌توان با تير، تيرچه و تخته نيز اجرا نمود، به هر حال به علت انجام عمل تهويه در زير كفهاي معلق، كفسازي بالنسبه خشك‌تر است. عايقكاري كفها را مي‌توان با قير و گوني، انواع مشمع و مقواي قيراندود، مواد پلاستيكي، آسفالت ماستيك و مواد قيري بر روي قشري از بتن يا اندود ماسه سيمان كه بر روي كف اجرا مي‌شود، انجام داد.

روش اجراي عايق با قير و گوني و مشمع و مقواي قيراندود، مشابه عايقكاري بام است كه در (ب) و (پ) توضيح داده شده است. روشهاي ياد شده نسبت به ساير روشها اين مزيت را دارند كه چنانچه كف ساختمان در مواقعي تحت فشار آب قرار گيرد، در برابر آن مقاومت خوبي از خود نشان مي‌دهند.

استفاده از مواد پلاستيكي در عايقكاري كفها به دو صورت ممكن است انجام گيرد. در حالت اول روي بتن كفسازي را با قشري از رزين اپوكسي مي‌پوشانند. اين لايه چسبندگي بسيار خوبي با زيرسازي دارد، ولي در مقابل جابه‌جايي اجزا و ترك‌خوردگي حساس است. به هر حال انواع كفپوش را مي‌توان روي آن اجرا كرد.

حالت ديگر استفاده از ورقه‌هاي نازك پلي‌تن به ضخامت 15/0 ميليمتر است، ميزان همپوشاني ورقه‌ها حداقل 10 سانتيمتر است و در موقع نصب بايد دقت نمود، ضربه و يا ناصافي زيرسازي باعث پارگي آنها نشود. محل روي هم افتادگي ورقه‌ها را مي‌توان تا زد يا با گرم كردن آنها را به هم جوش داد.

آسفالت ماستيك يا ماستيك قيري چنانچه به عنوان كفپوش به كار رود، ديگر نيازي به نم‌بندي كف نيست .

از قيرهاي خالص مذاب، امولسيونهاي قيري و قطراني و قيرهاي مايع نيز براي نم‌بندي مي‌توان استفاده كرد. هنگام مصرف قير مذاب، ضخامت آن به حدود 3 ميليمتر مي‌رسد كه زيرسازي مناسبي براي كفپوشهاي چوبي است و در عين حال به عنوان چسب هم از آن بهره‌گيري مي‌شود.

مصرف امولسيونهاي قيري، قطراني، قيري / لاستيكي و قطراني / لاستيكي و قيرهاي مايع نظير RC2 ، نيز براي نم‌بندي كفها معمول است. اين مواد را مي‌توان در چند دست پاشيد يا آنها را بر روي سطوح موردنظر ماليد، اما اجراي آن نياز به نظارت دقيق دارد. حداقل ضخامت اين مواد پس از خشك شدن، 6/0 ميليمتر است.

ب: عايقكاري رطوبتي شالوده‌ها

كف تمام شده ساختمانها معمولاً حدود 30 تا 90 سانتيمتر (2 تا 6 پله) از كف محوطه بالاتر ساخته مي‌شوند. فاصله بين شالوده تا كف، با مصالح بنايي مانند سنگ، بلوك بتني و آجر با ملات ماسه سيمان يا باتارد يا ماسه آهك كرسي‌چيني مي‌شود و ديوارهاي ساختمان بر روي كرسي‌چيني بنا مي‌شوند. چون بتن و مصالح بنايي و ملات مربوط نم‌كش هستند، چنانچه حد فاصل شالوده و ديوار ساختمان نم‌بندي نشود، رطوبت موجود در زمين از طريق لوله‌هاي موئين مصالح به سمت بالا نفوذ كرده و سبب نم‌زدگي ديوارها مي‌شود. لايه افقي عايق رطوبتي ديوارها، بايد بالاتر از كرسي‌چيني و در ارتفاع حداقل 15 سانتيمتر بالاتر از رقوم محوطه و به صورت يكپارچه و پيوسته اجرا شود. عايقكاري قائم ديوارها به اندازه حداقل 10 سانتيمتر نيز ضروري است. بديهي است پيوستگي عايق افقي و قائم ديوارها از جمله عايق قائم ديوارهاي زيرزمين بايد رعايت گردد. همچنين عايق كفها نيز در صورت اجرا، بايد با عايق ديوارها پيوستگي داشته باشد.

بهتر است ازاره ساختمان در نما تا تراز لايه نم‌بند ديوار، سنگي باشد تا در صورت نم‌زدگي، آثار آن بر روي نما ظاهر نشود. بندكشي درز محاذي لايه نم‌بند باعث ايجاد پلي براي نفوذ رطوبت از قسمت مرطوب زير لايه نم‌بند به بالاي ديوار مي‌شود، از اينرو از بندكشي اين قسمت بايد خودداري شود، همچنين براي جلوگيري از نفوذ رطوبت بايد از تجمع برف و نخاله‌هاي ساختمان و نظاير آن در پاي ديوار جلوگيري نمود.

مصالح مورد مصرف در لايه نم‌بند عبارتند از فلزات شامل سرب، مس و ورق فولاد گالوانيزه و مواد قيري و قطراني و مواد پلاستيكي.

فلزات داراي اين مزيت هستند كه بار وارده را به خوبي تحمل مي‌كنند، ولي بهتر است براي جلوگيري از فساد و خوردگي، آنها را قيراندود نمود. ضخامت ورقه‌هاي فلزي حدود 1 تا 2 ميليمتر انتخاب مي‌شود و اتصال آنها به صورت چند پيچه يا لحيم و جوش انجام مي‌گيرد.

مواد قيري و قطراني به تنهايي براي نم‌بندي ديوارها چندان مناسب نيستند و بهتر است آنها را به همراه منسوجاتي مانند گوني كنفي و مواد پلاستيكي، مقوا، نمدها و نظاير آن مصرف نمود تا لايه نم‌بند بتواند در برابر نشستهاي جزئي ساختماني مقاومت كند. آسفالت ماستيك تا حدودي نم‌بند است، ولي در برابر حركات جزئي اجزاي ساختماني ترك مي‌خورد و از محل تركها رطوبت به بالاي ديوار نفوذ مي‌كند. اجراي قيرگوني، مشمع، مقوا و گوني قيراندود، همانند عايقكاري كف و بام صورت مي‌گيرد. مصرف مواد پلاستيكي براي نم‌بندي شالوده همانند نم‌بندي كف است كه قبلاً توضيح داده شد، ولي اين مواد بهتر است در مكانهاي كم بارش و خشك به مصرف برسند. مصرف ملاتي از ماسه كوارتزي و رزين اپوكسي به ضخامت 6 ميليمتر نيز در پي‌ها مي‌تواند مؤثر واقع شود. ديوارهايي كه تحت اثر بارهاي افقي قرار مي‌گيرند، بايد داراي عايقكاري پله‌اي باشند تا از لغزش آنها جلوگيري شود.

عايقكاري رطوبتي ديوار زيرزمين

عايقكاري ديوار زيرزمين بايد همانند عايقكاري شالوده ساختمان و به صورت يكپارچه و همراه با آن، انجام شود. چنانچه فاصله زماني بين اجراي عايق افقي و قائم و ديوارها پيش بيايد، بايد به منظور يكپارچه كردن عايق تدابير لازم اتخاذ گردد.

معمول‌ترين عايقكاري براي ديوار زيرزمينها استفاده از قير و گوني يا قير و مشمع يا گوني يا مقواي قيراندود است كه بايد مانند عايق بام اجرا شود. ترتيب عايقكاري قائم، بايد از بالا به پايين باشد و لايه‌هاي گوني طوري روي هم قرار گيرند كه رطوبت نتواند از زمين به داخل ديوار زيرزمين نفوذ كند.

دو روش براي عايقكاري ديوار زيرزمين متداول است: روش اول در مواقعي به كار گرفته مي‌شود كه عمق زيرزمين، كم و خطر ريزش خاك اطراف زيرزمين وجود نداشته باشد، در اين روش ابتدا تيغه محافظ عايق اجرا شده و روي آن ملات ماسه سيمان و عايق قائم، انجام و سپس ديوار اصلي زيرزمين ساخته مي‌شود. در روش دوم كه مخصوص زمينهاي ريزشي و عمقهاي زياد است، ابتدا عايق افقي زير ديوار زيرزمين را اجرا مي‌كنند و پس از ديوارسازي، پشت آن را با ملات ماسه سيمان اندود نموده و بعد از عايقكاري اقدام به ساختن تيغه محافظ عايق مي‌كنند. در هر دو روش در تمام مراحل بايد سعي شود پيش‌بينيهاي لازم براي پيوستگي عايق در قسمتهاي افقي و قائم صورت گيرد. محل عبور لوله‌ها و دودكش و ساير مجاري، بايد قبلاً در ديوار زيرزمين پيش‌بيني شود، به قسمي كه عايق پس از اجرا پاره يا زخمي نشود. لوله‌هاي آب گرم و شوفاژ و دودكش، نبايد مستقيماً در تماس با عايق قيري قرار گيرند، زيرا ممكن است آن را ذوب كرده و كيفيت آن دچار اشكال گردد.

عايقكاري كف آشپزخانه، سرويسهاي بهداشتي و فضاهاي مشابه

در مكانهايي كه احتمال ريزش آب در كف و قسمت پايين ديوارها وجود داشته باشد عايقكاري كف و پاي ديوار امري ضروري است. معمول‌ترين عايق كه در اين موارد به كار مي‌رود، قير و گوني، مشمع، مقوا و گوني قيراندود است كه به ذكر آنها اكتفا مي‌شود.

نحوه عايقكاري عيناً همانند عايقكاري بام است با اين تفاوت كه عايقكاري قائم پاي ديوارها در اين مكانها تا 15 سانتيمتر بالاتر از بالاترين نقطه‌اي كه امكان ريزش آب و تجمع آن وجود دارد (مانند لبه وان و زير دوش) ضروريست. نظر به اينكه تغييرات درجه حرارت در داخل ساختمان از بام آن كمتر است، لذا مصرف قير 100/15 در استاندارد 211 ايران مرجح شمرده شده است.

در محل كف‌شور آشپزخانه و حمام و محل نصب كاسه توالت بايد دقت شود كه لايه‌هاي عايق تا داخل لوله فاضلاب امتداد يابد و سپس نسبت به نصب لوازم بهداشتي اقدام گردد. محل كاسه توالت را ابتدا بايد با ماسه نرم و كم سيمان اندود كرد و با فشار دادن كاسه توالت بر روي آن سطح ملات را به شكل كاسه توالت درآورد و روي آن را با ماسه سيمان ليسه‌اي اندود نمود. پس از خشك شدن اندود عايقكاري كف انجام خواهد شد.

لازم به يادآوري است كه شيب‌بندي كف حمام، آشپزخانه، توالت و فضاهاي مشابه به سمت كف‌شور و كاسه توالت به منظور تخليه آبهايي كه احتمالاً در كف جاري مي‌شود، امري ضروري است.

عايقكاري رطوبتي ساير قسمتهاي ساختمان

الف: عايقكاري كف پنجره‌ها، درپوش دست‌انداز بام، دودكشها، كف پنجره، درپوش دست‌انداز بام و ديوار حياط چنانچه در طول كوتاه و به صورت يكپارچه با سنگ، بتن و نظاير آن اجرا شود، معمولاً مشكلي را به وجود نخواهد آورد، ولي در طولهاي زياد كه اين مصالح نياز به درز انبساط و انقباض دارند آب از محل درزها نفوذ كرده و علاوه بر يخ زدن مصالح بالاي ديوار و خرابي آنها، سبب زشتي و آلودگي نماسازي نيز مي‌شود، از اين رو براي جلوگيري از خطرات ناشي از يخزدگي و حفظ زيبايي در اين قسمتها، زير درپوشهاي درزدار يا روي آنها بايد عايقكاري شود. چنانچه بخواهيم زير درپوشها را عايق كنيم، اجراي يك لايه قير و گوني به روشي كه در عايقكاري بام توضيح داده شد، كافيست. براي عايقكاري روي درپوشها بهترين مصالح، فلزاتي مانند مس و فولاد گالوانيزه هستند و بديهي است در محل درز بايد چند پيچه يا لحيم يا جوشكاري شوند. فلزاتي كه براي اين منظور به كار مي‌روند، بايد در انتها خمكاري يا فتيله شوند و به صورت آبچكان در آيند تا آب به راحتي از روي آنها تخليه شود، بدون اينكه بر روي ديوار ترشح نمايد.

ب: عايقكاري كف و بدنه استخرها و منابع آب

عايقكاري كف و بدنه استخرها به منظور جلوگيري از گريز آب و هدر رفتن آن انجام مي‌شود و در مواقعي لازم است كه ارتفاع و در نتيجه فشار آب زياد باشد. عايقكاري استخرها و منابع آب، بيشتر با مواد قيري، ندرتاً با فلزات و بعضي مواقع با رزينهاي پليمري نظير رزين اپوكسي انجام مي‌گيرد. روش عايقكاري همانند ديوار زيرزمين و بام مي‌باشد. رنگ‌آميزي بدنه استخر با رنگ ضد آب به عنوان يك اقدام اضافي و احتياطي مفيد است.

پ: عايقكاري كف پاركينگ در طبقات

چنانچه كف پاركينگ در طبقات شسته مي‌شود، در اين صورت عايقكاري آن الزامي است. روش عايقكاري همانند ساير كفها است، فقط بايد توجه داشت كه لايه‌هاي عايق در كف پاركينگها زير فشار بيشتري قرار مي‌گيرد و از اين رو تعداد لايه‌هاي بيشتري براي عايقكاري لازم است.

ت: عايقكاري نماها

ديوارهاي ساختمان كه در معرض بوران قرار مي‌گيرند، پس از مدتي از سمت داخل ساختمان خيس مي‌شوند. از اين رو در مناطق بوران‌خيز علاوه بر اتخاذ تدابيري نظير پيش‌بيني ايوان و پيش‌آمدگي در سمت وزش باد بايد قسمتهايي از ديوار را كه در معرض بوران قرار مي‌گيرند، عايقكاري كرد. چنانچه ميزان بارندگي كم يا مدت آن كوتاه باشد مي‌توان با افزودن قدري آهك در ملات اندود سيماني نما، آن را تا حدود زيادي آب‌بندي كرد.

در موارد شديدتر مصرف مواد آب‌بند كننده بتن در ملات اندود، مصرف ملاتهاي پليمري از قبيل ملاتهاي رزين اپوكسي (بدون سيمان يا به همراه سيمان) و بالاخره اجراي رنگهاي ضد آب بر روي نما مفيد است و مي‌تواند مؤثر واقع شود.

در بعضي كشورهاي صنعتي از قطعات چوب و ساير مصالح همانند آنچه كه در سقفها مرسوم است، براي نماپوش (Siding

) استفاده مي‌شود.

ث: عايقكاري درزهاي انبساط در بام، نما و كف طبقات

درزهاي انبساط بايد مطابق نقشه‌هاي جزئيات اجرا شده و در محل بام، نماهاي بوران‌گير و كف طبقاتي كه امكان شستشو يا جريان آب در آنها وجود دارد، كاملاً درزبندي و عايق شوند. عايقكاري رطوبتي درزهاي انبساط در بام و كف طبقات با ورقه‌هاي مسي يا فولادي گالوانيزه و در مواردي با موادي نظير انواع ماستيك و لاستيك انجام مي‌گيرد. بهترين مصالح براي عايقكاري درزهاي نما، ماستيك يا نوارهاي لاستيكي است و چنانچه روي آنها با مصالح فلزي پوشانده شود، اطمينان بيشتري براي عدم نفوذ آب به وجود مي‌آيد.

منبع
www.mahdihashemi.blogfa.com
نشريه 55 مشخصات فني عمومي کارهاي ساختماني
مهندسي عمران در east structure

چگونگی اجراي عايق رطوبتي قسمتهای مختلف ساختمان

مطالب مشابه :

دیتیل و جزئیات کنسول سقف های شیبدار

دیتیل های کاربردی سازه، معماری و تاسیسات

جزئيات معماری

عمران

نحوه ارایه پروژه درس طراحی فنی

لیست کنترل کارهای متره و برآورد