اصول توليد گوشت گوسفندي

اصول توليد گوشت گوسفندي

توليد گوشت قرمز جزءصفات مهم اقتصادي در پرورش نشخوار كنندگان به حساب مي آيد . بيشترين بخش از درآمد حاصل از پرورش گوسفند به توليد گوشت برمي گردد . بالا بودن نسبت زايش در ميش ها باعث استحصال بيشتر گوشت در گوسفندداري ها شده كه اين امر نيز دال بر اهميت باروري در گوسفند است . به منظور افزايش قدرت باروري در گوسفندان و توليد بره هايي با ماندگاري بيشتر روشهاي مختلفي به كار مي رود:

- پايين بودن سن در اولين زايش .

- بيش از يك بار زايش در سال .

- افزايش درصد دوقلوزايي.

- افزايش تعداد بره هاي از شير گرفته شده .

- اصلاح نژاد .

براي رسيدن به اهداف پيش بيني شده در روش هاي ارائه شده سلكسيون (انتخاب ) و برنامه هاي آميخته گري انجام مي شود و تحولات نويني در تغييرات شرايط تغذيه اي ، بهداشت و مديريت گله به وجود مي آيد كه روشهاي پيشرفته اي نيز به كار گرفته مي شود .

پتانسيل توليد گوشت گوسفندي در كشور :

تعداد دام مقابل كشتار در سال 1382 مطابق با ضريب 32 درصدي كشتار حدود 16 ميليون رأس پيش بيني شده بود كه از اين تعداد دام قابل كشتار مقابل كشتار مطابق با آمار ارائه شده حدود 6 ميليون و 731 هزار راس در كشتارگاه ها و بقيه نيز به صورت سنتي و آزاد ذبح گرديده است كه ميزان گوشت توليدي را مي توان در حدود 284 هزار و 133 تن برآورد نمود . بنابراين از هر دام كشتاري به طور ميانگين 70/17 كيلوگرم گوشت بدست آمد كه اين رقم خيلي كمتر از رقم مورد انتظار مي باشد .

در واقع مي توان گفت كه پتانسيل گوشت توليدي از گوسفند با توجه به حدود 51 ميليون راس گوسفند و بره هنوز خيلي بيشتر از ميزان توليدفعلي است .

1- آمار نشان مي دهد كه بيش از 51 ميليون راس گوسفند در سنين مختلف در كشور وجود دارد كه هر سال به دليل محدوديت در منابع علوفه اي و تغذيه اي افزايشي در حدود 3/1 ميليون راس براي آن پيش بيني مي شود كه با توجه به اين ميزان افزايش ، تغييري در ميزان گوشت توليدي و فرآورده هاي دامي به ازاي هر راس مشاهده نشده است .

لذا بهتر است با توجه به شرايط اقليمي كشور افزايش جمعيت دام متوقف گردد و براي تحقق اين امر نيز هر سال حداقل بيش از نيم ميليون راس از آمار فعلي مورد توجه براي كشتار اختصاص يابد .

2- مي توان بره استحصالي از هر ميش مولد را تا نسبت 3/1 (از 83/. به 3/1 بره در يك سال ) افزايش داد . به عبارتي مي توان درصد آبستني و درصد دوقلو زايي را در گله بالا برد .

اگر در مراكز و ايستگاههاي پرورش گوسفند درصد دوقلوزايي تا 30 درصد و توليد بره تا ميزان 3/1 به ازاء هر راس ميش در يك سال بالا رود و اين فعاليت در سطح كشور گسترش يابد مي توان انتظار داشت كه پس از كسر تلفات علاوه بر وضع موجود ، رقم قوچ و ميش حذفي به ميزان 6 ميليون را برسد .

3- در صورت كاهش تلفات ميش و بره به ترتيب به ميزان 2و 5 درصد مي توان به تعداد 5/2 ميليون راس بره اضافي در گله رسيد .

4- افزايش چهار كيلوگرمي گوشت توليدي به ازاءهر دام كشتاري به وزن 22 كيلوگرم ، تنها به بهبود و اعمال روش هاي تغذيه اي مناسب امكانپذير خواهد بود كه پيش بيني مي شود در صورت اجراي برنامه هاي اصلاح نژادي در دام هاي پرواري ميزان توليد به دوبرابر مقدار فعلي برسد .

در حال حاضر با توجه به رعايت موارد فوق و با ثابت نگهداشتن ميانگين وزن لاشه به ميزان 18 كيلوگرم ميزان توليد گوشت گوسفندي در سال آينده را مي توان تا رقم 620 هزار تن افزايش داد .

منابع توليدي گوشت گوسفندي و بره :

نژاد هاي گوسفند نيز مانند گاو و گوساله از نظير ميزان توليد گوشت تفاوت هايي با هم دارند بنابر اين براي افزايش درآمد يك پرواربندي و اقتصادي كردن واحد توليدي بهتر است با توجه به شرايط اقليمي مختلف در كشور از نژادهاي مناسب استفاده شود .

1- نژادهاي گوشتي : در اين نوع نژاد علاوه بر بالا بودن توليد گوشت سهم پشم توليدي نيز از رقم بالايي برخوردار است . اما درآمد حاصل از پشم در درجه دوم اهميت قرار دارد . در تمامي نژادهاي گوشتي 25 درصد از بره هاي ماده براي باروري جايگزين 25 درصد از ميش هاي گله مادر شده و بقيه كشتار مي شوند . صفت مشترك تمامي نژادهاي گوشتي ، وجود قابليت رشد سريع و نتاج خوب و مناسب آنها در يك سطح بسيار زياد براي پرواربندي است . تفاوت موجود در بين نژادهاي گوشتي در ميزان باروري ، كيفيت پشم ، جثه دامهاي بالغ ، طول عمر و درجه چربي دار بودن (ميزان چربي ذخيره شده در بدن آنها) است .

مهمترين نژاد هاي شناخته شده گوشتي عبارتند از سافولك ، همشاير ، بوردرلايستر ،دورست هورن ، لينكلن اكسفورد و ساوات داون است .

2- نژادهاي چند منظوره : آمار نشان مي دهد كه نژادهاي بومي به عنوان نژادهاي چند منظوره بيشترين جمعيت گوسفندي در كشور و دنيا را تشكيل مي دهند با اينكه نژادهاي بومي در كنار توليد گوشت از جنبه توليد شير و پشم ،درآمد ناچيزي ايجاد مي كنند اما به دليل عدم دوشش اين نژاد ها آن هم به خاطر اقتصادي نبودن اين پروسه صرفاً جهت توليد گوشت تحت پرورش قرار مي گيرند . حال با درنظر گرفتن موقعيت نژادهاي بومي بهترين راه اصلاح آن ها با استفاده از نژادهاي گوشتي خارجي است .

در ميان نژادهاي بومي كشور ، آنهايي كه از نظر توليد گوشت مناسب تشخيص داده مي شوند اكوتيپ هاي لري بختياري و شال در رديف اول قرار دارند . اين نژاد ها با توجه به درشتي جثه براي اصلاح نژاد با نژادهاي گوشتي مشهور دنيا مناسب هستند . نقطه منفي در نژادهاي قابل اصلاح كشور وجود دنبه بسيار بزرگ است كه اين امر نيز باعث افت باروري در دام مي شود . زيرا قوچ ها در عمل جفت گيري با بالا بردن دنبه دچار مشكل مي شوند بنابراين براي رفع اين مشكل بهترين روش استفاده از تلقيح مصنوعي است .

3- نژادهاي شيري : توجه به اينكه درآمد زايي و اقتصادي بودن واحددامداري به ميزان گوشت توليدي بستگي دارد اما نژادهايي همچون قزل ، فشندي، لري ، ماكوئي ٬ هركي، بهمئي ، مغاني ودالاق جز نژادهايي از گوسفندان بومي هستند كه از شيردهي قابل توجهي برخوردار هستند. لذا در صورت برنامه هاي اصلاحي مي توان توليد شير اين نژادها را تا رقم 220 كيلوگرم در سال افزايش داد . بره هاي اين قبيل نژاد ها كه داراي دنبه پر چرب و اسكلت بندي قوي هستند سريع تر از بره هاي ديگر نژادها ي بومي با دنبه پر چرب رشد مي كنند . با توجه به اين كه طول عمر ميش هاي شير ده زياد است لذا بخش بزرگي از نتاج آنها به عنوان دام كشتاري بايد مورد استفاده قرار گيرد .

پروار بندي : پرواربندي بايد به عنوان يك اصل مورد توجه قرار گيرد و منظور از توليد گوشت گوسفندي، بايد توليد گوشت بره مد نظرباشد . گوشت حاصل از ميش خذفي ، قوچ و بره هاي اخته شده و معوملاًارزان و كيفيت پاييني دارند . لذا پرواربندي اين نوع دامها توصيه نمي شود زيرا هزينه هاي بالا رفته و براي افزايش يك كيلوگرم وزن زنده بايد دوبرابر نياز غذايي يك بره مواد غذايي غذايي براي حيوان تامين شود . درضمن علوفه مصرفي دام به جاي گوشت تبديل به چربي خواهد شد . در كشور ما نزديك به يك هفتم گوشت توليدي گوسفند از بره حاصل مي شود و تعداد بره هاي ذبح شده نيز نزديك به يك سوم كل گوسفندان كشتاري هستند از هر بره حدود 7 تا 8 كيلوگرم گوشت بدست مي آيد كه اين ميزان در مقايسه با كشورهايي كه از نظر توليد گوشت گوسفندي حائز اهميت اند رقم پاييني است .

با توجه به اصل مورد نظر يعني توليد گوشت بره به جاي گوشت گوسفندي ، پيشنهادات زير قابل طرح مي باشد :

1- افزايش توليد بره به ازاي هر راس ميش (3/1 بره در سال و افزايش درصد دوقلو زايي ).

2- كاهش تلفات در بره هاي توليدي تا رسيدن به سن كشتار (تلفات بايد در زير 5 درصد حفظ شود)

3- حذف زيادي از بره هاي توليدي و جايگزيني نسبت كمي از بره ها به جاي گله مادري به شرط استفاده از تكنيك هاي جديد كه توليدبيشتر از دام كمتر را هدف قرار مي دهد و بهترين روش استفاده از هورمون تراپي و تلقيح مصنوعي مي باشد .

4- اجراي برنامه صحيح و مناسب پرواربندي در بره ها به منظور رساندن وزن لاشه آنها به 20 كيلوگرم يك اصل قابل توجه در توليد گوشت گوسفندي است . بايد بره هاي كشتاري و بره هاي داشتي از بدو تولد تا سن چهار ماهگي تحت پروار ويژه و سيستم تغذيه اي مناسب قرار گيرند .

اين مسئله از يك طرف روشي براي كنترل تركيب گله و از طرفي براي بالا بردن ميزان گوشت توليدي بره تا سن چهار ماهگي است ، آن دسته از بره هايي كه از رشد خوبي برخوردار هستند بايد براي باروري جدا شوند و بقيه نيز به مدت 3 تا 4 هفته تحت تغذيه پاياني قرار گرفته و به عنوان بره كشتاري مورد توجه قرار گيرند .

در صورت پروار كردن بره هاي توليدي حاصل از آميخته گري تجاري و بره نژادهاي چند منظوره حاصل از نژادهاي گوشتي در سن پنج ماهگي وزن بدن به 40 تا 45 كيلوگرم و ميزان گوشت توليدي به 20 كيلوگرم خواهد رسيد كه اين امر با قرار دادن 5/3 تا 4 كيلوگرم كنسانتره در جيره با افزايش وزن روزانه بيش از 500 گرمي محقق خواهد شد .

در كشور دلايلي براي تائيد اصول فوق وجود دارد . وزارت جهاد كشاورزي به منظور جلوگيري از ضرر ناشي از كشتار زود هنگام بره هاي پروار شده در سن 2 تا 3 ماهگي مطابق با اين روش ، مي تواند طرح ممانعت از كشتار زود هنگام بره ها را در بعضي از استانهاي گوسفند خيز به مرحله اجرا درآورد .

مي توان با پرداخت تسهيلات و اعتبارات بانكي به پرواربندان وزن بره ها را حداقل تا 25 كيلوگرم رسانيد كه اين امر منجر به سود بيشتر دامداران به منظور بازپرداخت وامهاي بانكي خواهدشد . رعايت نكات مديريتي از جمله بهسازي و نوسازي جايگاه دام و رعايت نكات بهداشتي در دامداري ها رقم قابل توجهي را در افزايش وزن لاشه و در نهايت بهبود وضعيت اقتصادي دامدار در پي خواهد داشت .

اصول توليد گوشت گوسفندي

مطالب مشابه :

ذبح اسلامی گوسفند....(جالب جالب)

تصویر ذبح قربانی در بیت حضرت استاد

عید سعید قربان,ذبح نفس در مسلخ عشق وعبودیت مبــــــــــــــــارک

طی 11 روز ماه محرم صورت گرفت اهدای 9600 راس گاو و گوسفند به حسینیه اعظم زنجان

تهرانی ها روزی شش هزار گاو و گوسفند و یکهزار تن برنج می خورند!

اصول توليد گوشت گوسفندي

اس ام اس سرکاری عید قربان