مضرات جوشكاری

فرزانه فولادبند

جوشكاري از كارهاي سخت و پرخطر به حساب مي‌آيد. در جوشكاري براي اتصال دو فلز به يكديگر آنها را در محل جوش به صورت مذاب در مي‌آورند كه براي اين كار چند روش‌ وجود دارد. يكي، جوشكاري با گاز و ديگري، جوش با برق يا قوس الكتريكي كه هركدام از اين روشها مخاطرات و نكات ايمني خاص خودش را دارد.

در جوشكاري با برق براي ذوب كردن محل اتصال دوقطعه، از حرارت خيلي زياد قوس الكتريكي استفاده مي‌شود. يعني حرارتي حدود 5000 درجه سانتي‌گراد كه به راحتي فلزات را برش مي‌دهد و ذوب مي‌كند.

جريان برق

يكي از خطرات عمده در جوشكاري با برق را همان‌طور كه از اسمش پيداست ممكن است خود برق ايجاد كند. براي اينكه از خطر برق گرفتگي پيشگيري كنيم بايد تمام قسمت‌ها و مسيرهاي عبور برق از منبع، مسيرهاي عبور و محل جوش را از نظر عايق بودن و ايزوله بودن بررسي كنيم. در صورت مشاهده هر نوع پارگي و فرسودگي، سيم‌ها بايد سريعا تعويض شوند.

همچنين براي پيشگيري از خطر برق گرفتگي، جوشكارها بايد هنگام كار لباس هاي عايق بپوشند. پيشبند و دستكش آنها بايد عايق باشد و هيچ گونه گيره يا پرچ فلزي در آن وجود نداشته باشد. به علاوه هنگام كار آنها بايد از كفش مخصوص با كفي لاستيكي استفاده كنند.

پرتوها

گرماي فوق العاده زياد قوس الكتريكي، نور خيره كننده و خطرناكي ايجاد مي‌كند. همچنين اين قوس امواج كوتاه و بلند ديگري هم توليد مي‌كند كه براي فرد جوشكار خطرناك است. اين امواج مي‌تواند به چشم و پوست آسيب برساند. به همين دليل جوشكارها بايد هنگام كار از عينك و ماسك محافظ صورت با شيشه‌هاي تيره و دستكش‌هاي چرمي استفاده كنند. بالا زدن آستين هنگام كار ممكن است موجب آسيب پوست و ايجاد حالتي شبيه آفتاب سوختگي شود و توصيه مي‌شود جوشكارها هميشه هنگام كار از دستكش چرمي استفاده كنند و آستين‌هاي خود را بالا نزنند تا پوست‌شان در معرض خطر قرار نگيرد.

در اين طور مواقع توصيه مي‌شود منطقه جوشكاري با استفاده از ديوارهاي متحرك يا پرده‌هاي ضخيم و نسوز از ساير قسمت‌ها جدا شود تا ساير افراد در معرض خطر قرار نگيرند.

سوختگي

گرماي زياد توليد شده در محل جوش ممكن است موجب پرتاب ذرات بسيار داغ به اطراف شود كه پوشيدن لباس مناسب و ايزوله كردن منطقه عمليات در كاهش اين نوع خطرات موثر است. همچنين براي پيشگيري از خطر حريق توصيه مي‌شود لباس جوشكاري هميشه تميز و عاري از چربي و مواد آتش‌گير باشد.

امواج الكترومغناطيس

در جوشكاري با برق ممكن است افراد در معرض امواج الكترومغناطيس قرار بگيرند. براي كاهش مخاطرات احتمالي اين پرتوها توصيه مي‌شود منبع توليد برق يا دستگاه اصلي جوش با بدن فرد جوشكار فاصله داشته باشد. چون اين امواج با بيشتر شدن فاصله، به شدت كاهش پيدا مي‌كنند اين روش، روش موثري است. در صورتي كه اين امكان وجود نداشته باشد مي‌توان با قرار دادن مانع بين منبع و منطقه عمليات جوشكاري، اين امواج را كم كرد.

جراحات چشمي

يكي از شايع ترين حوادثي كه سلامت جوشكارها را در معرض خطر قرار مي‌دهد جراحات چشمي ناشي از پرتاب ذرات ريز و داغ ناشي از جوشكاري است و ورود اين ذرات به چشم جوشكاران معمولا موجب ايجاد زخم و عفونت مي‌شود. بهترين گزينه براي پيشگيري، استفاده مداوم از عينك و ماسك است. بايد دقت داشت كه عينك بايد در قسمت‌هاي كناري پوشش مناسب داشته باشد و كاملا روي صورت قرار بگيرد و محل‌هاي تهويه آن طوري باشد كه در اطراف راهي براي ورود ذرات ريز وجود نداشته باشد.

سر و صدا

در بعضي از انواع جوشكاري هنگام انجام كار سر و صداي زيادي نيز توليد مي‌شود. در اين مواقع توصيه مي‌شود منطقه پر سر و صدا ايزوله شود تا از انتشار صوت به ساير قسمت‌ها پيشگيري شود و همچنين افرادي كه در منطقه پر سر و صدا كار مي‌كنند بايد با استفاده از گوشي حفاظتي كه صوت دريافتي را به وسيله گوش كاهش مي‌دهند، استفاده كنند.

‌ ‌گازها و بخارات

گرماي فوق العاده زياد جوشكاري، گازها و بخارات و دود و غبارهايي پديد مي آورد كه بسيار خطرناك است. به خصوص اگر سطوحي كه جوشكاري مي‌شوند قبلا رنگ شده باشند و يا آغشته به روغن باشند اين گاز و غبارها خطرناك‌ترند. به علاوه اين ذرات معمولا آن‌قدر ريز هستند كه بتوانند به راحتي وارد ريه افراد شوند و در طولاني مدت سلامت آنها را به خطر بيندازند. نمونه ذرات زيان‌آوري كه در اين دود و غبارها وجود دارد، باريم، بريليوم، كادميوم، كلسيم، كروم، مس، فلوئور، آهن، سرب، منيزيوم، سيليس، نيكل و روي است. همچنين گازهاي فسفين ، منوكسيد كربن، اكسيدهاي نيتروژن و ازن نيز طي عمليات جوشكاري ايجاد مي‌شود كه براي سلامت افراد مضر است. براي كاهش و كنترل اين مخاطرات تهويه مناسب و سيستم مكشي كه اين ذرات را از ناحيه تنفسي كارگر دور كند بهترين گزينه است.

وضعيت نامناسب بدن

گاهي اوقات قطعاتي كه بايد به هم جوش داده شوند آن‌قدر سنگين و يا بزرگ هستند كه نمي‌توان آنها را در ارتفاع مناسبي قرار داد و سپس آنها را به هم جوش داد. به همين خاطر جوشكارها مجبور مي‌شوند به حالت خميده و چمباتمه و يا گاهي هم با دست و سر بالا (وقتي سطح مورد نظر بالاتر از شانه‌هاي آنها باشد)كار كنند. در اين طور مواقع توصيه مي‌شود از كار كردن طولاني مدت پرهيز كنند و تا حد امكان وضعيت بدن خود را به حالت تعادل نزديك كنند. مثلا اگر سطح كار بالاتر از شانه‌هاي آنهاست به جاي اينكه با دست‌هاي كشيده و سر رو به بالا كار كنند بهتر است در صورت امكان با قرار دادن چهار پايه‌اي خودشان را به محل عمليات نزديك‌تر كنند و يا در صورتي كه سطح كار پايين‌تر از ارتفاع مناسب قرار دارد بهتر است به جاي خم كردن كمر و پشت، با قرار دادن يك يا هر دو زانو روي زمين با پشت صاف كار كنند.

حفاظت از سيستم تنفسي

در موارد خاصي بعضي از اشكال حفاظت از سيستم تنفسي مي‌توانند به كار برده شوند. اگر نوع آلاينده مشخص باشد از يك ماسك فيلتردار مي‌توان استفاده كرد. البته فيلتر فقط گرد و غبار را دفع مي‌كند، درحالي كه گازها از ميان آن عبور مي‌كنند.

يك كلاهخود جوشكاري با هوارسان خارجي آلاينده‌ها را در منطقه تنفسي جوشكاران ترقيق مي‌كند.

براي كار در محيط سربسته كه خطر خفه شدن وجود دارد بايد يك ماسك تنفسي با هوارسان خارجي به كار رود. البته مهم است به ياد داشته باشيم كه براي جوشكاري در مورد كار با تمام انواع حفاظ‌هاي تنفسي بايد كارگران آموزش‌هاي لا‌زم را ديده باشد.‌

پيشگيري ها

هرگونه اقدام به منظور پيشگيري، در صورتي كه وضعيت كار را بهبود ببخشد به جا محسوب مي‌شود. يك جوشكار مي‌تواند از تماس با آلودگي و آلاينده‌هايي كه در طول جوشكاري توليد مي‌شوند، پرهيز كند.

چند مثال در مورد پيشگيري‌ها عبارتند از: تهويه عمومي مناسب، مكش موضعي، اشكال مختلف حفاظ‌هاي تنفسي و متناسب سازي شرايط مناسب كاري.

1) تهويه عمومي : براي جوشكاري در محيط‌هاي سربسته، بايد تهويه عمومي به منظور رقيق كردن آلاينده‌هاي هوا به طور مناسبي وجود داشته باشد. ميزان قابل قبول تهويه براي فيوم جوشكاري 3mg/m2 است. در كارگاه‌هاي بزرگ با سقف‌هاي بلند، حركات طبيعي هوا تهويه عمومي را تأمين مي كند كه معمولاً كافي است. در موارد ديگر بايد از يك سيستم تهويه اضافي استفاده شود.

2) مكش موضعي : هرجا كه تهويه عمومي ناكافي و نامناسب به‌نظر مي‌رسد، بايد به منظور بهبود موقعيت جوشكار، مكش موضعي به كار رود. مكش موضعي هر قدر نزديك به محل جوش باشد تا حد ممكن از انتشار آلاينده‌ها در ميان كارگاه جلوگيري مي‌كند. يكي از مزيت‌هاي مكش موضعي نسبت به تهويه عمومي آن است كه آلا‌ينده‌ها را قبل از انتشار در همان محل توليد جمعآوري مي‌كند.

http://www.linkestan.com

مضرات جوشكاری

مطالب مشابه :

مضرات جوشكاری

لوله

مرکز آموزش علمی- کاربردی فنی وحرفه ای اهواز

انتخاب وسایل حفاظت فردی در محیط کار و ارزیابی خطرات

انواع الکترودها

نحوه ی مراقبت از ساید بای ساید و یخچال فریزر:

مرکزآموزش علمی-کاربردی شرکت لوله سازی اهواز