روش تحقیق( تعریف مفاهیم و متغیرها)

 تعریف مفاهیم و متغیرها

در اين درس شما با نحوه تعريف متغير ها و مفاهيم  در تحقيق خود آشنا می شويد. 

اهداف درس

  • چرا تعريف مفاهيم و متغير ها مهم است؟

  • تعريف شرح و عملی مفاهيم ومتغيرها چگونه انجام می شوند؟

  • تعريف متغير و انواع آن

  درسبعدی

  • مفهوم و متغیر دو عنصر هستند که در اغلب تحقیقات حضوری تام و تمام دارند. در تحقیق به روش علمی یکی از حساسترین اقدامات تعریف صحیح و مناسب از این دو عنصر می باشد. اهمیت کار در این مرحله به صورتی است که لازم است با توجه به ویژگی های تحقیق به روش علمی دو گونه تعریف بدست می دهیم. تعریف شرحی و تعریف علمی و این دو تعریف را در مورد هر دو عنصر باید ارائه کرد. تفاوت بین مفهوم و متغیر در یک تحقیق شاید بسیار ظریف باشد. منظور از مفهوم آن عنصری از تحقیق است که محقق قصد اندازه گیری آن را ندارد لیکن باید برای سایرین به طور مشخص آنرا تعریف نماید تا دیگران منظور و مقصود محقق را از آن واژه یا مفهوم درک نمایند و متغیر آن عنصری است در تحقیق که محقق دقیقا قصد اندازه گیری آنرا دارد و ضروری است دیگران درک مشخصی از آن بر اساس تعریفی که محقق ارائه می کند داشته باشند.

  • از همین جهت است که هم در تعریف مفاهیم و هم در تعریف متغیرها به دو گونه از تعریف روبرو هستیم. تعاریف شرحی عمدتا از لغت نامه ها ، دائره المعارف ها ، کتاب های مرجع و کتب درسی و... اقتباس می شود و تنها عنصر مورد نظر را تعریف نظری یا تئوری می نماید. به عبارت دیگر تعریف یک مفهوم بوسیله مفاهیم دیگر که معمولا از مطالعات و نظریه های موجود نشات می گیرد و با بیانی علمی ارائه می شود.بدیهی است در هنگام تعریف ذکر منبع مورد استفاده ضرورتی اجتناب ناپذیر است. (مثال) اما در تعاریف عملی که به طور مشخص بر عهده محقق قرار دارد محقق آنچه را که از این عنصر در این تحقیق خاص مد نظر دارد بیان می کند. به بیان دیگر محقق به مشخص ساختن و تعریف نمودن آن متغیر و تعین کردن عملیات و معیارهای تجربی که برای اندازه گیری و سنجش آن لازم است می پردازد. (مثال)

  • تعریف متغیر : متغیر مشخصه یک عنصر پدیده موجود زنده و یا هر چیزی است که قابلیت تغییر داشته و می تواند مقادیر مختلفی را بپذیرد. آنچه اهمیت دارد آنکه باید دقت شود در هر تحقیق ما متغیرهای خاص خواهیم داشت و اینگونه نخواهد بود که همه آنچه در یک مطالعه بعنوان متغیر حضور دارند برای تحقیق نامطلوب است. از سوی دیگر نوع متغیر علیرغم مشابه بودن عنوان از یک مطالعه به مطالعه دیگر ممکن است متفاوت باشد. (مثال)

  • متغیر را براساس عوامل مختلف به گونه های متفاوتی تقسیم بندی می نماید:

  • چنانچه اهداف تحقیق مد نظر قرار گیرند 2 گونه متغیر خواهیم داشت:

  •  متغیر مستقل: آن متغیری است که محقق تاثیر آن را بر سایر متغیرها مورد سنجش قرار می دهد. (مثال)

  •  متغیر وابسته: آن متغیری است که متغیر مستقل بر روی آن اثر می کنند. (مثال)

  •  متغیر زمینه ای (جمعیت شناسی یا دموگرافیک):در مطالعات بر روی جوامع انسانی برخی متغیرهای وابسته به جمعیت حضور دارند که سنجش آنها به نحوی مورد استفاده ما خواهد بود. این متغیرها خصوصیات جامعه مورد مطالعه را به نحوه مطلوبی توصیف می کنند.  (مثال)

  •  متغیر مداخله گر: آن متغییری است که بر روی رابطه علت معلولی بین دو یا چند متغیر تاثیر می گذارد و باعث قوی یا ضعیف شدن رابطه بین متغیرها از حد واقعی آنها می شود.(مثال)

  • اما شکل ديگر بر اساس خصوصیات متغیر تقسیم بندی صورت بگیرد:

  •  متغیر کمی: و آن متغیری است که با عدد نمایش داده می شود. بدیهی است این متغیر همچون تقسیم بندی معمول در اعداد به دو دسته متغیر گسسته و پیوسته تقسیم خواهد شد که متغیر پیوسته مقادیر کسری را هم می پذیرد ولی گسسته این امکان را ندارد. (مثال)

  • متغير کيفی: این متغیری است که کیفیت صفات با آن معرفی می شود. 

  •  متغیر مرکب: متغیری را که از ترکیب دو یا چند متغیر به وجود می آید می نامند.  (مثال)

  • در همین جاست که تعریف متغیر آنهم به شکل عملی یا کاربردی ضرورت پیدا می کند. تعریف عملی باید بر اساس ملاکهایی صورت بگیرد که مهمترین آنها عبارتند از:

  •  قابلیت انجام داشته باشند

  •  دقیق و مشخص باشند

  •  قابلیت اندازه گیری داشته باشند

درس بعدی

 


مطالب مشابه :


دانلود رایگان جزوه روش تحقیق ( کارشناسی ارشد معماری)

دانلود رایگان جزوه روش تحقیق ( کارشناسی ارشد معماری) کارشناسی ارشد معماری



درس روش تحقیق

آخرین اطلاعی که دفتر گروه گرفتم . درس روش تحقیق برای معماری این ترم ارائه نشده است



دانلود جزوه روش تحقیق(ارشد)

مهندسان عمران و معماری ارومیه - دانلود جزوه روش تحقیق(ارشد) - دانلودمقاله مهندسی معماری



ارائه مقاله درس نظریه ها و روش های طراحی

ارشد معماری ارائه مقاله درس نظریه ها و روش های طراحی حکمت هنر اسلامی روش تحقیق تنظیم



نظریه ها و روش های طراحی

ارشد معماری حکمت هنر اسلامی روش تحقیق تنظیم شرایط روش طراحی:



روش تحقیق( فرضيه یا سوالات مهم)

کارشناس ارشد معماری و مدرس روشهای نوشتن مقاله روش تحقیق رزومه شغل و



روش تحقیق در معماری، نیمسال اول 92/93، معرفی منابع برای مطالعات بیشتر

دانشجویان محترم درس روش تحقیق مقطع کارشناسی ارشد بدینوسیله تعدادی از منابع مفید برای



مقاله درس معماری همساز با اقلیم

ارشد معماری حکمت هنر اسلامی روش تحقیق لازم به ذکر است از آنجا که میتوان تحقیق را



روش تحقیق( تعریف مفاهیم و متغیرها)

است که لازم است با توجه به ویژگی های تحقیق به روش علمی دو گونه ارشد معماری



نگاهی به کتاب « روش‌های تحقیق در معماری »

وبلاگ شخصی سجاد نازی کارشناس ارشد معماری و مدرس دانشگاه. sajjadnazi{at}yahoo.com در یک تعریف کلی از



برچسب :