بهورز وکاردر خانه بهداشت

v شرح وظایف بهورز - واحد گسترش شبکه و مدیریت تیمسلامت

v خانه بهداشت :

محيطي ترين واحد بهداشت شهرستان است . واحدي مستقر در يك روستا كه غالبا" چند روستاي ديگر ) روستاهاي قمر( رانيز پوشش مي دهد . ميانگين جمعيت تحت پوشش هر خانه بهداشت ( 1500 ) نفراست بهورزان زن و مرد كاركنان خانه بهداشت را تشكيل مي دهند . بومي بودن بهورزان ، ارتباط دائم آنها با مردم ، مباني ثبت دقيق اطلاعات بهداشتي و نظارت مستمر بر فعاليت خانه هاي بهداشت از عوامل عمده پوشش مطلوب خانه هاي بهداشت است . به دلايل فرهنگي كوشش شده است در هر خانه بهداشت يك بهورز زن و يك بهورز مرد حضور داشته باشد . هر دو بهورز مسئول همه وظايف خانه بهداشت در محدوده جغرافيايي و جمعيتي خانه بهداشت خود هستند. استثنا فقط مربوط به مواردي مي شود كه موضوع خدمت ،معاينه مراجعه كنندگان سنين نوجواني و بالاتر ، آموزشهاي تنظيم خانواده وبالاخره انجام تزريقات و پانسمان باشد . وظيفه اصلي اين واحد ، ارائه مراقبت هاي اوليه بهداشتي به جمعيت تحت پوشش مي باشد

ü شناخت منطقه جمعيتي و جغرافيايي:

سرشماري منطقه جمعيتي و شماره گذاري منازل و تنظيم زيج حياتي و تكميل پرونده خانوار مطابق دستورالعمل (از 15 اسفند لغايت پايان ارديبهشت سال جدید )
اجراي بيمه گري در ابتداي هر سال
بازديد از منازل
اطلاعات جمعيتي ، اماكن عمومي ، كارگاهها ، بيماريهاي مهم بومي و شايع ، وضعيت آب شرب ، جمع آوري زباله و فاضلاب و بهداشت محيط خانوار و ... را بدون مراجعه به دفاتر ، زيج و فرمهاي بداند .
بازديد از روستاهاي اقماري
برچسب نمك يد دار روي زيج حياتي با در صد استفاده كننده نصب شده باشد.
بازديد از مدارس
تهيه كروكي روستا و نقشه منطقه

ü برقراري ارتباط با مردم و توانايي جلب مشاركت آنها در روستاهاي اصلي و قمر :

شركت فعال در جلسات هيات امناء و پيگيري مصوبات
با همكاري فعال جامعه در فعاليتهای بهداشتی یا عمرانی منطقه با نفوذ کلام خویش و استمرار آموزش ها بتوانند شيوه هاي زيستي جامعه را ارتقاء بخشند.

ü آموزش بهداشت:

شناخت آداب ،سنن رفتارهاي اجتماعي و عادات غذايي منطقه
همزمان با ارائه خدمات بهداشتي آموزش لازم را بصورت چهره به چهره ارائه مي كند.
طبق برنامه تنظيم شده آموزش گروهي را انجام مي دهد و در فرم مربوطه ثبت مي كند.
عنوان هاي آموزشي (بلوك هاي بهورزي – دارونامه – فصل نامه – جزوات و پمفلت هاي آموزشي و بخشنامه ها ) را در دسترس دارد.
استفاده از خلاقيت و نوآوري جهت يافتن مناسب ترين فناوري قابل استفاده در منطقه

ü ارائه مراقبت هاي تغذيه اي و بهداشت خانواده و مدارس:

شناسايي افراد واجد شرايط تنظيم خانواده در جمعيت تحت پوشش
آموزش اهميت كنترل جمعيت و عواقب سوء ناشي از رشد بي رويه آن در توسعه اجتماعي ، اقتصادي ، فرهنگي و ... تشكيل و تنظيم فرم فاصله گذاري
آموزش گروه هاي هدف براي آشنايي با روش هاي موجود تنظيم خانواده
توزيع لوازم مصرفي جلوگيري از بارداري در جمعيت فعال تنظيم خانواده
اقدامات عملي مربوط به تنظيم خانواده از قبيل (آيودي – تزريق دپو )
ترغيب و تشويق زنان باردار پر اولاد به بستن لوله ها
معاينه روتين و دوره اي افراد فعال تنظيم خانواده
واكسيناسيون روتين گروه هدف ( ازدواجي )
تنظيم معرفي نامه براي انجام آزمايشات روتين قبل از ازدواج
شناسايي افراد باردار تحت پوشش بصورت اكتيو
تشكيل پرونده مراقبت هاي دوران بارداري براي موارد جديد
درخواست آزمايشات روتين بارداري و سونوگرافي
ارجاع به پزشك مركز براي نخستين ويزيت وپيگيري هاي بعدي و ارجاع به دندان پزشك
توزيع قرص اسيد فوليك و آهن در زمان بارداري و سه ماه قبل از باردار شده بين زنان
كنترل و معاينه روتين مادران باردار ( مراقبتهاي دوران بارداري – كمك به زايمان – بهداز زايمان و دوران شير دهي )
آموزش علائم خطر در زمان بارداري به مادران باردار – نحوه شيردهي پس از زايمان – تغذيه مناسب – بهداشت دهان و دندان و ...
ارجاع مادران باردار داراي مشكلات دهان و دندان به مركز بهداشتي درماني
شناسايي مادران باردار با علائم ويژه و پرخطر
ارجاع و پيگيري مربوط به مادران باردار با علائم ويژه
واكسيناسيون توام مادران باردار
معاينات روتين پس از زايمان
- آموزش نحوه جلوگيري از بارداري در دوران شيردهي (مشاوره و ارائه خدمات تنظيم خانواده )
آموزش مادردرباره زمان واكسيناسيون كودك و مراقبت هاي بعدي
مراقبت روزهاي 3-1 و 15-10و 69-42 روز پس از زايمان
آموزش نحوه مراقبت از نوزاد و تغذيه نوزاد
آموزش اهميت شير مادر – تغذيه كمكي – مصرف قطره A+D و آهن
مراقبت و كنترل روتين كودكان زي 8 سال ازنظر قد ، وزن ، دور سر و ...و ثبت اطلاعات در فرم هاي مربوط
شناسايي و ارجاع كودكان مشكل دار در نمودار كنترلي قد و وزن
واكسيناسيون روتين كودكان زير 8 سال در جمعيت تحت پوشش
مراقبت هاي ادغام يافته ناخوشي هاي اطفال (طرح مانا )
آموزش اهميت تحرك بدني و ورزش
آموزش تغذيه صحيح ( نمك يددار – اهميت مصرف لبنيات در افراد بخصوص زنان و كئودكان و ...)
آموزش بهداشت فردي آحاد جامعه
كنترل و معاينه دهان و دندان در جمعيت تحت پوشش ( خدمات مربوط به زنان باردار و دانش آموزان در بخش مربوطه ثبت مي شود.)
آموزش بهداشت دهان و دندان ( خدمات مربوط به زنان باردار و دانش آموزان در بخش مربوط ثبت شود.)
شناسايي و كنترل بيماران مبتلا به معلوليت هاي ذهني و جسمي در جمعيت تحت پوشش و تشكيل پرونده مخصوص
ارائه خدمات آموزشي به زوج هاي مينور تالاسمي حين ازدواج و پس از آن
مراقبت ويژه مادران و كودكان در معرض خطر
ارجاع مادران باردار (داراي حالت زوج مينور در ازدواج با همسر خود ) به مركز اختصاصي كنترل و بررسي حاملگي در تالاسمي
غربالگري سرطان پستان به روش فيزيكي
آموزش طريقه خود آزمايي سرطان پستان
آموزش تغذيه صحيح براي زنان و اهميت آن در پيشگيري از استئوپروز
تشكيل پرونده مدرسه براي هر شيفت غعال بصورت سالانه
بازديد دورهاي از مدارس و تكميل فرم مربوطه
غربالگري روتين دانش آموزان – ارجاع موارد لازم به مركز و ثبت اطلاعات
لكه گيري واكسيناسيون (اول دبستان و اول دبيرستان )
آموزش بهداشت عمومي در مدارس و آشنايي با بيماريهاي منتقله در محيط مدرسه
پيگيري موارد ترك يا تاخير در مراجعه از طريق بازديد منزل

ü ارائه خدمات پيشگيري و مراقبت از بيماري:

واكسيناسيون گروههاي هدف را ( جهت پيشگيري از بروز بيماريها ) طبق آخرين دستورالعمل ايمنسازي انجام مي دهد.
كليه موارد تاخيري را مطابق دستورالعمل پيگيري مي كند.
بيماريهاي مشمول گزارش دهي را مراقبت و پيگيري مي كند.
اصول زنجيره سرد را در مورد واكسنها رعايت مي كند.
مقدار واكسن مورد نياز ماهيانه خود را بصورت دقيق پيش بيني و دخواست مي كند.
آموزش علائم بيماري هاي منتقله از راه تماس جنسي و راه هاي پيشگيري از آن
لكه گيري واكسيناسيون ( اول دبستان و اول دبيرستان )
آموزش بهداشت عمومي در مدارس و آشنايي با بيماريهاي منتقله در محيط مدرسه
نصب و تكميل فرم دماسنجي بر روي يخچال مطابق دستورالعمل موجود
كنترل آيس پكها ، آب نمك و انجام برفك زدايي در يخچال
برآورد واكسن مورد نياز براي ماه آينده ، تنظيم فرم درخواست از مركز و پيگيري دريافت واكسن
كنترل واكسن هاي نگهداري شده از نظر تاريخ انقضاء و نگهداري صحيح آن در داخل قفسه ها
مشاركت در طرح ها و دستورالعمل هاي ابلاغي به صورت موردي
شركت در كلاس هاي آموزشي و بازآموزي

ü بهداشت محيط در روستاهاي اصلي و قمر:

نظافت روزانه خانه بهداشت و شتشوي وسايل كاررا انجام مي دهد.
تكميل پرونده خانوار فرم مخصوص بهداشت محيط در هنگام بازديد از خانوار روستايي و پيگيري جهت رفع مشكل (بازديدها حداقل هر فصل يكبار صورت پذيرد)
مشخص نمودن تعداد مراكز تهيه و توزيع و فروش موادغذايي و اماكن عمومي مشمول و غيرمشمول كه شامل مساجد، تكايا، مدارس، غسالخانه، گورستان و ...
تشكيل پرونده براي كليه مراكز و اماكن عمومي تحت پوشش و بازديد برابر مقررات با همكاري بهداشت محيط و نگهداري برگه خلاصه اقدامات انجام شده و برگه هاي پيگيري مراكز و اماكن فوق
بررسي نحوه نگهداري موادغذايي در مراكز تهيه و توزيع و آموزش به متصديان آنها در زمينه نحوه صحيح نگهداري موادغذايي و گزارش مشكلات به مركز بهداشتي درماني (اجراي طرح ادغام بهداشت موادغذايي)
بازديد حداقل هر ماه يكبار از مراكز و اماكن تحت پوشش و ثبت گزارش بازديد در پرونده ها و اعلام گزارش مشكل به مركز بهداشتي درماني
تهيه پركلرين و كلر مادر در خانه بهداشت و تحويل پركلرين و آموزش به مردم(خانوار)روستايي فاقد آب آشاميدني جهت ضدعفوني آب آشاميدني از طريق تهيه كلر مادر و تست كلر باقيمانده از خانوارهايي كه از كلر مادر استفاده مي كنند بنحوي كه پوشش در حد مطلوب برسد.
كلرسنجي روزانه حداقل 2 نقطه روستايي، ثبت كلرسنجي در فرمهاي مربوطه و گزارش به مركز بهداشتي درماني در پايان هر ماه و پيگيري موارد نامطلوب كلرسنجي
بازديد از تأسيسات آب آشاميدني و منابع و مخازن و در صورت وجود مشكل گزارش به مركز بهداشتي درماني (نصب كروكي شبكه و مخازن و منابع در خانه بهداشت ضروري است)و تشكيل پرونده آب
بازديد و كنترل مدارس از نظر بهداشت محيط و ثبت گزارش در فرم مخصوص در پرونده مد ارس و تكميل و ارسال فرم آماري مدارس
بازديد خانوار روستايي در تمام زمينه هاي بهداشت محيط و تكميل فرمهاي مربوطه و پيگيري جهت بهسازي مستراح هاي روستايي و ....
نظارت و كنترل مستمر بر جمع آوري، حمل و دفع زباله و فضولات دامي بصورت بهداشتي تكميل فرمهاي مربوطه و گزارش به مركز بهداشتي درماني
بازديد از محل دفن زباله، كمك به اهالي و مسئولين جهت تعيين محل دفن بهداشتي زباله و نظارت بر دفن بهداشتي زباله و گزارش موارد مشكل به مركز بهداشتي درماني
بازديد و كنترل مستمر بر دفع صحيح و اصولي فاضلاب منازل، اماكن و مراكز و راهنمايي و آموزش جهت دفع بهداشتي فاضلاب و گزارش موارد مشكل به مركز بهداشتي درماني
پيگيري جهت تشكيل شوراهاي مرتبط بهداشتي مطرح و تصويب نمودن مشكلات بهداشتي روستا و تنظيم صورتجلسه و اقدام عملي با همكاري اهالي جهت رفع مشكل بهداشتي روستا
جمع بندي و تكميل فرمهاي آماري و ارسال به مركز بهداشتي درماني
نصب پوستر بهداشتي سالمسازي سبزيجات، تهيه كلر مادر، كروكي منطقه تحت پوشش و ... در خانه بهداشت
بررسي وجمع آوري اطلاعات در زمينه محل رشد و نمو حشرات و جوندگان و آموزش به اهالي در زمينه مبارزه با جوندگان و حشرات
شركت در كلاس هاي بازآموزي و مطالعه كتب و جزوات موجود و بالابردن سطح آگاهي در زمينه هاي بهداشت محيط
توصيه بهداشتي در مورد مضرات استعمال دخانيات و راهنمايي افراد متقاضي ترك به شهرستان جهت شركت در كلاس ترك دخانيات
ارائه آموزش های لازم به گروههای هدف ( زنان ) در خصوص کنترل مواجهه با آلاینده های منتشره از سوخت جامد در منازل روستائی با توجه به مستندات ارائه شده از مرکز سلامت محیط و کار
جلب همکاری دهیاری و شورای روستا در جهت بهسازی و بهینه کردن وسایل پخت و پز و گرمایش روستا خصوصاً در فصول سرد سال و پیشگیری از مسمومیت های ناشی از استفاده از وسایل فوق الذکر
شناسائی منابع ثابت آلوده کننده هوا در روستا و پیگیری در جهت بهبود شرایط موجود
آشنائی با اقدامات مراقبتی و مسمومیت های ناشی از آلاینده های هوا در منازل روستائی و فضاهای باز (ناشی از منابع ثابت و یا متحرک نظیر سم پاشی های هوائی در نقاط روستائی )
شركت فعال در برنامه هاي سوانح و بلاياي طبيعي و اپيدمي ها براساس شرح وظايف مربوطه
انجام يدسنجي از نمك هاي موجود در مراكز،‌ خانوار روستايي و جمع بندي و ارسال آمار به مركز بهداشتي درماني
تهيه ليست وسايل و لوازم مورد نياز و ارسال به مركز بهداشتي درماني
تأييد فرم گزارش آبدار روستايي و مقايسه با كلرسنجي انجام شده توسط خود بهورز و پس از حصول اطمينان از كلرزني مطلوب آب آمار مربوطه مهر و امضاء گردد.
توجه بهورز به ثبت گزارشات مسئولين در دفتر بازديد و رفع مشكلات ذكر شده در دفتر بازديد
انجام فعاليتهاي ابلاغي بهداشت محيط برابر با مقررات و هماهنگي هاي انجام شده با مقام مافوق

ü بهداشت حرفه اي و بهداشت كارگران در روستاهاي اصلي و قمر:

شناسایی کامل کارگاههاي خانگی فعال در منطقه
بازدید کلیه کارگاههاي خانگی و تکمیل فرم بازدید کارگاهی
تکمیل دقیق فرم بررسی سلامت براي کلیه شاغلین کارگاههاي قالی بافی
پیگیري و اجراي کلاس هاي آموزشی در خصوص صنوف با همکاري کارشناس بهداشت حرفه اي منطقه
شناسایی دقیق کارگاههایی که در منطقه مشمول طرح بقا می باشند.
همکاري و اقدام در مورد اجراي طرح بقا در کارگاههاي مشمول طرح در منطقه
شناسایی و تکمیل فرم بازدید براي کارگاههاي مشمول طرح بهداشت کشاورزي(کشاورزي ، مرغداري ، دامداري ها و ... )
تکمیل دقیق فرم هاي آماري بهداشت حرفه اي و ارائه و ارسال آن به مرکزبهداشت با همکاري و هماهنگی کارشناس بهداشت حرفه اي منطقه

ü مراقبت هاي عمومي:

هر سه ماه يكبار درخواست دارو و اقلام بهداشتي را بر اساس موجودي و ميزان مصرف پيش بيني تنظيم و در زمان تعيين شده تحويل مسئول مركز بهداشتي درماني مي نمايد.
داروها و اقلام بهداشتي بصورت مرتب و مطابق تاريخ انقضاء در قفسه محفوظ و به دور از نور و حرارت مستقيم نگهداري مي شود.
دارو يا اقلام بهداشتي تاريخ گذشته – داروي غير مجاز بهورز در قفسه دارويي و خانه بهداشت وجود ندارد و خدمات غير مجاز ارائه نمي كند.
در مانهاي ساده علامتي و درمان بيماريها را بر اساس پروتكل درماني ابلاغ شده انجام مي دهد.
پيگيري بيماران را در زمان مقرر انجام داده و نتايج آن را ثبت مي كند و در صورت نياز حسب مورد ارجاع فوري و غير فوري انجام مي دهد.
پيگيري و مراقبت موارد موارد بيماريرا مطابق دستور پزشك در پرونده خانوار ثبت و انجام داده است.
تزذريق نوبت اول را با حضور پزشك و نوبت بعدي همان دارو را طبق دستور كتبي پزشك انجام مي دهد.
پانسمان هاي ساده را انجام داده و در صورت نياز بعد از اقدامات اوليه بيمار را ارجاع فوري مي كند.
در صورت بروز نقص و خرابي تجهيزات و وسايل ساختمان و تاسيسات ، بلافاصله مراتب را به مركز بهداشتي درماني اعلام مي كند.

ü ثبت آمار و گزارش دهي :

كليه اطلاعات مربوط به مراقبتها صبق دستورالعمل در پرونده خانوار ، دفاتر مربوطه و پرونده خانوار بصورت روزانه ثبت مي كند.
همزمان با ثبت دفتر اقدامات انجام شده مطابق پرونده خانوار در فرمهاي آماري بصورت چوب خط ثبت مي شود.
اطلاغات مربوط به زيج حياتي در موعد مقرر ثبت شده است.
دفاتر ، زيج حياتي و پرونده خانوار ، موجودي دارو و فرمهاي آماري در طول ماه و آخر ماه همخواني دارد.
فرمهاي آماري را در آخرين روز هر ماه تكميل نموده و ضمن نگهداري يك نسخه از آن در خانه بهداشت آن را در جلسه ماهيانه بهورزان تحويل مي دهد.
يك نسخه از مكاتبات خانه بهداشت را بصورت منظم نگهداري نموده است.

ü بیمارانی که به خانه بهداشت مراجعه می کنند به چها دسته تقسیم می شوند:

بیمارانی که توسط پزشک ویزیت می گردند و پیگیری آنها بعهده بهورز گذارنده می شود مانند بیماران مبتلا به مالاریا ، سل و ....
کسانی که ناراحتی آنان با دادن داروهای اولیه و درمانهای علامتی توسط بهورز بر طرف می گردد.
مراجعه کنندگانی که احتیاج فوری به پزشک ندارند و می توانند ضمن دریافت داروهای اولیه ، برای روز بازدید پزشک در لیست نوبت معاینه پزشکی قرار گیرند.
بیمارانی که باید فوری به پزشک مرکز بهداشتی درمانی معرفی شوند که در این صورت فرم ارجاع فوری تنظیم و بیمار به مرکز بهداشتی درمانی و در موارد فوریت های پزشکی به بیمارستان اعزام گردد.

ü درمانهای ساده علامتی و پیگیری درمان :

معاینه اولیه بیماران با استفاده از آموزش درمانهای ساده علامتی کم خطر با توجه باه به متون آموزشی تعلیم داده شده
تجویز داروهای مجاز با استفاده از دارونامه بهورزی
آموزش چگونگی مصرف صحیح داروهای مجاز
آموزش چگونگی مراقبت از بیماری و رعایت موازین پیشگیری از بیماری به بیمار و اطرافیان
پیگیری مستمر بیمار

ü انتظارات از بهورز در مورد درمان ساده علامتی :

برخورد مناسب و روحیه دادن به بیمار
احترام به عقاید مردم (داروهای گیاهیی )
درمان علامتی تا حدودی که آموزش دیده است.
در انجام وظایف کوتاهی نکند ( ارجاع نامربوط به مرکز بهداشتی درمانی )
بعلت نداشتن دارو از انجام درمان علامتی شانه خالی نکند چه بسا بیمارانی هستند که احتاج به دارو ندارند و با آموزش و یا دادن دستورات غذایی مشکل بیمار مرتفع می گردد و یا بیمار نیاز به ارجاع فوری دارد.
هر فردی که بدلیل بیماری به خانه بهداشت مراجعه می کند اعم از اینکه توسط بهورز درمان علامتی می شود یا نیاز به ارجاع فوری دارد مراحل زیر در مورد وی انجام گیری.
راهنمایی بیمار جهت نشستن در محل مناسب ترجیحا" کنار ترالی وسایل معاینه
نوشتن نامک بیمار در فرم معاینه و دفتر ثبت نام بیماران
گرفتن شرح حال از بیمار ، انجام معاینه ، مراقبت ودرمان ، آموزش و ÷یگیری
در صورت نیاز بیمار به دارو ، در انتخاب درست دارو ، دوز مناسب و نحوه استفاده صحیح آن توسط بیمار و درمان دقت کافی داشته باشد.
بعد از دادن دارو توسط بهورز مطمئن باشد بیمار نحوه استفاده از آن را فرا گرفته است.( پسخوراند)
علاوه بر دادن دارو ، آموزش بهداشت فردی ، محیط و تغذیه فراموش نشود.
در صورت نیاز به پیگیری توسط بهورز ، علاوه بر ثبت ارجاع به بهورز در دفتر ثبت نام بیماران ، از بیمار بخواهد به موقع مراجعه کند و در صورت عدم مراجعه پیگیری نماید.
در صورت نیاز به ارجاع فوری و غیر فوری ضمن تکمیل فرم برگه ارجاع ، اهمیت مراجعه به پزشک را به بیمار گوشزد نماید و در پیگیری بعدی مطمئن شود بیمار به پزشک مراجعه کرده است.

ü مرکز بهداشتی درمانی روستایی :

واحدی مستقر در یک روستا که یک خانه بهداشت را در همان روستا و غالبا" چند خانه بهداشت از روستاهای دیگر را تحت پوشش خود دارد.

جمعیت تحت پوشش مرکز بهداشتی درمانی روستایی حدود ( 9000) نفر است. در مرکز بهداشتی درمانی روستایی گروهی مرکب از پزشک ، کاردان ها یا تکنسین های بهداشت خانواده ، مبارزه با بیماریهای مختلف ، بهداشت محیط ، بهداشت دهان و دندان و آزمایشگاه ، بهیار و کارکنان اداری با رهبری پزشک انجام وظیفه می کند.

وظایف اصلی مرکز بهداشتی در مانی روستایی :

پشتیبانی از خانه های بهداشت و نظارت بر کار آنها ، قبول ارجاعات و برقراری ارتباط مناسب با سطوح بالاتر.

در این مرکز علاوه بر وظایفی نظیر انجام آزمایشات ، تشخیص طبی ، همکاری در آموزش نیروی انسانی ، نمونه برداری از مواد غذایی ، توجه به بهداشت محیط کارگاه ها و مدارس ، بررسی های آماری و تهیه گزارشات ، انجام وظایف زیر نیز پیش بینی شده است :

درمان بیماران سرپایی و بیمار یابی از میان مواردی که توسط خانه های بهداشت ارجاع می شوند.
تعیین برنامه درمان موارد مبتلا و دستور نحوه پیگیری آنها در خانه های بهداشت
نظارت بر فعالیتهای خانه های بهداشت در زمینه بهداشت خانواده ، مبارزه با بیماریها و بهداشت محیط
ارائه خدمات بهداشت دهان و دندان
بهسازی اساسی محیط و نمونه برداری از آب
مشارکت در اجرای پروژه های بهداشتی و نظارت بر آنها
پشتیبانی خانه های بهداشت از نظر تامین و تدارک مواد ، وسایل و داروها

ü نظام ارجاع

با توجه به وسعت خاک ، تنوع شرایط اقلیمی و قومی ، پراکندگی جمعیت و ... فراهم آوردن ضوابط مربوط به تامین سهولت دسترسی جغرافیایی و فرهنگی جامعه به خدمات ، نمی توانست جز از طریق سطح بندی و ادغام خدمات و استقرار نظام ارجاع میسر گردد.

منظور از سطح بندی خدمات ، ارائه خدمت به صورت زنجیرهای مرتبط و تکامل یابنده است. تا اگر یکی از مراجعه کنندگان واحد محیطی به خدمت تخصصی تری نیاز داشته باشد ، که از عهده این واحد بر نمی آید ، واحد مذکور بتوانند مراجعه کننده را به واحد بالاتر ارجاع کند . واحد دوم نیز ، در صورت لزوم با ارجاع مراجعه کننده ها ، به واحد ها ی تخصصی و اختصاصی بالاتر بتواند دسترسی مراجعه کنندگان را به بالاترین سطح تخصصی فراهم آورد واین زنجیره خدمت رسانی را نظام ارجاع می نامند.

سطح اول :

واحدی در نظام سلامت که به طور معمول در جایی نزدیک به محل زندگی مردم ( جمعیت تحت پوشش ) قرار دارد و در آن نخستین تماس فرد با نظام سلامت از طریق پزشک خانواده یا تیم سلامت اتفاق می افتد. خدمات ارتقای سلامت ، پیشگیری و درمان های اولیه ، ثبت اطلاعات در پرونده سلامت و ارجاع و پیگیری بیمار عمده خدمات این سطح را تشکیل می دهد ، تجویز دارو و دیگر محصولات پزشکی و درخواست انجام خدمات پاراکلنیک شکل می گیرد.

سطح دوم :

واحدهای نظام سلامت که خدمات درمات تخصصی ، سرپایی یا بستری را در اختیار ارجاع شدگان از سطح یک قرار می دهند و سپس پزشک ارجاع کننده رااز نتیجه کار خویش مطلع می سازد ، خدمات تخصصی سرپایی ، خدمات بستر ، تجویز دارو و دیگر محصولات پزشکی و درخواست انجام خدمات پاراکلینیک از فعالیتهای این سطح است.

سطح سوم :

واحدی در نظام سلامت که خدمات فوق تخصی سر پایی یا بستری دارای الویت را در چارچوب بیمه های پایه در اختیار ارجاع شدگان از سطوح یک و دو قرار می دهد ، و بازخورد لازم را برای سطح ارجاع کننده فراهم می سازد ، در این سطح نیز تعهدات از راه خدمات فوق تخصصی ، تجویز دارو و دیگر محصولات پزشکی ودر خواست انجام خدمات پاراکلینیک صورت می گیرد.

یکی از شرایط توفیق نظام ارجاع ، این است که هیچ یک از واحدهای یک سطح به خدماتی که بر عهده واحدهای سطح پایین تر قرار داده شده است نپردازد. مگر آنکه خدمت مورد نظر را در سطح تخصصی تری ارائه دهد. به این دلیل ، در کنار هر یک از واحدها باید یک واحد سطح پایین تر نیز منظور گردد.

نظارت ، پایش ، آموزش حین خدمت کارکنان واحدهای واحدهای هر سطح و نیز تدارک و حمایت اداری و مالی این واحد ها باید به عهده واحدی باشد که در اولین سطح بالاتر آن قرار دارد ، تا تدارک فنی و اداری این واحدها به صورت فعال و مستمری از نزدیک ترین واحد سطح بالاتر میسرگردد.

اهمیت برقراری ارتباط فعال و مستمر واحدهای هر سطح با واحدهای سطوح بالاتر و پایین تر به حدی است که بدون فراهم آوردن امکان عملی ، ارتباط های مذکور باید ازایجاد واحدهای غیر پزشکی خودداری گردد ، تا بروز خطراتی نظیر گرایش کارکنان غیر پزشک به امر درمان های غیر مجاز و تنزل کیفیت خدمات جلوگیری شود.

ü خدمات ارجاع :

ثبت نام جمعیت تحت پوشش و تشکیل پرونده سلامت برای تمامی افراد در قالب پرونده خانوار
ثبت داده های هر بار مراجعه فرد در پرونده سلامت
ارجاع مراجعان نیازمند خدمت تکمیلی به سطوح بالاتر
پیگیری بیماران و خدمات مورد نیاز مراجعین
پیگیری دریافت بازخورد از سطوح پذیرنده ارجاع
تنظیم وارائه گزارش های مورد نیاز
تبادل اطلاعات یا هماهنگی برای فرستادن پرونده فرد یا افراد تحت پوشش به یکی از پزشکان خانواده

ü جايگاه و نقش بهورز در برنامه پزشک خانواده و بیمه روستایی :

بهورزان همچنان متعهد به رعايت ضوابط ، مقررات اداري و استخدامي ، مراقبت هاي بهداشتي اوليه و ارائه

خدمات به جمعيت ساكن در روستاهاي اصلي و قمر خود مي باشند .

براي بيماران در مراجعه اوليه به خانه بهداشت در ابتدا علل مراجعه توسط بهورز بررسي مي شود ، و در جريان ارائه خدمات بهداشتي اگر فرد نياز مند دريافت خدمات پزشكي نباشد ، توصيه هاي بهداشتي و آموزشهاي لازم را دريافت مي كند و اطلاعات در پرونده ثبت و تاريخ مراجعه بعدي براي مراجعه كننده تعيين مي شود .

در مواردي كه فرد مراجعه كننده به دليل دريافت خدمات درماني به بهورز مراجعه كرده باشد ، چنانچه مشكل با درمان ساده علامتي كه در آموزشهاي بهورز آمده است قابل حل باشد بايد توسط بهورز درمان شود ، و در

صورتي كه پس از انجام اقدامات لازم وضعيت بيمار بهبود نيافت او را به پزشك خانواده ارجاع دهد ، درمواردي

كه بيمار به دلايلي غير از موارد درمان علامتي مراجعه مي كند ، بهورز بايد بيمار را مستقيم به پزشك خانواده

ارجاع دهد .در صورتي كه فرد مراجعه كننده به بهورز از نظر علايم حياتي بد حال بوده و در جريان ارائه خدمات بهداشتي نيازمند خدمات پزشكي باشد ، پس از انجام اقدامات اوليه توسط بهورز ، فرد به پزشك خانواده مربوط ارجاع مي شود و پزشك وي را ويزيت مي كند ، و در صورت نياز به اقدامات تشخيصي ، اقدام مناسب انجام و در صورت نياز به خدمات تخصصي فرد را به پزشك متخصص ارجاع مي دهد ، در جريان دريافت خدمات تخصصي چنانچه فرد نياز مند بستري شدن باشد پس از درمان و مشاوره توسط پزشك متخصص بستري مي شود ، و پس خوراند خدمات بستري و اقدامات تخصصي به پزشك خانواده اعلام و كليه اطلاعات مربوط به بيمار بستري ، در پرونده ثبت خواهد شد و در صورت نياز پيگيري مي شود . در صورت عدم نياز به متخصص و يا بستري شدن بيمار اقدامات درماني ، مشاوره و توصيه هاي بهداشتي توسط پزشك خانواده صورت مي گيرد و اطلاعات در پرونده بيمار ثبت و در صورت نياز پيگيري مي شود.

بهورز وکاردر خانه بهداشت

مطالب مشابه :

پمفلت ایمنی - پمفلت بهداشتی - پمفلت بهداشت حرفه ای

پمفلتها

چطور درست بایستیم و راه برویم؟

مراقبت های دوران نوزادی (مرجع اطلاعات کامل برای مادران)

بهورز وکاردر خانه بهداشت

آموزش به بیمار

قرص های پیشگیری از بارداری

نگاهی به جلسات شورای دبیران در راستای فعال سازی شورا