ضرورت طنز رادیویی
اگر بخواهيم براي رسانه‌ای مثل راديو بر اساس تجربه‌های تاريخي ـ عملي كاركردهایي در نظر بگيریم، بعد از اخبار و موسيقي بدون شك طنز جايگاه سوم را خواهد داشت و در واقع اين سه مورد از انتظارات اصلي مخاطبان راديو از اين رسانه است. طنز برخلاف معناي تلويحي خود كه ممكن است در مقابل جديت قرار بگيرد، زماني از قدرت تأثيرگذاري و قابليت تلطيف‌كنندگي برخوردار خواهد بود كه جدي گرفته شود. ضرورت طنز در رادیو را از دو نظر مي‌توان تحليل كرد؛ يكي از منظر رسانه‌اي و قابليت و كاركردهايي كه رسانه‌اي مثل راديو در ترويج و گسترش طنز مي‌تواند داشته باشد و دوم ضرورت‌هاي اجتماعي ـ رواني كه نياز به طنز و خنده را در جامعه امروز بيشتر مي‌كند.
اگر چه طنز كاركرد خاص هيچ رسانه‌اي نيست و ظرفي است كه در هر مظروفي گنجانده مي‌شود اما يكي از رسانه‌هايي كه بيش از بقيه به طنز وابسته است و از آن تغذيه مي‌كند، همين راديوست. چه بسيار مخاطباني كه راديو را به واسطه برنامه‌هاي طنز و كميكش دوست دارند. محبوبيت برنامه‌اي مثل «صبح جمعه با شما» كه اينك به «جمعه ايراني» تغيير نام داده، نمونه‌اي از اين مدعاست. در ميان انواع برنامه‌هاي راديويي نيز آنهایی گل كردند كه زبان طنز را براي بيان مقاصد اجتماعي، فرهنگي و حتي سياسي خود برگزيدند؛ هر چند در راديو و تلويزيون تفاوتي بين طنز و هجو و هزل ديده نمي‌شود. يكي از ويژگي‌هاي منحصربه‌فرد راديو سرعت عمل و سهل‌الوصول بودن آن به لحاظ دسترسي است؛ به همين دليل طنز در اين رسانه، بستر و فرصت بيشتري براي طرح و شكوفايي يا نقد و نظر دارد.
شادیانه‌هاي عمومي واجد سويه مردمي پررنگي هستند و براي مخاطبان اين رسانه، آشنا و خاطره‌انگيزند؛ ضمن اينكه واجد معاني نغز و حكيمانه‌اي هستند كه به مفهوم واقعي طنز، بیشتر نزديك است. البته از تأثيرات فرهنگ‌سازي اين گونه طنز هم نبايد غافل بود؛ طنز كاركرد فرهنگ‌سازي هم دارد و هر پدیده و تفکر نوینی را مي‌توان به واسطه طنز ترويج كرد و طنز راديويي به واسطه سرعت عمل این رسانه بيش از رسانه‌هاي ديگر مي‌تواند اين موضوع را تسهيل كند؛ به‌ویژه اينكه راديو با عموم مردم ارتباط دارد.
بسياري از مسائل و معضلات زندگي مدرن كه معمولاً دستمايه آثار طنز قرار مي‌گيرند، از طريق همان قالب‌هاي كهن طنزپردازي داراي جاذبه مضاعفي مي‌شوند كه طنز راديويي ما بيش از اينها به آنها محتاج است. طنز راديويي يك برنامه رسانه‌اي است، نه صرفاً يك قالب ادبي لذا بايد به عناصر و مؤلفه‌هاي راديويي هم در جذابيت و تأثيرگذاري آن اهتمام داشت.
توجه به شادیانه‌هاي عمومي در ساخت برنامه‌هاي طنز در عين تنوعي كه به لحاظ مضمون و گونه‌شناسي طنز ايجاد مي‌كند، به قابليت‌هاي طنازانه قوميت‌ها و خرده‌فرهنگ‌هاي متعددي كه در كشور ما وجود دارد، امكان رشد و شكوفايي می‌دهد و زمینه‌ای فراهم مي‌آورد تا هم طنزهاي محلي و بومي فرصت رسانه‌اي شدن پيدا كنند، هم برنامه‌سازان از ظرفیت‌‌هاي بيشتري در اين زمینه بهره‌مند شوند و هم بسياري از استعدادهاي پنهان چه در نگارش طنز و چه در اجرا و نمايش آن شناخته شوند و مورد استفاده قرار گیرند. بسياري از جامعه‌شناسان، ملت ايران را قومي طنزپرداز با طبع و لطافت‌هاي طنزپردازانه معرفي مي‌كنند. اين قابليت در هر قوم و نژاد و زباني با فرهنگ آن سرزمین عجين شده و شمايل خاصي از طنز را به وجود آورده است. وقتي رسانه‌اي مثل راديو به سمت اين طنزها مي‌رود هم نيازهاي رسانه‌اي خود را تأمين مي‌كند و به آن تنوع و جذابيت مي‌بخشد و هم خود طنز به عنوان يك مقوله ادبي ـ هنري فرصت رشد و شكوفايي مي‌يابد. در واقع طنز به عنوان يك قالب ادبي داراي ويژگي و هويت مستقلي است اما ابزارهاي رسانه‌اي كه اين صناعت را به كار مي‌گيرند به واسطه ماهيت رسانه‌اي خويش به آن سر و شكلي متفاوت مي‌دهند يا دست‌كم از برخي وجوه آن استفاده مي‌كنند.
طنز نه‌فقط براي راديو، كه اساساً براي تلطيف زندگي انساني يك ضرورت است. راديو به دليل كاركردهاي رسانه‌اي‌اش از حيث سرعت انتشار و همگاني بودن و حجم استفاده در ميان مردم و مخاطبان، رسانه‌اي برگزيده براي توجه بيشتر به اين مقوله است و نويسندگان و طنزپردازان در كنار بازيگران و برنامه‌سازان راديويي بايد با شناخت ظرفيت‌هاي بالقوه اين حوزه به شكوفايي آن كمك كنند تا طنز راديويي به جايگاه واقعي خود دست يابد. در ساختار دروني خود راديو و شبكه‌هاي مختلف آن در سراسر كشور نيز رقابتی سالم براي بازشناسي، پردازش و ترويج طنز ایجاد مي‌شود كه مي‌تواند به گسترش نشاط و شادي در سطح جامعه كمك كند.
راديو يك رسانه شنيداري و مبتني بر صداست و گوش دادن به اين صدا براي شنوندگان زماني شيرين‌تر و شاد‌تر خواهد شد كه با طنز بياميزد.ضرورت تحرك و اميد اجتماعي مي‌طلبد تا صداي شادي و خنده بيش از پيش در سطح جامعه منتشر شود. يكي از دلايل مهم اين ضرورت، گستردگي و عموميت استفاده از اين رسانه است؛ رسانه‌ای كه در تاكسي و اتوبوس و حتي تلفن همراه هميشه در كنار مردم است و می‌تواند از طريق توليد برنامه‌های طنز در انواع مختلفش به تلطيف روحيه اجتماعي و ايجاد نشاط عمومي كمك كند. طنز انتقادي ـ اجتماعي بيش از انواع ديگر طنز می‌تواند پاسخگو باشد و شايد به همين دليل است كه برنامه طنز راديويي «جمعه ايراني» تا اين حد بين مردم محبوبيت پيدا كرده و مخاطب دارد. اگر مردم ما به تصوير طنازانه نيازمندند، به صداي طنز هم نياز دارند تا بتوانند روحيه و نشاط خود را زنده نگه دارند.
مطالب مشابه :
نگاهی به نمایشنامه رادیویی
رادیو ایران - نگاهی به نمایشنامه رادیویی - برنامه سازی در ضرورت طنز رادیویی. مستند
نمایشنامه کوتاه رادیویی
نمایشنامه کوتاه رادیویی. همیشه. ومن وقت می کنم یکی از نمایشنامه هامو بذارم تو وبلاگم.
ضرورت طنز رادیویی
رادیو ایران - ضرورت طنز رادیویی نگاهی به نمایشنامه رادیویی. نقض حریم شخصی در مستند
خلاصه 50نمایشنامه ایرانی
مرجع تخصصی نمایشنامه نمایشنامه های طنز و نمایشنامه رادیویی.
انتشار 6 نمايشنامه راديويي
» لذت خواندن متنی ادبی در نمایشنامه «آدمای نمایش نامه های طنز; نمایش نامه های
دانلود نمایشنامه کوتاه (2)
هنر ششم - دانلود نمایشنامه کوتاه (2) - اولین نشریه مجازی دانشگاه تربیت معلم تهران (کانون
زندگی و زمانه‌ی سردبیر جوانِ «توفیق» / فیروزه خطیبی
او از پایه گذاران پیش پرده های طنز سیاسی در اوج از جمله نمایشنامه رادیویی قوام
بیوگرافی پوریا پورسرخ
رسانه طنز جهنمی - بیوگرافی پوریا پورسرخ بیشتر نمایشنامه رادیویی بود تا بازی سینمایی !
نمایشنامه تک نفره (کمدی پرواز ) نوشته عبدالرضا رشیدی
هنر نمايشي تئاتر و تعزيه - نمایشنامه تک نفره (کمدی پرواز ) نوشته عبدالرضا رشیدی - دشمني با هنر
برچسب :
نمایشنامه رادیویی طنز