پروپوزال و اشکالات عمده در پروپوزال نویسی

پروپوزال و اشکالات عمده در پروپوزال نویسی

مقدمه

هدف كلي هر پروپوزال ترغيب خواننده آن به انجام كاري است. اين خواننده مي تواند يك مشتري بالقوه باشد كه مثلا در نظر داريم تشويق به خريداري محصول يا خدمات ما گردد، و يا كارفرمايي كه مي خواهيم او را به سرمايه گذاري در امر اجراي يك پروژه ترغيب كنيم.

هر پروپوزال يك طرح براي برآورده ساختن يك نياز پيشنهاد مي نمايد و دريافت كننده آن، طرح پيشنهادي را با توجه به اينكه پروپوزال مزبور به سوالات زير تا چه اندازه خوب پاسخ مي دهد، ارزيابي مي نمايد:

· پيشنهاد ما چيست؟

· براي انجام آن چگونه طرحريزي كرده ايم؟

· چه زماني را براي انجام آن برنامه ريزي كرده ايم؟

· چقدر هزينه براي انجام اين طرح لازم است؟

در نگارش پروپزال سطح دانش مخاطبين و نيز موقعيت آنان بايستي در نظر گرفته شود. اگر مخاطب پروپوزال داراي دانش فني كافي نيست، بايد همراه در ابتداي آن يك مقدمه اجرايي به زبان غيرفني و ساده آورده شود.

استاندارد كاملاً تعريف شده اي براي نگارش يك پروپوزال وجود ندارد، ليكن فرمت هاي متداول متعددي موجود است و برخي از سازمانها، بخصوص سازمانهاي سرمايه گذار و اعطا كننده كمك مالي، فرمت هاي از پيش تعيين شده اي براي اينكار دارند. در اينجا يك فرمت كلي براي اين منظور پيشنهاد مي شود

پروپوزال يا طرح تحقيق ، پيش نويس پ‍ژوهشي است كه شما مي بايست براي اخذ مدرك تحصيلي خود انجام دهيد. در پروپوزال ، شما به معرفي موضوعي كه براي پايان نامه خود انتخاب كرده ايد ، توضيح اهميت آن موضوع ، ذكر پ‍‍ژوهش هايي كه در گذشته در اين باره صورت گرفته ، و نتايجي كه فكر مي كنيد از تحقيق خواهيد گرفت می پردازيد. هم چنين روش يا روش هايي كه در پژوهش از آن ها بهره خواهيد گرفت را ذكر مي كنيد.

شكل پروپوزال بنا بر هدفي كه از آن داريد و يا به مقتضاي رشته تحصيلي شما مي تواند قدري متغير باشد. اما شكل بندي بنيادين آن ، همواره بايد شامل عنوان بندي ها و بخش هاي زير باشد :

1- موضوع تحقيق ( Project Title )

ذيل اين عنوان مي بايست عنوان دقيق تحقيق خود را ذكر كنيد. براي مثال :

Project Title: Women Role in Southeast Thailand

2- توضيح موضوع و اهميت آن ( Importance and Statement of Topic )

در اين بخش مي بايست جوانب موضوع ، چگونگي ارتباط آن با رشته تحصيلي مورد نظر ، و اهميت موضوع به لحاظ علمي و كاربردي را توضيح دهيد.

3- ادبيات تحقيق و پژوهش هاي مرتبط ( Review of Literature and Relevant Topics)

زير اين عنوان ، بايد توضيح مختصري درباره پژوهش هايي كه پيش از شما روي اين موضوع و موضوعات نزديك به آن انجام شده بدهيد. در اين بخش در واقع بايد به ذكر پژوهش هايي بپردازيد كه شما قصد داريد يافته هاي آن ها را تكميل كنيد ، اشتباهات آن ها را رفع نماييد و يا نتايج آن ها را رد كنيد.

4- اهداف و فرضيه ها ( Aims and Hypothesizes )

در اين بخش بايد به ذكر نتايجي بپردازيد كه فكر مي كنيد از تحقيق خواهيد گرفت. توضيح دهيد كه از انجام تحقيق چه هدفي داريد؟ به كدام سمت حركت مي كنيد؟ و فكر مي كنيد به كجا خواهيد رسيد؟

5- روش ها و ابزار هاي تحقيق ( Methodology )

در اين قسمت توضيح دهيد كه در انجام پروژه از چه روش هاي علمي سود خواهيد برد و چه ابزارهايي را براي رسيدن به اهداف تحقيق به خدمت خواهيد گرفت.

6- منابع( References )

فهرستي از منابعي كه فكر مي كنيد از آن ها استفاده خواهيد كرد و به كار شما مرتبط هستند را الفبايي و منظم كنيد و در اين بخش بياوريد.

معيارهاي انتخاب يك موضوع تحقيقاتي چيست؟.
1- موضوع بايد مناسبت داشته باشد: يعني جزء اولويتهاي مهم و اساسی در نظر محقق باشد بطور مثال هرچه رنج موجودات مبتلا و عوارض اقتصادي و بهداشتي بالاتر باشد موضوع در اولويت بالاتري قرار مي‌گيرد مثلاً كيست هيداتيك كه انتشارش وسيع بوده و تعداد زيادي از موجودات و انسانها به آن مبتلا هستند و در سال خسارات اقتصادي را وارد كرده و روش درماني براي فرد مبتلا، جراحي است كه هزينه بسيار بالايي دار د .
2-اجتناب از دوباره‌كاري در موضوع طرح: براي اينكه بدانيم موضوع مورد تحقيق ما تكراري است يا خير و آيا ارزش تحقيق دارد يا خير بايد يك بررسي متون داشته باشيم كه با توجه به امكانات موجود و در دسترس كار بسيار ساده است ما مي‌توانيم با مراجعه به مقالات داخلي و خارجي، خلاصه كنگره‌ها تماس با ساير محققيني كه درخصوص موضوع پژوهش يا موضوعات مشابه كار كرده‌اند و همچنين استفاده از اينترنت و بانكهاي اطلاعاتي كه اخيراً تعدادي از آنها در سايت دانشگاه ها در دسترس مي‌باشد نظري اجمالي به كارهاي ساير محققين داشته باشيم البته ذكر اين نكته لازم است كه زماني مي‌گوئيم يك موضوع تكراري كه تمام ابعاد و موضوع مثل هم باشند. ولي اگر از نظر زماني يا مكاني با هم متفاوت باشند ، ديگر موضوع تكراري نخواهد بود.

3-موضوع قابليت اجراء را داشته باشد: يعني آيا تمام امكانات و شرايط لازم جهت انجام تحقيق درخصوص موضوع مذبور در آن مكان فراهم است يا خير؟ و يك موضوع حتي اگر تمام ويژگي‌هاي لازم را داشته باشد اما قابل انجام نباشد موضوع خوبي نخواهد بود.
4- كاربردي و مناسب با زمان و مقرون به صرفه باشد: عملاً مطالعاتي در اولويت پژوهشي قرار دارند كه با حداقل هزينه جنبه كاربردي داشته و نتيجه آن براي برنامه‌ريزان و مديران در جهت تأمين نیاز جامعه در زمان حال يا آيندة نزديك مفيد واقع شود.
5-نداشتن موانع اخلاقي: در مطالعاتي كه در آن جامعة مورد مطالعه انسان بوده و مداخله‌اي بر سوژه‌هاي انساني صورت مي‌گيرد، رضايت‌مندي و حفظ حرمت انساني و محرمانه نگاه داشتن اطلاعات بسيار ضروري است.
6- مقبوليت سياسي و فرهنگي: موضوع مورد مطالعه بايد مورد پذيرش فرهنگ و عرف جامعه بوده و هيچگونه تضادي با سياست كشور نداشته باشد.

نكات مهم در نوشتن عنوان موضوع:
عنوان موضوع از همة قسمتهاي كار بيشتر خواننده دارد پس در انتخاب عنوان بايد دقت كرده و به نكات زير توجه كرد.
1- عنوان نبايد خيلي كوتاه و يا خيلي طويل باشد.
2- دربرگيرندة تمام محتويات كار تحقيقاتي باشد.
3-از به كار بردن مخففها، اصطلاحات و كلمات غير مصطلح و كلمات انگليسي كه معادل فارسي دارند اجتناب شود.
4-به صورت خبري نوشته شده و از عناوين اختصاري استفاده نشود.
5- سال و مكان انجام تحقيق حتماً ذكر شود.

بيان مسئله يا مشكل (ضروري اجراي پژوهش)
بيان مسئله بايد مختصر و دقيق (حداكثر 1 صفحه) و با ذكر منابع نوشته شده و در نگارش آن به نكات زير توجه كرد.
1- مسئله و مشكل چيست؟ با جملاتي كوتاه و شيوا ماهيت، شدت، وسعت و عوامل موثر بر مسئله را ذكر كنيد
2- به پيامدهاي مسئله و خطرات ناشي از آن اشاره كنيد؟
3- چرا انجام پژوهش مورد نظر لازم است و با توضيح و ارائه راه حل، اهميت موضوع طرح و ضرورت آن را توجيه نمائيد.
نكته: بلافاصله پس از بيان مسئله بايد تمام مخففها و اصطلاحات و منابع مورداستفاده در پائين بيان مسئله توضيح و نوشته شوند.
بررسي متون (منابع)
در بررسي متون با مراجعه به كتب، مجلات داخلي و خارجي، تماس با ساير محققين و استفاده از بانكهاي الكترونيك داخلي و خارجي مي‌توان مروري بر مطالعات ساير محققين در زمينه كار خود يا مشابه آن داشت و با مطالعه آنها از تجربيات و نتايج بدست آمده استفاده كرده و از متدولوژي طرح، روشهاي نمونه‌گيري و آتاليزهاي آماري آنها در جهت تحقق انجام يك تحقيق مفيد و درست بهره برد.
نكته: در پايان اين قسمت نيز ذكر منابع ضروري مي‌باشد (حداقل 3 منبع)

اهداف، سئوالات، فرضيات (با توجه به موضوع پژوهش)
اهداف يك پروژه تحقيقاتي خلاصه آنچه كه بايد با انجام مطالعه به آن برسيم را بيان ميكند.

1= هدف كلي:
آنچه كه مطالعه به طور كلي به آن دست خواهد يافت را هدف كلي مي‌گويند و هدف كلي در واقع همان عنوان مطالعه است با اين تفاوت كه با لغتهاي قابل اندازه‌گيري مثل «تعيين يا شناخت» كه معني و كاربرد دقيق و واضحتري دارند شروع ميشود.
مثال: عنوان موضوع: بررسي ميزان تماشای برنامه های تلویزیونی در روستاي مشک آباد استان آذربایجان غربی در سال 1387
2- اهداف اختصاصي (يا ويژه يا جزيي): اين اهداف بايد واقع‌بينانه مطرح شده و به آنچه كه مطالعه براي حل آن طرح‌ريزي شده متمركز باشند.
اهداف جزئي در واقع جزئي از هدف كلي بوده و اگر به خوبي تنظيم شوند ما را هم چنين به طراحي روش تحقيق و نحوه گردآوري، تجزيه و تحليل و تفسير داده‌ها هدايت خواهند نمود.
هدف جزئي:
نبايد از قالب هدف كلي خارج بوده و بايد به جنبه‌هاي اساسي مطالعه محدود باشد.
در اهداف جزئي هم بايد از افعالي نظير تعيين كردن، مقايسه‌كردن، اثبات‌كردن، محاسبه‌كردن و برقراركردن استفاده كرد و از به كارگيري افعال مبهم نظير فهميدن، مطالعه كردن و اذعان كردن دوري نمود.
مثال: : بررسي ميزان تماشای برنامه های تلویزیونی در روستاي مشک آباد استان آذربایجان غربی در سال 1387 می توان چنين بيان كرد:
1ـ تعيين ميزان تماشای برنامه های تلویزیونی روستاي مشک آباد استان آذربایجان غربی بر حسب جنس
2ـ تعيين ميزان تماشای برنامه های تلویزیونی در روستاي مشک آباد استان آذربایجان غربی در سال 1387 بر حسب ميزان تحصيلات

نكته: در اهداف جزئي (اختصاصي) معمولاً 2 نوع هدف با توجه به نوع مطالعه مطرح ميشوند
1- اهداف توصيفي : اين اهداف معمولاً ميزان تماشای برنامه های تلویزیونی و تعيين ميانگين ان را مي‌سنجد ونتيجه آن معمولاً به صورت اعداد بيان ميشود.
2- اهداف تحليلي : اين اهداف معمولاً تعيين ارتباط و يا مقايسه 2 موضوع را مي‌سنجد و نتيجه آنها به صورت بلي يا خير بيان ميشوند. مثال: ـ تعيين ميانگين تماشای برنامه های تلویزیونی جمعيت روستاي مشک آباد استان آذربایجان غربی در سال 1387 (هدف توصيفي) ـ تعيين ارتباط بين تماشای برنامه های تلویزیونی و ميزان تحصيلات در جمعيت روستايي روستاي مشک آباد استان آذربایجان غربی در سال 1387 (هدف تحليلی)
3- اهداف كاربردي: معمولاً در بعضي مطالعات هدف ديگري تحت عنوان هدف كاربردي وجود دارد كه نحوه بكارگيري نتايج حاصله از بررسي تحقيقات را مشخص ميكند و ساختار مشخصي ندارد.
نكته: ذكر اين نكته لازم است كه اهداف بايد تمام قسمتهاي مسئله را آنچنان كه تحت عنوان بيان مسئله آورده شده است را در برگيرد. اگر مسئله تحقيق با دقت كافي بيان شده باشد تنظيم اهداف آسان‌تر خواهد بود.

ذكر سئوالات تحقيق و فرضيات:
در يك مطالعه توصيفي اهداف توصيفي به سئوالات توصيفي تبديل ميشوند كه معمولاً جواب آنها عدد مي‌باشد.
مثال: ميزان تماشای برنامه های تلویزیونی مشک آباد استان آذربایجان غربی در سال 1387 بر حسب جنس چقدر است؟ در يك مطالعه تحليلي اهداف تحليلي به فرضيات تبديل مي‌شوند و يك فرضيه توضيح يا پيش‌گوئي اين مسئله است كه چرا يك يا چند عامل، عوامل ديگر را تحت تأثير قرار ميدهند.
مثال: تماشای برنامه های تلویزیونی در افراد بي‌سواد بيشتر از افراد تحصيل كرده است.
بيان متغيرهاي تحقيق و تعريف عملياتي آنها:
متغيرهاي يك تحقيق بسيار مهم بوده و در واقع قلب يك تحقيق مي‌باشند. متغيرها در واقع داده‌هائي هستند كه ما مي‌خواهيم آنها را جمع‌آوري نموده و آناليز كنيم. به طور كلي متغيرها به دو دسته اصلي كمي و كيفي تقسيم ميشوند و مبناي اين تقسيم‌بندي اين است كه متغيرهاي كمي مقادير مختلف به خود مي‌گيرند و متغيرهاي كيفي حالات مختلف به خود مي‌گيرند
مثال: سن يك متغير كمي است و جنس يك متغير كيفي
متغيرهاي كمي خود به دو دسته تقسيم ميشوند
1- كمي گسسته: بين دو عدد اعشار نمي‌گيرد مانند تعداد فرزندان
2- كمي پيوسته: بين دو عدد بي‌نهايت عدد و اعشار مي‌تواند قرار گيرد مثل قد بين 175 و 180 سانتي‌متر متغيرهاي كيفي نيز به 2 دسته تقسيم ميشوند:

1- كيفي اسمي: برتري ترتيبي بين حالات مختلف متغير وجود ندارد مثل جنس يا شغل
2-كيفي رتبه‌اي: برتري ترتيبي بين حالات مختلف متغير وجود دارد مانند میزان تماشای برنامه های تلویزیونی با ميزان تحصيلات.

مقياسهاي اندازه‌گيري متغيرها:
گاهي در هنگام ثبت متغيرها يا در موقع تحليل آماري كمي بودن متغير براي پژوهشگر مطلوب نبوده و او مايل است متغير مربوطه را به مقياسي درآورد كه تعداد كمتري مقدار يا حالت بپذيرد مثلاً تبديل متغير سن به گروههاي سني يك مثال معمول است
به طور كلي براي متغيرها چهارنوع مقياس مختلف تعريف شده است كه عبارتند از:
1-مقياس نسبتي: داراي صفر واقعي هستند و فاصله‌ها مساويند مثل قد، وزن
2-مقياس فاصله‌اي: داراي صفر قراردادي هستند و فاصله‌ها كاملاً قراردادي ميشوند مثل درجه حرارت
3- مقياس ترتيبي: در اين مقياس ترتيب مقادير قابل مشاهده است مثلاً وزن از كم به زياد
4- مقياس اسمي: در اين مقياس نسبت مقادير به هم، فواصل مقادير و ترتيب آنها، هيچكدام مشخص نيست و هيچكدام به هم برتري ندارند و فقط كد يا شماره‌اي به آنها تعلق يافته است مثل كد 5
نكته: فقط2 مقياس رتبه‌اي و اسمي در ثبت متغيرهاي كيفي استفاده ميشوند
در مطالعات تحليلي يك جنبه ديگر متغيرها نيز بايد در نظر گرفته شود و آن مستقل يا وابسته بودن آنهاست.
متغير مستقل يا علت: تغييرات آن تابع تغييرات متغير ديگر نمي‌باشد
متغير وابسته يا معلول: تغييرات آن تابع تغييرات متغير ديگري است
مثال: بررسي ارتباط استعمال دخانيات و ابتلا به سرطان ريه» در اين عنوان استعمال دخانيات متغير مستقل و سرطان ريه متغير وابسته است.
متغيرهاي مخدوش‌كننده: متغيرهايي هستند كه با علت و معلول هر دو در ارتباط هستند و بر روي هريك از آنها تأثير ميگذارند مثلاً فرض كنيم كه محققي مي‌خواهد نقش سيگار را بر روي بيماريهاي قلبي و عروقي مطالعه كند يكي از متغيرهاي مخدوش‌كننده در اين ميان استرس مي‌باشد كه هم مي‌تواند باعث بيماري قلبي شود و هم بر روي مصرف بيشتر سيگار اثر بگذارد.
در مطالعات تحليلي شناخت تمام متغيرهاي مخدوش‌كننده از اهميت بسيار زيادي برخوردار است زيرا اگر اثر اين متغيرها بر نتيجه مطالعه در مرحله نمونه‌گيري يا تحليل آماري خنثي نشود نتايج حاصله قابل اطمينان نخواهد بود.
متغيرهاي زمينه‌اي: متغيرهاي مربوطه به خصوصيات فردي جمعيت نمونه را متغير زمينه‌اي مي‌گويند اين متغيرها معمولاً در تمام مطالعات ثبت مي‌شوند مانند سن، جنس، شغل، تحصيلات و وضعيت تأهل در برخي مطالعات اين متغيرها نقش متغير مستقل را بازي مي‌كنند.

متدولوژي تحقيق:
در اين بخش نوع مطالعه (توصيفي يا تحليلي)، جامعه موردنظر كه تحقيق بر روي آنها صورت مي‌گيرد را ذكر مي‌كنيم در اين مرحله بهتر است با كمك مشاور آمار يا مشاور روش تحقيق آگاه به تجزيه و تحليل داده‌ها حجم نمونه و آناليزهاي آماري را مشخص كنيم و لازم نيست فرد مهارت لازم در اين زمينه را داشته باشد.
مدت زمان لازم براي اجراي طرح:
در اين قسمت زمان لازم براي اجراي طرح بايد ذكر شده و نوع و تاريخ فعاليتهاي انجام شده را در خصوص انجام طرح در جدولي زماني به نام جدول گانت كه در فرمهاي پروپوزال وجود دارد مشخص خواهيم كرد.

- نکات مهم

1-پروپوزال را با موضوع شروع نكنيد، بلكه عنوان را در روي جلد بياوريد و بعد متن پروپوزال را بنويسيد

2- اين نكات را در مورد انتخاب و نگارش تيتر پروژه رعايت كنيد :

الف ) سعي كنيد موضوع روشن و ساده باشد. از خوشگل كردن عنوان تحقيق خودداري كنيد !

ب ) عنوان پروژه را به صورت خلاصه اي فشرده از آن چه در ذهن داريد در نظر بگيريد. سعي كنيد با همان يك جمله عنوان پروژه بتوانيد چارچوب كلي تحقيق و هدف هايتان را به خواننده منتقل كنيد. عنوان كار شما بايد كاملاً مشخص كند كه شما مي خواهيد چه چيز را و در چه شرايطي مطالعه كنيد.

پ ) در جمله بندي عنوان پروژه دقت كنيد تا چيدمان آن طوري باشد كه آن چه اصل موضوع تحقيق شماست از فرع آن قابل تشخيص باشد.

ت ) سعي كنيد كلمات اضافي را از عنوان پروژه حذف كنيد . دو مثال زير در واقع يكي هستند ، اما شماره 2 مقبوليت بيشتري دارد :

1- The Systematic Development which has occurred during last 50 years and has Changed the face of Southeast Asia

2- Changes and Development in Southeast Asia

3- در مورد (1)هدف هايي كه از تحقيق داريد و (2) ابژه اي كه براي مطالعه انتخاب كرده ايد (Objectives) حتماً دقت كنيد كه در رابطه كامل با هم باشند و در نگارش پروپوزال سعي كنيد كه اين رابطه را به خوبي نمايش دهید. منظور اين است كه مثلاً اگر هدفي كه مي خواهيد به آن برسيد ، نامناسب بودن عروسك هاي باربي براي تربيت دختران هست ، انتخاب ابژه اي مانند جامعه دختران 15 ساله ساكن منطقه 20 تهران ، نا مناسب و نامربوط به نظر مي رسد. توجه داشته باشيد كه بهترين ابژه را براي رسيدن به هدفتان انتخاب كنيد.

4- در زمينه چگونگي انتخاب روش تحقيق نيز ، وضع به همين ترتيب است. سعي كنيد مناسب ترين ، عملي ترين ، علمي ترين و هم خوان ترين روش را براي پژوهش مورد نظرتان انتخاب كنيد.

5- پروپوزال را تميز و با بخش بندي مناسب تحويل دهيد. سعي كنيد مرز بين عنوان ها مشخص باشد و مطالب را بر روي 1 روي كاغذ A4 تايپ كنيد.

6- حجم پروپوزال می بایست برای دوره های کارشناسی ارشد حداقل 5 صفحه و برای دکتری حداقل 8 صفحه باشد. در این میان حداقل یک صفحه به ادبیات تحقیق و حداقل یک صفحه به منابع تحقیق اختصاص دهید. سعی کنید از منابع جدید و به روز استفاده نمایید و همه ی منابع پروژه فارسی زبان نباشند. هم چنین توجه بفرمایید فونت استاندارد برای پروپوزالTimes and NewRomans با سایز 12 است.

7- از نوشتن موارد اضافه در پروپوزال ، مثل عريضه نويسي براي استاد راهنما و غيره ، جداً خود داري كنيد. از توضيح اضافه هم پرهيز كنيد.

8- در مورد نگارش انگليسي ، حتماً درباره متن پروپوزال با يك مترجم و يا كسي كه انگليسي ادبي را به خوبي مي داند مشورت كنيد. متن پروپوزال می بایست به لحاظ علمی و ادبی هیچ غلطی نداشته باشد.

9- پروپوزال را جدي بگيريد! سنجش علمي شما در واقع فقط از طريق پروپوزال ميسر است . پس تمام تلاش و دانش خود را براي تنظيم آن به كار بگيريد.

اشکالات عمده در پروپوزال نویسی

در ادامه بحث پروپوزال هاي پژوهشي، در اين جا به برخي اشكالات شايع پروپوزال ها مي پردازيم.
علم و دانش كافي هميشه منجر به پروپوزال هاي قوي نميشود. از يك سو با پروپوزال هايي مواجه ميشويم كه اگر چه ضعيف نوشته شده اند، به دليل اينكه از پشتوانه علمي قوي اي برخوردارند و محقق اصلي شان هم شناخته شده و با سابقه ميباشد ميتوانند بودجه بگيرند. از سوي ديگر پروپوزال هايي كه پايه علمي نادرستي داشته باشند، به ندرت بودجه ميگيرند. بين اين دو حد، گروهي از پروپوزال ها قرار ميگيرند كه اساس علمي صحيحي دارند و محقق اصلي هم از دانش كافي برخوردار است. برخي از اين پروپوزال ها بودجه ميگيرند و برخي ديگر خير. اين گروه از پروپوزال ها در واقع در منطقه خاكستري از طيف پروپوزال ها قرار ميگيرند و بدون شك چنين پروپوزال هايي اگر بهتر نوشته شوند، نمره اولويت بهتري خواهند گرفت.

چند مورد از شايعترين ضعف هاي پروپوزال ها عبارتند از:
- فقدان ايده هاي نوين و بديع
- مبهم و سطحي بودن طرح پژوهشي و عدم تمركز بر يك موضوع خاص
- عدم آگاهي از تحقيقات انتشار يافته مرتبط
- فقدان تجربه كافي در زمينه ضروريات متدولوژي
- عدم قطعيت در رابطه با جهت گيري تحقيقات بعدي
- فقدان توجيه علمي قابل قبول
- تفصيل ناكافي طرح تجربي
- حجم بالاي كار در حد غيرواقع بينانه

- جامع و مانع بودن عنوان تحقیق(بار معنایی لغات را فراموش نکنید.

- برگردان صحیح عنوان به لاتین(توجه به بار معنایی لغات)

-عدم استفاده از کلمات الگوی بهینه - مناسب-جامع-الگوی سیستمی-بررسی-شناسایی..

-یافتن فرضیه های تحقیق از دل ادبیات تحقیق

-ترسیم دقیق چارچوب حرکتی و مرز واژه ها و پیش فرض ها

-توجه به مطالب درج شده در بخش اهمیت و ضرورت تحقیق ( در این بخش باید به فواید انجام تحقیق و اینکه این کار چه مشکلی از جامعه را حل خواهد کرد بپردازید.اگر این تحقیق انجام نشود چه اتفاقی می افتد.اینها دغدغه شماست)

-در بحث بیان مساله تنها باید به این اشاره کنید که در این زمینه خاص مورد نظر شما تا به حال چه کارهایی انجام شده ...چه کارهایی انجام نشده و شما می خواهید کدام یک از این کارهای انجام نشده را انجام دهید.

-پیشینه تحقیق را با ضرورت انجام تحقیق و بیان مساله قاطی نکنید.در پیشینه باید یک بک گراند از موضوع شما به دنیا بگوید.پیشینه را از ژورنالها و مجلات بیابید.اطلاعات به روز...پیشینه فرست کارهای انجام شده نیست.از دل فهرست کارها در می آید.

-انتهای ادبیات تحقیق حتما جمع بندی کنید.فراموش نکنید باید اول ادبیات را بررسی کنید بعد به فرضیه برسید

- توجه داشته باشید عبارت : " تاکنون موردی یافت نشده..." جنبه نوآوری در تحقیق نیست.این عبارت را هرگز به کار نبرید.نوآوری شما باید در روش تحقیق و یا خروجی های شما باشد.توصیف فرایند اجرا نیز نوآوری نیست. .

-عنوان تحقیق با هدف کلی فرق دارد.هدف از جنس مقصد است نه وسیله.مثلا در عنوان الگوی مصرف سوخت هدف کلی رفع مشکلات آلودگی هواست نه طراحی الگو و...

-اگر مدل ارائه می دهید حتما باید فرضیه داشته باشید.اصلا مدل خودش فرضیه است.منتها فرضیه ای که در پایان کار به آن می رسید.پس نگویید این تحقیق فرضیه ندارد.

-سوالات تحقیق روشن و همخوان با موضوع تحقیق باشند.

دیگه تقریبا از این جا خیلی خلاصه و اشاره ای صحبت شد و تقریبا می تونم بگم چندان قابل استفاده نبود.مطالبی در مورد وضعیت طرح سوال تحقیق و روش تحقیق و تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی و...

نتیجه گیری

تمامي موارد ذكر شده در فوق ميتوانند ناشي از عدم آمادگي محقق باشند؛ با اين وجود معمولا پيامد نگارش سرهم بندي شده و غير دقيق ميباشند. "ايده هاي جديد" معمولا در آخرين همايش ها مطرح ميشوند و به ندرت پيش مي آيد كه حقيقتا بديع باشند. مقالات انتشار يافته در سطح وسيعي در دسترس هستند و عدم آگاهي از تحقيقات چاپ شده مرتبط، غالبا به معناي قصور در مراجعه به آنهاست. فقدان تجربه كافي در زمينه ضروريات متدولوژي را ميتوان با بهره گيري خلاقانه از همكاران و مشاوران مرتفع ساخت. اين يك اصل اساسي در پژوهش و نير در دريافت بودجه طرح هاي تحقيقاتي ميباشد. نقص در رويكرد تجربي نشانگر نارسايي در برقراري ارتباط، عدم استفاده از مشاورين، يا عدم بازنگري پروپوزال توسط يك همكار قبل از ارائه آن ميباشد.
شايد شايعترين ضعف طرح هاي تحقيقاتي كه از پايه علمي قوي برخوردارند اما خوب نوشته نشده اند، نقص در مشخص كردن و آزمودن فرضيات مهم است. اين نقص معمولا منجر بدين انتقاد ميشود كه "طرح تحقيقاتي بر موضوع مشخصي تمركز نيافته و مبهم است". فرضيات در واقع بيان ايده هاي جديد هستند. تحقيقي كه در قالب فرضيات يا آزمون فرضيات ديگر قابل بيان نباشد، چيزي جز تمرين جمع آوري داده ها نيست و نميتواند از لحاظ آماري مورد ارزيابي قرار گيرد. يك فرضيه ارزشمند را ميتوان به صورت مستقيم مورد آزمون قرار داد يا استنتاجات و پيش بيني هاي برگرفته شده از آن را مورد آزمون قرار داد. فرضيات غيرقابل آزمون زمان و نيرو را به هدر ميدهند. ليست كردن فرضيات متعدد نيز نشان از عدم تمركز ميدهد. بهترين حالت آن است كه به يك فرضيه مهم پرداخته شود . .
نوشتن چنين عباراتي كه ما اميدواريم فلان كار را بكنيم نشانه ضعف است. ممكن است چنين جمله اي صادقانه نوشته شده باشد اما نشانه ضعف در فوت و فن هاي دريافت بودجه است زيرا چنين عبارتي جاي شك باقي ميگذارد كه آيا آنچه ذكر شده به دست خواهد آمد يا نه. يك نگراني اصلي بازبيني كننده پروپوزال شما اين است كه اگر قسمتي از پروپوزال درست پيش نرود، محقق اصلي چه به جاي خواهد گذاشت. .
مجددا تاكيد ميكنيم كه پروپوزالي قوي است كه در آن فرضيه اي مشخص تعيين شده باشد، با يك مدل تئوري جامع مرتبط باشد و آزمون هاي تجربي پيشنهاد شده واقعا قادر به تست كردن آن باشد.

منابع
روش تحقیق، غلامرضا رحیمی، قادر وظیفه دمیرچی، انتشارات دانشگاه ازاد، 1391

1. روش‌شناسي پژوهش‌هاي كاربردي ،ملك افضلي حسين، مجدزاده سيدرضا، فتوحي اكبر، توكلي سامان و ساير همكاران (1383) در علوم پزشكي، انتشارات علوم پزشكي تهران، تهران

يوسفي. محمدحسين، « چگونه يك پيش طرح پژوهشي بنويسيم؟

2. روش تحقیق کیفی، کاترین مارشال، گرچن ب، راس من، 1377، ترجمه علی پارسائیان، سید محمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‏های فرهنگی،

3. در علوم رفتاری، عباس بازرگان هرندی، زهره سرمد، الهه حجازیناشر: آگه - 18 شهريور، 1387

4. روش تحقیق (پروپوزال و پایان نامه نویسی)،سیده سکینه ساداتی، سیدعباس ساداتی ناشر: توسعه علوم - 29 مهر1385

راهنمای تدوین طرح تحقیق (پروپوزال نویسی) : رضا صفری شالی ناشر: موسسه بین المللی پژوهشی فرهنگی هنری جامعه و فرهنگ - 17 ارديبهشت

5. Ogden TE, Goldberg IA. Research Proposals: A Guide to Success, 3rd ed. NY: Academic Press, 2002

پروپوزال و اشکالات عمده در پروپوزال نویسی

مطالب مشابه :

پروپوزال نویسی

آموزش پروپوزال نویسی

پروپوزال و اشکالات عمده در پروپوزال نویسی

آموزش پروپوزال نویسی(قسمت اول)

آموزش پروپوزال نویسی - نحوه نگارش پروپوزال 1

نحوه نگارش پروپوزال

پروپوزال نویسی

آموزش پروپوزال نویسی - نحوه نگارش پروپوزال 2