نمايشگاه طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي در نگارخانه مهتاب
ديدار از نمايشگاه طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي در نگارخانه مهتاب
جلوه گري طرح هاي سنتي در لا به لاي رنگ ها
رويا بختياري
اين روزها تالار نگارخانه مهتاب فرهنگسراي كار ميزبان آثار تعدادي از كارشناسان طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي است كه حاصل پايان نامه هاي خود در زمينه هاي يادشده را در معرض ديد عموم علاقه مندان قرار داده اند. اين نمايشگاه، يكي از برنامه هاي هفتمين جشنواره فرهنگي تابستان تهران محسوب مي شود كه امسال با شعار« سادگي را مشق تابستان كنيم.» توسط سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران درحال برگزاري است.در اين نمايشگاه، آثاري از نسرين فروغي آذر، بهناز شامقازاني، ملاحت شادپور، ساره شهيديان و الهام حسام به نمايش گذاشته شده است.
***
ديدن انواع پارچه ها و لباس هاي رنگارنگ در طرح ها و نقش هاي مختلف، هر تازه واردي را در لحظه هاي ابتداي ورود به تالار نگارخانه مهتاب فرهنگسراي كار را به سر ذوق مي آورد. بخشي از پارچه ها روي زمين چيده شده و بر ديوارهاي نگارخانه هم انواع لباس ها با طرح هاي سنتي نصب و آويزان است. بازديد كننده ها هم اغلب خانم ها هستند كه رنگ ها و جنس پارچه ها و لباس ها را تماشا و وارسي مي كنند. «ملاحت شادپور» كه پايان نامه اجرايي خود با عنوان « استفاده از چادر شب مازندران» را در اين نمايشگاه در معرض ديد علاقه مندان قرار داده است، در گوشه اي از سالن براي بازديدكنندگان درباره رشته طراحي پارچه و لباس توضيح مي دهد:« رشته طراحي پارچه و لباس هاي سنتي، حوزه کاملا ذوقی و هنری است. دانش‌آموزانی که این رشته را انتخاب می‌کنند چه بخواهند چه نخواهند باید اهل حوصله و آشنا به شرایط اجتماعی و روحیات و ارزش‌های اعتقادی مردم ایران باشند.»
يكي از بازديدكنندگان سوالي درباره خصوصيات و جايگاه رشته طراحي پارچه و لباس در ايران مي پرسد و شادپور در پاسخ مي گويد:« در طراحی پارچه، خصوصیات اقلیمی، آداب و رسوم و باورهای مردم در رنگ‌ها و طرح و اشکال مختلف تأثیر گذار است. همچنين ارتباط این رشته با صنعت نساجی، که بعد از نفت، از صنایع مهم و اشتغال‌زای کشورمان محسوب مي شود، جايگاه آن را به مراتب بالاتر برده است.»
بخش وسيعي از فضاي نگارخانه به نمايش لباس هايي با طرح هاي سنتي اختصاص يافته و استقبال بازديدكنندگان هم اغلب از بخش است.
«نوش آفرين بهرامي» از اهالي محله هاشمي كه به همراه دخترش براي بازديد از نمايشگاه آمده اند، درباره پارچه ها و لباس هاي ارائه شده در نمايشگاه مي گويد:« اين طرح ها با همه زيبايي هايي كه دارند، متاًسفانه به مرور از بازار حذف مي شوند و اكنون تماشاي آن ها در اين نمايشگاه، بيشتر يادآور ديدن اشياي قديمي در موزه هاست.»
«زينب ياراحمدي» از ساكنان خيابان دامپزشكي كه يكي از لباس هاي طرح سنتي را پوشيده است، هم نظر مشابهي دارد:«من به اين نوع لباس ها علاقه دارم و اغلب خودم آن ها را مي دوزم، اما مي دانم اين موضوع همگاني نيست و خيلي ها فرصت اين كار را ندارند و اگر هم بخواهند از بازار تهيه كنند، اين نوع لباس ها به راحتي در دسترس نيست.»
هر يك از شركت كنندگان در نمايشگاه، سعي مي كنند در مقابل پرسش هاي بازديدكنندگان توضيحات لازم را داشته باشند و براي همين، اغلب به معرفي رشته طراحي پارچه و لباس مي پردازند.
«ساره شهيديان» كه با پايان نامه اجرايي خود با عنوان« بررسي نقوش حيوانات اساطيري ايران باستان در طراحي لباس» در نمايشگاه حضور دارد مي گويد:« این رشته از هنر ارتباط تنگاتنگی با صنعت نساجی دارد. طراحان پارچه پس از آموزش های لازم در مراکز آموزش عالی، فعالیت خود را در کارخانه هاي نساجی آغاز کرده و برای انواع منسوجات مورد استفاده از قبیل پارچه های پرده ای، رومبلی، پارچه های لباسی و غیره، طرح می دهند.»
او در توضيح بيشتر موضوع مي افزايد« از طرفی این رشته ارتباط نزدیکی با رشته معماری داخلی دارد و طراحان پارچه باید قادر به طراحی منسوجات مورد استفاده در فضاهای مختلفی از قبیل فضای خانه، محیط های اداری و تفریحی باشند.»
به گفته شهيديان، طراحی لباس شاخه های مختلفی دارد و طراحان این رشته قابلیت های زیادی از قبیل طراحی لباس برای سینما و تئاتر، طراحی مد، و طراحی لباس برای گروه های مختلف سنی را دارند.
دختران جوان هم در ميان بازديدكنندگان حضور دارند كه اغلب سوال هايي درباره زمینه‌ها و مشاغلی که فارغ‌التحصیلان رشته طراحي پارچه و لباس می توانند در آن ها مشغول بکار شوند، از كارشناسان شركت كننده در نمايشگاه مي پرسند.
« الهام حسام»، يكي از شركت كننده ها در نمايشگاه كه چندي پيش دانشجوي اين رشته بوده است، در اين باره براي دختران جوان توضيح مي دهد و مي گويد:« ارائه خدمات مشاوره‌ای به نهادها، کارخانه ها، مؤسسه هاي آموزشی و تولیدی و... ، در زمینه طراحی لباس مناسب برای عملکرد خاص مورد نظر آن ها، كار در مؤسسه هاي تولید و دوخت لباس، کارگاه ها و کارخانه‌های نساجی دولتی و خصوصی که با کار بافت و چاپ پارچه اشتغال دارند. ( به عنوان طراح) ، تأسیس کارگاه های بافت و چاپ پارچه (اعم از مفرح و تزئینی) و دوخت لباس، مشاوره تدریس و کار پژوهشی در نهادهای دولتی و خصوصی مانند سازمان صنایع دستی ایران، اداره کل هنرهای سنتی اسلامی، موزه‌های مختلف، هنرستان های هنری و... در زمینه لباس و پارچه بخش هايي از ظرفيت هاي اين رشته در بازار كار ايران است.»
ميزان خلاقيت و نوآوري تعيين كننده است
بهناز شامقازاني، ليسانس طراحي لباس دارد و در نمايشگاه نگارخانه مهتاب با پايان نامه اجرايي خود با عنوان« سير تحول فرهنگ و پوشاك ارامنه» شركت كرده است. او مي گويد:« ويژگي اصلي اين نمايشگاه ارائه طرح هاي نو توسط كارشناسان اين رشته است كه اغلب براي نخستين بار در اين محل به نمايش عمومي در آمده است.» شامقازاني درباره كيفيت نوآوري ها هم مي گويد:« اغلب فعالان اين رشته، يك سري تئوري ها را در مراكز علمي ياد گرفته اند و آن چه اكنون مي تواند كارهاي آن ها متمايز كند، ميزان خلاقيت و نوآوري است كه به نظرم آثار ارائه شده در اين نمايشگاه از خلاقيت لازم برخوردارند .و همين امتياز اين نمايشگاه است.»
فعاليت هاي تحقيقي نياز به حمايت دارد
نسرين فروغي آذر، كارشناس طراحي و دوخت است و در نمايشگاه اخير با مجموعه اي از كارهايش با عنوان« بررسي درخت زندگي و استفاده از درخت نخل در طراحي پارچه و لباس» شركت كرده است. او درباره جايگاه اين نوع كارها مي گويد:« فعاليت هايي كه با تكيه بر كارهاي تحقيقي و پژوهشي انجام مي شود، نياز به حمايت هاي مادي و معنوي از طرف نهادهاي مربوطه دارد تا از كيفيت لازم برخوردار باشد.» فروغي آذر در خصوص كارهاي خودش هم مي گويد:« اكثر كارهاي من زمينه تحقيقي و پژوهشي دارد و چون نياز به مطالعات گسترده دراين درباره داشتم، بارها روند اجراي آن ها متوقف شد كه اميدوارم اين محدوديت ها برطرف شود.»
تکنیک رنگ آمیزی پارچه های ساتن
این پارچه در سمت رو براق و در پشت پارچه مات است. علت برق افتادگی آن به دلیل نوع بافتی است که به همین نام ( ساتن – ساتین ) انجام مي شود.
پارچه ساتن به دلیل بافت خاصی که دارد ، دارای سایه های خاص است وبه همین دلیل بهترین روش برای نمایش جنسیت ساتن رنگ آمیزی از روی مدل وپارچه واقعی نتیجه بهتری خواهد داد .بهترین ومناسب ترین ابزار رنگ آمیزی استفاده از آبرنگ و اکولین وبه طور کلی مواد رنگ آمیزی مایع یا خیس است .اکولین یا مرکب های رنگی به دلیل ایجاد شفافیت جلوه زیباتری را به طرح می دهد . (سرعت در رنگ آمیزی با اکولین بسیار مهم است، چون به سرعت خشک و جذب کاغذ می شود و همین دلیل باعث ایجاد محدوده بین درجه هاي رنگ می کند وکیفیت کار راپایین می آورد.)
روش اجرا :
در این شیوه برای نمایش نور از سفیدی کاغذ استفاده می کنیم و ابتدا باید زمینه کار را با آب ، مرطوب کرده و از رقیق ترین درجه رنگ شروع می کنیم واز همان ابتدا محل های نور و براق در پارچه را سفید باقی می گذاریم ومرحله به مرحله سایه ها را نمایش می دهیم. دقت کنید که در ساتن انعکاس نور به شكل موج ها یی در پارچه و شکست نور به شكل حرکاتی شبیه رعد و برق خود را نشان می دهد که لازم است از سفیدی کاغذ تا درجه هاي ملایم از رنگ و به آخرین و خالص ترین درجه از رنگ برسیم . در برخی از رنگ های خاص مانند ساتن های قرمز، سورمه ای، سبز و رنگ های تیره برای ایجاد سایه ها می توان از رنگ سیاه در ترکیب آن اضافه کرده وتیرگی ها را نشان داد و سپس در آخرین مرحله قلم گیری كرد. باید دقت كرد که در مراحل و درجه هاي سایه روشن ها محدوده ایجاد نشود و فضای یکدست ساخته شود.
ساتن نقش دار:
دراین نوع پارچه نقش ها به شكل سطوح براق تر یا مات تر از زمینه دیده می شوند. یا از نوع بافت دیگری مانند تافته یا سرژه و ... بکار گرفته می شود .
نقوش طرح لباس در قسمت هايي که روشن تر است به شكل تیره تر و دربخش هایی که تیره تر است نقوش پارچه از درجه روشن تر استفاده می شود که این روش طرح را زیباتر نشان می دهد .
تکنیک های رنگ آمیزی پارچه حریر
پارچه های نازک شیشه ای را به 2 فرم لخت وکاملا خشک می توان دید. مانند انواع حریر ها و ارگانزا ها.
بطور کلی در تمام پارچه های نازک باید دقت كرد، چون ممکن است بخشی از لباس مستقیما برروی بدن قرار بگیرد که دراین حالت ابتدا پس از اجرای رنگ پوست به طورکامل ، شروع به جنسیت سازی پارچه می شود . در بخشی دیگر از لباس های حریر ونازک که نیاز به آستر لباس است، پارچه آستر را که معمولا تنگ تر وگاهی کوتاه تر از لباس اصلی دارد، با رعایت فرم آن، بايد رنگ زد و پس از آن به طراحی پارچه حریر باید پرداخت .دراین نوع پارچه لطافت ، ظرافت یا خشکی پارچه بسیار اهمیت دارد كه با انواع ابزار رنگ آمیزی مانند مداد رنگ و آبرنگ و اکولین قابل اجرا ست .رنگ آمیزی از رقیق ترین یا کم رنگ ترین لایه از رنگ شروع شده وبه حالت ها، فرم ها و چین وشکن ها ازدرجات تیره تر با رعایت تونالیته یکدست و به قلم گیری نهایی ختم می شود.
مطالب مشابه :
تکنیک های رنگ آمیزی
پارچه های نازک شیشه ای را به دو فرم لخت وکاملا خشک می توان دید مانند انواع حریر انواع لباس
نمايشگاه طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي در نگارخانه مهتاب
بخشي از پارچه ها روي زمين چيده شده و بر ديوارهاي نگارخانه هم انواع لباس مانند انواع حریر
لباس بندری-پوشش زنان جنوب(بندر و قشم)
در بندرعباس و نواحی مرکزی مانند کنگ بر لباس از انواع و اقسام حریر و یا
لباس زنان بختیاری
لباس زنان لچک زنان بختیاری انواع گوناگون روسری بلند از پارچه ی نازک حریر مانند به
آموزش تکنیک های رنگ آمیزی
یک طراح لباس جهت حریر – مخمل پس از انتقال طرح بر روی سطح مناسب اّبرنگ مانند انواع
لباس‌های قوم لوط !
انواع لباس حریر، لباس شهرت، باز گذاشتن دکمه‌های پیراهن و غیره تماما همان‌هایی هستند
آشنایی با انواع جنسیت ونقوش پارچه
یک طراح لباس جهت حریر – مخمل پس از انتقال طرح بر روی سطح مناسب اّبرنگ مانند انواع مقوای
معرفی بهترین لباس از دید قرآن
آنان که لباس تقوی بر تن کردند در آخرت عریان نمی مانند . لباس نازک از حریر و انواع لباس
چگونه بپوشیم
دانستني هاي لباس ابریشمی و ) انواع حریر(ملانژ و شلوغ و پانچو مانند دارند که فقط حکم
برچسب :
انواع لباس حریر مانند