آشنایی با کرم زباله خوار آیزینیا فوتیدا و کود حاصل از این کرم

Eisenia Foetida

خداوند بیش از 3000 نوع کرم خاکی آفریده است که چند نوع آن با مابقی تفاوت دارد، مابقی با تولید مثل سالی یک بار، مبادرت به شخم زدن و جابجایی خاک می‏کنند و لیکن چند نوع معدود دیگر با ویژگی خاصی نجات دهنده محیط زیست انسان‏ها و تامین کننده غذای سالم آنها هستند، یکی از این‌ها، کرم خاکی آیزینیا فوتیدا Eisenia Foetida است که در زبان فارسی به کرم قرمز خاکی حلقوی بارانی و در سطح بین‏المللی به کرم قرمز کالیفرنیاییRed Worm California معروف است.

بقیه در ادامه مطلب

آشنایی با کرم Eisenia Foetida

این کرم با تولید مثل هر هفته، با ویژگی داشتن 70 درصد پروتئین در مقایسه با 22 درصد پروتئین گوشت قرمز یعنی بیش از سه برابر و همچنین دارای امگا 3 یکی از مخلوقات نادر خداوند از لحاظ مواد غذایی می‌باشد.علاوه بر این فضولات این کرم کودی بنام کرمی‌کمپوست با خواص منحصر بفردی است که در ادامه خواص آن ارائه خواهد شد. این کرم در سال 1942 میلادی شناسایی شده است و از سال 1979 میلادی با آن کسب و کار می‏شود.

مشخصات فیزیکی:

قرمز مایل به قهوه‌ای	رنگ
1.5cm – 4.5 cm	طول
0.5gr – 2.1gr	وزن
3 تا 6 سال	دوره زندگی

زیستگاه اصلی:

کرم‌ها قادر به تحمل دما و یا گرمای زیاد و یا کم نیستند، بطوریکه در سرمای زیر نقطه یخبندان در طی چند ساعت همگی آنها از بین می‌روند. همینطور بیشتر آنها در صورتیکه حرارت محیط بمدت چند روز به بیش از 25 درجه سانتی‌گراد برسد قادر به ادامه زندگی نخواهند بود و معمولاً برای مقابله با حرارت‌های نامتناسب به دالان‌های زیر زمینی خود پناه می‌برند.

شرایط آب و هوایی فصول مختلف در واکنش عمودی و افقی کرم‌های خاکی دخالت مستقیم داشته و نه تنها در یک دوره سالیانه بلکه در طول شبانه روز نیز تعداد فعالیت و حرکت عمودی و افقی آنها اختلافات زیادی از خود نشان می‌دهند. به طوری که در طول شبانه روز هنگام طلوع و غروب آفتاب فعالیت کرم‌ها در سطح خاک بیشتر می‌شود و به همین ترتیب در فصولی که آب و هوا تعادل بیشتری دارند، تعداد و جمعیت کرم‌های خاکی در سطح افزایش یافته و در مقابل در فصولی که شرایط نامناسب می‌شود این جانوران دوره‌های سکون اختیاری برای خود انتخاب می‌کنند(نمودار اقلیمی).

همانطور که در نمودار مشخص شده است در ماه‌های دی و بهمن و ماه‌های تیر تا شهریور کرم‌ها عمق بیشتری را برای زندگی خود انتخاب می‌نمایند.

مصارف کرم:در سایر کشورها از این کرم بدلیل داشتن پروتئین 70 درصدی در موارد زیر استفاده می‏شود:

1. مصرف پروتئینی انسانی:در سایر کشورها از جمله در کشور آمریکا غذای مصرفی مردم است همانند انواع کنسرو جهت سالاد، غذاهای پختنی، انواع نوشیدنی و ... به عنوان مثال از گرانترین غذاهای فروشگاه‌های زنجیره‏ای مک دونالد می‌باشد[1]، با توجه به فرهنگ ما استفاده از آن هدف نمی‏باشد. (خود کرم به عنوان پروتئین)

2. مصرف پروتئینی حیوانی:با توجه به ازدیاد جمعیت و نیاز مردم به مواد پروتئینی سالم، تولید و پرورش دام، طیور و آبزیان، نقش اساسی در تامین نیازهای مردم و تقویت بنیه اقتصادی روستاییان و کشاورزان را دارد.در این میان تغذیه دام، طیور و آبزیان با کرم خاکی به عنوان ماده غذایی دارای پروتئین زیاد باعث افزایش کیفیت محصولات شده و نیاز کشور به واردات محصولاتی چون دان مرغ، انواع مکمل‌های غذایی دام و آرد ماهی را کاهش می‌دهد. از این گونه برای اولین بار در قرن 18میلادی برای تغذیه دام و طیور استفاده شد.امروزه در تغذیه مرحله لاروی آبزیان، تمایل به استفاده از غذای زنده وجود دارد، زیرا در بسیاری از موارد، دانش بشری هنوز قادر به تامین مصنوعی کلیه نیازهای غذایی لارو نبوده و پوشش این نیاز با غذای زنده راه حل مطلوب و مطمئنی است.مهمترین غذای زنده مصرفی کرم‌خاکی است که درصد پروتئین آن بیش از سایر گونه‌هاست و علاوه بر آن دارای امگا3 نیز می‌باشد.استفاده از این گونه به جای محصولات جانبی علاوه بر افزایش درصد رشد و کیفیت گوشت، از نظر اقتصادی نیز به‌صرفه‌تر است و تولید آن نیاز کشور به واردات محصولات فوق را که از زمان هجوم شانه دار ژله‌ای به دریای خزر و کاهش کیلکا به عنوان ماده اصلی آرد ماهی و افزایش قیمت آرد ماهی و واردات آن را به همراه داشته است، کاهش می دهد[2].

3. به عنوان مواد اولیه در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی:همانطور که قبلا هم گفته شد این کرم به دلیل داشتن پروتئین و امگا3 فراوان به عنوان یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده محصولات آرایشی و بهداشتی می‌باشد.در سال 1985 شرکت DOVE برای اولین بار استفاده از این کرم را در محصولات خود آغاز نمود و اولین سری محصولات خود با عنوان جوان کنند‌گان پوست در سال 1987 به بازار عرضه نمود، اما هم اکنون بیشتر شرکتهای پیشتاز در این صنعت با تولید انواع شامپو، صابون، کرم، انواع پودرهای روشن کننده و تقویتی و ... استمرار به تولید با این کرم را در دستور کار خود قرار داده اند. در این بین می‌توان به محصول شرکتFace-Lift با نام تجاری G2G اشاره نمود که یکی از گران قیمت‌ترین محصولات آرایشی جهان می‌باشد.

4. به عنوان مواد اولیه در تولید دارو:از جمله یکی از مهمترین مصارف جدید این کرم که به کمک صنعت داروسازی و پزشکی آمده تولید محصولات دارویی و پزشکی می باشد، که داروهای مکمل غذایی، انواع آرامش بخش‌ها، داروهای ضد سرطان را شامل می‌شود.

فضولات کرم:این کرم، در روز بیش از وزن خود غذا می‏خورد و 60 تا 90 درصد آن را به فضولاتی به نام کود کرمی‌کمپوست تبدیل می‏کند و این کود دارای حداقل 5 خاصیت زیر است:

1. بی بو است.

2. مانع از ایجاد علف هرز می‏شود.

3. استفاده از این نوع کود، کیفیت محصولات کشاورزی را نسبت به کود شیمیایی عملاً‌ حدود 50 درصد و کمیت (تعداد در واحد سطح) آنها را نیز چیزی در حدود 20 تا 70 درصد افزایش می‏دهد، و به علاوه مشکلات مربوط به باقی ماندن کود شیمیایی در مواد غذایی را ندارد. با توجه به تولید حدود 100 میلیون تن تولیدات کشاورزی در سال 1386، معادل 20 میلیون تن افزایش محصول بدون هزینه در پی خواهد داشت.

4. بدلیل خاصیت اسفنجی کود تولید شده در نگهداشت آب و آزاد سازی تدریجی آب موجود، از این کود به همراه فنّاوری خاص، اقدام به بارور نمودن و حاصلخیزی زمین‏های شوره‏زار، شیمیایی شده،‌ کوهپایه و غیرقابل کشت می‏شود

5. از همه مهمتر، بدلیل فقدان هر نوع مواد شیمیایی، محصول کشاورزی تولیدی با استفاده از این کود، ارگانیک است و قیمت محصول کشاورزی ارگانیک در سطح جهانی، بین 2 تا 5 برابر قیمت محصول کشاورزی عادی است. این صنعت با توجه به اینکه در حفظ و استفاده بهینه از محیط زیست و کاهش هزینه‌های حمل و نقل و دفع زباله‌ها و فضولات نقش قابل توجهی دارد می‌تواند در پیشرفت اقتصاد و توسعه پایدار کشور بسیار مفید باشد. در حال حاضر کشورهای کانادا، ایتالیا، ژاپن، فیلیپین، آمریکا و هند کارخانه‌های زیادی را در زمینه این صنعت و مخصوصا سامانه‌های بازیافت در ابعاد وسیع به اجرا درآورده‌اند و از منافع آن بهره‌مند شدهاند. این صنعت در زمینه کشاورزی، باغداری و تولید چای کمپوست کاربردهای فراوانی دارد. هرکشور سالانه میلیونها تن زباله تولید میکند که منبع بسیار با ارزشی برای تولید ورمی‌کمپوست و خلق ارزش است.

به عنوان مثال هند سالانه 25 میلیون تن زباله تولید می‌کند که درصد قابل توجهی از آن به کود ورمی‌کمپوست تبدیل می‌شود. هم اکنون در کانادا هر هفته 75 تن زباله توسط ورمی‌کمپوست بازیافت می‌شود. شرکت American Earthworm Company در سال 1978 اولین کارخانه خود را با ظرفیت 500 تن در ماه راه‌اندازی کرد و شرکت Aoka Sangyo Co. Ltd در ژاپن نیز سه کارخانه 1000 تن در سال دارد که ضایعات صنایع غذایی را به ورمی‌کمپوست تبدیل می‌نماید. در حال حاضر 3000 کارخانه ورمی کمپوست در ژاپن وجود دارد که هر یک ظرفیت 5 تا 50 تن در ماه دارند. اکنون نوبت ایران است تا وارد صنعت ورمی کمپوست و فنّاوری‌های تجاری آن شود.

تغذیه خوراک کرم:همه نوع زباله‌تر شهری و فضولات حیوانی بجز مواد سنگی،‌ شیشه‏ای،‌ پلاستیکی، فلزی و گوشتی خام و چربی، غذای این کرم می‏باشد. به همین دلیل اسم دیگر این کرم، کرم آشغال‏خوار است. در ایران هر شهروند ایرانی روزی 700 گرم و هر روستایی روزی 300 گرم زباله خانگی تولید می‏کند که 70 درصد آن خوراک این کرم می‏باشد. و هر روستایی روزی 400 گرم فضولات حیوانی تولید می‏کند که 100 درصد آن خوراک این کرم می‏باشد. این کرم حداقل معادل وزن خود در روز غذا می‏خورد و 60 تا 90 درصد آن به کود تبدیل می‏شود و مابقی غذای خورده شده برای تکثیر و افزایش وزن و تعداد کرم مصرف می‏شود.

[1] Gayle MacDonald-Gura/The Closing Loop K-3Module p.101

[2] لیلا صفرخانلو کارشناس شیلات و محقق پرورش کرم خاکی در غذای آبزیان

ورمی کمپوست

ورمی کمپوست یک نوع کود آلی هوموسی است که توسط گونه ای خاص از کرمهای خاکی تولید میشود.

این کود به لحاظ دارا بودن انواع ویتامینها، هورمونهای رشد و عناصر غذایی مورد نیاز گیاه اثرات بسیار مفیدی بر روی رشد و نمو گیاه دارد. این کود دارای بوی مطلوب و فاقد هرگونه آلودگی میکروبی می باشد.

مزایای ورمی کمپوست

ü یک غذای کامل و متعادل برای گیاهان می باشد

ü با دارا بودن مواد هورمونی رشد و نمو گیاه را سرعت می بخشد

ü به نگهداری رطوبت در خاک کمک می نماید

ü رنگ، طعم، بو و کیفیت گلها، سبزیجات و میوه را بهبود می بخشد

ü حاصلخیزی خاک را افزایش می دهد

ü فاقد هرگونه آلودگی میکروبی می باشد

ü مواد بیوشیمیایی آن مقاومت گیاهان را به بیماری ها افزایش می دهد

خواص ورمی کمپوست

ü سبک و فاقد هرگونه بو

ü عاری از تخم علف های هرز

ü حاوی میکرو ارگانیسم هوازی سفید مانند از تو باکترها

ü بالا بودن میزان عناصر اصلی غذایی در مقایسه با سایز کودهای آلی

ü دارا بودن عناصر میکرو مانند آهن، روی، مس و منگنز

ü دارا بودن مواد محرکه که رشد گیاهی نظیر هورمون ها

ü قابلیت بالای نگهداری آب و مواد غذایی

ü فرآوری سریع تر از سایر کمپوست ها

ü عاری از باکتری های غیر هوازی، قارچ هاو میکروارگانیسم های پاتوژن

ü قابل مصرف در پرورش کلیه محصولات کشاورزی

ویژگی های اختصاصی در گیاهان تزئینی و دارویی:

ü تداوم گلدهی گونه های مختلف گیاهان تزیینی

ü حفظ رنگها و عطر گلها در طی زمان عرضه

ü افزایش نسبت اسانسها و مواد موثر در گیاهان دارویی

ü جلوگیری از زرد شدن و ریزش برگها

ü بهبود جوانه زنی بذرها

ü افزایش تداوم گلهای شاخه بریده در طی نگهداری در گلفروشی ها

ویژگی های عمومی:

ü افزایش مقاومت به استرس ها و تنش های محیطی

ü ارتقاء مقاومت در برابر پاتوژنها و عوامل بیماری زای خاک

ü کاهش و نهایتا حذف مصرف کودهای شیمیایی و مواد محرکه رشد خارجی

ü افزایش نسبت تبدیل جوانه های رویشی به زایشی

ü تشدید ریشه زایی و رشد قلمه ها

ü حاوی سطح بالایی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان

ü تامین کننده عناصر اساسی در ایجاد عطر و طعم در محصولات کشاورزی

ü افزایش زمان انبارداری محصولات جمع آوری شده با حفظ کیفیت

مورد استفاده	مقدار استفاده
نهالستان	2- 1 کیلوگرم در متر مربع
درختچه های تزئینی	3- 2 کیلوگرم در متر مربع
انواع گلها	2- 1 کیلوگرم در متر مربع
گیاهان گلدانی	20- 10 درصد حجم گلدان

آشنایی با کرم زباله خوار آیزینیا فوتیدا و کود حاصل از این کرم

مطالب مشابه :

مقدار سود برداشتی و درآمد از یک پارت

محاسبات پروژه تبديل روزانه يک تن زباله شهري به کود آلي ورمي‌کمپوست

برگزیده‌ای از کتاب ورمی‌کمپوست (طراحی، ساخت و اجرا)

همه چیز در باره پرورش کرم خاکی زباله خوار و تولید ورمی کمپوست

بررسی سود آوری تولید قارچ خوراکی صدفی

آشنایی با کرم زباله خوار آیزینیا فوتیدا و کود حاصل از این کرم