نحوه تشکیل ستاره و انواع ان و ...

ستاره:

ستاره شناسی می تواند به دو روش مورد بررسی قرار گیرد : یکی به عنوان قدیمی ترین دانش مشاهده ای که درباره ی آسمان پر ستاره بحث می کند؛ دیگری به عنوان جوانترین علم هنگامی که با اختر فیزیک نظری ترکیب شود. ستاره شناسی و اختر فیزیک پهنه کیهان را می پوشانند. از سیارات نزدیک تا اختروش های دور قابل دسترس . در حقیقت ستاره شناسی و اختر فیزیک در تمام ازمنه از آغاز جهان تا پایان ممکن را دربرمی گیرد. بنابراین ستاره شناسی هم کیهان و هم بشر را در زمان و همچنین در فضا در نظر می گیرد.

ستاره شناسی یا نجوم یکی از قدیمی ترین دانشهای بشری است که ظهور آن را می توان با پیدایش انسان همزمان دانست.

دنیاهای دیگر، سیارات و اقمار آنها، ستارگان و منظومه های خورشیدی، کهکشانها و سحابیها و سرانجام، فضای بیکران سبب شده است که در همه اعصار و سرزمینها دانش ستاره شناسی مورد توجه قرار گیرد و گسترش یابد. در این میان، مسلمانها و بخصوص ایرانیان در توسعه و تکامل این علم سهم مؤثری داشته اند و در حقیقت می توان آنها را پایه گذاران ستاره شناسی مدّون و علمی به حساب آورد. نام رصدخانه های بزرگی مانند رصدخانة مراغه و منجمان دانشمند چون ابوریحان بیرونی، عبدلرحمن صوفی و خواجه نصیرالدین طوسی همواره در تاریخ علم نجوم به جای خواهد ماند.

واقعیّات ستاره شناسی حتی بسیار بیشتر از دنیای تخیّلی افسانه های علمی، جالب و شگفت انگیز است.

هنگام روز نیز آسمان دارای ستاره است؛ اما به دلیل روشنایی عظیم خورشید دیدن این ستارگان غیر ممکن است.

تاریخ ستاره شناسی تاریخ مبارزه آشتی ناپذیر بین اندیشه های کهنه و نو است. دانش نوین ستاره شناسی به ما یاد می دهد که جسم های آسمانی همیشه در حال تغییر و تحول می باشد.

فضانوردان شجاعی چون یوری گاگارین که برای اولین بار در جهان به فضا رفت و پای انسان را به فضا کشاند. مایکل کالینز، ادرین آلدرین، نیل آرمسترانک این انسان های از جان گذشته در راه دانش بشری که برای اولین بار در تاریخ بشریت یعنی در 29 تیرماه 1348 خورشیدی به وسیله آپلو11 خود را به کره ماه رسانیدند و دوتن از آنان در سطح ماه پیاده شدند و مقداری خاک از سطح ماه برای تکمیل پژوهشهای دانشمندان در کیهان به زمین آوردند. همگی در تاریخ بشریت گرامی و بمثابه قهرمانان دوره ای از تاریخ هستند و بشریت همیشه خاطره آنان را زنده نگه خواهد داشت.

نخستین بار برونو، پیشاهنگ و مبارز سرسخت دانش اظهار داشت که ستاره ها، خورشید دور دستی می باشند. عقیده های برونو بوسیله کلیسای کاتولیک محکوم و ممنوع شد ولی برونو از عقیده خود دست نشست تا این که او را زنده زنده در آتش افکندند. تهدیدهای دشمنان دانش، دانشمندان روسی، لوموتوسف را دچار وحشت نکرد او هم می گفت که ستاره ها خورشید هستند و سیاره ها دور آن به گردش در می آیند.

اکنون ثابت شده است که طیف ستاره ها مانند خورشید است. ترتیب و رنگ خط های طیف نشان می دهد که در ستاره ها عناصری وجود دارد که در خورشید هم هست.

اندازه های ستاره ها بسیار بزرگ می باشد و برخی صدها برابر خورشید می باشند ولی در عوض ستاره هایی پیدا شدند که حتی از زمین هم کوچک ترند.

مواد اصلی منظومه شمسی به تعداد زیادی اجسام کوچک تقسیم شده اند، که این موضوع سر رشته ای برای درک چگونگی تشکیل منظومه شمسی است اکنون، فصل اول شامل پیشینه ای از ستارگان و مختصری در مورد تلسکوپ و آشکارسازها می باشد، ولی از نظر تکنیکی بحثی نمی شود، تأکید ما روی مقاصد مشاهدات است. همچنین در فصل دوم انواع ستارگان را نام برده و تا حدودی در مورد ویژگی ها و خصوصیات آن ها سخن به میان آورده ایم. فصل سوم هم شامل ویژگی ها و خصوصیات ستارگان می باشد که بر اساس نمودار HR ذکر شده است. فصل چهارم که مهم ترین و اصلی ترین فصل در این تحقیق می باشد و زندگی یک ستاره را از تولد تا مرگ آن با بیان جزئیات ذکر می کند و فصل پنجم شامل ضمائم مورد نیاز و تصاویر و جداول و اطلاعاتی در مورد فیزیک ستاره است. با آرزوی مثمر ثمر بودن این تحقیق برای تمامی افرادی که این تحقیق را مطالعه و بررسی می کنند.

« آسمان شب طبیعت فراموش شده»

· ستارگان همچون پولک های زرین بر چادری مخلمی در بالای سر ما پراکنده شده اند.

در شرایطی که هوا پاک و بدون آلودگی باشد بیشتر از 2000 ستاره در هر شب و بدون کمک هرگونه ابزار، با چشم بطور مستقیم قابل رویت است.

مقدمات نجوم

· از زمانی که بشر از خود و جهانی که در آن سکنی دارد آگاهی یافت آسمان را با ترس و شگفتی منبع جنبه ای پایدار و افسون کننده دانسته است. این ترس و شگفتی مطالعه و علم را سبب می شود.

بشر که بی وقفه در تلاش جهت فائق آمدن بر جهل و حل اسرار بود، سرانجام علم نجوم را پدید آورد.

بطور کلی ستارگان دارای مراحل مختلف جنینی ، کودکی و جوانی و پیری هستند. پس از اکتشاف برابری جرم و انرژی توسط انیشتین ، دانشمندان تشخیص دادند، که کلیه ستارگان باید تغییر و تحول یابند. هر ستاره هنگامی که نور (انرژی) پخش می‌کند، مقداری از ماده خویش را مصرف می‌کند. ستارگان همیشگی نیستند، روزی به دنیا آمده‌اند و روزی هم از دنیا خواهند رفت. ستارگان گویهای بزرگی از گاز بسیار گرم هستند که بواسطه نورشان می‌درخشند.

در سطح دمای آنها هزاران درجه است و در داخل دمایشان بسیار بیشتر است. در این دماها ماده نمی‌تواند به صورتهای جامد یا مایع وجود داشته باشد. گازهایی که ستارگان را تشکیل می‌دهند بسیار غلیظتر از گازهایی هستند که معمولا بر سطح زمین وجود دارند. چگالی فوق العاده زیاد آنها در نتیجه فشارهای عظیمی است که در درون آنها وجود دارد. ستارگان در فضا حرکت می‌کنند، اما حرکت آنها به آسانی مشهود نیست. در یک سال هیچ تغییری را در وضعیت نسبی آنها نمی‌توان ردیابی کرد، حتی در هزار سال نیز حرکت قابل ملاحظه‌ای در آنها مشهود نمی‌افتد.

نقش و الگوی آنها در حال حاضر کم و بیش دقیقا همان است که در هزار سال پیش بود. این ثبات ظاهری در نتیجه فاصله عظیمی است که میان ما و آنها وجود دارد. با این فواصل چندین هزار سال طول خواهد کشید تا تغییر قابل ملاحظه‌ای در نقش ستارگان پدید آید. این ثبات ظاهری مکان ستارگان موجب شده است که نام متداول (ثوابت) به آنها اطلاق شود. اختر فیزیکدانان بر این باورند که در بعضی کهکشانها ، از جمله کهکشان راه شیری ، ستارگان نوزاد بسیاری در حال تولد هستند، افزون بر آن که پژوهشگران اظهار می‌دارند تکامل ، تخریب و محصول نهایی یک ستاره ، به جرم آن بستگی دارد. در واقع سرنوشت نهایی ستاره که تا چه مرحله‌ای از پیشرفت خواهد رسید با جرم ستاره ارتباط مستقیم دارد.

نحوه تشکیل ستاره

گوی آتشین مورد نظر در نظریه انفجار بزرگ ، حاوی هیدروژن و هلیوم بود، که در اثر انفجار بصورت گازها و گرد و غباری در فضا بصورت پلاسمای فضایی متشکل از ذرات بسیاری از جمله الکترونها ، پروتونها ، نوترونها و نیز مقداری یونهای هلیوم به بیرون تراوش می‌کند. با گذشت زمان و تراکم ماده دربرخی سحابیها شکل می‌گیرند. این مواد متراکم رشد کرده و توده‌های عظیم گازی را بوجود می‌آورند که تحت عنوان پیش ستاره‌ها معروفند و با گذشت زمان به ستاره مبدل می‌شوند. بسیاری از این توده‌ها در اثر نیروی گرانش و گریز از مرکز بزرگ و کوچک می‌شوند، که اگر نیروی گرانش غالب باشد، رمبش و فرو ریزش ستاره مطرح می‌شود و اگر نیروی گریز از مرکز غالب شود، احتمال تلاشی ستاره و شکل گیری اقمار و سیارات می‌رود.

مقیاس قدری

همه ستارگان به شش طبقه روشنایی که قدر نامیده می‌شود، تقسیم شده‌اند. روشنترین ستارگان دارای قدر اول و کم نورترین ستارگان که توسط چشم غیر مسلح قابل روءیت بودند به عنوان ستارگان قدر ششم و بقیه ستارگان داراب قدرهای بین 16 - 1 هستند. قدر یک ستاره عبارت است از:سنجش لگاریتمی از روشناییستارگان ، اگر قدر یک ستاره را با m نمایش دهیم، داریم:

(قدر ظاهری) 2.5logL + Cte = m-

که مقدار ثابت Cte همان صفر مقیاس قدری است.

روشنایی ستاره

مقدار انرژی تابیده شده از ستاره به واحد سطح زمین را روشنایی یکم ستاره می نامند. مقدار ثابت (صفر مقدار قدری) را طوری انتخاب می‌کنند که قدر ستاره α چنگ رومی (Vega) برابر صفر شود. علامت منفی در فرمول نشان می دهد که قدر روشنایی ستاره بالا باشد، دارای قدر پایین خواهد بود.

ستارگان اصلی

ستارگان اصلی ، ستارگانی هستند که در نوار باریکی قرار می‌گیرند که از گوشه چپ بالا تا گوشه راست پایین کشیده شده است. ستارگان داغ و نورانی در گوشه چپ بالا و ستارگان سرد و کم نور در گوشه راست پایین جای دارند. ستارگان سری اصلی در حالت تعادل هستند. ستاره‌های آبی ، سفید ، زرد و قرمز در این سری هستند.

دمای ستارگان

· دمای سطح ستارگان داغ آبی رنگ ، 20000 درجه کلوین است. آنها بسیار سنگینتر و داغتر هستند.

· دمای سطح ستارگان سفید در حدود 9000 درجه کلوین است.

· ستارگان زرد ، سرد هستند و دمایشان به 6000 درجه کلوین می‌رسد.

· خورشید ما ، یکی از ستارگان زرد سری اصلی است. دما در سطح خورشید 6000 درجه کلوین است. بنابراین انتظار می‌رود که دما در مرکز خورشید به مراتب از 2x106 درجه کلوین بیشتر باشد.

· ستارگان قرمز ، کوچکترین و سردترین ستارگان اصلی هستند و دمایشان میان 2200 تا 2700 درجه کلوین است.

غولها و ابرغولها

غولها و ابرغولها در بیرون سری اصلی جای دارند. آنها بطور غیر معمولی ، پر جرم و نورانی هستند. هسته آنها فرو ریخته و اکنون در لایه‌های بیرونی ستاره ، ماده به انرژی تبدیل می‌شود. رنگ غولها ممکن است قرمز یا زرد باشد. ابرغولها به رنگ سفید ، آبی ، زرد یا قرمز هستند. آنها کمیابتر از غولها هستند.

ستاره کوتوله سفید

کوتوله‌های سفید

کوتوله‌های سفید نیز در بیرون سری اصلی واقع هستند. آنها کم نور بوده و ماده بسیار فشرده‌ای دارند. شانزده و نیم سانتیمتر مکعب از ماده آنها حدود یک تن جرم دارد. در این ستاره‌ها تغییرات انرژی بسیار کمی صورت می‌گیرد.

ستارگان متغیر

ستارگان متغیر نورانیت متغیری دارند. آنها شامل نواختران و ابر نواختران ، قیقاووسیها و دوتاییهای گرفتگی هستند. نورانیت نواختران و ابر نواختران ناگهان چندین قدر افزایش می‌یابد و سپس به تدریج به حالت اول بر می‌گردد. به نظر می‌رسد که نواختر مرحله‌ای است که ستاره فرو می‌ریزد تا به کوتوله سفید تبدیل شود. ابر نواختران بسیار پر جرم تر از نواختران هستند.

برخی از آنها ممکن است بعد از اوج نورانیت ، آنقدر کم نور شوند که دیگر به چشم نیایند. برخی دیگر ، در اثر انفجار ، مقادیر زیادی ماده به فضا می‌پراکنند. سحابی خرچنگ باقیمانده انفجار یکی از ابر نواخترها است. در دو هزار سال گذشته تنها انفجار شش یا هفت ابر نواختر گزارش شده است. قیفاووسیها ستارگان متغیر دیگری هستند که لایه بیرونی آنها بطور متناوب منبسط و منقبض می‌شود.

دمای سطح ستاره به هنگام انقباض ، افزایش می‌یابد. اختلاف دما در این حالت از 700 تا 1200 درجه کلوین است. قیفاووسیهایی که دوره تناوبشان بلند است، نورانی هستند و برعکس ، آنهایی که دوره تناوب کوتاهتری دارند ، کم نور و کوچک‌اند. از اینرو ، اخترشناسان می‌توانند از دوره تناوب قیفاووسیها به نورانیت واقعی آنها پی‌ببرند و به عنوان مقیاسی برای اندازه گیری فاصله مورد استفاده قرار دهند.

دوتاییهای گرفتگی

دوتاییهای گرفتگی منظومه‌هایی از دو یا چند ستاره هستند که به دور مرکز جرم مشترکشان می‌گردند. در بیشتر حالتها ، یک ستاره کم نور و کم جرم بوده و ستاره دیگر پر نور و بزرگ است. هنگامی که ستاره کم نور از مقابل ستاره دیگر می‌گذرد، جلو نور آن را می‌گیرد و از اینرو ستاره بزرگ کم نور دیده می‌شود.

نحوه تشکیل ستاره و انواع ان و ...

مطالب مشابه :

مطالبی در مورد روستای خورنج (سرزمین سنگهای افسانه ای)

شهرستان پیرانشهر

نقشه قدیمی تهران

نکوداشت دکتر فرج الله محمودی

دلیل فوران یک اتشفشان

احداث 16 سد مخزنی در آذربایجان غربی

الماس چگونه تشکیل میشود

آب منحصر به فرد زمزم درمکه مکرمه آب معمولی نیست!

نحوه تشکیل ستاره و انواع ان و ...