نقشه برداری چیست و چه کاربردی دارد

1. نقشه برداری چيست و چه كاربردي دارد؟

معرفی:

تاریخچه ی مهندسی عمران به اصطلاح Civil engineering به قرن هجدهم باز می‌گردد. در آن زمان مهندسی عمران در مقابل مهندسی طراحی Military engineering قرار داشت. اصطلاحی که به همه ی امور مهندسی که به مسایل ساخت و ساز بناهای دست ساز بشر باز می‌گشت. مانند سدها، ساختمان ها، پل‌ها و کانال‌ها گفته می‌شد. البته طی گذشت سال های متمادی و با پیشرفت علم و تخصصی شدن علوم، به مرور علوم مختلف، از جمله مکانیک Civil engineering جدا شده اما این اصطلاح هم چنان نام خود را برای عمران حفظ مهندسی کرد. در کشور ما نیز این رشته تا قبل از انقلاب فرهنگی به نام " مهندسی راه و ساختمان" معروف بود. اما بعد از انقلاب فرهنگی عنوان "مهندسی عمران" برای آن در نظر گرفته شد. زیرا عنوان "عمران" به اصطلاح Civil engineering نزدیک تر است.

هدف:

هدف از اين رشته تربيت نيروهاي متخصصي است كه بتوانند در پروژه‌هاي مختلف عمراني در زمينه‌هاي ساختماني ، راه‌سازي ، پل‌سازي ، سازه‌ها و بناهاي آبي، جمع‌آوري و دفع فاضلاب و ... مسووليت طرح ، محاسبه و اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گيرند.

مهندسي عمران از جمله رشته‌هايي است كه بيانگر كاربرد علم در ايجاد سازندگي و عمران كشور است. يعني هرچيزي كه به آبادي يك كشور باز مي‌گردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دكل‌هاي مخابرات، ساختمان‌هاي مقاوم در مقابل زلزله، سيل و آتش و نيروگاههاي برق و مصالح سبك، ارزان و با كيفيت مناسب براي ساخت و ساز، در حيطه كار مهندس عمران قرار مي‌گيرد.

مهندسي عمران طيف بسيار وسيعي از كارها را در بر مي‌گيرد. يعني اگر بخواهيم ساختمان، پل، برج، تونل، راه، سيلو و يا شبكه‌هاي فاضلاب بسازيم در آغاز به يك مهندس كارآمد عمران نياز داريم تا علاوه بر رعايت جنبه‌هاي فني و اجرايي، اقتصادي نيز عمل كند. چون اقتصادي بودن يك اصل در مهندسي عمران است.
فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند پس از پايان تحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي نظير طراحي، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجراي طرحهاي مختلف عمراني را به عهده گيرند. از جمله مي‌توان به موارد زير اشاره نمود:

1. محاسبه ، ساخت و اجرا و تا حدودي طراحي ساختمانهاي مختلف مسكوني، اداري و صنعتي اعم از آجري، بتني و فولادي، نظير ساختمانهاي مسكوني ويلايي، چندطبقه، آپارتمانها و برجهاي بلند و همچنين كارهاي ساختماني اداره‌ها، مدرسه‌ها، بيمارستانها ، كارخانه‌ها و مراكز صنعتي، ساختمانها و مراكز ورزشي ، تالارهاي اجتماعات و ... .

2. طراحي ، محاسبه و اجراي راهها و جاده‌هاي مختلف ارتباطي داخل و خارج شهرها و روستاها اعم از : راههاي شوسه، راههاي آسفالته، بزرگراه ها و نيز راه‌آهن (شامل مسيريابي ، پياده كردن مسير ، زيرسازي و روسازي)

3. ساخت و اجرا و در مواردي طراحي و محاسبه انواع پلهاي بتني و فلزي با دهانه‌ها و ابعاد و شكلهاي متفاوت نظير: پلهاي داخل شهري و روگذرها، پلهاي خارج شهري و جاده‌ها.

4. اجراي سدهاي مختلف خاكي و بتني و نيز بندهاي انحرافي و ساير تاسيسات وابسته نظير تونل يا كانال انحراف آب رودخانه (جهت اجراي عمليات كارگاهي در ضمن ساخت سد)، تاسيسات آبگيري از سد و كنترل ارتفاع آب در پشت سد و ...

5.اجراي كارهاي مربوط به ساماندهي رودخانه‌ها.

6. طراحي ، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب اعم از انواع كانالهاي تحت فشار و يا كانالهاي با سطح آزاد آب كه به منظور انتقال آب از سدها و درياچه‌ها و ... براي مصارف كشاورزي، شرب و صنعتي به منطقه‌هاي مورد نياز و نيز جهت انتقال آب از تصفيه‌خانه‌هاي آب به مخازن آب و از آن‌جا به مناطق مصرف، ساخته مي‌شوند.

ساخت تصفيه‌خانه‌هاي آب و فاضلاب شامل: ساختمانها و تاسيسات مربوط، محوطه‌سازي و ... .7.

8.طراحي ، محاسبه و ساخت شبكه‌هاي آب‌رساني به منطقه‌هاي شهري و روستايي جهت تامين آب شرب مورد نياز افراد و تاسيسات مربوط نظير: مخازن آب، لوله‌كشي ، انشعابات و ... .

9.طراحي ، محاسبه و ساخت شبكه‌هاي جمع‌آوري و دفع آبهاي سطحي ناشي از نزولات جوي در خيابانها و ساير منطقه‌هاي شهرها و شهركها و همچنين شبكه‌هاي جمع‌آوري و دفع فاضلابهاي خانگي و صنعتي و انتقال آنها به خارج از شهر و تصفيه‌خانه‌ها.

10.انجام بسياري از كارهاي نقشه‌برداري كه براي كارهاي ساختماني مختلف نظير: راه‌سازي، سدسازي، و ... مورد نياز است؛ و همچنين تا حدودي كارهاي نقشه‌كشي طراحي و معماري.

گرایش عمران- نقشه برداری surveying:

همان طور که برای داشتن یک زندگی موفق باید برنامه ریزی کرده و طرح و نقشه شخصی داشت، برای انجام یک کار عمرانی که گاه چندین سال به طول می‌انجامد، باید نقشه برداری کرد و اطلاعات دقیقی از ابعاد مکان ساخت سازه ی مورد نظر به دست آورد. برای مثال در هنگام نصب دکل های مخابراتی در آغاز باید مسیر دکل گذاری و فواصل بین دکل ها، به یاری نقشه برداری تعیین شود و سپس دکل های مورد نظر را نصب کرد.

رشته ی نقشه برداری با جغرافیا و سنجش از راه دور، ارتباط نزدیکی دارد برای مثال وقتی مهندس نقشه برداری برای تهیه ی نقشه از ماهواره کمک می‌گیرد، به رشته ی سنجش از راه دور نزدیک می‌شود. هم چنین نقشه برداری در دو رشته عمران وجغرافی بسیار به یکدیگر نزدیک است و تفاوت این دو بیشتر در این است که در جغرافیا از نقشه برای تهیه ی اطلس های جغرافیایی استفاده می‌شود، اما در مهندسی عمران از نقشه برداری برای برنامه ریزی و طرح های عمرانی استفاه می‌شود.

توان مندی‌ها و ویژگی های لازم:

يك مهندس عمران بايد بسيار اجتماعي و داراي توان ايجاد ارتباط با جمله سايرين باشد. چون رشته مهندسي عمران يك رشته گروهي است. يعني متخصص عمران در محيط كار خود با اقشار مختلف جامعه از جامعه كارگران، تكنسين‌ها و مهندسان رشته‌هاي ديگر سروكار دارد و بايد با همه اين افراد ارتباط خوبي برقرار كند تا بتواند شاهد پيشرفت و موفقيت كارش باشد.

با توجه به كميت و كيفيت درسهايي كه در اين رشته ارايه مي‌گردد، داوطلب بايد از توان و دانش برتر در زمينه‌هاي رياضي و فيزيك برخوردار باشد. همچنين توان جسمي ، قدرت تجزيه و تحليل ، قدرت تجسم و دقت كافي در بسياري از مسايل را داشته باشد.

رشته مهندسي عمران داراي دو بعد اجرايي و نظري و آزمايشگاهي است. در اين ميان عده‌اي از مهندسين جذب كارهاي اجرايي مي‌شوند كه در اين صورت بايد آمادگي كار در كارگاههاي داخل و خارج شهر را داشته باشند يعني براي برنامه‌ريزي و سروكار داشتن با اقشار مختلف مردم آماده باشند و عده‌اي نيز جذب بعد نظري و آزمايشگاهي مهندسي مي‌شوند كه اين عده نيز بايد آمادگي كارهاي محاسباتي ، دفتري و آزمايشگاهي را داشته باشند. كارهايي كه به رياضيات قوي و صبر و حوصله بسيار نياز دارد.

شايان ذكر است كه بسياري از كارها و طرحهاي عمراني در خارج از محيطهاي شهري بوده و فعاليت نسبتا زيادي را مي‌طلبد لذا داوطلب اين رشته بايد علاقمند به كارهاي عمراني بوده و توانايي كار در محيطهاي پرجمعيت را داشته باشد.

در س های مهم در این رشته :

ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی مهندسی عمران در آزمون سراسری به شرح زیر است:

ریاضیات:4، فیزیک مکانیک (فیزیک):3، شیمی:1، درس های فنی:2 ضرایب درس های فنی برای دارندگان دیپلم های هنرستان های فنی و حرفه ای و کشاورزی نظام قدیم آموزش متوسطه لحاظ خواهد شد.

گرايش هاي تحصيلات تكميلي:

مديريت گروههاي اجرايي در عمليات نقشه‌برداري ، طرح و برنامه‌هاي سيستم نقشه، محاسبات و برنامه‌ريزي در زمينه‌هاي مختلف فني نقشه‌برداري، تدريس و آموزش در دوره كارداني (پس از طي دوره مربوط به تعليم و تربيت).

امكان ادامه تحصيل در اين رشته تا حد كارشناسي ارشد در داخل و در سطوح بالاتر در خارج از كشور موجود است. سازمان نقشه‌برداري وزارت برنامه و بودجه ، وزارت راه و ترابري ،‌ وزارت نفت ، سازمان آب ، سازمان بنادر و كشتيراني،‌ اداره جغرافيايـي ارتش و سپاه و بخش خصوصـي و ... از جمله محلهاي جذب فارغ‌التحصيلان اين رشته است.

آينده شغلي و بازاركار:

مراكز مختلفي به صورت مستقيم و غيرمستقيم در فعاليتهاي عمراني نقش دارند كه هر يك به تناسب نوع فعاليت خود، اقدام به جذب فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌كنند.

وزارت‌خانه‌هاي مسكن و شهرسازي، راه و ترابري، جهاد سازندگي و نيرو به صورت گسترده‌تر و ساير وزارت‌خانه‌ها، اداره‌ها ، سازمانها ، مراكز دولتي و خصوصي نظير : وزارت‌خانه‌هاي آموزش و پرورش ، كشاورزي ، فرهنگ و آموزش عالي، بانكها و ... به صورت مستقيم براي كارهاي عمراني خود مثل طرح و محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا، نياز به استخدام مهندسان عمران دارند. علاوه بر آن ، شركتهاي مختلف مهندسان مشاور كه در كشور به صورت گسترده وظيفه طراحي ، محاسبه و نظارت بر اجراي پروژه‌هاي ساختماني را بر عهده دارند؛ همچنين شركتهاي ساختماني و راه‌سازي دولتي و خصوصي كه در اجراي اين طرحها فعاليت دارند، تعداد كثيري از فارغ‌التحصيلان رشته عمران را استخدام مي‌كنند.

اصولا مهندس عمران شانس كاري زيادي دارد چون در طراحي و ساخت بسياري از كارهاي عمراني مانند: راهها ، پل‌ها ، سدها ، سازه‌هاي دريايي براي سكوهاي نفتي، آشيانه‌هاي هواپيما و خانه‌هاي مسكوني مقاوم در مقابل زلزله‌، مهندسين عمران حضوري فعال دارند. متخصصاني كه يا در دفترهاي مشاوره به طراحي پروژه‌هاي فوق مي‌پردازند و يا مجري كارهاي عمراني مذكور بوده و به كيفيت اجراي آنها نظارت دارند.

البته بايد توجه داشت كه هر دانشجوي مهندسي عمران نمي‌تواند فرصت‌هاي شغلي خوبي داشته باشد. بلكه بايد در دوران تحصيل به دنبال پژوهش ، تحقيق و يادگرفتن باشد نه اين كه تنها واحدهاي دانشگاهي را پاس كند و يا حتي به فكر يك معدل خوب دانشگاهي باشد. چون شركتهاي عمراني خصوصي و دولتي به دنبال يك نيروي كارآمد هستند نه يك شاگر اول دانشگاه .

وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:

وقتي كسي صحبت از سازندگي مي‌كند اولين چيزي كه به ذهن هر كس مي‌رسد پل، سد، كارخانه و كارگاه است كه ساخت بناي همه اينها بر عهده مهندسين عمران است و به همين دليل فرصت‌هاي شغلي اين رشته در همه جاي دنيا بسيار زياد است. در كشور ما نيز كه فعاليت‌هاي عمراني 30 تا 40 درصد كل بودجه كشور را به خود اختصاص مي‌دهد، بازار كار يك مهندس عمران از مهندسين رشته‌هاي ديگر بيشتر است. بويژه اين كه كشور ما بعد از انقلاب در زمينه مهندسي عمران رشد زيادي داشته است.

با توجه به روند رو به رشد ساخت و ساز بناهاي شهري در ايران و احتياج به مسكن و ساختمان به نظر مي‌رسد بازار كار اين رشته همچنان پويا و پرتحرك باشد.

پيش‌بيني وضعيت آينده رشته در ايران:

چندسال پيش كه براي مترو كارشناسان ژاپني آمده بودند، يكي از آنها گفته بود تهران ده بزرگي است چرا كه خيلي از سيستم‌هاي شهري را ندارد. اين نشان مي‌دهد كه براي پيشرفت و توسعه، ما به كارهاي زيربنايي مثل راه، مترو و تاسيسات شهري بسيار نيازمنديم. براي مثال امكان ندارد كه كشوري پيشرفت كند اما سيستم ترابري و حمل و نقل آن به طور كامل درست نشده باشد؛ كاري كه بخش اصلي آن بر عهده مهندسين عمران است.

نكات تكميلي:

هنگام مرور دفترچه رشته هاي تحصيلي دانشگاه ها چند رشته به چشم مي خورد كه داراي پيشوند مهندسي علمي - كاربردي مي باشند.

عنوان علمي - كاربردي نشان دهنده كاربردي تر بودن اين رشته ها مي باشد كه آنها را از حالت تئوري و نظري به سمت كاربردي سوق مي دهد و فعاليت هاي كارگاهي بخش عمده اي از مطالب درسي اين رشته ها مي باشد.

رشته هاي مهندسي علمي - كاربردي شبكه هاي آب و فاضلاب ، مهندسي علمي - كاربردي بهره برداري از سد و شبكه و مهندسي علمي - كاربردي ساختمان هاي آبي از جمله اين رشته ها هستند كه بطور اختصاصي در دانشكده صنعت آب و برق شهيد عباسپور وابسته به وزارت نيرو ارائه مي گردند. با توجه به اينکه هر کدام از سه رشته فوق بخشي از مهندسي عمران گرايش آب مي باشند ، لذا در اين قسمت آورده شده اتد دانشكده صنعت آب و برق شهيد عباسپور در اين رشته ها از هر دو جنس دختر و پسر پذيرش كرده و داراي تعهدي به ميزان دو برابر مدت تحصيل مي باشد.

جمع بندی:

با توجه به نكات مذكور بايد گفت كه دانشجويان رشته مهندسي نقشه برداري بايد به دو مسئله مطالعات تئوريك و مشاهدات عملي توجه بسزا داشته و در عين حال نظر به گسترش تكنولوژي هاي نو، توفيق در مطالعه و كار با نرم افزارهاي بي شمار موجود در اين رشته و اينترنت يكي ديگر از كليدهاي موفقيت دانشجويان مي باشد.

در حال حاضر يكي از خصوصيات منحصر به فرد گرايش تحصيلي ژئودزي و ژئوماتيك آن است كه اين رشته تمامي خواسته‌ها و سلايق تئوريك و عملي دانشجويان خود را ارضا خواهد كرد.

شايان ذكر است جايگاه كنوني رشته نقشه‌برداري از حيث تئوري و عملي در كشور، قابليت رقابت با مسائل روز دنيا را دارد به شرط آن كه در زمينه‌هاي عملي و كاربردهاي مختلف نيز زمينه‌هاي فرهنگي لازم براي ارجاع كار به فارغ التحصيلان مهندسي نقشه برداري كشور، فراهم شود.

منابع:

مدرسه اینترنتی تبیان:

نقشه برداری چیست و چه کاربردی دارد

1. نقشه برداری چيست و چه كاربردي دارد؟

مطالب مشابه :

‌اطلاعيه ‌سازمان‌ سنجش‌ آموزش‌ كشور

آزمون جامع وارزيابي حرفه اي دانشگاه جامع علمي- كاربردي شهريور 1389

تاريخ‌ و محل‌ ‌ توزيع‌ كارت‌، تاريخ و محل برگزاري آزمون جامع وارزيابي حرفه اي

نحوه ورود به دانشگاه جامع علمي-كاربردي

کارت ورود به جلسه آزمون جامع و ارزیابی حرفه ای مهر 1388

نشانی و شماره تلفن مراكز آموزش علمي-كاربردي استان اردبيل

.آگهي استخدام شركت ملي گاز ايران جهت تامين نيروي انساني مورد نياز مجتمع گاز پارس جنوبي

نقشه برداری چیست و چه کاربردی دارد

كارت ورود به جلسه بانك سپه