جليقه های ضد گلوله

تاريخچه:

جليقه های ضد گلوله ، پوشش های مدرن و سبكی هستند كه برای حفاظت قسمت های حياتی بدن انسان در برابر صدمات ناشی از اسلحه گرم طراحی شده اند. جليقه ضد گلوله اصطلاح نادرستی است كه به بسياری از چنين پوشش های حفاظتی نسبت داده می شود ، چون كاملاً انسان را در برابر اصابت گلوله محافظت نمی كند. به همين لحاظ عبارت جليقه های مقاوم در برابر گلوله برای اين پوشش ها مناسب تر است. به طور كلی كشورها در گذشته دارای فرهنگ های متفاوتی برای پوشش و حفاظت بدن در جنگ بودند.

مردم يونان قديم (شهر مسين) در قرن 16 قبل از ميلاد و ايرانييان و يونانی ها در قرن 15 قبل از ميلاد از حداقل 14 لايه پارچه كتان ، ساكنين جزاير ميكرونزی تا قرن 19 از پارچه تهيه شده از الياف نارگيل و در بعضي از كشورها از پوست حيوانات استفاده می كردند. در قرن 11 قبل از ميلاد در چين 5 تا 7 لايه پوست كرگدن و در شمال آمريكا از نيم تنه های متشكل از چندين لايه پوست كه توسط چسب يا دوخت به هم متصل شده بود استفاده می كردند.

400 سال قبل از ميلاد در اكراين زره هايی متشكل از حلقه يا سيم های آهنی ، فولادی يا مسی ساخته شده. در امپراتوری روم از زره هایی به شكل پيراهن استفاده می شد كه استفاده از آن تا قرن 14 ميلادی در اروپا متداول بود. در ژاپن ، هند ، ايران ، سودان و نيجريه از زره های فلزی استفاده می شد. در نيم كره شرقی در 1600 سال قبل از ميلاد زره های از جنس ورق های فلز ، شاخ ، استخوان ، چرم يا از پوست فلس مانند حيوانات (مثل مورچه خوار) استفاده می گرديد و اين ورقه ها به صورت فلس روی يک ديگر قرار می گرفت. در چين اين ورقه ها به داخل لباس دوخته می شد.

نوع ديگری از اين زره ها به صورت نيم تنه های بدون آستين بود. كه از قطعات مستطيل شكل كوچک آهنی يا صفحات فلزی پرچ شده بر روی نوارهای چرمی ساخته می شد و مثل كاشی های پوشش بام ، روی يک ديگر قرار می گرفت. اين نيم تنه ها نسبتاً سبک و قابل انعطاف بودند (اولين نيم تنه های فلزی در قرن 12 در اروپا تهيه شد كه بسيار سنگين بود و منجر به توليد لباس های بلند تمام فلزی شد). اين پوشش ها زمينه ايی برای توليد جليقه های ضد گلوله امروزی بودند.

تا سال 1600 در اروپا زره های كوتاه با ورقه های فلسی شكل را به قسمت های حياتی بدن مثل قفسه سينه می بستند. با پيدايش سلاح گرم توليد كنندگان پوشش های محافظ برای جلوگيری از صدمات ناشی از اين سلاح ها سعی بر اين نمودند تا قسمت های بالا تنه را با صفحه های فولادی ضخيم كه روی آن را صفحه های سنگينی در قسمت قفسه سينه پوشش مي داد حفظ كنند. اين پوششش ها به علت سنگينی باعث عدم تحرک شخص می گرديد و به همين لحاظ با ورود سلاح گرم در ارتش و جنگ استفاده از اين پوشش ها منسوخ شد.

بررسی بر روی كارايی پوشش ها در برابر سلاح های گرم به طور چشم گيری تا جنگ داخلی آمريكا ، جنگ جهانی اول ودوم ادامه يافت تا در سال 1940 با تحول در صنعت پلاستيک جليقه هايی با كارآيی مطلوب توليد شد كه توسط افراد نظامی ومجريان قانون مورد استفاده قرار گرفت.

اين جليقه ها از جنس نايلون (Ballistic Nylon) همراه با لايه هايی از الياف شيشه ، فولاد ، سراميک ، تيتانيوم ، Doron وكامپوزيت هايی از جنس الياف شيشه و سراميک تهيه شد كه كامپوزيت ها از كارايی بهتری برخوردار بودند. از اين نوع نايلون تا سال 1970 برای تهيه جليقه های ضد گلوله استفاده می شد. در سال 1965 شركت Du pont اليافی را از پليمر مايع پلی پارا فنيل ترفتالاميد با نام تجاری كولار (از خانواده آراميد) توليد و از آن پارچه توليد كرد. در ابتدا كولار در صنعت لاستيک سازی و سپس در توليدات گوناگونی مثل طناب و واشر و قسمت های مختلف هواپيما و قايق استفاده گرديد.

در سال 1971 الياف كولار را به عنوان جايگزين الياف نايلون Lester Shubin حجيم بالستيک در جليقه های ضد گلوله معرفی كرد. در حال حاضر اين ليف يكی از مهمترين الياف مورد استفاده در توليد اين نوع پوشاک می باشد.

در سال 1989 شركت َAllied signal رقيبی را برای الياف كولار به نام Spectra به بازار عرضه كرد. در ابتدا از اين الياف برای توليد بادبان كشتی و در حال حاظر از منسوج بی بافت حاصل از آن برای تهيه جليقه ضد گلوله استفاده می گردد. الياف پلی اتيلن بسيار سبک و دارای مقاومت زياد مي باشند.

مواد اوليه:

جليقه ضد گلوله از يک قطعه مستطيل شكل در قسمت جلو ، ورقی از جنس پلیمرهای پلاستيک به شكل جليقه مركب از جنس كولار ، spectra shield يا در مواردی از Twron (مشابه كولار) يا Bynema (مشابه Spectra) تشكيل شده است.

لايه های كولار با بافت تار و پودی با استفاده از نخ كولار به هم دوخته می شوند. منسوخ نبافته از جنس Spectra shield توسط رزين هايی مثل kraton پوشيده شده و سپس بين دو لايه فيلم پلی اتيلن قرار می دهند.

قطعه واقع در قسمت جلوی جليقه ضد گلوله تأمين حفاظت را عهده دار بوده ولی شخص با آن احساس راحتي نمی كند. اين قطعه داخل لفاف پارچه ای از جنس مخلوط پنبه پلی استر يا نايلون قرار می گيرد. برای رفاه بيشتر به قسمت داخلی لفاف كه با بدن در تماس است ، لايه ای از مواد جاذب مثل Kumax دوخته می شود. برای حفاظت و ايمنی بيشتر می توان از لايه نايلون برای حفاظت بيشتر استفاده كرد. در داخل جليقه هايی كه در موقعيت های بسيار خطرناک مورد استفاده قرار می گيرد ، كيسه های كوچکی برای قرار دادن صفحاتی از جنس سراميک يا فلز با پوششی از الياف شيشه ، متصل می شود. اين نوع جليقه حفاظت شخصی در مقابل تصادف اتومبيل ، ضربه چاقو يا اجسام را نيز تأمين می كند.

از لوازم مختلفي برای بستن جليقه مثل نوار های پارچه ای يا كش همراه با قلاب های فلزی يا زيپ های چسبان (Velcro Closures) استفاده می شود.

فرآيند توليد:

بعضی از جليقه های ضد گلوله متناسب با نياز مشتری (از نظر ميزان حفاظت يا اندازه) تهيه می شوند. اكثر اين جليقه ها استاندارد مقررات حفاظتی را تأمين می كنند و دارای اندازه استاندارد (مثل 38 بلند ، 32 كوتاه) می باشند.

نحوه توليد قطعه جلوی جليقه:

براي توليد الياف كولار ، ابتدا پليمر پلی پارافنيلن ترفتالاميد در آزمايشگاه توليد می شود. طی فرآيندی به نام پليمريزاسيون ، مولكول ها به صورت زنجير بلند در می آيند. كريستال مايع حاصل از رشته ساز عبور كرده و پس از عبور از محيطی خنک توسط آب اسپری شده و پس از پيچش روی بسته برای مرحله بافت تابيده می شود. پارچه كولار دارای بافت ساده يا تافته است.

بر خلاف كولار ، پارچه های توليد شده از الياف Spectra معمولاًً دارای بافت تار و پودی نمی باشند. پليمر پلی اتيلن پس از ريسيده شدن به صورت رشته های موازی با هم در می آيند اين رشته ها توسط رزين پوشش داده شده و لايه های يک پاچه ای به نام Spectra را تشكيل می دهند. دو لايه از اين منسوج به صورت عمود بر هم قرار می گيرند و به هم متصل می شوند و منسوج نبافته نهايی را به وجود می آورند. سپس اين منسوج در بين دو لايه فيلم پلی اتيلن قرار می گيرد. مقاومت Spectra Shield تقريبا 10 برابر فولاد (با وزنی مشابه) و 30 درصد سبک تر از كولار می باشد.

برش جليقه:

پارچه های كولار به صورت رول های بزرگ (30 متر) در اختيار توليد كنندگان ضد گلوله قرار می گيرد. رول های پارچه بر روی ميز برش باز و چند لايه از پارچه (8 تا 25 لايه متناسب با سطح حفاظت مورد نياز) روی يک ديگر قرار گرفته و پس از قرار گرفتن الگوها بريده می شوند. برای كاهش ميزان ضايعات پارچه بعضی از توليد كنندگان از سيستم های گرافيكی كامپيوتری برای نحوه قرار گرفتن الگوی روی پارچه استفاده می كنند.

دوخت جليقه :

جليقه های از جنس Spectra Shield معمولاً نيازی به دوخت ندارند چون پس از برش ، چندين لايه پارچه روی هم قرار گرفته و داخل كيسه هايی در جليقه جاسازی مي شوند. جليقه های از جنس كولار به صورت دوخت هايی مشابه با دوخت لحاف يا دوخت های مربع شكل ، به هم متصل می گردند. در دوخت نوع اول قطعات پارچه به صورت لوزی های كوچک به هم دوخته می شوند. در صورتی كه در دوخت نوع دوم ، يک قطعه چهار گوش بزرگ در وسط جليقه دوخته می شود. نحوه دوخت نوع اول بسيار دشوار بوده و سبب سفتی جليقه می گردد و در نتيجه از جا به جایی آن در مناطق آسيب پذير جلوگيری می كند . از طرف ديگر نحوه دوخت نوع دوم ساده و سريع بوده و تحرک فرد با پوشيدن جليقه به راحتی انجام می شود.

برای دوخت لايه ها به يک ديگر شابلون روی لايه ها قرار گرفته و اطراف آن توسط گچ روی پارچه ، خط كشيده و روی اين خطوط دوخته می شود. پس از اتمام دوخت ، سايز بر روی بر چسب مشخص و به جليقه وصل می گردد.

بسته بندی جليقه:

لفاف های مورد مصرف برای بسته بندی جليقه در واحدهای توليدی توسط ماشين های دوخت صنعتی دوخته می شوند. جليقه ها به همراه ضمائم (مثل نوار يا بند برای بستن جليقه) در داخل لفاف قرار می گيرند. در نهايت اين لفاف ها در كارتن يا جعبه بسته بندی می شوند.

كنترل كيفييت:

جلیقه های ضد گلوله در بسياری از موارد مشابه با ساير البسه از قبيل اندازه گيری مقاومت كششی الياف ، نخ و پارچه مورد آزمون قرار می گيرند. مقاومت منسوج نبافته از جنس Spectra توست توليد كننده اندازه گيری می شود و جليقه ها توسط توليد كنندگان از نظر مقاومت و نحوه دوخت كنترل می شود.

بـــر روی جليقــه هــای ضـــد گلوله بــــايــــد كليـــه آزمـــون هـــای حـــفـــاظـــتـــی مـــورد نــيـــاز تـــوســـط (NIJ) (National Instiute Justice) انجام گيرد. جليقه ها با توجه به نوع كاربرد دارای ويژگی های متفاوتی هستند.

بعضی از جليقه ها برای محافظت از گلوله های سربی با سرعت پايين و ساير جليقه ها برای گلوله های تمام فلزی با سرعت بالا طراحی شده اند. جليقه ها با توجه به نوع حفاظت به صورت A، A-II ، IV، I ، III و III-A طبقه بندی می شوند.

هر يک از اين طبقه بندی ها نوع و سرعت گلوله ای كه در جليقه نفوذ نمی كند را مشخص می نمايد. جليقه های نوع III يا IV با توجه به تأمين حفاظت بيشتر بسيار سنگين بوده و در مواردی كه حفاظت كمتری مورد نياز است توصيه می شود كه از جليقه های سبک تر استفاده گردد. كارشناسان برای افراد پليس استفاده از جليقه هایی كه حفاظت فردی را در مقابل انواع سلاح گرم تأمين می كند ، توصيه می كنند.

برچسب جليقه بسيار حايز اهميت بوده و شامل اطلاعاتی مثل سايز ، مدل ، نوع و نام نشان توليد كننده ، دستور العمل نگهداری و شست و شو ، ميزان حفاظت ، شماره ، تاريخ توليد ، شماره سريال ، مشخص نمودن قسمت بيرونی جليقه و تاييديه NIJ بر اساس استاندارد های مرتبط می باشد. در بر چسب جليقه هاي نوع I و III-A بايد اين آگاهی به مصرف كننده داده شود كه اين نوع جليقه ، فرد را در برابر وسايل تيز يا سلاح گرم محافظت نمی كند.

جليقه های ضد گلوله در حالت خيس و خشک مورد آزمايش قرار می گيرند چون در حالت خيس خصوصيات الياف مورد استفاده تغيير می كند.

برای آزمون در حالت خشک و خيس ، جليقه را به تن مانكن سفالی پوشانده می شود. با توجه به نوع جليقه از اسلحه ای با سرعت و نوع گلوله مناسب استفاده می شود. شليک گلوله بايد از فاصله 6/7 سانتی متری نسبت به جليقه و فاصله هر گلوله از گلوله قبلی 5 سانتی متر باشد. در مجموع 6 گلوله (2 گلوله با زاويه برخورد 30 درجه و 4 گلوله با زاويه برخورد صفر درجه) شليک می شود. بهتر است كه يک گلوله به طرف دوخت شلیک شود.

در اين روش ، محل برخورد گلوله ، به شكل مثلث بزرگی در خواهد آمد. سپس جليقه چرخانده می شود تا قسمت فوقانی آن در پايين قرار گيرد و مشابه روش قبل به آن گلوله شليک می گردد. در اين مرحله ، محل برخورد گلوله ، به شكل مثلث باريكی در می آيد. با انجام اين آزمون ها نبايد گلوله به داخل جليقه نفوذ كند ، يعنی نبايد مانكن سفالی سوراخ شده يا آثاری از گلوله يا مواد تشكيل دهنده جليقه در آن باقی بماند. چنان چه بر اثر برخورد گلوله در مانكن سوراخی ايجاد شود ، عمق آن نبايد بيشتر از 4/4 سانتيمتر باشد.

چنان چه آزمون ها با موفقيت انجام شود شماره مدل جليقه (از نظر طبقه بندی) تأييد و جليقه مورد آزمون در آرشيو نگهداری می شود تا بتوان در آينده جليقه های مشابه را با آن مقايسه نمود.

انجام آزمون های صحرایی بر روی جليقه های ضد گلوله امكان پذير نيست ولی در عمل افرادی مثل افسران پليس هر روز آن ها را مورد آزمون قرار می دهند. مطالعه بر روی مجروحين افسران پليس نشان دهنده اين است كه جليقه های ضد گلوله سالانه جان صدها نفر را از خطر مرگ حفظ می كند.

منابع:
ماهنامه صنعت نساجي. شماره 171 صفحه 68
سايت: www.gudsdily.com

جليقه های ضد گلوله

مطالب مشابه :

مدل جلیقه زنانه

مدل جليقه داماد-1

عکس هایی از تاپ و دامن ( جلیقه ) دخترانه

جليقه و شلوار

جليقه های ضد گلوله