تحلیل آزمون سال 92 کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک

رياضيات

سؤالات رياضي رشته‌ي مكانيك در سال 92، به لحاظ تعداد، نسبت به سال 91، تغييري نداشت، فقط به لحاظ بودجه‌بندي 8 سؤال به رياضي عمومي 1و2، 7 سؤال به رياضي مهندسي و 5 سؤال به معادلات ديفرانسيل اختصاص يافته بود كه از اين حيث دو تا از سؤالات رياضي عمومي (1و2) كم شده و به سهم سؤالات رياضي مهندسي (كه سال قبل 5 تا بود) اضافه شده است. در كل سؤالات سال 92، آسان‌تر از سال قبل بود و تعداد سؤالات تكراري و دقيقاً منطبق بر سؤالات رشته‌هاي ديگر (حتي بدون تغيير در گزينه) بسيار زياد بود. به تفكيك سؤالات هر درس مورد تحليل و بررسي قرار مي‌گيرد:

رياضي عمومي 1 و 2

تعداد سؤالات رياضي عمومي رشته‌ي مكانيك در آزمون كارشناسي ارشد سال 92 برخلاف سال گذشته از 10 سؤال به 8 سؤال كاهش پيدا كرده بود و سهم سؤالات درس رياضي مهندسي از 5 سؤال به 7 سؤال تغيير پيدا كرده بود. اگر بخواهيم مقايسه‌اي بين سؤالات رياضي عمومي امسال و سال قبل انجام دهيم، بايد بگوييم سؤالات امسال تا حدودي ساده‌تر از سال قبل بود. از 8 سؤال رياضي عمومي، 4 سؤال به رياضي (1) و 4 سؤال به رياضي (2) اختصاص يافته بود. از 4 سؤال رياضي عمومي (1)، 1 سؤال بسيار ساده از مبحث كاربرد انتگرال معين (محاسبه مجموع ريمان) البته اين سؤال براي رشته‌ي ديگري قبلاً مطرح شده بود. 1 سؤال كاملاً ساده به مبحث شعاع و بازه همگرايي سري‌ها، 1 سؤال مربوط به روابط بازگشتي در انتگرال‌ها و انتگرا‌ل‌گيري جزء به جزء كه سؤال ساده‌اي نبود و يك سؤال نسبتاً ساده و غير متعارف از مبحث توابع هيپربوليك مطرح شده بود كه خود فرمول مورد سؤال بود!

از 4 سؤال رياضي عمومي (2) يك سؤال بسيار تيپ و پر تكرار در آزمون‌هاي مختلف از مبحث كاربرد انتگرال دوگانه كه عين آن را در كتاب رياضي (2) داشتيم. 1 سؤال از مبحث توابع چند متغيره كه نمونه‌هاي شبيه بسياري در كتاب وجود دارد. يك سؤال از تعيين مقادير اكسترمم توابع دو متغيره كه عيناً در كتاب شبيه آن وجود داشت و بالاخره يك سؤال از مبحث توابع برداري كه سال قبل هم تقريباً با همين سختي در رشته مكانيك سؤالش را داشتيم و البته داوطلب با هوش با كمي دقت مي‌توانست از حجم محاسباتش بكاهد. در كل داوطلبان رشته‌ي مكانيك در اين سال خوش‌شناس بودند كه سؤالات عجيب غريب مطرح نشده بود و سؤالات تكراري از سال‌هاي قبل، در اين آزمون بسيار مطرح شده بود. پاسخ به حداقل 5 سؤال از 8 سؤال براي داوطلبان متوسط كاملاً امري عادي بود. در پايان توصيه‌ي بنده به كساني كه مي‌خواهند سال آينده در آزمون كارشناسي ارشد شركت كنند اين است كه منتظر سؤالاتي در اين سطح نباشند و تقريباً سؤالاتي دشوارتر را براي خود در نظر بگيرند (البته اين صرفاً يك پيش‌بيني است!).

معادلات ديفرانسيل

در کنکور کارشناسی ارشد مهندسی مکانکیک 92 در مجموع 5 سؤال از درس معادلات دیفرانسیل آمده است که دو تا از آنها از معادلات مرتبه اول و دو تا از فصل معادلات مرتبه دوم و بالاتر و یک سؤال هم از فصل دستگاه معادلات بوده است در مقایسه با سال 91 سؤالات خیلی سخت‌تر و مفهومی‌تر بوده و کمتر امکان استفاده از روش‌های میانبر بود. این در حالی است که از 5 سؤال سال 91 ،4 سؤال رو فقط با صبر و جایگذاری می شد، حل کرد. هم سال 91 هم سال 92 دو سؤال از فصل معادلات مرتبه دوم و بالاتر آمده که یکی از آنها از مبحث معادلات همگن با ضرایب غیر ثابت از نوع کوشی اویلر بوده که نشان‌دهنده تست خیز بودن این مبحثه! جالبه بدونیم که دقیقاً همین تست جزو سؤال‌های کنکور ارشد برق 92 هم بوده است. در درس ریاضی2 هم چند سؤال تکراری سال‌های گذشته آمده بود این تصادفات نشان می‌دهد که طراحان محترم کنکور یا شوق کمی برای تالیف تست‌های جدید دارند یا می‌خواهند میزان آگاهی دانشجو از تست‌های سال‌های قبل را بدانند. به هر حال بهتر است تمامی تست‌های سال گذشته رشته‌های دیگر چندین بار حل شود تا از حل دو ثانیه‌ایی بعضی از تست سر جلسه کنکور محروم نشوید!

رياضي مهندسي

سؤالات درس رياضي مهندسي در رشته‌ي مكانيك به لحاظ تكراري بودن در صدر ديگر دروس رياضي بود! 5 سؤال از 7 سؤال اين درس عيناً سؤالات آزمون‌هاي كارشناسي ارشد رشته‌هاي ديگر بود!

2 سؤال مربوط به سؤالات سال 84 رشته‌ي رياضي، 2 سؤال مربوط به سؤالات سال‌هاي 79 و 90 رشته‌ي برق و 1 سؤال مربوط به سؤالات سال‌هاي 85 و 86 رشته‌ي مهندسي مواد بود و دو سؤال ديگر نمونه‌هاي بسيار نزديك آن تاكنون بارها مورد سؤال بوده و يك مورد عيناً در متن كتاب رياضي مهندسي مدرسان شريف وجود داشت به غير از اين «نقطه ضعف» مواردي مانند توزيع سؤالات نيز دچار اشكال بود. اما ضريب سختي تقريباً استاندارد بود و مي‌توان گفت سؤالات امسال كمي ساده‌تر از سال قبل بود.

به لحاظ بودجه‌بندي سؤالات، 1 سؤال مربوط به توابع مشتق‌پذير و روابط كوشي ـ ريمان، 2 سؤال مربوط به مشتقات جزيي و 3 سؤال مربوط به فصل سري فوريه بود. كه بهتر بود از سهم سؤالات سري فوريه حداقل 1 مورد كم مي‌شد و يك سؤال از فصل نگاشت به تركيب اضافه مي‌شد. همين‌طور 1 سؤال نيز مي‌توانست از فصل مانده‌ها كسر و به جاي آن يك سؤال از فصل معادلات با مشتقات جزئي بيايد.

در كل معلوم نيست چرا طراح محترم كه سؤال رياضي مهندسي كم داشته و همه را تكراري داده!! چرا اصرار داشته 2 سؤال از سهم سؤالات رياضي عمومي كم كند!؟

در پايان لازم است به عرض داوطلبان گرامي برسانم در صورتي كه كتاب رياضيات مهندسي مدرسان شريف را خوانده بوديد، قادر به پاسخگويي به هر 7 سؤال رياضي مهندسي امسال بوديد. (تأييد و سند اين موضوع كتاب‌هايي هستند كه تاريخ چاپ آن‌ها قبل از آزمون است و در بازار وجود دارد!)

ديناميک و ارتعاشات

در آزمون كارشناسي ارشد سال 92 تعداد سؤالات آزمون كارشناسي ارشد در تمام درس‌هاي مهندسي مکانيک نسبت به سال گذشته تغييري نکرد. نكته‌اي كه در مورد سؤالات كارشناسي ارشد مکانيک به چشم مي‌خورد اين بود كه در درس ديناميک و ارتعاشات بر خلاف درس‌هاي ديگر رشته مکانيک، از برخي مباحث تکراري در سال هاي گذشته، سؤال طرح نشده بود و يا از بعضي مطالبي که در ادوار گذشته به ندرت سؤال طرح ميشد، امسال سؤال مطرح شد.

از لحاظ بودجه‌بندي از مبحث ديناميک و ارتعاشات، ديناميک ذرات 2 سؤال، سينماتيک ذرات 1 سؤال، مدارهاي مرتبه دوم 1 سؤال، سرعت و شتاب نسبي 2 سؤال، ديناميک اجسام صلب 1 سؤال، ارتعاشات آزاد سيستم هاي يک درجه آزادي 2 سؤال، ارتعاشات گذرا 2 سؤال، مرکز آني دوران 1 سؤال، سرعت و شتاب مکانيزم ها 2 سؤال، بادامک ها و چرخ لنگر و چرخ‌دنده 2 سؤال، تابع تبديل سيستمهاي مرتبه دوم 2 سؤال، مکان هندسي 1 سؤال و از شبيه‌سازي کنترلي سيستم‌هاي مکانيکي 2 سؤال، مطرح شده است.

در سال 92 سؤال متفرقه‌اي كه با خواندن دقيق و كامل مباحث قابل پاسخ‌گويي نباشند، مطرح نشده بود.

حرارت و سيالات

آزمون كارشناسي ارشد سال 92 (بهمن 91)، رشته مهندسي مکانیک و با تعداد 170 سؤال در 180 دقیقه برگزار شد. تعداد سؤالات آزمون كارشناسي ارشد تمام درس‌هاي مهندسي مکانیک مشابه سالهای گذشته بوده است. تعداد سؤالات دروس حرارت وسیالات نيز مانند گذشته 20 سؤال بوده است. نكته‌اي كه در مورد سؤالات كارشناسي ارشد مکانیک به چشم مي‌خورد اين است كه در دروس حرارت و سیالات شامل سیالات، ترمودینامیک و انتقال حرارت از فصل های اصلی و مهم کتاب سؤال مطرح شده بود و کمتر به فصل های حاشیه ای و جانبی پرداخته شده بود.

از لحاظ بودجه‌بندي در درس ترمودینامیک از خواص حجمی سیالات خالص 1 سؤال، قانون اول ترمودینامیک 1 سؤال، قانون دوم ترمودینامیک 2 سؤال، آنتروپی 1 سؤال و تحلیل قانون دوم برای حجم کنترل 2 سؤال آمده است .از سیالات جریان تراکم ناپذیر 1 سؤال، جریان تراکم پذیر لزج در لوله ها 3 سؤال،جریان پتانسیل 1 سؤال، فرم دیفرانسیلی قوانین اصلی 1 سؤال و لایه مرزی 1 سؤال مطرح شده است در انتقال حرارت از انتقال گرمای هدایتی 2 سؤال، انتقال گرمای جابه جایی 1 سؤال ، تشعشع 1 سؤال ، جابجايي طبیعی 1 سؤال و مبدل های گرمایی نیز 1 سؤال مطرح شده است.

در سال‌هاي اخير روند سؤالات حرارت و سیالات رو به مفهومي‌تر شدن پيش رفته است، و بیشتر سؤالات ترکیبی از چند بخش از مباحث درسی می باشند. از این رو برای حل سؤالات نیاز به دقت و تسلط بر پیوستگی مطالب بسيار احساس مي‌شود.

ساخت و تولید

همانند آزمون‌های چند سال اخیر، در درس ساخت و تولید بیست سؤال طرح شده بود که این سؤالات از هشت درسی که داوطلبان در طول چهار سال تحصیل خود در این گرایش می گذرانند، انتخاب شده بودند. تعداد سؤالات در چهار درس ماشین ابزار، قالب پرس، علم مواد و تولید مخصوص در آزمون امسال دقیقاً همانند آزمون سال گذشته بود اما در چهار درس دیگر یک سؤال کمتر و یا بیشتر بوده است.

اگر بخواهیم نوع سؤالات درس ساخت و تولید را به دو گروه سؤالات حل کردنی (مسأله ها) و سؤالات تحلیلی یا حفظ کردنی تقسیم کنیم، به وضوح مشاهده می شود که در آزمون امسال سؤالات تحلیلی به طرز قابل ملاحظه ای بار بیشتری از آزمون را به خود اختصاص داده بودند. به همین جهت به دلیل کمتر بودن تعداد مسأله ها، می توان این گونه در نظر گرفت که سؤالات ساخت و تولید در آزمون 92 وقت کمتری را از داوطلب در سر جلسه آزمون ‌گرفتند. علاوه بر این، با درنظرگرفتن این نکته که سطح آزمون 92 کمی پایین‌تر از آزمون 91 بود، می‌توان گفت که داوطلبان در آزمون امسال وضعیت بهتری در درس ساخت و تولید داشتند.

مسأله دیگری که باید در نظر گرفت این است که در آزمون 91 داوطلبان به تعدادی سؤال با سبک جدید برخورد کردند که در آزمون های گذشته نمونه آنها را مشاهده نکرده بودند و این موضوع برای آنها غافلگیر کننده بود (نظیر سؤالات آماری در درس اندازه گیری)، اما در آزمون 92 نوع سؤالات به سبک سال‌های گذشته برگشت و این موضوع برای داوطلبان دلگرم کننده شد!

در آزمون امسال یک سؤال از درس ریخته‌گری طرح شده بود که متأسفانه جزو مباحثی که سازمان سنجش برای درس ساخت و تولید اعلام کرده است نمی باشد. اگر بخواهیم کمکی به طراحان کنکور امسال برای توجیه وجود این سؤال در دفترچه کنکور بکنیم باید بگوییم که آوردن این سؤال در آزمون و در کنار سؤالات مدیریت تولید، برای این است که یک مهندس ساخت و تولید به عنوان یک مدیر تولید باید شناخت کاملی از فرآیندهای تولیدی متداول داشته باشد. حتی با توجیه این مورد، توضيحي برای کمبود داده‌های مسأله هیدرولیک آزمون امسال به ذهن نمی رسد!

همانطور که در چندین سال اخیر مشاهده کرده ایم، نوع سؤالات و ماهیت دروس ساخت و تولید (گستردگی مطالب و تنوع منابع موجود)، ایجاب می کند که در اولویت اول تا جایی که وقت داوطلبان اجازه می دهد به مطالعه منابع و کتاب‌های موجود بپردازند و بعد برای آشنایی با سبک سؤالات، نمونه‌هایی از تست‌های موجود را پاسخ دهند. چرا که بر خلاف دروس دیگر که تا تست زنی به طور کامل انجام نگیرد فرآیند یادگیری کامل نگردیده است، در درس ساخت و تولید داوطلبان بیشتر احتیاج به مطالعه مطالب متنوع دارند تا انجام تست زنی، که این موضوع در آزمون امسال به خوبی قابل مشاهده بود. به همین جهت داوطلبان باید با مشخص کردن بهترین و مفیدترین منابع، با یک برنامه ریزی مناسب مطالعه آنها را در طول دوران آمادگی برای آزمون ارشد به نحو احسن انجام دهند و مرور آنها را در زمان های مناسب در برنامه خود قرار دهند.

گروه جامدات(استاتيک-مقاومت مصالح-طراحي اجزا)

تعداد سوالات مربوط به دروس استاتيک-مقاومت مصالح-طراحي اجزا آزمون كارشناسي ارشد سال 92 (بهمن 91)، رشته مهندسي مکانيک همانند سال هاي اخير بصورت 5 سوال استاتيک- 8 سوال مقاومت مصالح 1و2 – 7سوال طراحي اجزا 1و2 طراحي شده بود. در نحوه ي طراحي سوالات نسبت به سال هاي گذشته تغيير چنداني مشاهده نمي شد ولي جامع بودن سوالات مطرح شده را مي توان نقطه مثبت سوالات ذکر کرد. اگر سوالات 8 مرحله آزمون هاي آزمايشي به دقت مورد بررسي قرار گيرند، مشابه بيش از 75 درصد سوالات کنکور امسال را مي توان در سوالات مشاهده کرد.

در گذشته به دليل تغيير مداوم سبک طراحي سوالات درس طراحي اجزا پاسخ گويي به سوالات اين درس بسيار دشوار بود. ولي در سال‌هاي اخير روند سوالات رو به مفهومي‌تر شدن پيش رفته است. براي اينكه دانشجو بتواند سوالات اين درس را در زمان مناسب حل كند بايد از مباحث مختلف به اندازة كافي سوال حل كرده باشد تا سوالات آزمون كارشناسي ارشد، نكته جديدي نداشته و فقط احتياج به زمان براي حل سوال داشته باشد، نه اينكه زماني را به حل سوالي اختصاص دهد كه براي اولين بار با آن مواجه شده است. در اين زمينه هم در 8 مرحله آزمون آزمايشي تلاش بر اين بود تا سوالات به شکلي متفاوت و حاوي نکات مهم از مباحث مختلف طرح شود و در پاسخ هاي تشريحي هم همه ي نکات مرتبط با مبحث شرح داده شود.

در مورد درس استاتيک تاکيد بر يادگيري اصول اساسي مکانيک بر مبناي کتاب مريام به چشم مي خورد و در کل مجموعه‌اي از سوالات منطقي طراحي شده بود.