طرح ها و برنامه های تحولی دوره راهنمایی تحصیلی شهرستان جوانرود در سال تحصیلی 92/91

ردیف

نام طرح

اهداف طرح

شرح مختصر

مدارس مجری طرح

1

طرح همگام با قرآن

1-تقویت انس با قرآن کریم      2-ارتقای درک مفاهیم قرآنی     3-تقویت روانخوانی قرآن کریم    4-بهره گیری از آیات قرآن در گفتگوهای روزانه دانش آموزان

این طرح در ابتدای شروع هر زنگ با همکاری ، مشارکت و نظارت دبیران حداکثر تا 3 دقیقه آیات منتخب توسط دانش آموزان در یک محیط شاد و منعطف قرائت می گردد و در زنگهای دوم و سوم هم تکرار می شود .

کلیه مدارس راهنمایی

2

ارزشیابی آغازین در دوره راهنمایی تحصیلی

1-بستر سازی مناسب جهت جلوگیری از ایجاد و یا تشدید افت تحصیلی به علت شروع نامناسب آموزش که مبتنی بر آموخته های پیشین دانش آموز نباشد.  2- آگاهی از سطح تسلط دانش آموزان بر دانش ها و مهارت های پیش نیاز درس تازه  3- تعیین میزان اطلاعات دانش آموزان از مطالبی که قرار است به آنان آموزش داده شود .  4- جبران نواقص یادگیری های قبلی دانش آموزان با برنامه ریزی و ترتیب موقعیت های جبرانی برای دانش آموزان .   5- قرار دادن دانش آموزان در بهترین موقعیت یادگیری جهت اخذ تصمیمات درست آموزشی .   6- بازخورد مناسب به دانش آموزان ، معلمان ، اولیاء و دست اندرکاران در زمان مناسب جهت برنامه ریزی برای رفع مشکلات یادگیری .

شروع نامناسب آموزش که مبتنی بر آموخته های پیشین دانش آموز نباشد می تواند بستر ساز ایجاد یا تشدید اُفت تحصیلی دانش آموز بشمار رود . به منظور کسب شناخت نسبی از میزان یادگیری های قبلی دانش آموز و ایجاد فرصت مناسب یرای معلمان که بتوانند آموزش خود را متناسب با ظرفیت دانش آموزان برنامه ریزی و آغاز نمایند و آنرا در طول سال تحصیلی توسعه دهند و از هدر رفتن تلاش های خود و دانش آموزان جلوگیری نمایند .

کلیه مدارس راهنمایی (اجرادر هفته اول و دوم مهرماه در دروس علوم  و ریاضی ، زبانخارجه و ادبیات فارسی

3

جشنواره نوجوان خوارزمی

1-ایجاد زمینه لازم برای شناسایی ، پرورش و شکوفایی استعداد ها و خلاقیت های نوجوانان و جوانان  2- توسعه و تعمیق روحیه ی پژوهش و نوآوری   3- هدایت و حمایت از دانش آموزان پژوهشگر و نوآور   4- کاربردی کردن علوم و ارتباط دادن آن با زندگی و نیازهای جامعه   5- ارزش بخشیدن به دستاوردهای علمی و فنی نوجوانان و جوانان  6- آماده سازی نسل جوان برای ورود به میدان رقابت های علمی و فنی نوجوانان و جوانان   7- هدایت استعداد ها و خلاقیت ها در جهت رفع نیازهای علمی و پژوهشی کشور 8- آشنایی دانش آموزان با پژوهش و شیوه های کشف و حل خلاقانه ی مسائل علمی و فنی    9- انجام کارهای علمی ، فنی و پژوهشی به شیوه ی گروهی با حفظ رقابت سالم و سازنده     10- تولید دانش و بومی کردن علوم  .

به منظور تقویت و توسعه ی روحیه پژوهش و نوآوری بین دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی ، شناسایی ، رشد و پرورش استعداد ها و خلاقیت های آنان ، تعمیم طرح جشنواره ی نوجوان خوارزمی ویژه ی دانش آموزان دوره ی راهنمایی تحصیلی از سال 91/90 اجرا شده و در سال جاری نیز احرا می شود .

کلیه مدارس راهنمایی

4

جشنواره روش های فعال یاددهی-یادگیری با رویکرد به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

1-شناسایی و معرفی رویکردهای نوین آموزشی بر اساس تحولات جهانی و ملی . 2- توسعه ی مهارت های علمی و حرفه ای معلمان در حوزه ی صلاحیت های عملکردی  3- تشویق و ترغیب معلمان و زمینه سازی برای بروز خلاقیت و مشارکت  در فعالیت های آموزشی و پرورشی .  4- توسعه و گسترش فرهنگ استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات  5- مستند سازی ، گسترش و تعمیم روش های تجربه شده به جای روش های ترجمه .

سرعت و عمق تحولات به گونه ای است که امروزه تداوم پیشرفت های علمی و اقتصادی دنیا به پیشرفت در صنعت عظیم رایانه و فن آوری های جدید بستگی دارد . بنابراین کلاس درس و فرآیند یاددهی –یادگیری نیز باید به نحو مطلوب زمینه لازم را فراهم سازد ، بدین منظور پس از سالها اجراء جشنواره های تدریس با بکارگیری فنآوری اطلاعات و ارتباطات مورد توجه قرار گرفته است . خوشبختانه معلمان زیادی با استقبال از طرح فوق روش های آموزش خویش را بر اساس بهره گیری از  IT تنظیم نموده و در سطح منطقه ، استان و ستاد شرکت نموده اند.

طرح طی یک بازه زمانی پنج ساله ، دبیران کلیه دروس دوره راهنمایی را دربر می گیرد . طی چهار سال تحصیلی گذشته ، طرح برای دروس علوم تجربی ، جغرافیا ، زبان انگلیسی ، حرفه وفن ، ریاضی ، قرآن ، ادبیات فارسی و علوم اجتماعی اجرا شده است .

5

آموزش مبتنی بر رویکرد تربیتی

1-توسعه و تقویت نقش تربیتی معلمان   2- تسهیل و تعمیق تربیت اخلاقی ، اجتماعی ، عاطفی ، مهارت های زندگی و اصول شهروندی    3- برجسته سازی نکات تربیتی موجود در کتب درسی جهت آگاهی و استفاده ی معلمان در جهت افزایش دانش و تغییر نگرش دانش آموزان   4- ایجاد زمینه و تلفیق مفاهیم درسی با آموزه های دینی ، ملی ، ارزشی و اخلاقی مبتنی بر عقلانیت و خردورزی   5- تنوع بخشی و ایجاد انعطاف در شیوه های آموزشی و اشاعه ی روش های غیر مستقیم ، فعال و موثر در فرایند یاددهی – یادگیری    6- ارتقای انگیزه ی تحصیلی و بهبود پیشرفت تحصیلی – تربیتی دانش آموزان  7- افزایش سطح تعامل معلمان و دانش آموزان   8- افزایش شادابی و نشاط در محیط کلاس های درس در جریان فرآیند یاددهی یادگیری .

این طرح از سال 91/90 در چهار درس ادبیات فارسی،تاریخ ، اجتماعی و علوم تجربی در مدرسه شهید چمران اجرا شد و از سال 92/91 4 مدرسه دیگر مجری طرح می باشند . مجموعه راهنمای معلمان جهت ایفای نقش تربیتی آنها و کاربردی کردن آموزش های درسی  شامل آیات واحادیث مرتبط با موضوع درسی ، نکات تربیتی ، سخنان بزرگان ، داستان های کوتاه و تمثیل های آموزنده ، فعالیت های دانش آموزی به همراه تجارب معلمان  در اختیار مدارس مجری قرارگرفته است .

مدارس  شهید چمران- اندیشه – دانش – کوثر - طوبی

اجرا در چهار درس علوم تجربی ، تاریخ ، تعلیمات اجتماعی  و ادبیات فارسی

6

آموزش مهارت های زندگی و آداب اجتماعی  (طرح کرامت ، راه سعادت )

1-زمینه سازی جهت تقویت بینش ، نگرش و مهارت های فردی و اجتماعی دانش آموزان    2-رشد همه جانبه ی دانش آموزان و بروز قابلیت هایی که موجب کرامت انسانی می شود .   3- زمینه سازی برای تکریم دانش آموزان در محیط خانه ، مدرسه و اجتماع .4- تقویت روحیه ی تکریم دیگران در دانش آموزان .

در این طرح با برگزاری کارگاه های آموزشی و ارسال منابع آموزشی برای مجریان و معلمان ، برگزاری نمایشگاه های دانش آموزی برای کسب مهارت های اساسی با عناوین  : خودآگاهی ، همدلی ، روابط بین فردی ، ارتباط موثر ، مقابله با استرس ، مدیریت بر هیجان ها ، حل مسأله ، تصمیم گیری ، تفکر خلاق ، تفکر نقادانه  و همچنین آداب اجتماعی آموزش می بینند .

مدارس  اندیشه – انقلاب اسلامی – پروین اعتصامی -طوبی

7

طرح مدام         ( مشارکت دانش آموزان در اداره امور مدرسه )

1-افزایش سطح مشارکت معلمان ، برنامه ریزی ، هدایت و نظارت طرح توسط شورای معلمان .   2- رشد و پرورش مهارت های زندگی و اجتماعی دانش آموزان و تقویت حس مسئولیت پذیری و افزایش سطح علاقه مندی به محیط مدرسه از طریق مشارکت عملی و تجربی    3- زمینه سازی برای تصمیم گیری و تصمیم سازی های مشترک و تعامل بیشتر و سازنده تر میان دانش آموزان و اولیاء مدرسه به منظور تقویت و بهبود مدیریت آموزشگاهی   4- افزایش روحیه خودباوری ، اعتماد به نفس ، خلاقیت و نشاط بیشتر دانش آموزان در فعالیت های مدرسه و رفع مشکلات موجود با کمک آنان .

طرح مدام ضمن مبنا قرار دادن رویکرد استفاده از ظرفیت های درون مدرسه ای  ، مسئولیت پذیری و توانمند سازی دانش آموزان ، برآن است تا با فراهم سازی زمینه های مشارکت دانش آموزان در اداره ی امور آموزشی و اداری مدرسه ضمن حرکت در مسیر اهداف فوق ، امکان رشد و تعالی استعدادهای ذاتی ، مهارتهای زندگی و اجتماعی و مسئولیت پذیری دانش آموزان را فراهم آورد . بر اساس این طرح دانش آموزان منتخب مدرسه پس از دریافت توجیهات لازم و آموزش های مرتبط در هر حیطه با هدایت و نظارت مستقیم مدیر مدرسه و برنامه ریزی صورت گرفته در شورای معلمان مدرسه ضمن اجرای فعالیت های معمول خود ( بررسی و تصویب برنامه های سالیانه خود ) در جلسه مربوط به این طرح ، اجرای آن را مصوب می نماید . این شورا ، نقش محوری را در تبیین ، تصمیم سازی و تصمیم گیری  چگونگی اجرا و پایش طرح ایفا می کند این طرح برای اجراء در 4 روز از سال ( در ماههای مختلف ) در نظر گرفته شده  است .

در کلیه مدارس شهری  و و تعدادی از مدارس روستایی

8

طرح  غنی سازی تجارب یادگیری دروس علوم تجربی و ریاضی

1-مفید یا سودمند ساختن برنامه درسی    2- کاربست فعالیت های فکری و عملی    3- ایجاد فرهنگ یادگیری از همیاران و همکاران    4- یادگیری فعال    5- سنجش برای یادگیری

یکی از مشکلات جدی آموزش و پرورش در فرآیند یاددهی – یادگیری حافظه محوری و سطحی بودن آموزش است ، لذا دانش آموزان مهارت های لازم جهت کار بست مفاهیم را ندارند . در این طرح از طریق اصلاح روش های آموزش در کلاس درس سعی شده است تا فرآیند یادگیری و تفهیم مطالب با روش های اکتشافی و فعال ساماندهی شود . آموزش های ضروری جهت مدیران و معلمان مجری طرح تدوین و اجرا گردیده است .

مدارس  اندیشه – دانش – کوثر – طوبی

طرح در دروس ریاضی و علوم تجربی  مدارس مجری اجرا خواهد شد .

9

طرح کلاس های موضوعی

1-توانمند سازی معلمان در شناسایی ، گردآوری ، تهیه و به کارگیری نرم افزارهای آموزشی و همچنین بهره گیری از روش های فعال تدریس .   2- فراهم سازی فرصت و فضای مناسب برای انجام فعالیت های عملی و دست ورزی دانش آموزان      3- ایجاد فرصت تفکر و تحقیق در فرایند یادگیری برای دانش آموزان     4- ارتقاء سطح توانمندی و مهارت یابی در دانش آموزان و شناخت استعدادها و توانمندی های بالقوه ی آنان    5- توسعه و تعمیق یادگیری در دانش آموزان   6- ارتقاء سطح پیشرفت تحصیلی – تربیتی دانش آموزان    7- ایجاد تنوع در محیط های یادگیری    8- توجه به جایگاه فناوری آموزشی

یرای تغییر و تحول در فرآیندهای آموزشی و تربیتی کلاس درس ، اصلاح ساختار و مبلمان کلاس درس  ضروری است و زمینه های لازم برای یادگیری تعاملی و فعال  را فراهم می سازد . دفتر راهنمایی با مشارکت سازمان نوسازی و صنایع آموزشی ، استانداردهای مورد نظر برای طرح و تولید وسایل کمک آموزشی را فراهم نموده است و امید است با اجرای طرح فوق یک مدل و الگوی موفق از چیدمان کلاس درس ارایه شود . نظام برنامه ریزی کلاسهای درس و مقدمات لازم برای اجراء در سطح استان هماهنگ شده است و کلیه معلمان مجری در مدارس آموزش های تخصصی و حرفه ای لازم را دریافت خواهند نمود .

مدارس  اندیشه – دانش – کوثر – طوبی

10

طرح تلاش آفرین

1-ترغیب و تشویق دانش آموزان به تلاش و کوشش بیشتر در یادگیری  2- واقع بینانه تر شدن انتظارات از دانش آموزان متناسب با توانمندی های فردی آنها   3- جلوگیری از یأس و سرخوردگی دانش آموزانی که به دلایل مختلف در رتبه های بالاتری قرار نمی گیرد  و امید آفرینی و ایجاد حس اعتماد به نفس در آنها    4- جبران بخشی از محدودیت ها و تنگناهای متداول در مدارس از طریق انعطاف و تنوع بخشیدن به معیارهای ارزشیابی    5- ایجاد التزام به توجه و رعایت اصل تفاوتهای فردی در فرآیند یاددهی – یادگیری     6- برجسته شدن اعتبار و ارزشیابی های تکوینی (تدریجی ) در اذهان و عملکرد اولیای مدرسه و دانش آموزان .

حاکمیت سنگین و بلا منازع مقیاسها و نرمهای یکسان بر محور  «رقابت گزینی  » مبتنی بر ارزشیابی های  «ملاک مدار  » و  «هنجار مدار  » بگونه ای است که مجالی برای مطرح شدن دانش آموزان رتبه های پایین تر امّا در حال پیشرفت باقی نمی ماند و معمولا پیشرفت این دانش آموزان تحت الشعاع دانش آموزان ممتاز قرار گرفته است و به خاطر این بی توجهی دچار توقف و یا پسرفت می گردند . رفع این معضل منوط به نوعی تعدیل در روشهای موجود ارزشیابی خواهد بود  و بر این اساس در کنار ارزشیابی های  «ملاک مدار  » و  «هنجار مدار  » نوع سوم دیگری از ارزشیابی ضرورت می یابد که از آن می توان به ارزشیابی  « یادگیرنده مدار   » تعبیر نمود . نوعی از ارزشیابی که در آن میزان تلاش دانش آموز در یادگیری ، تنها در مقایسه با عملکرد قبلی خود مورد ارزیابی قرار میگیرد و پاداش متناسب با آن دریافت می نماید تا بدینوسیله ، محیط یادگیری و جریان حاکم بر آن نیز با هدف های اساسی تر تعلیم و تربیت انطباق بیشتری یابد .

کلیه مدارس راهنمایی

11

طرح تعالی مدیریت کیفیت مدار

1-دستیابی به استاندارد های آموزشی و مدیریتی در نظام آموزش و پرورش    2- نهادینه سازی نگاه تعالی بخش در فرآیندهای مدیریتی و ایجاد وفاق سازمانی   3- ارائه و ترویج الگوهای مدیریتی مطلوب   4- ترویج اندیشه بهره گیری مثبت از خدمات راهنمایی و مشاوره ای تیم های تقویت کننده عملکرد در بین مدیران مدارس 5- تقویت و ترویج سیستم خودارزیابی در راستای بهبود و تعالی عملکرد مدیران  6- ارتقاء سطح انگیزه مدیران برای بهبود و زمینه سازی شایسته برای کاربست نتایج ارزیابی های درونی و بیرونی توسط مدیران مدارس . 7- شناسایی مدیران ممتاز ، تشکیل بانک اطلاعات آنان و فراهم نمودن زمینه های تبادل تجربه به سایر مدیران .

مدیریت کیفیت جامع یک حرکت و نهضت همگانی  و یک راه صحیح کار است که همه افراد باید در این نهضت مشارکت کنند . در واقع مدیریت کیفیت جامع ، روش مدیریت گروهی انجام دادن کار برای بهبود مداوم کیفیت و بهره وری قابلیت ها و استعدادهای مدیریت و نیروی انسانی کار است . در مدل " تعالی مدیریت کیفیت مدار " اجرای دقیق خودارزیابی و ارزیابی بیرونی بر اساس تعاریف و شاخص های تعیین شده ، به مدیریت این امکان را می دهد که به جای تصمیم گیری بر اساس برداشت های ذهنی ، بتواند بر اساس واقعیت های عینی تصمیم گیرد و به عنوان یکی از مهم ترین سازوکارهای مدیریتی برای بهبود مستمر ، تعالی نظام آموزشی و قابلیت های سازمانی مطرح باشد .

مدرسه راهنمایی شهید مطهری

12

طرح ارزیابی مهارت های معلمی

1-کمک به شناسایی شاخص های اصلی اثربخشی کار معلمین   2-مرور و تعمق درباره ی عناصر مهم اثربخشی تدریس خود و خودارزیابی    3-مدیران و همکاران می توانند از فرم ها ی مهارت ها برای ارزیابی قابلیت معلمی یکدیگر استفاده کنند .    4-شناسایی نقاط  قوت و ضعف ها  به طوری که انگیزه ی رشد حرفه ای را بر انگیزاند و برنامه های توسعه ی حرفه ای با نیازهای خاص معلمین سازگار شود .

این طرح در اصل برای کمک به مدیران و همکارانی تدوین شده است که می خواهند در بازدید از کلاس ها و مشاهده ی کار معلمان ، شاخص های اصلی اثر بخشی را تعیین کنند . در واقع شاخص های درج شده در فرم ها برای تسهیل نوعی تحقیق توأم با عمل و متمرکز بر رفتارهایی است که معلمان در کار روزانه شان از خود بروز می دهند . اگر راهنمایی به معلم ها از راه ارایه ی بازخورد درباره ی رفتار کلاسیشان باشد ، آنان برای اصلاح روش ها و اضافه کردن روش ها ی جدید به مجموعه ی مهارت هایشان انگیزه مند می شوند . رفتارهای مثبت و منفی ای که معلمین از خود بروز می دهند تا حد زیادی تعیین کننده ی اثربخشی آن ها در کلاس است و میزان تأثیری را که آن ها بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزانشان دارند ، معین می کند .

این طرح در مدارس راهنمایی شهرستان جوانرود از سال 91/90 اجرایی شده است .