مقاله کودکان تیزهوش تقدیم به پدران و مادران عزیز

کودکان تیزهوش

تعریف هوش

هوش یکی از جذابترین و جالب توجه ترین نیروهای روانی است که جلوه های آن در موجودات مختلف به میزان متفاوت قابل مشاهده است .

1- هوش کشش مغزی وتوان روانی موجود زنده است .

2- هوش بینش در حل مسایل و امور است .

3- هوش ترکیبی از تفکر و تخیل است .

4- هوش درک رابطه علت و معلولی است .

5- هوش همان چیزی است که آزمون های روانی آن را اندازه گیری می کند .

6- وکسلر – هوش مجموعه نیرو یا ظرفیتی است که فرد با کمک آن می تواند در محیط خود با اندیشه ای سنجیده و رفتار و کرداری موثر و با هدف عمل کند .

7- پیاژه – هوش نتیجه تاثیر دائمی ومتقابل فرد با محیط است که اگر این رابطه به صورت متعادل صورت گیرد ،موجب توانایی سازگاری فرد با محیط و پیشرفت هوشی می شود .

هوش هرفرد به مجموعه عملکردهای وی درکلیه امورزندگی اطلاق میشود .

تعریف تیز هوشان و با استعدادها

هیچ تعریف مطلق و کاملی که مورد قبول همگان باشد و جود ندارد .

بعلاوه هر فرهنگی نیز با توجه به ارزشها، نگرشهاو سبک زندگی،تیزهوشی واستعداد را به گونه ای متفاوت تعریف می کند .

تعاریف اولیه درباره تیزهوشی،بیشتربر بهره هوشی تاکید داشت .

تعریف مارلند از تیزهوشی

کودکان تیزهوش و با استعداد ،کسانی هستند که به تشخیص متخصصان روان شناس و روان سنج ، دارای تواناییهای برجسته اند وقادربه انجام اموردرسطحی عالی میباشند.

او عقیده دارد که این کودکان دارای توانایی های فوق العاده در یک یا چند زمینه از شش زمینه زیر هستند .

توانایی هوش کلی

این تواناییها ، بوسیله آزمونهای میزان شده هوش و توسط متخصص سنجیده می شود .

استعداد درسی ویژه

توسط آزمونهای پیشرفت تحصیلی اندازه گرفته می شود .

توانایی فکری آفریننده ، ابتکاری و مولد

دارای افکاری به طرزغیرعادی ابتکاری بوده و جنبه خلاقیت دارد .

توانایی رهبری

توانایی نفوذ در دیگران را داشته و می توانند آنان را در جهت مورد نظر خود هدایت نمایند .

ذوق و استعداد هنری

افرادی که دارای ذوق و استعداد فوق العاده در زمینه های موزیک،شعر،نقاشی،رهبری ارکستروازاین دست هستند .

توانایی حرکتی فوق العاده

افرادی که معمولا“ درمدرسه بعنوان قهرمان دریکی از ورزشها شناخته می شود .

تفاوت ظریف بین تیزهوش بودن و با استعداد

افراد تیزهوش درهوش کلی برجسته اند یعنی عملکرد آنان درکلیه امورازمتوسط همسالانشان بیشتر است .

اما افراد با استعداد عملکردشان در کلیه امور ازمتوسط همگنان خود برترنیست بلکه در یک یا چند زمینه ویژه ، فوق العاده برجسته اند .

روشها و معیارهای شناسایی تیزهوشها و با استعدادها

بطورکلی دوروش کلی برای تشخیص تیزهوشان معمول است .

1- شناسایی آنان به وسیله آزمونهای میزان شده

2- شناساسی آنان از راه مشاهده معلم

شناسایی بر اساس آزمونهای میزان شده

الف- آزمونهای انفرادی هوش – هوش کلی را می سنجند مانند آزمون وکسلر ، استنفورد- بینه و لی تر

ب- آزمونهای گروهی هوش - هوش کلی را می سنجند و به صورت گروهی اجرا می شوند مانند آزمون هوش ریون

ج- آزمون های پیشرفت تحصیلی – میزان معلومات درسی دانش آموزان وچیرگی آنها سنجیده می شود که به صورت گروهی اجرا می شود .

د – آزمونهای آفرینندگی یا خلاقیت

به صورت فردی یا گروهی اجرا می شود و با آنها نیروی ابتکار نوآوری و خلاقیت فرد سنجیده می شود مانند آزمون خلاقیت تورنس

شناسایی دانش آموزان تیزهوش و با استعداد ،با استفاده از روش مشاهده :

1 - قضاوت آموزگار

آموزگار با مشاهده خود می تواند چگونگی درس خواندن، یادگیری و علاقه های دانش آموزان را ارزشیابی کند .

علاوه براین مشاهده آموزگار در زمینه های زیر می تواند به شناسایی تیزهوش ها و با استعدادها کمک کند .

الف – توانایی بیان احساسات و هیجانات

ب- توانایی درهنرهای تجسمی و لذت بردن از آنها

ج- مهارت در حل مسائل و مشکلات گروه

د- ابتکار و ابداع

2 - قضاوت پدر و مادر

قضاوت والدین از فرزندان خود بعلت آگاهی نداشتن از معیارهای سنجش ، اعتبار علمی ندارد.

والدین معمولا“ از نظر عاطفی به فرزندان خود وابسته هستند و همین امر اجازه ارزشیابی عینی وخالی از احساسات را به آنان نمی دهد .

دیگر اینکه امکان مقایسه کودکان همسن وسال با فرزندشان وجود ندارد.

با این حال شاید والدین در سنین پیش از دبستان بهترین مشاهده کننده و مطلع ترین داور در مورد علاقه ها ،استعدادها،نیازهاو رفتار کودکان باشد.

3- قضاوت همسالان

نظر دانش آموزان نسبت به همکلاسان خود می تواند مکمل آگاهیهای ما در مورد شناخت شاگردان تیز هوش و با استعداد باشد.

4- قضاوت شخصی

با توجه به بلوغ جسمی و ذهنی در دوره راهنمایی و دبیرستان ،می توان ازبرداشت ها و قضاوت آنان نسبت به توانایی ها و محدودیتهایشان بهره برد .

ویژگیهای دانش آموزان تیزهوش

با توجه به خلاصه تحقیقات دکتر ترمن وسایرپژوهشها در این زمینه،بشرح پاره ای از ویژگی های تیزهوشان می پردازیم :

1 - وضعیت اقتصادی و طبقه اجتماعی

الف – میزان تحصیلات والدین دانش آموزان تیزهوش در اکثر موارد 4الی 5 سال بالاتر از حد متوسط تحصیلات در جامعه مورد مطالعه است .

ب- میزان طلاق و جدایی والدین در این نوع خانواده ها،کمتر از نوع متوسط طلاق در جامعه مورد مطالعه است .

شرایط خانوادگی و محیط زندگی تیزهوشان

1- محیط روانی و عاطفی تیزهوشان بسیار مهمتر از محیط فیزیکی و مادی زندگی آنان است .

2- تفاهم و توافق والدین عامل عمده ای در موفقیت تیزهوشان است .

3- والدین تیزهوش به فرزندان خود علاقه شدید دارند و نسبت به آنان احساس تعهد می کنند.

4- دراکثر موارد ،به نظر می رسد که والدین تیزهوشان خود را وقف رشد و کمال فرزندان کرده اند .

5- والدین تیزهوشان تاکید بسیاری بر مسایل اخلاقی و مذهبی دارند .

6- والدین تیزهوشان به سازماندهی وبرنامه ریزی های دقیق در زندگی فرزند خود توجه دارند .

7- والدین تیزهوشان بر زندگی فرزندان خود ، کنترل معقول و منطقی اعمال می کنند .

8- در خانواده های تیز هوشان روابط حمایتی و منطقی متقابلی وجود دارد

ج - نسبت دانش آموزان تیزهوش در شهرهای بزرگ،بیشتر از شهرهای کوچک و روستاها است

2 - مشخصات بدنی :

رشد بدنی این کودکان بطور متوسط ، بیشتر از کودکان معمولی است . آنها از نظر قد ، بلندترواز نظروزن ، سنگین ترازحد متوسط اند . کمتربیمار می شوندونیزمیزان نقص حسی، پوسیدگی دندان ، ضعف عمومی ، سوءتغذیه و... در آنان کمتر از کودکان عادی است.

5- وضعیت تحصیلی و فعالیت های خارج ازکلاس درس:

معمولا“خواندن راپیش از مدرسه رفتن یاد می گیرند و از نظر درسی دو یا سه سال جلوترازهمکلاسان خود هستند.

تمایل دارند با کودکان بزرگترازخود بازی کنندوعلاقه خودرانسبت به بازیهای کودکانه زودتر از دست می دهند.

6- ازدواج،طلاق و هوش فرزندان

میزان ازدواج درگروه تیزهوشان با میزان آن درجمعیت عادی مساوی است ، اما طلاق دربین آنان کمترازجمعیت عادی است.

سایرمشخصات :

علاوه بربرتری آنان در خصوصیات بالا ، این گروه درویژگیهای زیر بهترازمتوسط می باشند.

الف- غنای خزانه لغات و تبحردرکاربرد کلمات

ب- درک روابط منطقی ،توانایی درک وفهم روابط منطقی و نتیجه گیری درست از آنها

ج- داشتن تفکر انتزاعی یا مجرد

د- سرعت دریادگیری

ه- آینده نگری

و- کنجکاوی و علاقه گسترده

ز- دقت و تیزی در مشاهده

ح- حافظه قوی

ط- خلاقیت و ابتکار

چگونگی طراحی برنامه های آموزشی برای تیزهوشان

برنامه های آموزشی باید مستقیما“ براساس نیازها، علائق،تواناییها،درجه تحصیلی و قدرت آفرینندگی آنان انجام شود .

انواع برنامه های آموزشی

1- غنی سازی برنامه های آموزشی در مدارس عادی

اگر به دانش آموز تیزهوش اجازه طی کردن سریع کلاسها داده نشود ،برای این که برنامه در خور توانایی او باشد،می توان برنامه معمولی را غنی کرد.

راههای غنی تر کردن برنامه های آموزشی

1- ارائه کردن مطالب اضافی و مفید درباب موضوع موردعلاقه دانش آموز

2- گروهبندی دانش آموزان در کلاس ، بنحوی که دانش آموزان تیزهوش باهم قرارگیرند.

3- بوجود آوردن امکان یادگیریهای اضافی

4- فراهم کردن امکانات وفرصت کافی برای تجربه کردن

5- استخدام یک معلم آموزش ویژه برای تیزهوشان

6- بکارگرفتن رسانه های مختلف به عنوان ابزار آموزشی

7- در نظرگرفتن معیارهای تحصیلی بالا برای تیزهوشان

گالاکر معتقد است که این برنامه ها باید به گونه ای تنظیم شوندکه شش مهارت رادرآنان تقویت کند.

دهان و کاخ غنی سازی را ترکیبی ازبرنامه های آموزشی متناسب با نیازها،علایق و تواناییها کودکان تیزهوش می داند.

انجمن ملی آموزش و پرورش آمریکا دونوع برنامه غنی سازی را پیشنهاد می کند:

الف- غنی سازی عمقی یا عمودی برنامه ها- هدف ازاین برنامه فراهم ساختن زمینه تفکر تخصصی و ویژه در امر مطمح نظر است .

ب - غنی سازی افقی یا عرضی برنامه ها – موقعیت هایی را فراهم آوریم که این کودکان بتوانند اطلاعات گوناگون و وسیعتری را کسب کنند.

2- سرعت بخشیدن به برنامه های آموزشی

این روش امکان تمام کردن برنامه مدرسه را درزمان کمتریا با سن پایین ترازمیانگین کلاس می دهد. که به شیوه های مختلفی قابل اجرااست.

الف- شروع پیش ازموقع مدرسه

ب- جهش تحصیلی

ج- پیشرفت پیوسته و مستمر

د- سایرروشها

3- مدارس یا کلاسهای ویژه

برای تیزهوشان می توانیم مدارس ویژه ای داشته باشیم که فقط دانش آموزان تیزهوش در آنها پذیرفته می شوند.

عده ای ازمتخصصان معتقدند که این جداسازی اولا“ بدلیل فشرده وسنگین بودن برنامه فشار بیش ازحد را به آنان وارد می کند، ثانیا“باعث می شود که ازسایر افراداجتماع خود فاصله بگیرند.

محاسن و معایب برنامه های ویژه

الف - محاسن

1- از توانائیهای ذهنی برجسته آنان اسفاده های لازم بعمل می آید.

2- اتلاف وقت این گروه از دانش آموزان کاهش یابد.

3- استعدادهای خلاق آنان امکان تجلی پیدا کند .

4- وضعیت ذهنی – عاطفی – اجتماعی تیزهوشان به گونه ای مناسب تر مورد توجه قرار گیرد

5- انگیزه های آنان برای رقابت وفعالیت مناسبتر برانگیخته شود .

6- تحقیق در مورد ویژگیهای گوناگون آنان از سوی متخصصان فراهم آید .

ب – معایب :

1- ممکن است موجبات بروزاحساس غرور وبرتری رادرآنان بوجود آورد .

2- بالا بودن انتظارات و توقعات از آنان

3- احتمال اشتباه درتشخیص کودک تیزهوش

4- دور ماندن تیزهوشان از مسایل اجتماعی و عاطفی افراد عادی جامعه

برخی نکات درآموزش و پرورش تیزهوشان

متنوع و متناسب بودن برنامه ها با توانایهای های ذهنی

برآموزش دروسی مانند هنرتاکید بیشتری بعمل آید.

تشویق دانش آموزان بر تشخیص روابط بین دروس مختلف

همکاری،هماهنگی و تبادل نظر معلمان تیزهوشان با یکدیگر

گردش های علمی و آشنا کردن آنان با امکانات محیط زندگی

استفاده ازفیلم ، اسلاید وسمینارهای علمی و آموزشی

مقاله کودکان تیزهوش تقدیم به پدران و مادران عزیز

مطالب مشابه :

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

نامه سرگشاده به پدران و مادران…

نامه نویسنده Play time خطاب به والدین

مقاله کودکان تیزهوش تقدیم به پدران و مادران عزیز

تقدیم به خانم سیفی معلم پایه ی ششم من

نقش خانواده ، مدیران ، معلمان وهمسالان در گسترش فرهنگ انسان ساز نماز بین دانش آموزان.

شبکه های اجنماعی