نگاهی به ارقام گندم نان ایرانی(بخش اول)

نگاهی به ارقام گندم نان ایرانی

نخستین رقم گندم ایران در سال 1309 تحت عنوان رقم سرداری معرفی شد. روندمعرفی ‏ارقام گندم با معرفی ارقامی چون شاه پسند، ریحانی، ایتالیایی (1321)، سفیدک(1325)، ‏طبسی(1330)، تابان، امید، آذر(1335)، شعله(1336)،روشن(1337)، خلیج، جوانجانی، ‏دستجردی(1339)، صبا، دهقان، عدل(1341)،کوهسار، کوهرنگ، کلار، ‏شاهی(1346)، دیهیم، نوید، اینیا 66،پنجامو62(1347)، فیروز، جلگه، درخشان، رشید، ‏بزوستایا(1348)، اروند،کرج1و2، مغان1، خزر1(1352)، مغان2 (1353)، بیات، ‏کرج3(1355)،البرز(1357)، آزادی(1358)، سبلان(1360)، گلستان(1365)، ‏قدس(1368)، فلات،نوید(1369)، مارون و هیرمند(1370) در دهه های بعد ادامه یافت. درسالهایاولیه معرفی ارقام گندم، توجه چندانی به کیفیت نانوایی نمی شد و عمدهتوجهات ‏معطوف به کمیت(عملکرد) محصول بود. اما بتدریج و با مشخص شدن تاثیرات قابل توجه کیفیت نان مصرفی بر رشد جسمی افراد، کیفیت نانوایی نیزمنزلتی چون عملکرد ‏دانه یافت.

در میان این ارقام، رقم فلات به سبب عملکرد بالا، مورد توجه بسیار قرار گرفت و بخش عمده کشت گندم به این رقم اختصاص یافت، اما اپیدمی بیماری زنگ زرد در کشور به سال1374( به سبب شکسته شدن مقاومت این رقم بوسیله پاتوتیپهای جدید زنگ زرد)، سبب کنار گذاری تدریجی آن شد، اگرچه این رقم همانند سایر ارقام قدیمی همچنان در دورگ گیریهای بهنژادی بکار می رود.

روند معرفی ارقام گندم در20 سال اخیر شدت یافته است و هر سال ارقامی جدید با خصوصیات کیفی و کمی قابل قبول معرفی می شوند. ارقام گندم نان: رسول(1371)، گاسپارد (1373)، اترک، تجن، الوند، الموت، مهدوی، داراب2، زرین، نیک نژاد و رقمVee/Nac (1374)، شیرودی، کویر، چمران(1376)، مرودشت(1378)، دز، پیشتاز، هامون، شیراز، شهریار، توس(1381)، بم، اکبری، سیستان، دریا، مغان3، آرتا و سپاهان(1385)، بهار(1386) از جمله این ارقام می باشند. در ادامه به خصوصیات مرفولوژیک، زراعی و کیفی برخی از این ارقام پرداخته می شود:

1- رقم تجن-

منشا این رقم سمیت(مرکز بین المللی اصلاح گندم و ذرت) می باشد. این رقم با توجه به پتانسیل بالای عملکرد، زودرسی، مقاومت در برابر زنگ زرد، زنگ قهوه ای وفوزاریوم خوشه و تحمل نسبت به جوانه زنی روی خوشه برای کشت در مناطق جلگه ای خزر مناسب می باشد.

خصوصیات زراعی- متوسط وزن هزاردانه و عملکرد این رقم به ترتیب 38 گرم و6300 کیلوگرم درهکتار می باشد(بیشترین عملکرد: 7300 کیلوگرم در هکتار می باشد). دانه سخت و به رنگ قهوه ای می باشد. ارتفاع ساقه 90 تا 95 سانتیمتر بوده و نسبت به خوابیدگی مقاوم و نسبت به ریزش دانه نیمه مقاوم است. مناسبترین زمان کاشت از اول تا آخر آذرماه در مناطق جلگه ای خزر و از 15 آبان تا 15 آذر در دشت مغان می باشد. به عنوان یک توصیه عمومی مصرف 150 کیلوگرم فسفات آمونیوم به صورت پایه و 200 تا 250 کیلوگرم اوره در هکتار در دو نوبت پایه و سرک پیشنهاد می شود.

خصوصیات کیفی- وزن هکتولیتر: 10.83، درصد پروتئین: 2.12، حجم نان: 523، عدد زلنی: 33، سختی دانه: 52، درصد گلوتن مرطوب: 33 و حجم رسوب65 :SDS. بطور کلی رقم تجن، بعنوان رقمی با کیفیت نانوایی مطلوب شناخته شده و برای پخت انواع نان مناسب می باشد.

2- رقم داراب 2-

3- رقم مهدوی-

نگاهی به کیفیت نان گندمهای ایرانی- بخش دوم

نگاهی به کیفیت نان گندمهای ایرانی- بخش سوم (پایانی)

جهت كسب اطلاعات بيشتر در زمينه "ارقام گندم نان ايراني" به اينجامراجعه فرماييد‏

نگاهی به ارقام گندم نان ایرانی(بخش اول)

مطالب مشابه :

گزارش برنامه صعودبه قله گنو!

كلات نادر

واژه های ایرانی در زبان انگلیسی

شناخت ناحیه کوهستانی ایران

ای وطن ای مادر تاریخ ساز ...

وضعيت تاريخي شهرستان گناباد

تاجیکان، آریاییها و فلات ایران

جاده دزپارت؛پلكان ورود به تاريخ

نگاهی به ارقام گندم نان ایرانی(بخش اول)

7- نخستین زیستگاه بشری ایران زمین