نتایج تحلیل جمعیت شهرنشین و شهرهای ایران طبق سرشماری سالهای 1375-1385
با توجه به اينكه كشور ما در چنين شرايطي قرار دارد و با خيل عظيمي از جمعيت
واقع در سن كار و فعاليت مواجه است، در صورت برنامه ريزي مناسب براي استفاده از
نيروي كار موجود مي‌توان منتظر جهش ارزنده‌اي در توسعه كشور بود.
نگاهي به موضوع، از منظر اقتصادي اهميت مسأله را دو چندان مي‌كند. بخش‌هاي مختلف
اقتصادي تأثير انكارناپذيري بر كميت و كيفيت متغير‌هاي جمعيتي دارد و همچنين در
مورد تأثير متغير‌هاي جمعيتي بر اقتصاد نمي‌توان ترديدكرد. كميت و كيفيت مسايل
جمعيتي و تصور از آينده جمعيت، روي مسايل اقتصادي تأثير خواهد گذاشت. از اين رو،
براي انجام برنامه‌ريزي‌‌هاي اقتصادي مؤثر نياز مبرمي‌به آگاهي از تعداد و آينده
جمعيت احساس مي‌شود.
تعداد و ساختار جمعيت
آگاهي از تعداد و تركيب جمعيت، نخستين گام در هر برنامه‌اي است. يكي از مسايل مهمي
كه در هر برنامه‌ريزي بايد مدنظر قرار گيرد، توجه به تغيير و تحولا‌ت تركيب جمعيت
در سال‌هاي آينده است؛ به اين خاطر كه ساختار و تركيب سني و جنسي جمعيت نشان دهنده
نيازها و ظرفيت‌‌هاي جوامع است. جمعيتي كه داراي يك ساختار جوان است نسبت به جمعيت
داراي ساختار سني سالخورده يا در حال گذار، نيازهاي متفاوتي خواهد داشت، به همين
دليل بدون توجه، آگاهي و شناخت تغييرات جمعيت و ساختارهاي سني و جنسي آن نمي‌توان
مبادرت به تصميم‌گيري كرد و سياست‌ها، راهبرد‌ها و راهكارهاي مناسبي را در زمينه
تجهيز و تخصيص منابع برگزيد.
براساس سرشماري عمومي‌نفوس و مسكن سال 1375 تعداد جمعيت كشور برابر با60055472 نفر
بوده است. نتايج سر شم
اري
سال 1385 نشان مي‌دهد كه در سال 1385 جمعيت كشور بالغ بر 70495782 نفر بوده است كه
از اين تعداد 35866362 نفر مرد و 34629420 نفر زن بوده‌اند. محاسبات نرخ رشد جمعيت
كشور طي سال‌هاي 1375 تا 1385 نشان مي‌دهد كه متوسط نرخ رشد جمعيت كشور طي اين
سال‌ها 6/1 درصد بوده است. براساس نتايج اين سرشماري‌ها، نسبت جنسي جمعيت كشور
(تعداد مردان به ازاي يكصد نفر زن) حدود 103 بوده است . يعني به ازاي هر صد نفر
جمعيت زن صدوسه نفر مرد وجود دارد. به عبارت ديگر، 9/50 درصد جمعيت كشور را مردان
و1/49 درصد را زنان تشكيل مي‌دهند. جدول يك جمعيت كشور را به تفكيك گروه‌هاي سني
پنجساله و جنس در سال‌هاي 1375 و1385 نشان مي‌دهد. هرم سني و جنسي جمعيت كشور كاهش
مواليد در سال‌هاي اخير را به وضوح نشان مي‌دهد. همانطور كه ذكر شد ساختار جمعيت
كشور در بستر انتقال از جمعيت جوان به جمعيت ميانسال و در نهايت به جمعيتي سالخورده
قرار گرفته است. چنين روندي منجر به تمركز جمعيت در مقطع كنوني در سنين مياني (سنين
فعاليت و اشتغال) شده است.
با توجه به اينكه سرشماري سال 1375 با مواردي از كم شماري در گروه‌هاي سني 4-0 ساله
و 9-5 ساله مواجه بوده است، احتمال وجود كم شماري در اين گروه‌هاي سني در سرشماري
سال 1385 نيز وجود دارد. در صورت نبود كم شماري در اين گروه‌هاي سني، جمعيت واقع در
گروه‌هاي سني 4-0 ساله و 9-5 ساله در سرشماري سال 1375 با در نظر گرفتن احتمال مرگ
و مير در اين سنين بايد به گروه‌هاي سني 14-10 ساله و 19-15 ساله در سرشماري 1385
منتقل مي‌شدند كه مشاهده مي‌شود اين امر محقق نشده و جمعيت اين گروه‌هاي سني حتي
بيشتر از جمعيت گروه‌هاي سني 4-0 ساله و 9-5 ساله در سال 1375 است.
تعداد و نسبت جمعيت در گروه‌هاي سني ويژه
براساس سرشماري عمومي‌نفوس و مسكن سال1375، نسبت جمعيت زير 15 ساله 51/39 درصد بوده
است. اين نسبت در سال 1385، به 08/25 درصد رسيده و نسبت جمعيت 64-15 ساله در سال
1375، 12/56 درصد بوده كه اين رقم با بيش از13 درصد افزايش در سال1385 به73/69 درصد
رسيده است. نسبت جمعيت بالا‌ي 65 ساله در سال 1375، 38/4
براساس سرشماري عمومي‌نفوس و مسكن سال1375، نسبت جمعيت زير 15 ساله 51/39 درصد بوده
است. اين نسبت در سال 1385، به 08/25 درصد رسيده و نسبت جمعيت 64-15 ساله در سال
1375، 12/56 درصد بوده كه اين رقم با بيش از13 درصد افزايش در سال1385 به73/69 درصد
رسيده است. نسبت جمعيت بالا‌ي 65 ساله در سال 1375، 38/4 درصد بوده و اين نسبت در
سال 1385 به 18/5 درصد رسيده است. نكته مهم و قابل توجه در ارتباط با نسبت جمعيت در
گروه‌هاي سني ويژه، كاهش نسبت جمعيت گروه سني زير 15 ساله و افزايش نسبت جمعيت گروه
سني64-15 ساله و 65 ساله و بالا‌تر است كه در اصطلا‌ح جمعيت سالخورده ناميده
مي‌شود. از موارد يادشده مي‌توان پيش بيني كرد كه ساختار جمعيت كشور در سال‌هاي
آينده تغيير خواهد كرد و به تدريج شاهد تبديل جمعيت كشور به جمعيت ميانسال و در
نهايت سالخورده خواهيم بود.
شهرنشيني
ايران به عنوان يك كشور در حال توسعه در دهه‌هاي گذشته به شدت از روند
شهرنشيني متأثر بوده است. جامعه ايران طي سه دهه گذشته متأثر از
تحولا‌تي كه در عرصه شهرنشيني به وجود آمده دستخوش تغييرات وسيعي شده
در حالي كه شهرنشيني در ارتباط با پديده‌هاي ديگر همچون رشد جمعيت قابل
بررسي و تحليل است. در واقع كشور ما به عنوان يك كشور در‌حال‌توسعه طي
دهه‌هاي اخير با اين دو پديده مهم و مرتبط به هم يعني افزايش جمعيت و
رشد شهرنشيني مواجه بوده است و اين دو پديده مهم جمعيتي به صورت متقابل
بر يكديگر اثر نهاده و تركيب و توزيع جمعيت كشور را دچار تحول كرده
است. علل و عوامل افزايش جمعيت شهرها به سه گروه تقسيم مي‌شود كه
عبارت‌اند از: خالص مهاجرت به شهرها، افزايش طبيعي جمعيت شهرها و
افزايش جمعيت شهري در اثر تحولا‌ت ناشي از تغيير محدوده شهرها و تغيير
در تعريف جمعيت شهري.
سرشماري عمومي‌نفوس و مسكن كشور در سال 1375، جمعيت شهرنشين كشور را
8/36 ميليون نفر و جمعيت روستانشين كشور را2/23 ميليون نفر نشان داد.
ضريب شهرنشيني در آن سال 3/61 درصد بود. براساس سرشماري عمومي‌نفوس و
مسكن سال 1385 و در ادامه روند افزايش شهرنشيني، جمعيت شهرنشين كشور از
8/36 ميليون نفر در سال 1375 به 26/48 ميليون نفر در سال 1385 افزايش
يافته و در نتيجه ضريب شهرنشيني از3/61 درصد در سال 1375 به 5/68 درصد
در سال 1385 رسيده است.
خلا‌صه و نتيجه‌گيري
آگاهي از تعداد و تركيب جمعيت نخستين گام در هر برنامه‌اي است. نتايج
سر شماري سال 1385 نشان مي‌دهد كه در سال 1385 جمعيت كشور بالغ بر
70495782 نفر بوده است كه از اين تعداد 35866362 نفر مرد و 34629420
نفر زن بوده‌اند. ضريب شهرنشيني در اين سال 5/68 درصد بوده است.
محاسبات نرخ رشد جميعت كشور طي سال‌هاي 1375 تا 1385 نشان مي‌دهد كه
متوسط نرخ رشد جمعيت كشور طي اين سال‌ها 6/1 درصد بوده است. هم اكنون
ويژگي منحصر به فرد جمعيت كشور تراكم جمعيت در سنين فعاليت و اشتغال
است و با خيل عظيمي از جمعيت واقع در سن كار و فعاليت مواجه هستيم. با
توجه به ظرفيت موجود، در صورت برنامه‌ريزي مناسب براي استفاده از اين
جمعيت عظيم نيروي كار مي‌توان منتظر جهش ارزنده‌اي در توسعه كشور بود.
شواهد و مدارك زيادي وجود دارد كه روند كاهش ميزان‌هاي باروري را در
كشور تأييد مي‌كند اما با وجود اين شاهد افزايش نسبت جمعيت 14-0 ساله
در سال‌هاي آتي خواهيم بود. اين افزايش نسبت جمعيت در گروه سني 14-0
ساله به دليل افزايش تعداد مواليد، ناشي از ورود متولدان دهه 60 (كه هم
زمان با انفجار جمعيتي در كشور بود)، به سنين ازدواج و باروري است.
پي‌نوشت‌ها
.-| Demographic Gift1
.- Opportunity Window2
.-Demographic Window3
*كارشناس دفتر برنامه‌ريزي و مديريت اقتصاد كلا‌ن
مطالب مشابه :
آمار دقیق تركیب جمعیتی شیعه و سنی و سایر ادیان ساكن ارومیه منتشر شد
سایت معتبر لوكی لیكس آمار دقیقی از نسبت آمار جمعیتی و تركیب ساكنان ارومیه را منتشر كرد.
آمار دقيق تركيب جمعيتي شيعه و سني و ساير اديان ساكن اروميه منتشر شد
ارومیه رو به نابودیست، چاره‌ای بیندیشید(نامه جمعی از تشکل ها و کارشناسان برجسته محیط زیستی)
آشنایی با بخش نازلو
بخش نازلو یکی دیگر از پنج بخش شهرستان ارومیه می باشد که در می باشد که جمعیت آن در آخرین
نتایج تحلیل جمعیت شهرنشین و شهرهای ایران طبق سرشماری سالهای 1375-1385
گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه ارومیه - نتایج تحلیل جمعیت شهرنشین و شهرهای ایران طبق سرشماری
اداره رسمی آمار ترکیه اعلام کرد:
جمعیت ترکیه 73800000 من اهل ارومیه و از ترکای ایران ساکن ترکیه هستم .در اینجا بیشتر با
روایت فجر مردم ارومیه
جلسه جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی آذربایجان غربی برگزار شد. این جلسه دیشب در محل تالار
اُرومیّه
ارومیه - اُرومیّه در سال ۱۹۰۰ میلادی حدود نیمی از جمعیت شهر ارومیه مسیحی —اعم از آشوریان
کردهای ارومیه
پیام سقز - کردهای ارومیه - پایگاه خبری شهرسنان سقز
اخبار و گزارشات در شهرهای کردنشین آ .غ
استراتژیک شهرستان ارومیه . تر کها ست و ۵۰ درصد جمعیت ارومیه یعنی کردها فقط کمتر از
محمد و فاطمه محبوبترین نام‌ها در آذربایجان غربی
همچنین جمعیت ارومیه بدون در نظر گرفتن بخش‌ها 898 هزار و 441 نفر بوده است.
برچسب :
جمعیت ارومیه