مراحل احداث یک سد خاکی

مراحل احداث یک سد خاکی به شرح زیر است:

تجهيز كارگاه :

در پروژه‌هاي بزرگ تجهيز كارگاه، خود پروژه‌اي محسوب مي شود. در مرحله تجهيز كارگاه از اولين كارها احداث كانكس‌هاي موقت است. احداث اتاقك نگهباني وفنس كشي دور محوطه پيمانكار نيز در ابتدا انجام مي شود .

فضاهاي كه در مرحله تجهيز كارگاه براساس نقشه‌هاي مشاور بايد احداث گردند طبق روال ابتدا ريز شده و در نقشه‌هاي جزئيات به تاييد نظارت مي رسد و سپس اجراي آنها شروع مي‌شود . فضاهاي معمول تجهيز كارگاه در يك پروژه سدسازي عبارتند از :

- كانكس‌هاي اداري شامل دفاتر رياست كارگاه، رياست دستگاه نظارت، دفتر فني نظارت، دفتر فني پيمانكار ، اتاق جلسات، سالن اجتماعات، نمازخانه ، سرويسهاي بهداشتي ، دفاتر امور اداري ، امور مالي ، امور پشتيباني، دبيرخانه ، مخابرات و ...

- كانكس‌هاي كمپ مسكوني شامل خوابگاه مديران ومهندسان ، خوابگاه كارمندي و كارگري ، انبار كمپ ، آشپزخانه و كلوپ (سالن تلويزيون)

- كانكس‌هاي ساختمانها و تاسيسات اجرايي شامل : رختكن و اتاق استراحت مهندسين وكارگران ـ انبارها ـ آزمايشگاه ـ تعميرگاه ماشين آلات ـ كارواش ـ بچينگ وتاسيسات وابسته مانند كولينگ و يخ‌سازها ـ كانكس‌هاي واحد برق ، تراشكاري، كارگاه چوب، كارگاه فلز ، سوله آرماتوربندي، انبار ناريه واتاق پرسنل آتشباري، پمپ بنزين، اتاقهاي پرسنل ماسه شويي و سنگ شكن وپست برق، باسكول ، سيلوي سيمان و انبار آن، كمپرسورخانه، سايبان ديزل ژنراتور، منبع آب ، منبع سوخت، ساختمان بهداري، ايمني وآتش نشاني، تيرهاي چراغ برق، سپتيك‌ها وغيره .

محل هر يك از آيتمهاي فوق كه در پلان جانمايي كارگاه مشخص مي شوند بايد به نحوي باشند كه در مسير جاده يا محل احداث سازه‌هاي وابسته قرار نگيرند .

عمليات اجرايي سد:

با توجه به اسناد ارزيابي آيتمهاي اجرايي یک سد عبارتند از : حفاري پي و تكيه گاه سد وتحكيمات ، احداث ديوار آب بند و پرده آب بند، حفاري سرريز و آبگير ، خاكريزي بدنه سد ونصب ابزار دقيق، بتن ريزي سرريز و آبگير كه در ذيل روش اجراي آنها خواهد آمد .

حفاري پي سد وتكيه‌گاههاي جناحين :

كلا" عمليات خاكي مانند خاكبردراي وحفاري وابستگي زيادي به ماشين آلات دارد. بلدوزر ، لودر ، كمپرسي، بيل مكانيكي، بيل شاول، داپتراك، دريل واگن ، جك هَمِر، از انواع ماشين آلات كاربردي در عمليات خاكي هستند .

يكي از مسائلي كه در اجراي پروژه‌ها باحجم خاكبرداري زياد مطرح است تعيين محل دپوي خاكهاي حاصل از حفاري وخاكبرداري است كه بايد قبل از شروع عمليات با هماهنگي دستگاه نظارت، محل دپو مشخص گردد .

الف ـ‌ خاكبرداري پي :

حفاري وخاكبرداري پي تا جايي ادامه پيدا مي كند كه به لايه نفوذ ناپذير مانند سنگ برسيم. با توجه به اينكه در پروژه‌هاي سدسازي معمولا" سطح آبهاي زيرزميني بالا مي‌باشد اگر در حين خاكبرداري به آب رسيديم با تعريف ايستگاههاي پمپاژ و اجراي زهكش‌ها و سپس لجن برداري توسط بيل مكانيكي يا بلدوزر با تلاقي عمليات حفاري را ادامه مي دهيم. اگر در كار لجن برداري با مشكل مواجه شديم مي توان اندكي خاك خشك به لجن اضافه كرد و سپس آنرا با لجن ميكس كرد و بعد اقدام به بارگيري وحمل نمود .

در حفاري پي سنگهاي سست بايد برداشته شود كه بسته به حجم سنگ مي توان از جك همر يا دريل واگن و انفجار نسبت به برداشتن سنگ اقدام كرد .

ب ـ حفاري تكيه‌گاه :

خاكبرداري وحفاري تكيه‌گاه نيز معمولا" تا رسيدن به جنس مناسب مصالح ادامه پيدا مي‌كند. در احداث سدها خاكبرداري تكيه‌گاه با شيب مناسب ومطابق طرح از مسائل مهم به شمار مي رود .

در زمينهاي خاكي عمليات خاكبرداري با بلدوزر و با هدايت مباشر عمليات خاكي براساس سرشيبهاي پياده شده توسط نقشه‌بردار انجام مي‌شود تا شيب مناسب در خاكبرداري حاصل آيد .

در زمينهاي خاكي با حجم سنگي پايين وحفاري با جك همر بايد همر دستگاه در زاويه مناسب قرار داشته باشد و در زمينهاي سنگي كه حجم سنگ بالا است و نياز به انفجار دارد چالهاي حفر شده توسط دريل واگنها بايد زاويه مطلوب را داشته باشد .

در خاكبرداري همواره بايد توجه داشته باشم كه مسيرهاي دسترسي را قطع نكنيم. همچنين بايد مراقب بود تا با كسر حفاري مواجه نشويم چرا ممكن است بعدا" اصلاح كم حفاري‌ها به دليل عدم وجود دسترسي غيرممكن گردد و عمليات اجرا نظم خود را از دست بدهد .

در جاهايي كه حفاري وخاكبرداري بيشتر به علت محدوديتهاي توپوگرافي مقدور نباشد يا هزينه بيشتري را موجب شود يا به هر دليل ديگري نخواهيم حفاري ادامه پيدا كند با توجه به جنس ونوع مصالح ترانشه بايد آنرا تحكيم كرد. تحكيمات با توجه به نوع پروژه، جنس مصالح و زمين، موقعيت سنگها و واريزه‌ها انواع مختلفي دارد :

استفاده از بتن پاشي در يك يا دو لايه يا بيشتر ، بستن مش در لايه‌هاي شاتكريت (بتن پاشي) توسط سيم انتظار استفاده از راك بولتها وانكرها و تزريق تحكيمي دوغاب سيمان (در صورت نياز جهت مهار قطعات سنگي ترانشه) استفاده از ديوار حائل بتني يا سنگي وغيره .

در پروژه‌هاي سدسازي براي اينكه جلوي آبهاي نشتي از زير بدنه سد را بگيرند بايد پي سد را در برابر آب درحد قابل قبول نفوذ ناپذير نمايند. اين كار معمولا" بوسيله تزريق دوغاب سيمان به لايه‌هاي زير پي سد در زيرهسته رسي انجام مي شد كه به احداث پرده آب بند يا پرده تزريق معروف مي باشد.

در سد خاكي با هسته رسي و ديوار آب بندي، اگر منظور احداث ديوار آب ‌بند به منظور آب بندي پي سد باشد مي توان از مطلب زير استفاده كرد .

احداث ديوار آب بند در پي سد :

اگر به دليل سست بودن و تخلخل زياد لايه‌هاي ريزپي از نظر زمين شناسي، روش پرده تزريق كارايي لازم را نداشته باشد ذيل عمل خواهیم کرد :

ابتدا مقدمات كار يعني احداث حوضچه گل، ديوارهاي راهنما و سكوي حفاري مي بايست انجام شود.

احداث حوضچه ها : ابتدا حوضچه‌هاي گل تازه، گل كاركرده، آب تازه و ايستگاه پمپاژ ساخته مي شوند . ابعاد حوضچه‌هاي گل براساس عمق پانل ومشخصات خاك بستر تعيين مي‌گردد. باتكميل حوضچه‌ها كار نصب لوله وپمپ انجام مي شود .

ساخت ديوارهاي راهنما : به منظور هدايت وكنترل كاتر دستگاه حفاري ، ديوارهاي زوج راهنمابا بتن ساخته مي شوند .

براي سكوي حفاري نيز يك پلتفرم يا محل صافي را خاكبرداري يا خاكريزي كرده با غلطك مي كوبند تا دستگاه حفار در آنجا قرار گيرد .

حفاري پانلهايي به عمق حداكثر 87 متر وعرض حدود 8/0 متر وطول 4/2 متر توسط دستگاه هيدرو فرز انجام مي‌شود . پانلها بصورت اوليه وثانويه حفاي مي شوند به اين طريق كه بين پانلهاي اوليه حفاري شده، پانلهاي ثانويه حفاري مي‌شوند تا يكپارچگي ديوار آب بند تامين گردد يعني به صورت يك در ميان اوليه وثانويه حفر مي شوند . در هنگام حفاري، مصالح حاصل از حفاري بهمراه گل حفاري به واحد تصفيه گل هدايت شده و پس از جدايش مصالح از گل حفاري، دوباره گل حفاري به داخل پانل هدايت مي‌شود. گل حفاري در اصل كار تامين پايداري ترانشه حفاري شده را انجام مي دهد .

در حين حفاري مشخصات گل دائما توسط آزمايشگاه كنترل مي‌گردد. با اتمام عمليات حفاري عمليات بتن ريزي توسط لوله ترمي آغاز مي‌شود. بتن ريزي در شرايطي صورت ميگيرد كه پانل از گل حفاري پر است. براساس مشخصات طرح پانلها براساس بتن پلاستيك (بتن بنتونيت‌دار) يا بتن سازه‌اي پر مي‌شوند . بتن پلاستيك از مقاومت فشاري كم ولي مدول ارتجاعي و نفوذناپذيريي بالايي برخوردار است .

در پروژه‌هايي كه از ديوار باربري بالايي انتظار مي‌رود قبل از بتن ريزي ابتدا قفسه آرماتور نصب مي شود در غیر این صورت در ديوار آرماتور به كار نمي رود.

اجراي پرده آب بند يا پرده تزريق :

1- در اكثر پروژه‌هاي سد سازي ابتدا چالهاي اكتشافي حفاري مي شود وپس از كر (مغزه) گري و بررسي جنس لايه‌هاي زمين اقدام به تصميم گيري درخصوص احداث پرده تزريق مي‌شود.

2- تزريق يكي از رشته‌هاي تخصصي ژئوتكنيك محسوب مي شود .

3- تعيين جزئيات روش اجرايي معمولا" از ابتكار پيمانكار نشأت مي گيرد .

4- پيمانكار لازم است در طي آزمايشهايي دوغابهاي مختلف را مورد بررسي قرار دهد.

5- طبيعت پنهان كارهاي تزريق اقتضاء مي كند كه پيمانكار از كارهاي انجام شده در هر مرحله نتيجه گيري وارزيابي داشته باشد و با هماهنگي نظارت كارهاي بعدي را با نتايج بدست آمده برنامه ريزي كند.

6- براي اجراي پرده تزريق ابتدا مقدمات آنرا فراهم مي كننداین مقدمات شامل موارد زیر می باشد:

آماده سازي سكوي تزريق ـ تجهيزات آزمايشگاه صحرايي جهت انجام آزمايشات دوغاب سيمان ـ تهيه دبي سنج و فشارسنج ثابت جهت بالا بردن دقت آزمايش لوژن (نفوذپذيري آب و ترزيق دوغاب سيمان)، خريد سیمان با استعلام از كارخانه‌هاي سازنده بصورت بسته بندي شده.

پس از فراهم آوردن مقدمات ابتدا شروع به حفاري گمانه‌هاي تزريق مي نمايند. براي جلوگيري از ريزش ديواره گمانه‌ها روشهاي مختلفي وجود دارد كه بستگي به شرايط پروژه و قطر گمانه وجنس زمين دارد. يكي از كاربردي‌ترين روشها كيسينگ گذاري گمانه است .

پس از حفاري گمانه‌ها دستگاههاي تزريق در محل شروع به تزريق مي نمايند. هرچه بلين سيمان بيشتر باشد براي تزريق مناسبتر است. چون در شيارها وحفره ها بهتر نفوذ مي كند . البته انتخاب بلين سيمان بستگي به شرايط زمين شناسي دارد . در هنگام تزريق مشخصات سيمان مانند بلين و ميزان سياليت دوغاب كنترل مي گردد. دوربين‌هاي تلويزيوني براي مشاهده اندازه ، تعداد ، كيفيت درزها و نيز دستگاه اتوماتيك اندازه‌گيري دوغاب مصرفي از ابزارهاي مهم در عمليات اجرايي تزريق محسوب مي شود .

خاكريزي بدنه سد :

يكي از مهمترين مسائل در پروژه‌هايي كه حجم خاكريزي زيادي نياز دارد تامين محل قرضه مناسب مي باشد تا حدي كه ممكن است به دليل عدم وجود تامين مصالح پروژه را غيراقتصادي كند. وجود معادن مانند معدن رس در سدهاي خاكي در نزديكي محل پروژه مي‌تواند به توجيه پذير بودن پروژه از لحاظ اقتصادي كمك كند. براي تامين ساير انواع مصالح در سدهاي خاكي مانند فيلتر ، درين ، كوبل و سنگريزه و ريپ راپ راههاي مختلفي موجود است بعنوان مثال براي تامين فيلتر احداث پلانهاي ماسه شويي معمولا" اجتناب ناپذير است . همچنين ممكن است مثلا" براي تامين سنگريزه از مصالح حاصل از انفجارات سرريزها و آبگيرها استفاده شود كه اين موارد بستگي به نوع مصالح بدنه سد و جنس زمين اطراف سد دارد .

يكي از مبناهاي اصلي شروع خاكريزي سدها اجراي خاكريز آزمايشي است كه مي تواند همزمان با حفاريهاي پي سد انجام شود. هدف از اجراي خاكريز آزمايشي مشخص نمودن مقدار max تراكم مصالح موجود به وسيله تغييرات درصد رطوبت، ضخامت لايه، تعداد عبور غلطك، نوع غلطك، سرعت غلطك، وزن غلطك مي باشد .

قبل از اجراي خاكريزي، بستر وپي بايد از نظر مشخصات فني به تاييد دستگاه نظارت برسد وهر قسمت از بستر آماده خاكريزي شده توسط پيمانكار تحويل بستر به نظارت انجام شده و صورتجلسه شود. سپس دستگاه نظارت اقدام به دادن مجوز خاكريزي م%

+ نوشته شده در یکشنبه 15 اسفند1389ساعت 4:30 بعد از ظهر توسط حمید | آرشیو نظرات

نحوه اجراي سدهاي مخزني به روش بتن غلتكي Rcc نحوه اجراي سدهاي مخزني به روش بتن غلتكي RCC
38 درصد از كل سدهائي كه تا سال 1950 به ارتفاع 50 فوت (15 متر) و بيشتر احداث گرديد (بدون درنظر گرفتن سدهائي كه در چين ساخته شد) بتني بوده است. از سال 1951 تا 1977 نسبت سدهاي بتني ساخته شده به حدود 25 درصد رسيد. اين تقليل طي سالهاي 1978 تا 1982 ادامه داشت و نسبت سدهاي بتني به 5/16 درصد رسيد اما اين كاهش در محبوبيت سدهاي بتني مقارن با زماني بود كه استفاده از سدهاي بتني در دره هاي تنگ رو به افزايش بود. بنابراين كاهش سدهاي بتني مربوط به دره هاي عريض مي شد كه به جاي سدهاي بتني وزني، سدهاي خاكي و سنگريزه اي احداث گرديد كه ارزانتر و بيشتر قابل توجيه بودند دليل اين امر بازده خيلي بالي ماشين آلات، تجهيزات و روش ساخت در اين نوع سدها بوده است.
كاهش تعداد سدهاي بتني باعث تشكيل دو گردهمايي مهم توسط دست اندركاران سدسازي در آسيا در ايالت كاليفرنياي آميركا شد. گردهمايي اول تحت عنوان ساخت سريع سدهاي بتني در سال 1970 و گردهمايي دوم در سال 1972 بنام ساخت اقتصادي سدهاي بتني برگزاري گرديد. اقدام مشابهي در ژاپن باعث تشكيل كميته اي تحت عنوان كميته ساخت منطقي سدهاي بتني در سال 1974 توسط وزارت عمران شد.
در خلال اين زمان هر چند هزينه ساخت سدهاي خاكي نسبت به سدهاي بتني در حال كاهش بود ولي از طرف ديگري تجارب نشان دادند كه سدهاي خاكي ايمني كمتري نسبت به سدهاي بتني داشته و دارند، سوابق نشان مي دهد كه از سال 1928 به بعد از سدهاي بتني به ارتفاع بيش از 15 متر فقط سدي 62 متري كاليفرنيا بخاطر نقص پي و سدهالپاست فرانسه به ارتفاع 61 متر در اثر لغزش تكيه گاه آن ويران شدند. در حاليكه آمار موجود نشان داده كه صدها سد خاكي با اندازه هاي مختلف طي 60 سال گذشته تخريب شده اند. دليل اصلي تخريب سد خاكي روگذري و فرسايش دروني خاكريز مي باشد.
با توجه به آسيب پذيري سدهاي خاكي، متخصصين در گردهمايي آسليمار (Asiolmar) و ديگر محققين به دنبال نوع جديدي از مصالح براي سدسازي بودند كه ايمني سد بتني و سرعت اجراي سد خاكي را تواماً دارا باشد. تا اينكه در اوايل سال 1960 و 1970 ابتكار جديد احداث سد بتني غلتكي مطرح شد. در سالهاي 1960 چند پروژه با انديشه تركيب مزاياي سدهاي بتني و خاكي طراحي شدند اين سدهاي مخلوط نتيجه مطالعات و نوآوري هاي مهندسين سازه و ژئوتكنيك بودند، متاسفانه بعلت تخصصي بودن هر يك از اين دو رشته، ارتباط محدودي بين پيشگامان اوليه برقرار بوده بر اين اساس متخصصين هر يك از اين دو رشته آگاهي محدودي نسبت به تلاشهاي اوليه يكديگر داشتند.
سدهاي بتن غلتكي (آر، سي، سي) بعنوان نوع جديدي از سد طي سالهاي 1980 مطرح شد. اين نوع سدها با توجه به هزينه كم كه قسمتي از آن ساخت سريع آنها ناشي در زمان نسبتا كوتاهي در سراسر دنيا مورد قبول واقع شده و پيشرفت ناگهاني قابل توجهي را در امر طراحي و ساخت بوجود آورند كاربرد اين در سالهاي 1990 و بعد از آن مطرح گرديد: اين سد با هزينه كمتر و ايمني نظير سدهاي بتني كلاسيك مي باشد بتن غلطكي بيش از آنكه يك نوع مصالح جديد باشد روشي جديد براي اجراست. بتني غلتكي با خاك سيمانته شده كه با روشهاي مشابه اجرا مي شود.
بعلت آنكه شامل سنگدانه هاي بزرگتر از 4،3 اينچ (19 ميلي متر) بعنوان درشت ترين سنگدانه بوده و خواص مشابه با بتن معمولي داراست. متفاوت مي باشد. در خاك سيمانته عموما ماسه مصرف شده با مقاومت پائين تر نسبت به بتن غلتكي حاصل مي شود در حال حاضر سه نوع سد (پاي پل، جگين، زيروان) از اينگونه سدها در كشور در مرحله اجرا قرار دارد و سدهاي ديگري نيز در مرحله اجرا قرار دارد.
هدف از تشكيل اين كارگاه آمزوشي توجه به يكي از روشهاي جديد سد سازي بمنظور صرفه جوئي در هزينه ساخت سدها و آشنائي با مسائل مختلف در اين ارتباط مي باشد.
در فرهنگ اصطلاحات بتن و سيمان انجمن بتن آمريكا (90- R 116 ACI)، بتن غلتكي بدين ترتيب تعريف مي شود: بتن متراكم شده با غلتك، بتني كه با حركت بر روي آن در حالت سخت نشده، متراكم مي شود. در ادبيات فني با نام رول كريت نيز از آن نامبرده مي شود. اين روش، امروزه اغلب تحت عنوان بتن غلتكي يا به صورت خلاصه Rcc به كار برده مي شود.
بتن غلتكي سخت شده، در اصل داراي همان خصوصيات بتن هاي معمولي كه به صورت درجا ريخته شده و به عمل مي آيند، مي باشد و محصول نهايي به زبان ساده «بتن» تلقي مي شود.
خاصيت رواني و پلاستيكي بتن غلتكي در حالت تر، اساسا متفاوت با خواص پلاستيكي بتن درجا ريز معمولي مي باشد. اسلامپ بتن غلتكي بايد در حد صفر باشد تا قادر به تحمل وزن غلتك متراكم كننده باشد. ماشين آلات مورد استفاده جهت حمل و نقل، بارگيري .و تراكم بتن Rcc شامل ماشين آلاتي با ظرفيت زياد مي باشند كه در كارهاي خاكي حجيم، نظير سد سازي و راهسازي به كار مي روند. به طور كلي در ساختن بتن غلتكي ميزان عمليات دستي (غير ماشيني) مورد نياز در مقايسه با عمليات ساخت بتن هاي معمولي كمتر است

مراحل احداث یک سد خاکی

مطالب مشابه :

مثال آناليز و طراحي ديوار حائل بتني

مثال آناليز و طراحي ديوار حائل بتني

دیوار حائل

ضوابط و طراحی مجتمع تجاری

پی پیشرفته (ADVANCED FOUNDATION)

مراحل احداث یک سد خاکی

بررسي روشهاي پايدار سازي شيبها

توضیحاتی در رابطه با سدهاي خاكي با هسته رسي