تریاک-اپیوم

اثرات شربت تریاک برای ترک اعتیاد نوزاد مادران معتاد

شربت تریاک یا دارویی که به نام «اپیوم تینگچر» معروف است، در ایران کاملاً در مرحله پژوهش است و مراحل پژوهش آن با حمایت ستاد مبارزه با مواد مخدر در مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام می شود و در صورتی که نتایج بررسی های کلی آن از ابعاد مختلف مثبت باشد، امکان اجرای آن در جامعه وجود دارد.
پژوهش کامل استفاده از شربت تریاک در جامعه به حداقل یک سال زمان نیاز دارد، در زمان حاضر یک گروه محدود 60 تا 70 نفره از افرادی که تحت درمان در DIC ها (مراکز درمان گذری اعتیاد) هستند به اضافه چند نفر در خود مرکز مطالعات اعتیاد تحت درمان با شربت تریاک هستند تا نکات مثبت و منفی آن از نظر درمانی، اجتماعی و اقتصادی بررسی شود.
هدف از این بررسی ها این است که ببینیم شربت تریاک چقدر اثر مثبت دارد و چقدر عوارض منفی و کدام بر کدام می چربد.

* نکات مثبت شربت تریاک

یکی از نکات مثبت شربت تریاک این است که معتادان به مواد افیونی خیلی راحت به مصرف این ماده منتقل می شوند و چون شناخت کاملی از این ماده دارند از مصرف آن احساس رضایت می کنند، به همین علت ماندگاری روی این ماده برای این معتادان بالاست و قطعاً زمانی که این ماده عرضه شود، تعداد زیادی از معتادان علاقه مند خواهند بود که آن را مصرف کنند و روی این درمان می مانند.
نکته مثبت دیگر شربت تریاک این است که تنظیم دوز مصرف آن خیلی راحت است، طول عمر، خواص ماده و عوارض آن خیلی شبیه ماده تریاک است به همین علت اکثر معتادان با آن آشنا هستند، ضمن اینکه عوارض جانبی متادون مثل خواب آوری را ندارد. گر چه گروه هدف متادون، معتادان ترزیقی و گروه هدف شربت تریاک معتادان به تریاک است.

* از دسترسی غیر معتادان به شربت تریاک نگرانیم
البته عرضه شربت تریاک در سطح جامعه نکات منفی و نگرانی های جدی هم دارد که مهم ترین آن این است که ممکن است شربت تریاک به دست افرادی بیفتد که برای درمان از آن استفاده نمی کنند، بلکه به منظور تفریح و تفنن آن را سوء مصرف می کنند و این جاست که مسئله نظارت بسیار دقیق در توزیع این شربت مطرح می شود.
مسئله بعدی تبعات اجتماعی توزیع شربت تریاک در جامعه است، اینکه توزیع این دارو چه تغییری در ذهنیت مردم درباره اعتیاد به وجود می آورد و آیا ممکن است حساسیت و نگرانی مردم از اعتیاد در محله شان کم شود که در این صورت ضرر است یا اینکه نگرش معقول تری پیدا می کنند. اندازه گیری نگرش مردم درباره اعتیاد پس از توزیع شربت تریاک نیازمند یک تحقیق میدانی دقیق است که کار راحتی نیست.
موضوع دیگر ساختار خود شربت است، برخی معتادان می گویند مزه شربت تریاک تلخ است با اینکه با خوردن آن حالت تهوع پیدا می کنند، ما هنوز این عوارض را خوبی نمی دانیم و در حال تحقیق هستیم و باید ببینیم چقدر از این مشکلات قابل حل است. اما اکنون باید به موضوع شربت تریاک فقط در حد یک تحقیق نگاه کنیم و لی این تحقیق انجام شود زیرا ممکن است نتایج آن برای بهبود زندگی بخشی از معتادان مفید باشد و ما نباید آن ها را از یک داروی احتمالی محروم کنیم.
وی افزود: علت دیگری که موجب می شود بر ادامه تحقیق اصرار کنم این است که در مرحله تحقیق همه افرادی که روی این دارو می روند تحت نظارت و کنترل دائمی هستند و نگرانی هایی که درباره توزیع آن در جامعه وجود دارد در مدل تحقیقی وجود ندارد، عوارض چندانی هم برای کسی ایجاد نمی کند، فقط ممکن است در نهایت بگوئیم کم تر از حد انتظار سود بردیم.

* باید به دنبال مدل ایرانی درمان اعتیاد باشیم
مسئله دیگر این است که باید پژوهش ها در حوزه درمان اعتیاد در ایرانی که 2 میلیون معتاد دارد توسعه یابد و ما باید از این نظر سرآمد دنیا باشیم، استفاده از روش های دست چندم برگرفته از کتاب های غربی ترجمه شده، ممکن است همیشه در کشور ما جواب ندهد و باید حتماً زیر ساخت های پژوهشی در حوزه اعتیاد در ایران تا جای ممکن تحکیم شود.
باید پله پله تحقیقات را جلو ببریم و هر جا که دیدیم عوارض کم و سوددهی بالاست وارد پله بعدی تحقیق شویم.

*توزیع شربت تریاک در جامعه قطعی نیست،

ممکن است پس از تحقیق شربت تریاک مثلاً روی هزار نفر متوجه شویم که این دارو هیچ مزیتی نسبت به متادون ندارد یا حتی از آن ضعیف تر است یا اینکه نشت آن بالاست و افرادی که روی مصرف شربت تریاک هستند، آن را می برند بیرون و می فروشند، در این صورت توزیع آن در سطح جامعه مطلوب نیست.
اگر چنین اتفاقی بیفتد نه تنها باعث بهبودی معتادان نمی شود، بلکه عده دیگری که اکنون معتاد نیستند نیز علاقه مند می شوند برای تفریح و تفنن و مصرف غیر درمای آن را مصرف کنند که باید جلوی چنین اتفاقی گرفته شود.

*دلایل ایجاد بازار آزاد متادون در ایران

وی در پاسخ به این پرسش که « ولی درباره متادون که جذابیت های به مراتب کم تری دارد، بازار سیاه درست شده است و با قیمت چند صد برابر مشتری دارد »، گفت: بله! به همین علت نظارت آن کار بسیار دقیقی می طلبد، درباره متادون و بازار غیر مجاز آن البته سرنخ را که دنبال کنیم به طور واضح معلوم می شود که متقاضیان متادون در بازار آزاد معتادانی هستند که به هر دلیل به مراکز درمانی مراجعه نمی کنند ممکن است، ظرفیت مراکز درمانی محدود باشد، یا معتادانی باشند که به هر دلیل نمی خواهند به کلینیک بیایند، یا شرایط رفتن به کلینیک برای آن ها سخت ، یا دور است، ممکن است وقت یا حوصله رفتن به مراکز مجاز متادون درمانی را نداشته باشند یا دوست دارند گمنام بمانند، یا حتی خجالت می کشند، حتی ممکن است مراجعه کرده باشند و برخورد بدی با آن ها شده باشد که منصرف شده باشند در هر صورت بازار سیاه متادون برای معتادان است و هیچ جوان غیر معتادی برای تفریح سراغ مصرف متادون نمی آید.
البته این اتفاق نگران کننده ای است و باید بررسی کنیم چرا با وجود تصمیم سیاستگذاران این حوزه برای توسعه درمان نگهدارنده با متادون هنوز متادون این قدر بازار سیاه دارد، هنوز درصد قابل توجهی از معتادان تزریقی هستند که نمی دانند به کجا باید مراجعه کنند . یا این که رفته اند و دیده اند، ظرفیت پر است و جا نیست به همین علت به بازار سیاه متادون رو آورده اند ولی ته خط را که بررسی می کنیم می بینیم همه این ها معتاد ند و مردم عادی نیستند.
البته من نگرانی شما را درباره بازار آزاد شربت تریاک درک می کنم و یکی از نکاتی که ما هم به آن فکر می کنیم همین است.

* شربت تریاک دست قاچاقچیان را کوتاه می کند

باید فعلاً پژوهش را جلو ببریم و موضوع را دنبال کنیم، پیش داوری نکنیم به خصوص اینکه توزیع شربت تریاک یک حسن مهم دیگر هم دارد و آن این که شبکه توزیع قاچاق مواد مخدر را تضعیف می کند و وفور مواد در مناطق مختلف کشور کاهش می یابد.
اگر دولت خودش به صورت حساب شده شربت تریاک را در اختیار مصرف کنندگان و معتادان قرار دهد پس از یک دوره کوتاه مدت یا میان مدت، شبکه های تأمین کننده مواد مخدر مجبورند عقب نشینی کنند، شبکه هایی که متأسفانه همیشه موفق تر از ما عمل کرده اند.
یک مثال واضح از عملکرد قوی شبکه های توزیع مواد؛ این است که توانستند ظرف 2 یا 3 سال یک ماده مخرب به نام کراک را این قدر راحت به جامعه بقبولانند و مشتری پیدا کنند و این نشان می دهد. عامل سودهای میلیارد دلاری چقدر برای آن ها در این زمینه انگیزه ایجاد می کند تا طرح های خود را به صورت حساب شده جلو ببرند.
به همین علت لازم است که ما هم در مقابل آن ها شبکه مقابله ای قوی داشته باشیم و به ابزارها و درمان های متنوع مسلح شویم و زیر ساخت های علمی خودمان را قوی کنیم و در این اثنا ممکن است تنتور تریاک هم به ما کمک کند.

* سابقه شربت تریاک، دارو یا ماده مخدر
هنوز این شربت در فارماکوپه ایران ثبت نشده است و اگر کسی بخواهد آن را به عنوان دارو عرضه کند حتماً باید مراحلی را که وزارت بهداشت برای ثبت آن اعلام می کند طی کند، تا مانند هر داروی دیگر نتایج اثربخشی آن در یک جمعیت مشخص، عوارض جانبی آن و مراحل تولید آن به روشنی مشخص شود.
وقتی وزارت بهداشت اعلام می کند که این شربت، دارو نیست، معنایش این است که هنوز به ثبت نرسیده است و به ثبت رساندن آن نیز مستلزم، 2 تا 3 سال بررسی در مراکز تحت نظر وزارت بهداشت است.واتفاقاً این دارو سابقه مصرف بالایی تا قرن 19 میلادی دارد، در آن زمان با نام های دیگر مانند پاراگوریک یا لودانوم برای درمان اسهال، سرفه،درمان دردهای شدید بدن مشتری داشت اما کم کم با آمدن داروهای جدید برای این ناراحتی ها کم کم ناپدید شد.
فرمول این داروها بسیار شبیه همین شربت تریاک است که در ایران تولید شده است اما اکنون مصرف آن در دنیا بسیار محدود است و مثلاً برای درمان سرفه در برخی بیماران خاص و به خصوص درمان اعتیاد نوزادانی که از مادران معتاد به دنیا می آیند مصرف می شود و چون تعداد این نوزادان بسیار کم است، کاربرد آن در دنیا بسیار محدود است. با این وجود استفاده از شربت تریاک برای معتادان بالغ برای نخستین بار توسط ما در دنیا انجام می شود و این موضوع همان تحقیقی است که در حال انجام آن هستیم تا نتابج اثربخشی آن را بررسی کنیم.

تریاک-اپیوم

اثرات شربت تریاک برای ترک اعتیاد نوزاد مادران معتاد

مطالب مشابه :

تریاک-اپیوم

تولید شربت تریاک در ایران و جایگزینی آن با متادون برای معتادان در سال های اخیر برای نخستین ‌بار مطرح

شربت تریاک

سم زدائی یا سم نزدائی