شيوه نامه ي نگارش نامه هاي رسمي و اداري

رديف

نشانه

نام

موارد استفاده

1

0

نقطه

1-در پايان همه ي جمله ها به جز جمله هاي پرسشي و تعجبي: هوا ابري است. شايد درك اين مسئله دشوار باشد.

2-پس از هر حرفي كه به صورت نشانه ي اختصار به كار رفته باشد: ابن سينا متولد سال 428 هـ . ش

2

،

ويرگول

1)ميان عبارت:

او با تلاش بسيار صادقانه، به مقصود رسيد.                             2)پس از منادا:  خدايا، مرا عفو كن.

3) هرجا كلمه يا عبارتي به عنوان توضيح ، در ضمن جمله يا عبارتي ديگر آورده شود:

سهراب سپهري ، شاعر معاصر، به نقاشي  علاقه ي فراوان داشت.

همان جا ، زير آن درخت ، نشسته بودم.

4) بين چند كلمه كه اسناد واحدي باشد:

فردوسي ، مولوي، سعدي و حافظ از بزرگان شعر فارسي هستند.

5) بين دو كلمه كه ممكن است خواننده آن ها را با كسره ي اضافه بخواند:

پدر، حسن را سرزنش كرد.

6) ميان جمله هاي غير مستقل كه در مجموع جمله ي كاملي را تشكيل مي دهند:  اگر شب ها همه قدر بودي، شب قدر بي قدر بودي.

3

:

دو نقطه

1)قبل از نقل قول:

صاحب نظران آموزشي مي گويند : شرط درست نوشتن، درست فهميدن است.

2)هنگام برشمردن اجزاي يك چيز:

آثار جلال آل احمد عبارت اند از: خسي در ميقات ، مدير مدرسه ، سه تار و ...

3)  جلوي كلماتي كه مي خواهيم آن ها را معني كنيم : نغز : دل كش

4

؟

علامت سئوال

1)در پايان جمله پرسشي:                                                         آيا تاكنون كتاب گلستان سعدي را خوانده اي ؟

2) براي نشان دادن مفهوم ترديديا استهزا:

وفات حافظ در 721 (؟)  اتفاق افتاد.                                                         او نابغه (؟ ) است.

5

!

 علامت تعجب يا خطاب

1)       در پايان جمله ي تعجبي، تاكيدي، عاطفي :                                               عجب روزگاري است!

2) پس از اصوات:  هان! اي دل عبرت بين.

6

((   ))

گيومه

1)سخني كه به طور مستقيم از جايي يا كسي نقل مي شود:

پيامبرفرمودند((:  طلب دانش بر هر مسلماني واجب است)).

2)       اسامي و عناوين و اصطلاحات علمي يا فني ( فقط بار اول ).

(( صور خيال )) از اجزاي اصلي شعر است.

7

؛

نقطه ويرگول

1)براي جداكردن جمله هايي كه از جهت ساختمان و مفهوم مستقل به نظر مي رسند.

ولي در يك عبارت طولاني ، با يك ديگر بستگي معنايي دارند.

دانش آموز بايد درس بخواند؛ منظم باشد و به سخنان معلم گوش فرا دهد.

2)در بيان توضيح و مثال پيش از كلمه هاي ((مثلاً ))، (( فرضاً))، ((يعني )) و ...:

هنگام نگارش بايد خوب ديد؛ يعني، دقت داشت و هوشياربود.

رديف

نشانه

نام

موارد استفاده

8

ــ

خط فاصله

1) در مكالمه ي بين اشخاص داستان ها يا نمايش نامه ها يا ذكر مكالمات تلفني، در ابتداي جمله و از سر سطر به جاي نام گوينده :

- كجا بودي ؟

- كتاب خانه .

- چه كتابي انتخاب كردي ؟

- خدمات متقابل اسلام و ايران

2) هنگامي كه دو كلمه بر روي هم دو جنبه ي مختلف از يك منظور را نشان دهند:

مباحث اجتماعي – رواني گاه بسيار به هم پيوند مي خورند.

3) به معني (( تا )) و (( به )) براي بيان فواصل زماني و مكاني

قطار تهران – مشهد حركت كرد.

گروه سني 7-13 سال مي توانند اين كتاب را بخوانند.

4) براي جداكردن عبارت معترضه :

حضرت علي – عليه السلام – فرمود...

5) هرگاه كلمه اي در آخر سطر نگنجد، با قراردادن يك خط فاصله بقيه ي آن را در سطر بعد مي نويسيم:

در نگارش هايي كه جنبه ي ادبي دارند استفاده از احساس و عاطفه ، صور- خيال، صميميت،
 شيوه ها ي مهم پرورش مطلب هستند.

9

...

سه نقطه

1)براي نشان دادن جملات و كلمات محذوف:

كنايه ، استعاره ، مجاز، تشخيص و ... جنبه هايي از صور خيال را تشكيل مي دهند.

2)سخن ناتمام :

شما... شما ... زبانم لال ...

3)براي نشان دادن كشش هجا در گفتار:

سقفهر.... ي ريخت . آها... ي حسين ، كجايي ؟

4)افتادگي كلمه يا كلماتي از يك نسخه ي خطي:

اول چيزي كه نگاه كنند روز قيامت نماز بود. اگر تمام باشد و به شرط بود بپذيرند و ديگر ...

چنان كه باشد بپذيرند.

10

[ ]

قلاب

1)مطالبي كه جزاصل كلام نباشد:

معلم:  خوشحالم كه اعلام كنم كلاس شما بين ساير كلاس هاي مدرسه بالاترين نمره را كسب كرده است . [ ابراز احساسات دانش آموزان كلاس  ]

2)در تصحيح متون كلمات الحاقي يا توضيحات احتمالي در قلاب گذاشته مي شود:

گفت:  من مردي طرارم،  [ تو ] اين زر به من امانت دادي ...

3)       دستورهاي اجرايي در نمايش نامه ها:

حسين [ با نيش خند ] فكر مي كنيد اين كار به صلاح شما باشد؟

11

( )

كمانك (پرانتز)

1)معني و معادل يك كلمه :

زندگي نامه ( بيوگرافي ) و حسب حال ( اتو بيوگرافي )  دو حوزه ي مهم نگارشي هستند.

2) توضيح بيشتر :

بناي واقع گرايي ( همان رئاليسم در مكاتب ادبي غربي ) بر حقيقت گويي است.

4)       ذكر تاريخ ، شهرت ، تخلص ، نام سابق و...

ابن سينا ( 370- 428 هـ ) از نوابغ شرق و جامع علوم گوناگون بود.

رديف

نشانه

نام

موارد استفاده

12

/

مميز ( خط مورب)

1)براي جداكردن روز ، ماه، سال:

خواهشمند است در تاريخ 24/1/86  در محل مدرسه حضور به هم رسانيد.

2) براي جدا كردن مصرع هاي يك بيت: آي آدم ها/ يك نفر دارد كه دست و پاي دائم مي زنددر آب

13

*

ستاره

1)براي توضيح يك كلمه در پاورقي

2) در آغاز يك سطر به نشانه ي شروع مطلب جديد

14

پيكان

براي نشان دادن نتيجه ي تركيب چند جزء يا تجزيه ي يك كلمه :

(( از پا افتادن )) از چند بخش تشكيل شده است          از ( حرف اضافه ) + پا ( اسم ) + افتادن
( مصدر )

15

"

ايضاً

 علامت جملات و كلمات مشابه :

كتاب (( زبان فارسي )) سال اول دبيرستان

"       "           "   دوم  "

16

{}

آكلاد

(دو ابرو )

براي نشان دادن انشعاب :

                                                                                ساده

اسم ها از نظر ساخت چهار دسته اند:                       مشتق

                                                                             مركب

                                                                              مشتق - مركب

17

=

تساوي

براي نشان دادن تساوي ميان دو مطلب :

آمدم كه تو را ببينم = براي ديدن تو آمدم.

نادرست

درست

توضيح

آزمايشات

آزمايش ها

 دستورات

 دستورها

فرمايشات

فرمايش ها – فرموده ها

 پيشنهادات

پيشنهادها

 سفارشات

سفارش ها

دهات

روستاها – ده ها

 شيلات

شيل ، كلمه گيلكي است به معني سدي از چوب كه در عرض رودخانه مي بندند تا ماهيان پشت آن جمع شوند و صيدشان كنند .

 اگر چه شيلات خيلي مصطلح است به جاي ان
(( آبزيان  )) يا امور آبزيان پيشنهاد مي گردد.

گزارشات

گزارش ها

 باغات

باغ ها

 گرايشات

 گرايش ها

 ايلات

 ايل ها

 گمركات

براي هر شهرستان يا استان مي توان گفت : گمرك براي كل كشور : ادارات گمرك

بازرسين

بازرسان

داوطلبين

 داوطلبان

ننويسيم

بنويسيم

عمليات

كارها ( در مورد امور نظامي :  حمله )

غزليات

 غزل ها

 عرقيات

 عرق ها -  انواع عرق

 كشفيات

 اكتشافات

ننويسيم

بنويسيم

اداره جات

اداره ها- ادارات

 كارخانجات

 كارخانه ها

 حواله جات – حوالجات

 حواله ها

دسته جات – دستجات

دسته ها

 نوشته جات

 نوشته ها

ترشيجات

ترشي ها – انواع ترشي

 سبزيجات

 سبزي ها -  انواع سبزي

ميوه جات

 ميوه ها- انواع ميوه

مرباجات

مرباها- انواع مربا

 شيريني جات

شيريني ها- انواع شيريني

طلاجات

 انواع زيورطلا

 عتيقه جات

عتيقه ها

ادويه جات

 ادويه – انواع ادويه

ننويسيم

بنويسيم

كسورات

كسور

وجوهات

وجوه

 امورات

امور

 رسومات

 رسوم

شؤونات

شؤون

 نذورات

تذور

 حبوبات

حبوب

اسنادها

 اسناد

 مدارك ها

مدارك

 اطراف ها

 اطراف

اعمال ها

 اعمال

افراها

 افراد

 حوادث ها

حوادث

مراسم ها

 مراسم

اخبارها

 اخبار

 آمالها

آمال

غلط

صحيح

اساتيد

استادان

 فرامين

فرمانها

ميادين

 ميدانها

 دهاقين

دهقانان- دهقانها

بساتين

بستانها

 افاغنه

افغانان- افغانها

 اكراد

كردان- كردها

 ارامنه

 ارمنيان- ارمنيها

 بنادر

 بندرها

 دروايش

 درويشها

شكل مصطلح

صورت صحيح

خانم مديره – همسر مربوطه – خواهرمحترمه

دختر محجبه- همشيره مكرمه – بانوي فاضله

زن مطلقه

خانم مدير – همسر مربوط- خواهر محترم

دختر با حجاب – همشيره مكرم – بانوي فاضل

زن طلاق داده شده

دبير مربوطه – كارشناس مربوطه –
واحد مربوطه-

دبير مربوط- كارشناس مربوط – واحد مربوط

نامه مورخه – نامه وارده – نامه صادره

نامة مورخ –  نامة وارشده – نامة صادرشده

گناه صغيره – گناه كبيره – گناهان كبيره

گناه صغيره – گناه كبيره – گناهان كبير

گزارش واصله – بدهي معوقه

گزارش رسيده – بدهي معوق

 قرارداد منعقده – دهه مباركه

قراردادمنعقدشده – دهة مبارك

انسان اوليه – ميوه ممنوعه -  خانه مخروبه

انسان نخستين- ميوة ممنوع- خانة مخروب

كاغذ باطله – كمكهاي اوليه- اتومبيل مسروقه

كاغذ باطل – كمكهاي ابتدايي ( نخستين ) – اتومبيل سرقت شده

شناسنامه صادره – حكم صادره – راي صادره

شناسنامة صادرشده –حكم صادرشده – راي صادر شده

صحيح

صحيح تر

سورة مباركه – آية شريفه

قوة مقننه – قوة مجريه – قوة قضائيه

سوره مبارك – آية شريف

قوة قانونگذاري- قوة اجرايي – قوة قضايي

 مواد منفجره – موادمحترقه

 موادانفجاري – موادآتشزا

مطالب مندرجه

 مطالب مندرج