گلهای شاخه بریده

گلهای شاخه بریده

قدمت کشت و کار و نگهداری گلها در ایران شاید همزمان با شروع کشاورزی بوده است . با نگاهی به تاریخ و فرهنگ ایران به نظر می آید که همواره ایرانیان در موضوعات مرتبط با گل جایگاه خوب و ارزنده ای داشته اند.زمانی که بسیاری از کشور های نامی زمینه پرورش گل و گیاه را نداشته اند کشور ما با داشتنن گلخانه های خوب و قابل قبول در زمان خود وضعیت خوبی داشته است.در سالهای اخیر احداث گلخانه های نسبتا مجهز و کارآمد به منظور کشت و پرورش میوه به کار میرود و گل و گیاه از نظر اقتصادی و صادرات هنوز موقعیت مناسبی در دنیا ندارد.در صورتی که ایران در یک منطقه پر رود با طول روز بلند و روشنایی کامل آفتاب قرار دارد و از این نظر در بسیاری از هزینه ها مثل گرم کردن و روشن نگه ذاشتن گلخانه ها که برای کاشت و تکثیر گیاهان زینتی اهمیت زیادی دارد صرفه جویی می کند.و همچنین موقعیت ایران به دلیل قرار داشتن در کنار کشورهای پر مصرف گل و گیاه از نظر اقتصادی حائز اهمیت است.همسایه های شمالی و جنوبی ایران از خریداران بسیار خوب گیاهان زینتی هستند.ایران با داشتن بازار متعادل و نسبتا ثابت و دائمی قادر است جایگاه واقعی خود را در این عرصه پیدا کند.کشور هلند مقام اول را به عنوان تولید و مصرف کننده گل و گیاه دارد.از لحاظ موقیت جغرافیایی و همچنین وضعیت نیروی کار ایران در مقایسه با هلند موقعیت مناسب ترو ارزانتری برخوردار است.ارز آوری گل و گیاه برای ایران یک موقیت انحصاری است.در کشور ما ارز آوری گلهای شاخه بریده با ارز آوری نفت مقایسه میشود.به طوری که فروش دو تا سه شاخه گل (از بعضی انواع گل)می تواند ارز آوری معادل یک بشکه نفت را داشته باشد و صادرات گل و گیاهان زینتی میتواند جانشین نفت شود،اما پارامترهای قابل قبول بازار جهانی برای پرورش گل و گیاه را باید مهیا کرد.گیاهان زینتی مخصوصا گلهای بریده عمر قفسه ای محدود دارند.برای بازارهای تجاری نزدیک پرورش داده می شوند تا مصرف کننده گان حداکثر استفاده و طراوت را از گل و گیاه ببرند.تعداد زیادی از گلهای زینتی به عنوان بخشهای بریده شده و جدا از پایه مادری قابل عرضه به بازار هستند،نظیر انواع میخک،رز و ژربرا،ارکیده. بر اساس بررسی های منتشر شده در ایالات متحده آمریکا در سال 1970،آب تنها ماده مورد استفاده برای افزایش دوام گلها برای 70 درصد گلهای بریده تولید شده بود.تقریبا بسته بندی تمام گلهای بریده بسته به نوع بازار و سلیقه خریداران عرضه میشود.همچنین تکنیک های جدید انبار داری برای گلهای بریده و گیاهان گلدانی بهبود یافته است.برای مثال تکنولوژی جدید امکان نگهداری گلهای میخک را به مدت 6-4 ماه ایجاد کرده است.

فصل اول-شرایط رشد و دوام ظاهرگل ظاهر و گل و طول عمر گیاهان بستگی به شرایط پرورش گیاهان،زمان صحیح برداشت و مواظبت های پس از برداشت دارد.گیاهان پرورش یافته تحت شرایط مطلوب بالاترین کیفیت را خواهند داشت.عوامل موثر بر طول عمرگلهای بریده عبارتند از:1-موثر در طول مدت پرورش مانندنور،دما،کود دهی ،آبیاری،رطوبت،کنترل آفات و بیماریها،آلودگی هوا و بهداشت،مرحله نمو گل در زمان برداشت.2-موثر پس از برداشت مانند زمان برداشت،نحوه برداشت،دما،رطوبت،نور،تولید اتیلن و حساسیت گل.

جدول 1:تفاوتها در دوام پس از برداشت گلها در برخی از گونه های گلهای بریده

گونه ها ارقام دوام گل ( روز)

آلسترومریا روزاریو-پلنگ صورتی 17- 8

آنتوریوم پوستر – نووا و اورونا 30-15

میخک(میخک خوشه ای) پینگ پولکا-رولستا 16-5/7

ژربرا مارلین-آگنس 5/20-3/8

رز لورنا-میمی رز 2/14-1/7

لیلیوم گرین پیس- مزیکال 8/13-2/7

این جدول اختلاف در طول عمر گلهای بریده با قطر و سفتی ساقه آنها همبستگی نشان می دهد .

نور:شدت نور یکی از عوامل مهم و تعین کننده مقدار کربوهیدراتها در گلها می باشد که بطورمستقیم فتوسنتز را تحت تاثیر قرار می دهد. .درجه حرارتهای پایینتر،شدت نور پایین و روزهای کوتاه زمستان در مقایسه با روزهای گرم و طولانی تابستان،طول عمر میخک ها ، ژربراها و رزها را کاهش میدهند.

دما:.فرزیاها،زنبق ها و لاله ها هنگامی که دمای شب حدود 10 درجه سانتیگراد باشد کیفیت بهتری دارند.عموما برای کاهش ریزش برگ بدشکلی گلها،جلوگیری از تغیرات شدید و نوسانات دما در گلخانه از اهمیت زیادی برخوردار است.

کوددهی:ازت زیاد دوام گلهای بریده را کاهش می دهد و حساسیت آنها را در آلودگی به کپک خاکستری افزایش می دهد.شوری بالا و مقادیر زیاد کلر در بستر رشد هم،دوام گلها را کاهش میدهد.

در یک تحقیق فروغ مرتضایی نژاد و نعمت الله اعتمادی اثر محیط کشت بر گل و پیازچه های تولیدی گل مریم Polianthes tuberose L. که یکی از مهمترین گلهای بریده جهان است را مورد برسی قرار دادند.به علت بوی خوش و عطر فراوانی که دارد در صنایع عطر سازی از آن استفاده می شود ..عوامل متعدد محیطی و تکنیک های کشت بر کمیت و کیفیت گل و پیاز اثر دارد.یکی از این عوامل نوع محیط کشت است .آنها در این پژوهش که به منظور اثر 8 نوع محیط کشت بر روی گل و پیازچه های تولیدی این گیاه انجام شد ،پیازچه های گل مریم رقم دابل با پیرامون 5/7 -6 سانتیمتر تهیه کردند.طرح در قالب بلوکهای کاملا کاملا تصادفی در سه تکرار انجام دادند.آنالیزهای آماری داده ها نشان داد تفاوت معنی داری در سطح یک درصد بین 8 محیط کشت نسبت به تعداد بوته سبز شده وجود داشت به طوری که محیط کشت خاک باغچه +شن به نسبت مساوی بیشترین بوته های سبز شده را در کوتا هترین زمان نشان دادند در صورتی که تفاوت معنی داری بین تعداد برگ ایجاد شده وجود نداشت. همچنین اندازه گل آذین اختلاف معنی داری را در سطح 5% نشان داد به طوری که در خاک باغچه +کود دامی پوسیده به نسبت مساوی بیشترین تعداد گل آذین را تولید کرد.تعداد گل آذین های ایجاد نیز اختلاف معنی داری درسطح 1% نشان میدهد به طوری که در خاک باغچه + کود پوسیده دامی + شن به نسبت مساوی بیشترین تعداد گل آذین تشکیل شده بود .تعداد پیازچه های تولید شده در سطح 1% اختلاف معنی داری را نشان دادند به طوری که بیشترین پیازچه های تولید شده در خاک باغچه +شن به نسبت مساوی بود. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد در صورتی که این گیاه به منظور تولید پیازچه کشت گردد.بهتر است از خاکگ باغچه و شن استفاده شود و در صورتی که به میزان گل بریده کشت شود علاوه بر خاک باغچه و شن از کود پوسیده دامی نیز میتوان استفاده نمود.

آبیاری:توجه زیاد به آبیاری ضروری است .کمبور آب یا افزایش آن در محیط کشت ،کیفیت و دوام گلهای بریده را کاهش میدهد .تنش آبی همانند شوری زیاد ، منجر به تسریع سریع فرایند پیری می شود.رطوبت بالای هوا می تواند شرایط را برای توسعه بیماریهای قارچی و باکتریایی بویژه کپک خاکستری مساعد سازد که این امر سبب از بین رفتن گلها و یا افت کیفیت آنها در طول انبارداری یا حمل می گردد.سریتر از اتد.تهویه مناسب برای به حداقل رساندن اثرات سوء رطوبت بالا ، ضروری می باشد.

رطوبت : هوای مرطوب می تواند شرایط رشد باکتریها به ویژه کپک خاکستری (botrytis cinere)را که باعث افت کیفیت گلها در طول حمل و انبارداری می گردد فراهم آورد.گلهای صدمه دیده آب خود را سریعا از دست می دهند و نسبت به گلهای سالم اتیلن بیشتری تولید می کنند. تهویه مناسب برای به حداقل رساندن اثرات رطوبت بالا ضروری است.

کنترل آفات و بیماریها : حفاظت گیاهان در مقابل آفات و بیماریها برای تولید گلهای بریده در حد مطلوب و دوام طولانی تر ،ضروری می باشد..این امر توسط تولید کننده صورت می گیرد که برای اینکار از آفت کشها استفاده می کند. بافتهای آلوده ، آب خود را سریعتر از بافتهای سالم از دست می دهند و پژمردگی و تولید اتیلن را تسریع می کنند. اتیلن فرایند پیری و ریزش گلبرگها و برگها را سرعت می بخشد .

آلودگی هوا و بهداشت :از آلودگی هوای گلخانه ها بایستی جلوگیری شود.برای این امر و به منظور کنترل رطوبت ،تهویه مناسب نیز می باشد.

مرحله نمو گل در زمان برداشت: گلهایی که در مواقع صبح برداشت می شوند طراوت خود را به خوبی حفظ می کنند..مرحله مطلوب گل برای برداشت به گونه گیاهی ،رقم ، فصل ،فاصله ،محل تولید تا بازار و سلیقه مردم مصرف کننده بستگی دارد. .در ژربراهاو رزهایی که زود برداشت می شوند ،به دلیل اینکه هنوز مقاوم نشده و بافتها بالغ اغلب دچار عارضه (خمیدگی گردن ) می شوند. عموما گلهای زود برداشت شده در آّ ب که طور کامل نمو نکرده و دوام کمتر و کیفیت پایینتری خواهندداشت. در سالهای اخیر روشهای ویژه ای برای جابجایی پس از برداشت گلهای بریده در حالت غنچه توسعه یافته است

در یک تحقیقی اقدس همت زاده ،فریده صدیقی دهکردی ، نورالله معلمی اثرات تراکم کاشت و زمان برداشت بر عمر ماندگاری گل گلایول را مورد بررسی قرار دادند،(گل گلایول یکی از مهمترین گلهای بریده در جهان می باشد)آنها تحقیقی بر روی گل بریده گلایول رقم chloe انجام دادند. آزمایش آنها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تراکم کاشت 80 و100و120 بوته انجام شد.همچنین به منظور بررسی تاثیر زمان برداشت گل بر عمر گلدانی گلایول ،گلها در دو زمان متفاوت صبح و عصر ، برداشت و شاخصهای کیفی گل (قطر ساقه، طول سنبله ، قطر گلچه ، تعداد گلچه باز شده ،تعداد گلچه باز نشده و تعداد گلچه پژمرده) مورد بررسی قرار دادند.نتایج بدست آمده از آزمایش نشان داد،که با کاهش تراکم (80 بوته در متر مربع) عمر مانگاری گل بریده افزایش داده و این آزمایش در سطح 5% معنی دار شد.نتایج حاصل از اثر زمان برداشت بر عمر ماندگاری نشان داد که در سطح 5% بین دو زمان برداشت صبح و عصر تفاوت معنی دار وجود دارد و در برداشت صبح ، تعداد و قطر گلچه های باز شده ، افزایش و تعداد گلچه های باز نشده و پژمرده ،کاهش یافت.و سایر شاخصهای کیفی ماندگاری از نظر آماری تفاوت معنی داری پیدا نکردند..

.در دماهای پایین گلها اتیلن کمتری تولید می کنند و روند پیری گلها کند می شود. همچنین در دمای پایین حساسیت گلها به حضور اتیلن در اتمسفر محیط کاهش می یابد واز دست دادن آب و توسعه میکروارگانیسم ها کاهش می یابد.در تمامی موارد برداشت گل به صورت غنچه باعث افزایش عمر گل شد و این در دماهای مختلف نیز نمودار گشته است .درصد مواد جامد محلول شاخه ها در روزهای اول برداشت حداکثر بودند و به تدیج بعد از 35 روز به حداقل رسیدند.

-مرحله مطلوب نمو برخی گلهای بریده جهت عرضه مستقیم

نام علمی نام فارسی مرحله نمو تا زمان برداشت

Acacia Spp گل حساس 1/2 گلچه ها باز شده باشد

Altha rosea ختمی 2/1 گلچه ها باز شده باشد

Amaranthus تاج خروس 2/1 گلچه ها باز شده

Antirrhhinum majus گل میمون 3/1 گلچه ها باز شده

Aquilegia hybiris تاج الملوک 2/1 گلچه ها باز شده

Astilble hybiris ستاره ای 2/1 گلچه ها باز شده

Bellis perennis مینا چمنی گلها کاملا باز شده اند

Calendula officinalis همیشه بهار گلها کاملا باز شده اند

Callistephus chinensis مینای یکساله گلها کاملا باز شده اند

Camellia japonica کاملیا گلها کاملا باز شده اند

Celosia argentea تاج خروس 2/1 گلچه ها باز شده اند

Chysanthemum coccineum داوودی گلها کاملا باز شده اند

Chysanthemum frutesens داوودی گلها کاملا باز شده اند

Chysanthemum maximum داوودی کلها کاملا باز شده اند

Gerbera jamesonii ژربرا ردیف خارجی گلها دانه گرده

خود را ظاهر می سازند.

روش برداشت : برای جدا کردن گلها از گیاهان مادر بایستی ابزار تیزی به کار رود.به طور کلی اگر گلها بعد از چیدن در آب یا محلول محافظ گل قرار بگیرند روش چیدن اثر چندان مهمی در طول عمر گلها ندارند. زاویه برش بایسی به صورت اریب باشد و بایستی سطح برش به صورت صاف باشد ..برداشت گل از نزدیکی سطح زمین برای گلهایی که بخش پایینی ساقه آنها کمتر سفت شده مناسب تر است . انعقاد شیره لاتکس روی سطح برش مانع جذب آب می شود. به منظور رفع این مشکل انتهای ساقه به وسیله آب گرم (90-85 درجه سانتی گراد ) به مدت چند ثانیه بعد از هر بار بریدن تیمار می شود .

دمای بعد از برداشت : درجه حرارت محیط مصرف هیدراتهای کربن و مواد موثر در انبارداری را در بافتهای گیاهی کاهش می هد . گلها بعد از برداشت بایستی در حداقل زمان از گلخانه به یک انبار خنک منتقل شود . در طی مدیدریت پس از برداشت ، گلهای بریده در دماهای پایین که با توجه به گونه ها متفاوت است نگه داشته می شود. نگهداری گلها در دمای پایین همچنین ممکن است باعث رنگ پریدگی و زوال یا عدم توانایی باز شدن غنچه های گل هنگام بیرون آوردن از انبار شود.

رطوبت بعد از برداشت : گلهای بریده دارای مقدار قابل توجهی آب می باشند و اگر بعد از برداشت در شرایط رطوبت پایین قرار بگیرند به آسانی آب خود را از دست می دهند و وزن آنها کاهش می یابد . گلهایی که وزن تر آنها 15-10% تقلیل یابد غالبا پژمرده می شوند. . به طور کلی بهترین شرایط برای انبارداری بعد از برداشت ، رطوبت بالای محیط ، دمای پایین و جریان ملایم هوا می باشد.

نور : نور تاثیر زیادی در طول عمر گلهای بریده ندارد . کمبود نور در طول حمل به مسافتهای طولا نی ،زرد شدن برگ را در داوودی و گلایول و کوکب و سایر گلها شتاب می بخشد.

گلها بعد از برداشت غالبا تحت شرایط شدت نور پایین یا نسبتا تاریک انبار و حمل می شوند . شدت نور بالا فقط برای باز شدن گلهای بریده در مرحله غنچه مورد نیاز است .

حداکثر رشد در فضای آزاد ترجیحا در جایی در پناه از باد های شدید و آفتاب داغ بعد اظهر صورت می گیرد . اما اخیرا نژاد خاصی به نام آزالیا آفتاب پسند تولید کرده اند که در تابش خورشید و موقعیتهایی با شرایط فضای آزاد تحمل نشان می دهد .

اتیلن :ابتدا به عنوان گازی فرار و بعد به عنوان هورمون شناخته شد .در کیاهان زینتی عمدتا به عنوان هورمون پیری می شناسیم.اتیلن در گیاهان زینتی به دلیل تشویق به طرف پیری و بلوغ خیلی مفید نیست . ماده شیمیایی دیگری به نام متیل سیکلو پروپان را به صورت قرص هایی در ظرف های بسته بندی قرار می دهند تا گل مدتی شاداب بماند. طول عمر و کیفیت گلهای بریده همچنین به ترکیب اتمسفر محیط بستگی دارد . بیشتر اثرات منفی روی گلهای بریده ناشی از اتیلن می باشد . بطور عادی در اتمسفر خالص (بدون آلودگی) میزان اتیلن موجود بین 003/0 میکرو لیتر بر لیتر الی 005/0 میکرو لیتربرلیتر می باشد (ppm5-3) که با توجه به فصول سال تغییر می یابد . بالاترین میزان اتیلن اتمسفر در پاییز و زمستان می باشد . چون میزان فراینهای فتو شیمیایی کندتر می شود .

تولید اتیلن توسط گلها :اتیلن توسط یسیاری از گیاهان در سه مرحله تولید می شود.غنچه ها و گلهای جوان اتیلن خیلی کم و ثابتی را تولید می کنند.در طی بلوغ گل افزایش شدیدی در تولید اتیلن مشاهده میشود. سپس تولید اتیلن کاهش می یابد و مقدار آن دوباره به سطح پایین میرسد. افزایش سریع تولید اتیلن در تمام اندام های گل می باشد .

حساسیت گل به اتیلن : گلها درجات مختلفی از حساسیت به اتیلن را دارا می باشند . پیشرفت پیری گلها ، حساسیت آنها را نسبت به تولید اتیلن افزایش می دهد و آن نشان دهنده این است که حساسیت گیاهان به تولید اتیلن به حضور گیرنده ویژه ای در بافت وابسته است. در ارقام مختلف برخی از گونه ها تفاوتهای مشخصی در حساسیت به اتیلن مشاهده شده است .

گلهای حساس به اتیلن گلهای نسبتا حساس به اتیلن(با حساسیت کم)

آلسترومریا(سوسن پرویی) آنتوریوم

میخک (انواع خوشه ای ) مارچوبه

زبان در قفا ژربرا

افوربیا نرین

فرزیا لاله

زنبق(پیازی)

سوسن

نرگس

ارکیده ها

اطلسی

گل میمون

نخود گل

گل های بریده داوودی عمر گلدانی بیشتری نسبت به سایر گلهای بریده دارند که دلیل آن را تولید کم اتیلن در طی پیری می دانند.حساسیت داوودی به اتیلن کم است و در پاسخ به ACC و اتفون علایم پیری را نشان می دهد . گلچه ها و برگ های داوودی اتیلن کمی طی دوره گلدانی تولید می

کنند ،پس داوودی شاخه بریده را می توان فاقد پیک اتیلن دانست .تولید اتیلن در گلچه ها و برگها با کاربرد ACC افزایش می یابد. پاسخ برگها به ACC بیشتر از گلچه ها و نهنجها است که به تولید اتیلن در گل های تیمار شده با ACC بر می گردد.

بازدارنده های اتیلن: کاربرد بازدارنده های اتیلن مثل STS و AgNO3 هم همین اثر را دارد. بازدانده های اتیلن مثل MVG،AVG ، AOA هم برای افزایش عمر گلهای شاخه بریده استفاده می شوند .دو ماده اولی خیلی گران اند و عموما در دسترس نیستند و به صورت تجاری در محلول های محافظ گل به کار نمی روند.

که در میان آنها AOA نسبت به بقیه ارزانتر و در دسترس تر است . افزودن کبالت به محلولهای حفاظت کننده نیز از انسداد آوندی در ساقه های رز جلوگیری می کند و جریان مستمر آب را در ساقه ها حفظ میکند و در نتیجه میزان جذب آب توسط گلها افزایش می دهد.یون کبالت مانع از بیو سنتز اتیلن میشود.کلرید کبالت عمر گلهای بریده داوودی را 7-5 روز نسبت به تیمار شاهد افزایش میدهند. در ارکید دندریوم نیز علاوه بر افزایش عمر گلدانی سبب تسریع در باز شدن جوانه های گل می شود .

تیوسولفات نقره که یک نوع میکروب کش است یک بازدارنده قوی اتیلن با کمی فعالیت ضد میکروبی است.

پیشگیری از صدمات حاصله از اتیلن : صدمات ناشی از اتیلن به فاکتورهایی چون غلظت اتیلن در اتمسفر محیط اطراف ، طول مدتی که گلها در معرض اتیلن قرار می گیرند ، درجه حرارت ، غلظت دی اکسید کربن در اتمسفر ،مراحل مختلف نمو گل و کیفیت گل و فصول سال بستگی دارد.تولید کننده گان گل غلظت اتیلن را در گلخانه ها ، اتاق های درجه بندی و انبار بویسله روش های مختلف کاهش می دهند. عموما این روش ها شامل :

1-جلوگیری از تماس با اتیلن

2-رفع اتیلن از اتمسفراطراف

3-جلوگیری از تولید اتیلن و فعالیت آن می باشد .

اثر اتیلن بوسیله روش های زیر محدود می شود :

1)محافظت گیاهان در مقابل آفات و امراض

2)جلوگیری از گرده افشانی گل توسط حشرات (بویژه برای ارکیده هادر طول دوره گلدهی مهم می باشد.)

3)برداشت گلها در مرحله مطلوب نمو غنچه

4)پرهیز از صدمات مکانیکی گلها در مرحله برداشت (چیدن) ، درجه بندی و بسته بندی

5)خنک کردن گلها بلافاصله پس از برداشت

6)مراعات اصول بهداشتی در گلخانه ها و اتاق های مورد استفاده برای خنک کردن ، بسته بندی و انبار و جدا کردن سریع گیاهان صدمه دیده

7)اجتناب از انبار کردن گلها در نزدیکی میوه ها و سبزیجات ، که سطوح بالایی از اتیلن را تولید می کنند.

8)اجتناب از انبار کردن گلهای بریده شده در مرحله غنچه در کنارگل های کاملا باز شده

9)بکارگیری به موقع تولید کننده ها و تخلیه کننده های دی اکسید کربن و بخاری های نفتی یا گازی

10)بیرون (حذف)موتورهای درون سوز احتراقی از گلخانه ها و سایر اتاق های کار

11)تهویه مناسب گلخانه هاو اتاق های کار

تیمارهای قبل از فروش : برای حفظ بهترین گلهای بریده ، بعد از برداشت و مقاوم ساختن به برخی از نوسانات محیطی ،تیمار با محلولهای محافظ گل توصیه می شود. این محلول ها با طولانی کردن عمر گل ،افزایش اندازه گل (درشتی گل ) و حفظ رنگ و گلبرگها ، روی کیفیت گل ها تاثیر می گذارند.

ترکیبات اصلی محلولهای محافظ : اغلب محافظهای گل حاوی کربوهیدراتها ، میکروب کش ها ، ضد اتیلن ، تنظیم کننده های رشد و برخی ترکیبات غذایی می باشد.ساکارز قند معمول مورد مصرف در محلولهای محافظ گل می باشد ولی در برخی فرمولها گلوکز و فروکتوز نیز ممکن است به کار رود.غلظت مطلوب قند (ساکارز)در محلولهای محافظ گل برای گونه های مختلف گلها متفاوت است و برخی اوقات حتی برای ارقام مختلف یک گل نیز متفاوت می باشد به عنوان مثال برای نمونه غنچه داوودی رقم برایت گلدن آنه غلظت مطلوب قند 30% می باشد . مقدارغلظت است.تمام قندهای موجود در محلولهای محافظ محیط را برای رشد میکروارگانیسمها مساعد میکنند که درنتیجه باعث مسدود شدن آوندها در ساقه می شوند از این رو قندها اغلب با میکروبکشها در ترکیب محلولهای محافظ گل نگهداری می شوند.

گلهای شاخه بریده

مطالب مشابه :

بریده بریده یا قاچ قاچ شدن زبان

خدا را شکر هنوز حلقومی برای بریده شدن داریم!

براده

طوطيهاي اشرف پهلوي

بیانیه گیس بریده به مناسبت روز لخت شدن زنهای جنبش جلبک

گلهای شاخه بریده

آموزش زبان بدن در فرهنگ های مختلف

مستند زبان کودکِ دانستن