بيماران، قربانيان گمنام عفونت هاي بيمارستاني.....

درحال حاضر ميزان شيوع عفونت هاي بيمارستاني در کشورمان به طور دقيق، قابل ارزيابي نيست و به گفته مسوولان وزارت بهداشت ميزان شيوع عفونت هاي بيمارستاني به طور ميانگين بين 10 تا 15 درصد برآورد مي شود. اليته شدت شيوع عفونت هاي بيمارستاني در مراکز درماني کشورمان متفاوت است، به طوريکه در برخي بيمارستان ها اين ميزان تا 40 درصد و در برخي بيمارستان ها تا 5 درصد برآورد مي شود.
از سوي ديگر فقدان نظام ثبت در حوزه شناسايي علت ابتلا به بيماري هاي عفوني در کشور، باعث ناتواني در شناسايي علل بيماريهاي عفوني و در نهايت عدم کنترل آن ميشود. متاسفانه خطاهاي پزشکي و عفونت هاي بيمارستاني گزارش نميشود که به نظر ميرسد اين ضعف حوزه سلامت است زيرا در صورت گزارش علت و چرايي خطاها، ميتوان آنها را کاهش داد و کنترل کرد.
بر اساس گزارش هاي وزارت بهداشت، سالانه 6 ميليون بستري در بيمارستان هاي کشور گزارش مي شود که بر اساس آمار عفونت هاي بيمارستاني که 10 تا 15 درصد اعلام شده است، مي توان ادعا داشت که عددي در حدود 600 هزار بيمار بستري دچار عفونت هاي بيمارستاني مي شوند که البته معلوم نيست چند درصد از اين بيماران فوت مي کنند.
آنچه مسلم است، شدت عفونت هاي بيمارستاني مي تواند تبعات و هزينه هاي سنگيني را متوجه نظام سلامت کند. اين در حالي است که با کنترل عفونت ها، مي توان از خسارات جبران ناپذير آن تا حدود زيادي جلوگيري کرد.
باتوجه به اينکه عفونت هاي بيمارستاني ميتواند ناشي از تجهيزات و امکانات پزشکي يا فرسودگي بيمارستانها باشد، لذا فرسودگي بيمارستانها نقش صددرصدي در بروز عفونتهاي بيمارستاني دارد.
اين در حالي است که با وجود تمام بارقه هاي اميد، عواملي به ظاهر ساده، مرگ بسياري از بيماران را در بخش هاي ICU و حتي در اتاق هاي جراحي عمومي رقم مي زند و عفونت بيمارستاني که به گفته متخصصان عفوني در کشور ثبت نميشود به عاملي مرگبار مبدل شده است. عاملي که مي توان با شستوشوي دست از سوي پزشک و پرستار، تجويز مناسب آنتي بيوتيک از سوي پزشک، عدم بستري طولاني مدت در بيمارستان، استريل صحيح ابزار جراحي و لوازم پزشکي با تجهيزات استريل استاندارد و حتي مصرف نکردن خودسرانه آنتي بيتويک از سوي مردم، آن را کنترل کرد.
متاسفانه نظام مراقبت در کشور دچار کمگزارشدهي است. محمدآقاجاني، معاون درمان وزير بهداشت در اين باره مي گويد: متأسفانه در کشور ما هنوز نظام ثبت عفونت هاي بيمارستاني نداريم و به همين علت برآورد دقيقي از اين مسئله نداريم. در همه جاي دنيا مهم ترين اقدامي که براي کنترل عفونت هاي بيمارستاني انجام ميشود، قبل از هر کاري ثبت و شناسايي موارد انتقال عفونت است، کاري که متأسفانه در کشور ما انجام نميشود. ما در کشور نظام ثبت عفونت بيمارستاني نداريم يا دقيق بگويم نظام ثبت علمي و کارآمدي براي ثبت عفونت هاي بيمارستاني نداريم.
آقاجاني از تدوين پروتکل ثبت عفونت هاي بيمارستاني در کشور خبر مي دهد و مي گويد: با ابلاغ آن به تمام بيمارستان هاي دولتي و خصوصي و ثبت دقيق اين عفونت ها ميتوانيم برآورد دقيقي از اين مسئله در کشور داشته باشيم و محل هاي آسيب را به خوبي بشناسيم تا بتوانيم تداخلات لازم را براي اصلاح اين مسئله برنامهريزي کنيم. چرا که تجربه جهاني نشان ميدهد که مهم ترين عامل انتقال عفونت در بيمارستان ها دست پزشک و پرستار و همراهان است که از يک بيمار به بيمار ديگر ميتواند عفونت را منتقل کند. بنابراين مهم ترين اقدام، نصب دستگاه هاي استريليزاسيون دست است که خوشبختانه اکنون در تمام بخش هاي بيمارستاني و مراکز درماني کشور و به ويژه در بخش هاي ICU اين دستگاه ها نصب شده است.

مقاومت آنتي بيوتيكي، هشداري جديد!
هم اكنون مصرف آنتيبيوتيک در ايران به مرحله هشدار رسيده است و سبب بياثر شدن برخي از انواع اين دارو شده است. به عقيده کارشناسان به علت مصرف بيرويه آنتيبيوتيکها در کشور و مقاومت ميکروبي نسبت به اين داروها، نسل اول آنها مانند پنيسيلين و آمپيسيلين در حال بيفايده شدن است که ميتواند به شدت سلامت شهروندان را تهديد کند.
البته مصرف آنتيبيوتيک براي بهبودي بيماري لازم است در صورتيکه بهينه کردن انتخاب و طول مدت مصرف آنتيبيوتيک امري جدي است که پزشکان و بخش درماني بيمارستانها به آن توجه ندارند.
اما موضوع مهم ديگري که در کنار رشد شديد مصرف آنتيبيوتيکها عفونت بيمارستاني را افزايش داده عدم ضدعفوني دقيق و اصولي در کشور است. در حقيقت عفونت از شخص يا وسيلهاي منتقل ميشود. براي همين تمام فعاليتهايي که بر روي بيمار انجام ميشود بايد عاري از ميکروب باشد که يکي از مهمترين عوامل آن شستوشوي دست کارکنان است. اما متأسفانه در بسياري از بيمارستانها کارکنان بخشهاي حساس از جمله ICU و CCU تنها به ضدعفوني ساده وسائل اکتفا ميکنند که سببساز مشکلات پزشکي و... براي بيمارستان و بيماران ميشود.
از چندي پيش نيز طرح ايمني بيمار باهدف کاهش خطاهاي پزشکي و کنترل عفونتهاي بيمارستاني در كشور اجرايي شد. در حقيقت اجراي طرح ايمني بيمار، بستر علمي لازم جهت سنجش آمار و برنامهريزي براي کاهش اين قبيل خطاها را فراهم خواهد کرد. عفونتهاي بيمارستاني، آلودگي محيط و بالابودن ريسک عفونتهاي بيمارستاني صرفنظر از مشکلات هزينهاي از مهمترين دلايل واهمه بيماران در مراجعه به مراکز درماني است.
طي سالهاي گذشته در جهت کاهش شيوع عفونتهاي بيمارستاني تلاشهاي زيادي صورت گرفته است که تشکيل کميتههاي کنترل عفونت بيمارستاني در سطح دانشگاهها، اختصاص رديفي سازماني بهعنوان پست اختصاصي پرستار کنترل عفونت در مراکز بيمارستاني، تشکيل تيمهاي کنترل عفونت و حضور و فعاليت کميته هاي کنترل عفونت بيمارستاني در فرمهاي ارزشيابي سالانه بيمارستانها ازجمله اين اقدامات است.

استريل کردن تجهيزات پزشکي، الزامي غيرقابل اغماض
گرچه مسوولان وزارت بهداشت بارها استريل نبودن برخي تجهيزات پزشکي را رد کرده اند اما اين نگراني هنوز وجود دارد كه شايد اين ميزان بالاي عفونت ها در مراكز درماني ناشي از ناقص بودن چرخه استريل باشد.
استريل کردن تجهيزات پزشکي عموما توسط اتوکلاو صورت مي گيرد. اين دستگاه، تجهيزات را توسط فشار شديد بخار در دما و زمان معيني استريل مي کند. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي نيز به طور مداوم بر کار اين دستگاه ها نظارت دارد و در صورت فرسوده شدن آن، فورا به صاحبان بيمارستان ها يا مطب ها تذکر مي دهد که آن را تعويض کند.
به گفته وزارت بهداشت تاکنون هيچ گونه شواهدي مبني بر اين اقدام ها، گزارش نشده است. از سوي ديگر وزارت بهداشت و بيمارستان ها نظارت جدي و مستمر بر کنترل عفونت ها دارند و هيچ تجهيزاتي نبايد امکان انتقال عفونت را فراهم کند. حتي دلايلي مانند گران شدن تجهيزات پزشکي به خصوص تجهيزات پزشكي يك بار مصرف نيز توجيهي براي اقدام به اين گونه کارها نيست.
البته گران شدن تجهيزات پزشکي، مشکلي است که بخش هاي درماني با آن روبرو هستند بنابراين بيمه ها بايد اين گونه تجهيزات را نيز پوشش دهند. به ويژه تجهيزات پزشکي يک بار مصرف، بسيار گران قيمت هستند. هرچند وزارتخانه به هيچ وجه استريل نبودن وسايل پزشکي را قبول ندارد. اما درهرحال اهميت استريليزاسيون تجهيزات پزشکي و آزمايشگاهي و نقش برجسته آن در کنترل عفونت ها و پيشگيري از انتقال بيماري ها، براي دست اندرکاران امور خدمات بهداشتي و درماني امري واضح و بديهي است و رعايت نکردن استانداردهاي تجهيزات و مواد پزشکي به طور قطع، آسيب هاي جدي و عواقب بدي براي متخلفان دارد.
بنابراين با توجه به اهميت نقش استريليزاسيون در به حداقل رساندن خطر انتقال عفونت، فرايند استريليزاسيون بايد به طور منظم به منظور اطمينان از شرايط مناسب و موثر بودن استريليزاسيون، ارزيابي شود و وظيفه تمام دست اندرکاران خدمات بهداشتي و درماني اين است که از استريليزاسيون کامل وسايل براي محافظت خود و بيمارانشان، اطمينان کامل حاصل کنند.
مهندس محمد طهماسبي کارشناس مسئول خبره تجهيزات پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تهران، عضو هيات مديره انجمن کنترل عفونت و نايب رئيس هيات مديره انجمن متخصصين تجهيزات پزشکي کشور گفت: به طور کلي عفونتهاي بيمارستاني از چند جنبه حائز اهميت هستند: مرگ و مير و ناخوشي بيماران، افزايش طول مدت بستري بيماران در بيمارستان وافزايش هزينه هاي ناشي از طولاني شدن اقامت بيماران، اقدامات تشخيصي و درماني.
وي افزود: بررسيها از سال 1970 تا 1975 ميلادي نشان داده است كه در آمريكا به ازاي هر 100 مورد پذيرش بيمارستاني، 7/5 مورد عفونت بيمارستاني رخ ميدهد و لذا ساليانه حداقل 1/2 ميليون عفونت بيمارستاني در آن كشور اتفاق ميافتد و به نظر ميرسد در تمام نقاط دنيا موارد عفونت بيمارستاني حداقل به همين اندازه با اهميت باشد.
عفونت هاي بيمارستاني همزمان با گسترش بيمارستان ها همواره يکي از مشکلات عمده بهداشتي و درماني بوده و با افزايش مدت اقامت بيمار در بيمارستان، موجب ابتلاي بيمار و مرگ و مير ناشي از اين عفونت ها شده و در نتيجه هزينه هاي بيمارستاني را به شدت افزايش مي دهد. با اين حال کنترل عفونت هاي بيمارستاني در ايران سابقه طولاني ندارد. عيلرغم اينکه سوابق مربوط به کنترل عفونت از سال 1350 در دانشگاه هاي اهواز و شيراز و سپس چند بيمارستان در تهران موجود است، با اين وجود تنها در شيراز از سال 1359 به موضوع کنترل عفونت هاي بيمارستاني توجه خاصي شد و برنامه هاي پيشگيري و کنترل آن پيگيري گرديد. در آبان 1381 اولين جلسه کميته کشوري کنترل عفونت هاي بيمارستاني تشکيل و از سال 1385 نظام مراقبت کشوري عفونت هاي بيمارستاني برقرار شد.
در کشورهاي پيشرفته که وضعيت بهداشتي و درماني آنها به مراتب بهتر است، آمار عفونت هاي بيمارستاني چيزي نزديک به 5% است، در حالي که در کشور ما، مطابق ادعاي بيمارستان ها يا اصلا عفونت بيمارستاني وجود ندارد و يا حدود 1% است. در صورتي که پيش بيني مي شود رقم واقعي نزديک به 15% باشد. يعني از هر 7 بيمار يک بيمار به عفونت بيمارستاني مبتلا شود که اين امر هزينه هاي بسيار سنگيني براي کشور دربردارد. ميزان مصرف آنتي بيوتيک ها در کشور بسيار سنگين است و مشکل مقاومت ميکروبي روز به روز بيشتر نمايان مي شود که هزينه آن از سبد بهداشت ودرمان پرداخت شده و نياز به بازنگري دارد. نسل سوم سفالوسپورينها و حتي پنيسيلينها پاسخگوي درمان عفونتها نيستند. براساس آمارها مصرف آنتيبيوتيک در ايران معادل مصرف آنتيبيوتيک در تمام اروپاست. ميزان مصرف آنتيبيوتيک در سال 1390 از نظر ريالي 6500 ميليارد ريال بوده و در سال 91 اين رقم هشت هزار ميليارد ريال است. اين در حالي است که 80 درصد عفونت هاي بيمارستاني با اقداماتي قابل پيشگيري است. شعار سازمان بهداشت جهاني طي 10 سال دو بار در خصوص عفونت هاي بيمارستاني بوده و اين مسئله نشان از اهميت موضوع دارد. در حال حاضر آمار و مستندات واقعي در مورد ميزان عفونت هاي بيمارستاني در کشور وجود ندارد. چرا که اکثر بيماراني که در بيمارستانها به عفونتهاي بيمارستاني مبتلا ميشوند، بعد از ترخيص از بيمارستان براي درمان، به مطب ها ومراکز ديگر مراجعه مي کنند، لذا پيگيري و ثبت آمار واقعي در اين خصوص کافي نبوده و شايد نتوان گفت که چه کسي واقعا مسئول ايجاد اين عفونت هاست .
براساس مطالعات و بررسيهاي پراكندهاي که در مراكز دانشگاهي و بيمارستانهاي ايران انجام شدهاست، ميزان بروز عفونتهاي بيمارستاني در ايران در حدود 15-10 درصد تخمين زده ميشود. با اين حساب در صورتي که در کشور ما 110,000 تخت بستري وجود داشته باشد، اگر ميزان بستري شدن سالانه جمعيت 93 در هزار نفر باشد[براساس استانداردها] در صورتيکه جمعيت کشور را 70 ميليون نفر فرض کنيم، در هر سال حدود 6 ميليون و 300 هزار بيمار بستري ميشوند. اگرميزان شيوع عفونت بيمارستاني در ايران 10 درصد باشد، سالانه حداقل 600,000 مورد عفونت بيمارستاني اتفاق ميافتد و اگر ميزان مرگ مبتلايان به عفونتهاي بيمارستاني حداقل 10% باشد، 60 هزار مرگ رخ مي دهد؛ البته اين عدد تنها يک تخمين است و متأسفانه نه تنها هيچ آمار درستي وجود ندارد بلکه کار آمارگيري در اين باره، کمتر صورت ميگيرد.
ابعاد اقتصاد عفونت بيمارستاني بايد به عنوان يک ابزار در جدول کلي سلامت تعريف شود. عفونت بيمارستاني يک سيستم است و سيستم با رابطه تعريف ميشود اگر عناصر يک سيستم ارتباط آنها از همديگر گسسته شود اين سيستم هويت خود را از دست ميدهد. اين سيستم ميتواند مديريت يک عفونت در يک بيمارستان باشد. در اين سيستم عناصر وزن يکساني ندارند، دستگاه هاي استريليزاسيون، آموزش پرسنل و فضاي فيزيکي هر کدام نقش هاي جداگانه اي ايفا ميکنند لذا ما براي مبارزه مناسب با عفونت هاي بيمارستاني، اول بايد نسبت به آن اشراف و شناخت مناسب داشته باشيم اين شناخت مستلزم بانک اطلاعاتي جامع و کاملي است که همخوان و همنوا بين بيمارستان ها عمل کند که ما اين بانک اطلاعاتي را نداريم. لذا مديريتي که اطلاعات درستي نداشته باشد در عملکردش دچار اختلال خواهد بود، از نظر اقتصادي مطالعه اي که در فرانسه شده در سال 2010، فقط بابت خدمات تشخيصي يک عفونت بيمارستاني براي هر بيمار بيش از يکهزاريورو هزينه شده است.
هزينههاي مستقيم عوارض عفونت هاي بيمارستاني: بالا رفتن سطح متوسط اقامت، افزايش هزينههاي پرسنلي، تقاضا براي مراقبت بيشتر و ويزيت هاي پي در پي، بالارفتن مصرف دارو و مواد مصرفي.
هزينه هاي غير مستقيم: عدم حضور فرد در بازار کار و توليد، اشغال تخت بيمارستاني و محروم کردن ديگران از دسترسي به آن، تحميل بار اقتصادي بر دوش جامعه يا اعضاي خانواده.
هزينه هاي انساني: دردهاي فيزيکي، آزردگي عواطف، ضعف و تحليل جسمي، مرگ و مير.
کليه هزينههاي سلامت در نهايت توسط مردم پرداخت مي شود نه توسط بيمه و نه توسط دولت.
با همه پيشرفت هايي که در علم پزشکي اتفاق افتاده بيماري هاي عفوني هنوز هم از جمله خطرناک ترين بيماري هاي تهديد کننده جان بشر به شمار مي آيند، به گونه اي که کنترل عفونت هاي بيمارستاني هم اکنون به يکي از دغدغه هاي اصلي مراکز درماني تبديل شده است. در اين ميان اهميت استريل کردن وسايل و تجهيزات پزشکي و استفاده صحيح از تجهيزات استريل کننده از جايگاه بسيار مهمي برخوردار است. مواردي چون ايمني، عملکرد و کاليبره بودن دستگاه هاي استريل کننده در مراکز درماني مواردي هستند که در صورت عدم تحقق هر کدام، منجر به ايجاد عفونت در بيمار خواهند شد.
با توجه به پايشهاي صورت گرفته در زمينه عفونتهاي بيمارستاني، بيشترين علت انتقال عفونتها از طريق تجهيزات و پرسنل بيمارستانها است. تجهيزات پزشکي مربوط به استريليزاسيون علي رغم آنکه يکي از محورهاي اصلي در کنترل عفونت محسوب مي شوند، همواره مغفول مانده اند.
تجهيزات پزشکي و مواد ضدعفوني کننده از فاکتورهاي اصلي کنترل عفونت هستند. از عوامل مهم در عدم كارآيي مواد گندزدا در بيمارستان ها مي توان به رقيق کردن بيش از اندازه آنها به علت صرفه جويي يا عدم دقت در تهيه آنها اشاره کرد. از عوامل ديگر مي توان از نوع روش، تكنيك يا وسائلي كه بدين منظور استفاده مي شود نام برد كه ممكن است تكنيك هاي به كار گرفته شده مطا بق با دستورالعمل كارخانه يا شركت سازنده مواد گندزدا نباشد. به هرحال استفاده نامناسب از اين مواد و ساير روش هاي استريليزاسيون و گندزدا موجب افزايش ميكروارگانيسم هاي بيمارستاني و مقاومت آنها نسبت به مواد گندزداي رايج در بيمارستان ها شده است. ضمن اينکه از نظر اقتصادي نيز مشکلات زيادي را براي مراکز ايجاد کرده است.
همچنين تجهيزاتي که در بخش استريليزاسيون مراکز درماني مختلف استفاده ميشوند، يکي از اصلي ترين مجراهاي گسترش عفونت هاي بيمارستاني هستند. در اين حوزه به دستورالعمل ها و گايد لاين هاي مدون و علمي بيشتري نياز داريم. لزوم ممنوعيت استفاده از اتوکلاو هاي گراويتي در مراکز درماني از اين جمله است. البته جاي بسيار خوشوقتي است که در نظر است کميته ويژه اي در اداره کل تجهيزات پزشکي با حضور نمايندگان ادارات مختلف معاونت بهداشت و درمان و سازمان غذا و دارو و انجمن ها و مراکز تحقيقاتي تحت عنوان کميته تدوين دستورالعمل هاي تجهيزات پزشکي حوزه کنترل عفونت تشکيل گزدد که قطعا شاهد خروجي ها و دست آوردهاي بسيار ارزشمند اين کميته در آينده نزديک خواهيم بود. در حال حاضر نزديک به چهل درصد اتوکلاوهاي بخش هاي استريليزاسيون مراکز بهداشتي درماني گراويتي هستند، که به هيچ عنوان قادر به استريليزاسيون تمام موارد نيستند. اتوکلاو بخار گراويتي طبق استاندارد فقط ميتواند اجسامي را که پوشش خارجي و فضاي توخالي دروني نداشته باشند استريل کند. همچنين درصد بالايي از دستگاه هاي اتوکلاو اتيلن اکسايد مورد استفاده در مراکز، غير استاندارد بوده و با عنايت به اثر تاييد شده کارسينوژن تجمعي اتيلن اکسايد و بي بو و بي رنگ بودن و خطرات زيست محيطي اين گاز، بايد هرچه سريع تر از سيکل استفاده خارج شده و با استريلايزرهاي دماي پائين ايمن از جمله اتوکلاوهاي پلاسما جايگزين شوند. وجود دستگاه هاي شوينده و ضدعفوني کننده اتوماتيک براي حفظ ايمني پرسنلي که ابزار تيز و برنده عفوني را با دست مي شويند و جلوگيري از استهلاک ابزاري که قبل از استريل به خوبي Clean نمي شوند ضروري به نظر مي رسد. متاسفانه حدود 40 تا 50% انديکاتورهايي که در بازار استفاده ميشوند فاقد استانداردهاي اختصاصي انديکاتورهاست. در رابطه با نشانگرهاي شيميايي استاندارد اختصاصي ايزو 11140 وجود دارد که نشانگرهاي شيميايي را به شش کلاس طبقه بندي مي کند و در رابطه با نشانگرهاي بيولوژيک مطابق با استاندارد ايزو 11138 جهت هر نوع استريليزاسيون نشانگر خاص آن وجود دارد. ارائه تاييديه معتبر از مراجع ذيصلاح بين المللي در مورد انطباق با اين استانداردها بسيار حائز اهميت است و خوداظهاري کمپاني سازنده قابل قبول نيست. همچنين اگر اخيرا براي اهداي خون به سازمان انتقال خون مراجعه کرده باشيد، در کمال تعجب متوجه مي شويد که در کنار سوالاتي مثل ارتباطات جنسي، سفر به کشورها يا مناطق خاص (مثل تايلند، عراق،...) يا اعمال جراحي و دريافت خون اهدايي، سوال جديدي به ليست اضافه شده است تحت عنوان: آيا در چند ماه گذشته آندوسکوپي انجام داده ايد!؟ چرا انجام آندوسکوپي اين قدر پروسه پُرريسکي شناخته شده است؟
متاسفانه در حال حاضر مشکلات زيادي در بخش CSSD (Central Sterilization Service Department) بيمارستان هاي کشور که در چک ليست هاي جديد جايگزين Central Sterilization Room) CSR شده وجود دارد. اکثر بخش هاي استريليزاسيون در زير زمين بيمارستان ها و در محلي نامناسب بوده و پرسنلي که در آن جا فعال هستند بعضا پرسنل تبعيدي و شايد غير متخصصي هستند که در آن مراکز حضور دارند. چهار محور تجهيزات پزشکي، فضاي فيزيکي، فرآيندها و نيروي انساني بايد در بهسازي اين بخش ها مدنظر قرار گيرد. هنوز مبحث آموزش پرسنل CSSD الزامي نيست که پيشنهاد ما درکميته هاي مرتبط در وزارت بهداشت اجراي برنامه هاي آموزشي حداقل 15 روزه استٍ همانگونه که يک پرستار ICU بايد دوره هاي آموزشي اجباري را طي کند. اين وظيفه وزارت بهداشت است که پس از تدوين سرفصل ها و مواد آموزشي و الزامي کردن اين دوره ها، يک نهاد دانشگاهي يا NGO ها و شرکت هاي خصوصي واجد شرايط را مسئول برگزاري اين دوره ها کند. البته در همين راستا دورهاي تحت عنوان کاردان فني تجهيزات پزشکي حوزه کنترل عفونت و استريليزاسيون در دانشگاه جامع علمي کاربردي تدوين و راه اندازي شده است.
طهماسبي همچنين خاطرنشان ساخت: کارشناسان اقتصاد سلامت ثابت کرده اند، هزينه در بخشهاي استريليزاسيون در واقع هزينه نيست، بلکه به نوعي سرمايه گذاري محسوب مي شود. اگر بتوانيم اين فرهنگ را در بين مديران و سياست گزاران مراکز درماني نهادينه کنيم، پيشرفت شاياني را مشاهده خواهيم کرد. حتي چندي پيش براي اثبات اين مساله، طي يک تحقيق علمي، از بين فاکتورهاي موثر در کاهش عفونت هاي بيمارستاني فقط در شاخص کنترل کيفي دستگاه هاي استريل کننده در يک بيمارستان مداخله شد و پس از تصحيح روش، طول درمان بيماران در مرکز کاهش پيدا کرده و به دنبال آن درآمدزايي بيمارستان بالاتر رفت. چرا که افزايش طول مدت بستري بيمار درواقع هزينه اضافي را بر دوش مرکز تحميل مي کند.
در هر صورت اين حوزه نياز به فرهنگ سازي و آموزش دارد. چند محور آموزش، فرآيندها، فضاي فيزيکي، تجهيزات و .. بايد درکنار هم قرار گيرند تا بتوانيم اين حوزه را ارتقا دهيم. آموزش در محور کنترل عفونت بايد در کليه سطوح از دربان و خدمه بيمارستان تا استاد هيات علمي و بيمار و همراهان بيمار تدوين و اجرا شود.
در اين راستا، مرکز مديريت بيمارستاني و تعالي خدمات باليني که بحث اجراي استانداردهاي حاکميت باليني و بيمارستان هاي دوستدار ايمني بيمار و مرکز نظارت و اعتباربخشي وزارت بهداشت که اجراي استاندارد هاي ملي اعتباربخشي و تعيين رتبه بيمارستان ها را پيگيري ميکنند، مي توانند کم کم اين فرهنگ را نهادينه کنند. لذا دراين حوزه چه از نظر بودجه، چه از نظر فرآيندها و چه از نظر اهرم هاي نظارتي حاکميت باليني و اعتبار بخشي، بايد همه ارگان ها با هم هماهنگ باشند تا بتوانيم در جهت رفع مشکلات، گام هاي اساسي برداريم. بايد نگاهMultidisciplinary به عفونت بيمارستاني داشته باشيم. يکي از اشکالات عمده در مبحث کنترل عفونت، هماهنگي و همکاري کليه واحدهاي مختلف فعال در حوزهي کنترل عفونت است. کنگره تخصصي استانداردهاي تجهيزات پزشکي و مواد حوزه کنترل عفونت و استريليزاسيون به دنبال ايجاد هماهنگي و تعامل نهادهاي ذيربط هستند.
وي در ادامه با اشاره به اين مطلب که معمولا تجهيزات كنترل عفونت دراولويت خريد بيمارستان ها نيست اظهارداشت: ازآنجايي که از ديدگاه برخي مديران، اين نوع تجهيزات در کوتاه مدت درآمدزا نيستند و به دليل کمبود آمارها، ضرورت سرمايه گذاري در اين حوزه احساس نمي شود. يک دستگاه سونوگرافي 300 ميليون توماني به راحتي خريداري مي شود چون از همان لحظه بهره برداري درآمدزا است. البته از ديدگاه اقتصاد سلامت، بهره وري تجهبزات حوزه کنترل عفونت بسيار بالاست. کاهش عفونت ها و طول اقامت بيماران بافعال تر کردن اتاق هاي عمل در واقع درآمد شايان توجهي را براي بيمارستان به دنبال دارد. يکي از دلايل پردرآمد بودن بيمارستان هاي چشم پزشکي پايين بودن طول بستري بيماران است.
دکتر شاهقدمي، عضو هيات علمي گروه مهندسي و فيزيک پزشکي و دبير علمي چهارمين کنگره تخصصي استانداردهاي تجهيزات پزشکي و مواد حوزه کنترل عفونت و استريليزاسيون نيز در اين خصوص اظهارداشت: به نظر مي رسد بايد حذف اتوکلاو هاي گراويتي از واحدهاي CSSD و جايگزيني آنها با اتوکلاوهاي پري وکيوم پالس ماتيک و استفاده از دستگاه هاي اتوماتيک شستشو و ضد عفوني ابزارهاي آندوسکوپ در دستور کار وزارت بهداشت قرار گيرد. در خصوص استانداردها بايد گفت ما در حال حاضر در بخش هاي مختلف کشور با مشکل در مبحث استانداردگذاري روبه رو هستيم که اين وظيفه از جمله وظايف سازمان بهداشت و سازمان ملي استاندارد است که براي تجهيزات حوزه کنترل عفونت و دستگاه هاي استريليزاسيون استانداردهاي يکسان و هماهنگي وضع کنند .
وي افزود: امروزه روش هاي مختلفي از جمله اتوکلاو بخار، حرارت خشک، استريل با حرارت پايين توسط مواد ضدعفوني کننده و استريلايزر براي استريل کردن تجهيزات به کار مي رود که بهترين آنها استفاده از استريلايزرهاي با دماي پايين مانند روش پلاسما است .
از ديدگاه خانم دکتر شريفيان، رييس واحد ملزومات دارويي سازمان غذا و دارو نيز به دليل نداشتن اطلاعات کافي از سوي مسئولان بيمارستان ها در خصوص اهميت وجود تجهيزات مناسب کنترل عفونت، خريد تجهيزات کنترل عفونت در اولويت خريد بيمارستان ها نيست. در جهت رفع اين مشکل بايد اطلاع رساني توسط ارگان هاي نظارتي وزارت بهداشت براي گروه هاي مسئولان و مديران بيمارستان ها صورت پذيرد. اين کار منجر به مجهزتر شدن بيمارستان ها و کمک در کاهش مشکلات عفوني بيمارستان ها مي شود.
دکتر زهرا شريفيان همچنين در تعريف کلي عغونت اظهارداشت: عفونت عبارت است از وارد شدن عامل عفونت در بدن انسان به عبارت ديگر عفونت اختلالي است كه در اثر وارد شدن عامل بيماري زا (باكتري، ويروس، قارچ و انگل) در بدن ظاهر مي شود. عفونت بيمارستاني به عفونتي گفته مي شود كه پس از پذيرش بيمار در بيمارستان يا طي دوره اي مشخص پس از ترخيص بيمار رخ دهد و در زمان پذيرش بيمار وجود نداشته است که اين عفونت هاي بيمارستاني مي تواند علاوه بر بيماران، كاركنان و عيادت كنندگان را نيز مبتلا سازد. مشکل هاي زيادي را مي تواند براي افراد به وجود آورد که در بعضي موارد منجر به مرگ بيمار مي شود. وي همچنين در خصوص روش هاي مختلف استريل کردن ابزار در مراکز درماني خاطرنشان ساخت: استريليزاسيون به دو صورت سرد و حرارتي است که هريک شامل چندين بخش است. براي مثال (استريليزاسيون حرارتي که خود شامل: اتوکلاو، حرارت خشک) و (استريليزاسيون سرد که خود شامل: گاز اتيلن اکسايد، گاز پلاسما، فرماليد، اشعه گاما) صورت مي گيرد که روش مناسب بسته به نوع وسيله يا تجهيز مورد استريل، تعيين مي شود. به عبارت ديگر ممکن است ابزار يا دستگاه مورد بحث به دما حساس باشد در نتيجه استريل از نوع غير حرارتي و سرد انجام مي شود و اگر ابزار به دما بستگي نداشته باشد بهترين نوع استريل کردن به روش گرمايي است. در صورتي که ابزار و تجهيزات با روش استريل حرارتي دچار مشکل نشوند اين روش مفيد تر است زيرا داراي مزيت هايي از جمله: سيکل کوتاه استريل، غير سمي بودن روش و مقرون به صرفه، مناسب براي ابزارهاي مقاوم در برابر بخار گرما، ايمن بودن روش براي محيط زيست و بسياري از دلايل ديگر است که در کتاب هاي راهنماي استريليزاسيون به آن اشاره شده است.
شريفيان همچنين در خصوص اينکه در حال حاضر کدام دستگاه هاي استريل در اولويت وزارت بهداشت هستند گفت: بسته به نوع وسيله يا ابزار نياز به نوع استريليزاسيون تغيير مي کند و در نتيجه دستگاه هاي استريليزاسيون تغيير مي کند که بايد توجه کرد ملاک تعيين روش مناسب استريليزاسيون و دستگاه مناسب براي اين امر فقط و فقط ابزار يا دستگاهي است که نياز به استريل دارد. يعني از نظر ساختار چگونه باشد و به چه موادي حساس است. در هرصورت از نظر وزارت بهداشت تجهيزات کنترل عفونت بايد موارد ايمني و کارائي اثر با در نظر گرفتن قيمت و حمايت از مصرف کنندگان را در تمام شرايط رعايت کند که در اين راستا همواره به بيمارستان ها و مراکز درماني بخش نامه هايي ارسال مي شود تا روز به روز به استاندارهاي معتبر جهاني نزديک تر شويم .
************
فقدان آمار واقعي و صحيح در حوزه کنترل عفونت
يکي از بزرگ ترين معضلات حوزه کنترل عفونت فقدان آمار واقعي و صحيح در اين حوزه است. مهندس طهماسبي در خصوص فقدان آمار صحيح در حوزه کنترل عفونت نيز اظهار داشت: پي گيري و رديابي سير درمان بيماران به ويژه بعد از ترخيص از بيمارستان بسيار حائز اهميت است. از طرفي با افزايش آگاهي بيماران از عفونت هاي بيمارستاني و حقوق قانوني خود و ايجاد و استقرار روش هاي ثبت اطلاعات مردمي از وقوع عفونت ها همچنين توجه بيشتر روسا و مديران بيمارستان ها به اين موضوع شاهد ارتقاء آمارها خواهيم بود و براي اين موضوع نيازمند يک عزم ملي در اين زمينه هستيم.
دکتر شريفيان نيز در اين باره اظهارنظر کرد و گفت: شخصا معتقدم که به دليل آگاهي نداشتن از اهميت آمار صحيح در خصوص وضعيت عفونت و همچنين نداشتن اطلاعات کافي در خصوص نوع عفونت ايجاد شده و مشکل به وجود آمده و از سوي ديگر عدم توانايي در تشخيص اين مسئله که اين عفونت آيا عفونت بيمارستاني است يا اينکه ممکن است در اثر عوارض ناخواسته ديگري به وجود آمده باشد ما را در کشور با مشکل فقدان آمار صحيح از وضعيت عفونت روبه رو کرده است. از سوي ديگر متاسفانه ممکن است نگراني از سطح رتبه بندي بيمارستان ها باعث شود که گزارش دقيقي از سوي بيمارستان ها ارائه نشود. اين در حالي است که اگر اطلاع رساني دقيق انجام شود و مسئولان و مديران بيمارستان ها به اين نکته توجه کنند که با شرح و گزارش کامل مشکل، مي توانند کمک شايان توجهي به حل و رفع اين مشکل کنند در اين صورت روز به روز با پيشرفت و بهبود وضعيت در اين راستا روبه رو خواهيم شد. لازم به ذکر است که درجه ارزشيابي بيمارستان ها طبق ارزشيابي ساليانه براساس ضوابط مربوطه مشخص مي شود.
به گفته مهندس طهماسبي ادارات کل و مديريت هاي تابعه معاونت هاي بهداشت، درمان و غذا و داروي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، مركز مديريت بيماري هاي واگير، مركز سلامت محيط و كار، مركز مديريت بيمارستاني و تعالي خدمات باليني- مركز نظارت و اعتبار بخشي امور درمان- دفتر ارزيابي فناوري تدوين استاندارد و تعرفه سلامت - سازمان غذا و دارو- دانشگاه هاي علوم پزشکي - اداره کل استاندارد استان تهران - سازمان تامين اجتماعي- مراكز تحقيقاتي مانند مرکز تحقيقات بيماري هاي عفوني و گرمسيري - سازمان حفاظت محيط زيست- شهرداري تهران- پژوهشگاه استاندارد- سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران- آزمايشگاه مرجـع سلامت،NGO ها مانند انجمن كنترل عفونت، کميته هاي کنترل عفونت مراکز و شرکت هاي مشاور و توليد کننده و وارد کننده تجهيزات پزشکي و مواد حوزه کنترل عفونت و استريليزاسيون از جمله ارگان هاي دخيل در حوزه کنترل عفونت هستند. از طريق تشکيل کارگروه هاي تخصصي با شرکت نمايندگان گروه هاي اجرايي و علمي نهادهاي مذکور، شناسايي نيازها و اولويت ها و راهکارهاي مناسب مي توان بين اين نهاد ها هماهنگي لازم را به وجودآورد.
به گفته نايب رئيس هيات مديره انجمن متخصصان تجهيزات پزشکي کشور با تجديدنظرهاي انجام شده در قوانين و مقررات حوزه سلامت، وضعيت کنترل عغونت در مراکز درماني کشور تا حدي ارتقا يافته ولي هنوز با وضعيت مطلوب فاصله دارد مثلا ضرورت استفاده از تجهيزات شوينده و ضدعفوني کننده استاندارد ازقبيل آندوسکوپ شوي و ابزارشوي و اتوکلاوهاي پري وکيوم و الزام سيستم هواي مديکال با درنظرگرفتن فشارهاي مثبت و منفي و ...... بايد در سنجه هاي اعتباربخشي وارد شده و از وزن بالايي برخوردار شوند.
وي همچنين در خصوص استاندارد فضاي فيزيكي بخش هاي كنترل عفونت مراكز درماني افزود: طراحي استاندارد فضاي فيزيکي بخش هاي کنترل عفونت و استريليزاسيون بايد در مرحله شروع ساخت بيمارستان ها مدنظر مشاوران و پيمانکاران قرار گيرد. در اين رابطه مرکز مديريت منابع فيزيکي و طرح هاي عمراني وزارت بهدشت با انتشار کتاب هاي استاندارد بيمارستان هاي ايمن که البته هنوز الزام آن ابلاغ نشده است، به دنبال ارتقاء اين فضاها است.
به گفته دکتر رضا شاه قدمي عفونت هاي بيمارستاني با افزايش زمان بستري شدن بيماران و مصرف منابع بيمارستاني و خطرات بالقوه شيوع بيماري ها، هزينه هاي سنگيني را بر سيستم درماني کشور تحميل مي کنند و علاوه بر آن باعث کاهش رضايت عمومي و اعتقاد مردم به سيستم درماني مي شود و هزينه هاي اجتماعي آن نيز بسيار سنگين است. ابعاد اقتصادي و اجتماعي عفونت هاي بيمارستاني با واقعي شدن آمارها بيشتر مشخص خواهد شد. از سوي ديگر گازهاي طبي مورد نياز بيماران به ويژه اکسيژن و هواي مديکال توسط سيستم هاي توليد گازهاي طبي توليد و توزيع مي شود. در صورت عفوني بودن آنها به دليل ورود به سيستم تنفسي بيماران عوارض جبران ناپذير به دنبال خواهد داشت و اين عوارض در نوزادن و افرادي که داراي ضعف سيستم ايمني هستند بسيار بيشتر است. همچنين ميکرو ارگانيسم ها داراي سيستم هاي هوشمند هستند که با استفاده بي رويه، نابه جا و غير منطقي داروها به ويژه آنتي بيوتيکها در مقابل آنها مقاوم مي شوند که اين مسئله مقابله با ميکروب ها را در آينده سخت تر خواهد کرد.
شريفيان نيز در خصوص تاثير تجهيزات و مواد حوزه کنترل عفونت بر عوامل عفوني گفت: عدم استفاده صحيح از تجهيزات پزشکي در حوزه کنترل عفونت که دلايل مختفي دارد متاسفانه منجر به ايجاد عفونت هاي بيمارستاني براي کارکنان و بيماران و عيادت کنندگان در بيمارستان ها مي شود که اين بخش همواره نياز به پيگيري دارد و در آينده به نتايج بهتري در اين موضوع خواهيم رسيد. در هر صورت يکي از ارکان هاي مهم در کنترل عفونت بيمارستاني مواد و تجهيزات حوزه کنترل عفونت است. در توضيح اين امر بايد گفت اگر پرسنل دخيل در بيمارستان ها و مراکز درماني بر اين امر واقف باشند مي توان گام مهمي در بخش کنترل عفونت بيمارستاني برداشت به بيان ديگر اگر بخش مديريت بيمارستان ها به اهميت خريد و صرف هزينه مناسب جهت اين امر واقف باشند به تاثير مثبت و به سزاي آن در کاهش مخارج نهايي و مصرف و کمک به حوزه کنترل عفونت دست خواهند يافت. از سوي ديگر پرسنل خريد بايد بدانند که چه نوع ضدعفوني کننده اي با توجه به کاربرد آن بايد تهيه کنند و چه دستگاهي را در چه موقعيتي بايد استفاده کنند و براي کيفيت و کارايي دستگاه ها چه اقداماتي بايد انجام دهند. همچنين گروه پزشکي و خدمات بهداشتي از جمله پرستاران و پرسنل دخيل بايد به اهميت موضوع بهداشت عمومي و فردي کاملا واقف باشند .
وي خاطرنشان ساخت: چهار گروه هدف که نياز مداوم به آموزش دارند عبارتند از: مديران، پرسنل دخيل در خريد، پرسنل درماني و در نهايت پرسنل دخيل در ضدعفوني کردن.
دکتر شريفيان همچنين در باره سيستم هاي توليد و توزيع گاز هاي طبي و نقش آنها در کنترل عفونت خاطرنشان ساخت: اين مسئله يکي از مباحث مهم و قابل بحث است که در اين خصوص مطالعات فراواني هميشه در حال انجام است. از ديدگاه وزارت بهداشت در حال حاضر گازهاي طبي شامل انواع زير است:
1.گاز وازلينه، کلاس خطر Cکه اين گاز طبي آغشته به وازلين است كه در مصارف پزشكي مورد استفاده قرار مي گيرد. جهت پانسمان مستقيم زخم هاي مزمن، خشك و زخم هاي سوختگي و زخم هاي بستر به صورت عمومي
2.گاز طبي دندان پزشكي، کلاس خطر B با قابليت جذب آب بالا جهت جذب خون و پساب هاي خوني بر روي زخم هاي سطحي.
3.گاز طبي استريل، کلاس خطر B با قابليت جذب آب بالا جهت جذب خون و پساب هاي خوني بر روي زخم هاي سطحي.
4.گاز طبي غير استريل نخ دار، كلاس خطر B که براي جذب خون و پساب هاي خوني، آغشته كردن سطح زخم به مواد ضدعفوني كننده با گاز استريل، قرار دادن گاز استريل بر روي زخم به منظور پانسمان، استفاده از گاز نخ دار در زمان انجام عمل جراحي.
5.گاز طبي غير استريل ساده، كلاس خطر B براي جذب خون و پساب هاي خوني، آغشته كردن سطح زخم به مواد ضدعفوني كننده همراه با گاز استريل، قرار دادن گاز غير استريل بر روي گاز استريل قرار داده شده بر روي زخم به منظور پانسمان.
6.لانگ گاز، کلاس خطر B براي كنترل خونريزي، جذب خون و ترشحات خوني در جراحي هاي باز داخلي .
7.رعايت نکاتي که از طرف سازمان غذا و دارو در اين خصوص ابلاغ شده، لازم است که مهم ترين آن اين است که كليه گازها بايد به صورت استريل مورد مصرف قرار گيرند .
ودر نهايت بايد اظهار داشت که روش هاي بهينه مصرف ضدعفوني ها اعم از دستگاهي و شيميايي در کنترل عفونت هاي بيمارستاني و ارتباط منطقي با کاهش مصرف آنتي بيوتيک ها يکي از موارد مطرح شده و بسيار حائز اهميت است که در اين راستا سازمان غذا و دارو طرحي را در حال اجرا دارد .
طهماسبي همچنين در باره اهميت نظام مراقبت بيمارستاني در كنترل عفونت گفت: نظام مراقبت عبارت است از جمع آوري، تجزيه، تحليل و تفسير اطلاعات و داده هاي بهداشتي به صورت سيستماتيك و فعال (جاري) طي فرآيند پايش (Monitoring) و توصيف يك واقعه بهداشتي. اطلاعات به دست آمده جهت طراحي، به كارگيري و ارزيابي مداخلات و برنامه هاي مربوط به بهداشت عمومي و كنترل عفونت بيمارستاني مورد استفاده قرار ميگيرند. اين اطلاعات، نيازهاي مربوط به فعاليتها در زمينه بهداشت عمومي و كنترل عفونت بيمارستاني را تعيين نموده و كارآيي و اثربخشي برنامه ها را مشخص ميكند. با برقراري نظام مراقبت بيمارستاني ميتوان از بروز حدود يك سوم موارد عفونت بيمارستاني جلوگيري کرد. به عنوان مثال با برقراري نظام مراقبت از عفونت زخم جراحي، ميتوان موارد اين نوع عفونت را 50% كاهش داد. بديهي است با كاهش موارد عفونت، از اتلاف منابع مالي نيز جلوگيري خواهد شد. سيستم مراقبت عفونت بيمارستاني ميتواند تمام بيمارستان يا بخشهاي خاصي را پوشش دهد يا اينكه به صورت دوره اي به مراقبت اقدام نمايد. همچنين مراقبت ميتواند براساس اولويّتها در زمينه كنترل عفونت و انواع عفونتهاي بيمارستاني صورت گيرد. برقراري نظام مراقبت پس از ترخيص بيمار از اهميت خاصي برخوردار بوده و به حساسيت سيستم مراقبت ميافزايد.

8*********
عضو هيات مديره انجمن کنترل عفونت، نايب رئيس هيات مديره انجمن متخصصين تجهيزات پزشکي کشور در پايان برخي از راهکارهاي ريشه اي رفع مشکلات حوزه کنترل عفونت را بيان کرد:
پيشنهادات زيربنايي :
1.بررسي و تعيين جايگاه کنترل و کاهش عفونت هاي اکتسابي ناشي از خدمات درماني در اسناد بالادستي مرتبط مانند سند ملي سلامت و نقشه جامع علمي کشور.
2.پيشنهاد تشکيل اتاق فکر با هدف ايجاد ساختار و نظام يکپارچه در بخش هاي مختلف نهادها و ارگان ها، دستورالعمل ها و مقررات، بازنگري برنامه ها، ثبت و جمع آوري، پايش و آناليز اطلاعات و تعيين شاخص هاي جديد، آموزش و پژوهش مستمر بر اساس شاخص ها در حوزه کنترل عفونت.
3.پيشنهاد تدوين برنامه و شاخص ها و اجراي طرح ثبت و ارزيابي جامع عفونت هاي بيمارستاني و وضعيت تجهيزات و مواد حوزه کنترل عفونت در بيمارستان هاي پايلوت و تدوين روش مميزي، مکانيسم تشويق و معرفي بيمارستان هاي برتر.
4.پيشنهاد تشکيل کميته تدوين ضوابط و دستورالعمل هاي مورد نياز در خصوص تجهيزات پزشکي و مواد حوزه کنترل عفونت با حضور نمايندگان تمام نهادهاي فعال و ذيريط و ابلاغ و الزام اجراي مصوبات.
5.حمايت قوي رؤساي دانشگاه ها و مراکز درماني به صورت شرکت و اداره جلسات و تقويت کميته هاي کنترل عفونت بيمارستان ها تنها راه تقويت نظام مراقبت عفونت هاي بيمارستاني و پيشگيري از مقاومت هاي چند ميکروبي.
6.لزوم تعيين کميته پيگيري بيانيه پاياني با عضويت نمايندگان نهادهاي ذيربط و گزارش پيشرفت کار به وزير و پرسش و پاسخ در سايت کنگره و وزارت بهداشت.
7.عضويت کارشناسان تجهيزات پزشکي در کميته هاي کنترل عفونت مراکز بهداشتي درماني.

پيشنهادات قانوني و برنامه اي
حوزه معاونت درمان :
1-لزوم بررسي و تجديد نظر در استانداردهاي اعتباربخشي واحدهاي مرتبط در بيمارستان ها از جمله واحد هاي CSSD، کنترل عفونت، مهندسي پزشکي، اتاق عمل، بهداشت محيط، لندري و بخش هاي ويژه و افزايش وزن و اجباري شدن کسب امتيازات محورهاي مرتبط با کنترل عفونت به عنوان يکي از محورهاي اصلي و الزامي اعتبار بخشي مراکز.
2-اهميت بررسي و تجديد نظر در استانداردهاي حاکميت باليني و بيمارستان هاي دوستدار ايمني بيمار در زمينه تجهيزات و مواد حوزه کنترل عفونت.
3-بازنگري در استانداردهاي مرتبط با فضاي فيزيکي و تاسيسات و تجهيزات مورد نياز بخش هاي استريليزاسيون با همکاري دفتر منابع فيزيکي و اداره کل تجهيزات پزشکي وزارت بهداشت و ابلاغ و الزام اجراي آنها توسط مراکز بهداشتي درماني و گروه هاي مشاور و طراح.
4-توجه ويژه به اهميت اقتصاد سلامت و بهداشت و ابزار ارزيابي فناوري سلامت بيمارستاني به عنوان يک ابزار تصميم گيري مبتني بر شواهد، جزء اولويت هاي اصلي مديريت مراکز درماني قرار گيرد. پيشنهاد مي شود در بيمارستان هاي داراي بخش R&D، ارزيابي فناوري سلامت براساس پروتکل هاي موجود در سايت وزارت بهداشت و با هماهنگي با معاونت درمان دانشگاه مربوطه انجام شود.
5-تاکيد استفاده گسترده و بهره گيري از تخصص هاي مربوط مثل مديريت بيمارستاني، متخصصان اپيدميولوژي، بهداشت محيط، ويروس شناسي، ميکروب شناسي، تجهيزات پزشکي، اقتصاد سلامت، ارزيابي فناوري سلامت و اعضاي هيئت علمي دانشگاه ها در اداره بيمارستان ها خصوصاَ در مراکز درماني بزرگ و حوزه کنترل عفونت.

حوزه معاونت بهداشت
1-بررسي و بازنگري مطالب مرتبط با تجهيزات و مواد حوزه کنترل عفونت در کتاب راهنماي کشوري نظام مراقبت عفونت هاي بيمارستاني.
2-بررسي و بازنگري در نرم افزار نظام مراقبت عفونت هاي بيمارستاني براي ثبت موارد مرتبط با آمار و اطلاعات مورد نياز حوزه تجهيزات پزشکي و مواد حوزه کنترل عفونت و استريليزاسيون و الزام اجراي دقيق سيستم ثبت عفونت هاي بيمارستاني.
3-تجديد نظر در دستورالعمل هاي تجهيزات پزشکي و مواد مرتبط با سلامت محيط و کار با همکاري سازمان غذا و دارو.
حوزه سازمان غذا و دارو (اداره کل تجهيزات پزشکي سازمان غذا و دارو)
1-تاکيد بر انجام دقيق کنترل کيفي توليدات و واردات مواد حوزه کنترل عفونت در فازهاي زماني و مستمر خصوصاَ از طريق آزمايشگاه هاي معتبر رفرانس و دانشگاهي طبق فرايندهاي استاندارد.
2-تجهيز و تکميل آزمايشگاه هاي رفرانس به نحوي که امکان تست و مميزي انطباق با تمام بندهاي استانداردهاي تجهيزات پزشکي حوزه کنترل عفونت مانند( EN285 براي اتوکلاوهاي بيمارستاني) در ايران مقدور باشد و نظارت بيشتر بر تجهيزات توليدي و واراداتي.
3-بررسي و تدوين و ابلاغ آئين نامه نگهداشت تجهيزات پزشکي حوزه کنترل عفونت از جمله پايش و ارزيابي دوره اي دستگاه هاي بي خطرساز پسماند و لزوم همکاري واحدهاي مهندسي پزشکي، بهداشت محيط و کنترل عفونت مراکز.
4-بررسي و تجديد نظر در معيارهاي مجوز ورود و صدور پروانه ساخت تجهيزات پزشکي سرمايه اي، نيمه مصرفي و مصرفي حوزه کنترل عفونت و استريليزاسيون و تدوين روش هاي نظارتي.
5-اجرايي کردن تدوين استانداردهاي ملي مورد نياز تجهيزات پزشکي حوزه کنترل عفونت از جمله دستگاه هاي بي خطرساز پسماندهاي عفوني با همکاري سازمان استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران و اجباري کردن اين استانداردها.
6-تقويت سياست هاي حمايتي از توليدکنندگان داخلي در جهت توليد محصولات با فناوري پيشرفته و نظارت فني بيشتر بر کيفيت تجهيزات پزشکي توليد داخل و هماهنگي با وزارت صنايع و نهادهاي مربوطه براي ارائه تسهيلات لازم در راستاي توليد ملزومات حوزه کنترل عفونت.

حوزه معاونت توسعه مديريت و برنامه ريزي منابع
1-اقدامات سريع و مؤثر در جهت حمايت از مجريان کنترل عفونت و ارتقا جايگاه و حقوق و مزاياي آنان و اختيارات مربوط پس از آموزش هاي کامل به منظور افزايش انگيزه و کارآمدي هرچه بيشتر و بي نقص آنان در کاهش عفونت بيمارستاني، از جمله تغيير عنوان کارشناس کنترل عفونت به سوپروايزر کنترل عفونت.
2-بازنگري در حوزه اعتبارات مورد نياز براي کاهش عفونت هاي بيمارستاني ناشي از تجهيزات پزشکي و تأمين بودجه لازم جهت ارتقاء امکانات و تجهيزات پزشکي اين حوزه به خصوص جمع آوري سريع اتوکلاوهاي گراويتي در بخش هاي استريليزاسيون مرکزي بيمارستان ها با عنايت به منابع مالي بسيار سنگيني که در حال حاضر براي درمان عفونت ها در کشور هزينه مي شود و شعار اولويت پيشگيري بر درمان با همکاري سازمان مديريت و برنامه ريزي.
3-تدوين برنامه براي هماهنگي کليه نهادهاي ذيربط حوزه کنترل عفونت و تامين بعضي از منابع مورد نياز از نهادهاي خارج از وزارت بهداشت مانند شهرداري ها و سازمان حفاظت از محيط زيست.

حوزه معاونت آموزشي
1-تاسيس رشته هاي مرتبط با کنترل عفونت و عفونت هاي بيمارستاني از جمله راه اندازي رشته هاي کارشناسي ارشد کنترل عفونت و يا درج سرفصل هاي مستقل و گسترده تر در برنامه هاي آمو

بيماران، قربانيان گمنام عفونت هاي بيمارستاني.....

مطالب مشابه :

تازه هاي استريليزاسيون در CSR

ايجاد نظام مراقبت عفونت بيمارستاني

استريليزاسيون

بيماران، قربانيان گمنام عفونت هاي بيمارستاني.....

انتخاب موضوع انجام پایان نامه پروپوزال مقاله دانلود ، پرسشنامه doc pdf ppt

اتوکلاو

اسپيرومتري

جراحي مغز و اعصاب

نظام مراقبت عفونت های بیمارسانی