شرحی مختصر از زندگانی جناب استاد گرانقدر دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی

قبل از اینکه به دبستان برود خمسه نظامی و نیز کلیله و دمنه را نزد پدر خواند. تحصیلات دبستانی رادر دبستان داریوش لنگرود گذراند. کم کم دبیرستان (نه کلاسه) در لنگرود افتتاح شد و او دوره ی دبیرستان را درهمان شهر گذراند. مقارن گذراندن امتحانات نهایی سال سوم دبیرستان مادرش در سنین جوانی بدرود حیات گفت. پدرش گویا پنج سال پس از مادرش به همان بیماری به رحمت خدارفت. بعد از ختم سه سال اول دوره دبیرستان در لنگرود به شهر رشت رفت و وارد دانشسرای مقدماتی شد اما پدرش نتوانست خرج تحصیلش را بدهد. حالا ادامه شرح حال زندگی اش را از زبان خود استاد و از کتاب «برتارک علم» نوشته دکتر محمد رضا قنبری می خوانیم:

پدرم نتوانست خرج تحصیل مرا مرتبا بدهد و من ترجیح دادم که ترک تحصیل کنم و در فکر کاری باشم تا در فرصت مناسب تحصیلات قطع شده را دنبال کنم. دست روزگار مرا به اداره ذوب آهن بندر نوشهر کشانید و مدتی حسابدار آنجا بودم. قرار بود که محمولات کارخانه که از آلمان از طریق روسیه شوروی و بحر خزر به مرز ایران می رسید به کرج حمل شود و کارخانه را در آنجا بسازند. اما وقوع جنگ جهانی دوم آن برنامه را بهم زد. به خاطر دارم که یک روز صبح زود دوستی نزد من آمد و گفت برخیز! سربازان روسی به ساحل نزدیک می شوند! واقعا چه روز تلخ و وحشتناکی!

کار من هم در آن اداره تمام شد و شیرازه مملکت از هم گسیخت و اوضاع بکلی دگرگون شد و من دوباره به فکر ادامه تحصیل افتادم اما در همین اوقات پدرم هم بدرود زندگی گفت و ما بکلی بدون سرپرست ماندیم. پس از مشورت مختصر با برادر بزرگترمان قرار شد که من دنبال تحصیلاتم را بگیرم. اما یکدفعه به خاطرم خطور کرد که سفری به قم بکنم و از وضع حوزه علمیه اطلاعات به دست آورم. حالا که فکر می کنم باعث و انگیزه این سفر مطالعات من در تاریخ و شرح حال بزرگان علم و ادب ایران بود…

وقتی که وارد حوزه علمیه قم شدم و گوشم با مباحثات طلاب آشنا شد خود را در جهانی غیر از آنچه که تا آن وقت دیده بودم احساس کردم زندگی طلبه جوان تازه وارد با تعلم و تقوی آغاز می شود با قلبی صاف و بی آلایش اگر بتواند آن را تا آخر عمر حفظ کند، خود یک سرمایه است. تصمیم گرفتم که دوره کامل تحصیلات دینی را در کوتاه ترین مدت با تلاش هرچه تمام تر به پایان برسانم آنگاه تحصیلات جدیدم را که در دانشسرای مقدماتی رشت قطع کرده بودم، پی گیری کنم و چنین کردم؛ و در نتیجه دوران تحصیلات من تا سال 1334 که لیسانس گرفتم به طول کشید و از نظر مالی دچار مضیقه شدم، و دوستان دوران کودکی که هریک صاحب زندگی و عایله هم شده بودند پیوسته هشدار می دادند که باید به وضع مالی خود هم برسی.

مدت اقامت من در قم فقط یک سال بود به این علت که استاد ادبیات عرب که متضلع در آنها باشد، نصیب ما نشد فقط پس از جستجوی بسیار به مردی روحانی و سالخورده از اهالی ساوه برخوردم که در حوزه او را شیخ ابوالقاسم نحوی می خواندند. مغنی را نزد آن مرحوم خواندم. مردی بود خوش سخن و خوش سیما که پیوسته خضاب به ریش می بست و در نتیجه صورتی بشاش داشت و موهای صورتش بسیار خوشرنگ بود. معلوم شد که خضاب خوشرنگ هم چیز خوبی است. در تابستان همان سال با دوستان همدرس به همدان رفتیم و در مدرسه آخوند ملا علی رحمة الله علیه سکنی کردیم. آخوند مذکور روز بعد با کمال فروتنی از ما دیدار کرد؛ مردی بود از مردان برجسته روزگار که در اخلاق نمونه بود. در آنجا از معلم ادبیات عرب پرسان و جویا شدم که گفتند در اینجا نیست. به راهنمایی مردی مطلع به اصفهان رفتم و در مدرسه صدر ساکن شدم؛ خبر یافتم که سیدی ادیب و روحانی درس مغنی می گوید. با اشتیاق به (محضر) درسش رفتم. استاد دلخواه من بود؛ وقتی وارد حلقه درس اوشدم این مصراع را می خواند:

" مَهما تصب افقاً من بارقٍ تشم " وصف الحال من بود که هرگاه برقی در افق علم می دیدم، شامه من تیز می شد که شاید سیراب بشوم. بدبختانه بیماری اسهال خونی شدید مرا فرو گرفت و پس از اندک معالجه چون پول و پرستار نداشتم، راهی تهران شدم. طبیبی حاذق مرا معالجه کرد و پدرانه گفت: کم بنیه شده ای به جای خوش آب و هوا و خنک برو و ماهی چند استراحت کن تا قوی ترمیم شود. فوراً شهر مشهد را انتخاب کردم که تابستان آن خوب و خنک است( یا چنین بود) یکی دو ماه ساکن مدرسه دو در شدم: یک قطعه کرباس ضخیم داشتم آن را در سایه می گستردم و از غایت ضعف و بی حالی ساعتها روی آن در حیاط مدرسه دراز می کشیدم و چون سایه بر می گشت من هم جای خود را عوض می کردم. با فرا رسیدن پاییز حالم خوب شد. درس ها را از اول پاییز آغاز می کردند: مرحوم میرزا محمد تقی ادیب نیشابوری درس مطول را به عادت هرساله آغاز می کرد از اول کتاب. از میراث پدرم مقداری کتاب به من رسیده بود از آن جمله مطول چاپ عبدالرحیم که اعلی و دست اول بود آن را زیر بغل نهاده وبه درس ادیب می رفتم. چه درسی! طراز اول: استاد واقعاً گران بها بود. اطلاعات ادبی( از عربی و فارسی) از شعر و تاریخ ادبیات عرب مخصوصاً آیتی بود که نظیر نداشت. لفظ قلم هم صحبت می کرد که خالی از لطف نبود؛ فصیح و بلیغ سخن می گفت...- پایان قسمت اول

شرحی مختصر از زندگانی جناب استاد گرانقدر دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی

مطالب مشابه :

مسابقه آزمایشگاه فیزیک - آموزش و پرورش ناحیه7 مشهد

جشنواره طراحی سوال برتر - ناحیه7 مشهد

انواع مفصل ها

شرحی مختصر از زندگانی جناب استاد گرانقدر دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی

من وخدا

یادی از دبیرستان حکیم نظامی (امام صادق علیه السلام) و مرحوم سید غلامحسین آل یاسین

دبیرستان دخترانه نمونه دولتی بزمین آباد

میلاد نبی اعظم(ص) و امام صادق(ع) مبارک باد