مهندسي پزشکي در فاصله رشته تحصيلي تا بازار کار
سلام
چند روزیه که وقتی با بچه ها صحبت میکنم،میبینم،از اینکه وبلاگ کلاس مطالب علمی کمی(نسبت به مطالب ادبیش در حد صفر!)داره و خیلی کم به رشته خودمون میپردازه گله مند هستند.
البته این وبلاگ گروهیه و هر کسی میتونه در زمینه ای که تخصص و یا علاقه داره فعالیت کنه؛این امکان واسه همه هست تا هر مطلبی رو که مناسب میدونن بذارن.
به هر حال از نظر خودم،نظر دوستان بیراه هم نیست و جا داره که بیشتر به رشته خودمون بپردازیم در کنار مطالب دیگه،و علاوه بر اینکه سعی میکنیم دلخستگی ها مونو (کپی رایت:امیرحسین!) با هم درمیون بذاریم،به اطلاعات تخصصی همدیگه هم اضافه کنیم.
در همین راستا به یکی از دلمشغولی های خودم که احتمالا دلمشغولی بیشتر همکلاسی ها هم هست میپردازم.
وقتی که جواب کنکور اومد،با توجه به رتبه هامون انتخاب رشته کردیم و تقدیر اینطور بود که تو رشته مهندسی پزشکی ادامه تحصیل بدیم.وقتی با فامیل و دوستامون صحبت میکنیم یکی از پرسش هایی که حتما ازمون پرسیده میشه،آینده کاری این رشته هست.
هر کودوممون با توجه به اطلاعاتمون یه جوابی میدیم ولی اینکه واقعا آینده شغلی این رشته چیه،موضوع مقاله ای هست که تو مجله مهندسی پزشکی بچاپ رسیده.در این مقاله از شروع تا پایان دوران تحصیلی مورد بررسی قرار گرفته و به آینده شغلی و مشکلات موجود و . . . در این رشته پرداخته شده.که یک میزگرد علمی هست که یکیشون از دانشجوهای دانشگاه خودمونه.در آخر این مقاله هم نظر چند استاد هم درمورد رشته پرسیده شده که از یکیشون از استادای دانشکده خودمونه.
البته مقاله بلندیه،ولی خوندنشو به همه همکلاسیای عزیزم توصیه میکنم.
فایل PDF این بخش از مجله هم در انتهای مطلب قرار گرفته.
امیدوارم که خوشتون بیاد و دوستانی هم که انتقاداتی رو مطرح میکردن راضی بشن.
خوب دیگه این شما و این هم مطلب علمی امروز وبلاگ دانشجویان مهندسی پزشکی 89
ديدگاه هاي دانش آموختگان مهندسي پزشکي
دوره هاي آموزشي ما را به هدف مي رساند؟
رشته مهندسي پزشكي يك تخصص بين رشتهاي است كه علاوه بر كاربردهاي بيشمار آن در زمينههاي مختلف
تشخيص و درمان، با بسياري از شاخههاي ديگر علوم در ارتباط نزديك است. و
همين امر جذابيت و در عين حال پيچيدگي اين رشته را افزايش داده است.
اسم
اين رشته به خوبي انتخاب شده و تركيبي صحيح از دو گروه رياضي و تجربي است،
به عبارتي مهندسي پزشكي همكاري مطلوب و شايستهاي را در كمك به بيماران و
پزشكان آغاز كرده است.
با توجه به گسترش روزافزون
سيستمهاي مهندسي در حيطه بهداشت و پزشكي، تربيت و وجود نيروي انساني متخصص
و متبحر، آشنا به وسايل و تجهيزات پزشكي امري ضروري است.
از طرف ديگر
گرايش و جهتگيري كاري رشته مهندسي پزشكي وسيع به نظر ميرسد و زمينههاي
مختلفي از الكترونيك و پردازش سيگنال و مباحث نرمافزاري گرفته تا طراحي،
ساخت، راهاندازي، نصب و تعمير دستگاهها و قطعات پزشكي يا اندام مصنوعي و
همچنين مواد به كار رفته در اين وسايل و در نهايت فروش و بيزنس را شامل
ميشود.
به طور كلي زمينههاي كاري اين رشته را ميـوان به 3 بخش كلي تقسيم كرد.
1- طراحي و ساخت
الف. طراحي و ساخت دستگاههاي آزمايشگاهي و الكترونيكي و تجهيزات مربوط به آنها
ب. طراحي و ساخت بخشهاي مكانيكي و برقي سيستمهاي تصويرگر پزشكي
ج. طراحي و ساخت سيستمهاي اندازهگيري پزشكي و بيمارستاني
د. طرحي و ساخت قطعات و اندام مصنوعي بدن و موادي كه در طول تشخيص، درمان و معالجات بيماريها به كار ميرود.
2- تعمير و نگهداري و بهينهسازي
از
ديگر زمينههاي كاري مهندسي پزشكي ميتوان به تعمير، نصب، راهاندازي و
نگهداري وسايل مورد نياز اشاره كرد كه واضح است كه اين نيروي مجرب بايد
داراي اطلاعات كافي در مورد قطعات و جزييات كار آن وسايل يا دستگاه باشد كه
در كنار اين موارد مسأله بهينهسازي يا تلفيق دستگاهها و عملكرد آنها نيز
مطرح است و دامنه كاربرد اين زمينه آنچنان وسيع است كه سالانه صدها مقاله
در جهان در اين زمينه چاپ ميشود.
3- خريد و فروش تجهيزات پزشکي
بدون شك صنعت تجهيزات پزشكي، يكي از سودآورترين صنايع جهان است و البته به
دليل شرايط خاص كاربري و درگير بودن با مقوله سلامت انسان از حساسيت
ويژهاي برخوردار است.
در حال حاضر يكي از بحثهاي عمومي پيرامون رشته
مهندسي پزشكي در ايران مبحث آموزش اين رشته است. با وجود گذشت سالها از
تأسيس اين رشته در ايران هنوز هم حرف و حديثهاي بسياري در زمينه مسايل
آموزشي اين رشته وجود دارد و به تبع آن دانشجويان اين رشته با مشكلات
بسياري دست و پنجه نرم ميكنند.
به منظور آشنايي و شناخت چالشها و
موانع موجود در پيش روي دانشجويان اين رشته، چه از لحاظ محتواي سيلابسهاي
اين رشته و چه از لحاظ تطابق اين سيلابسها با وضعيت بازار كار دانشجويان
در آينده كاري و طرح اين دشواريها و همفكري در ارايه راهكار براي اين
معضلات ميزگردي با حضور تعدادي از فارغالتحصيلان رشته مهندسي پزشكي شامل
مهندس ميرزرندي كارشناس ارشد مهندسي پزشكي گرايش بيوالکتريک از دانشگاه علم
و صنعت و مسؤول بخش R & Dشركت پرشيا شبكه، مهندس آرش تاكي دانشجوي
دکتراي مهندسي پزشکي، مهندس مهسا محق كارشناس ارشد بيوالكتريك دانشگاه آزاد
واحد علوم و تحقيقات، مهندس علي معين كارشناس بيوالكتريك و مهندس آزاده
صدوقي، كارشناس ارشد بيوالکتريک از دانشگاه شاهد در محل دفتر ماهنامه برپا
شد.
ماهنامه مهندسي پزشكي: در شروع جلسه، ابتدا از
حضور دوستان عزيز كه دعوت ما را پذيرفته و در اين ميگرد حضور دارند، تشكر
ميكنيم. هدف از برگزاري اين جلسه اين است كه هر كدام از ما با توجه به
سوابق كاري كه از رشته خودمان كسب كردهايم به بررسي محتواي دروس گرايشهاي
رشته مهندسي پزشكي بپردازيم تا كارآمد بودن آن را زا لحاظ تطابق با وضعيت
بازار كار ايران بسنجيم. به عبارتي ميخواهيم بدانيم كدام درسها
كاربرديتر هستند و يا فقدان چه دروسي در اين سيلابس احساس ميشود. و اينكه
اكثر فارغالتحصيلان اين رشته جذب فروش ميشوند به چه عاملي بازميگردد.
از دوستان تقاضا داريم نظرات، مشكلات، موانع و در نهايت پيشنهادات و
راهكارهاي مد نظر خود را در اين باره ارايه دهند.
مهندس ميرزندي:
من در ابتدا ضمن تشكر از ماهنامه مهندسي پزشكي ميخواهم به اين نكته اشاره
كنم كه در مورد سيلابس درسي دانشگاه نبايد يكطرفه به قاضي رفت. يك دانشگاه
در حالت ايدهآل سه هدف عمده را دنبال ميكند و آن اين است كه
فارغالتحصيل هم قادر باشد وارد بازار كار شود و هم در داخل كشور ادامه
تحصيل دهد و هم در خارج از كشور توانايي حركت در مرز علم را دارا باشد.
بنابراين اگر سيلابس درسي بتواند همزمان اين سه هدف را با هم پوشش دهد،
موفق است. حال مشكل اصلي در اينجاست كه گاهاً اين سه هدف همزمان با هم
دنبال نميشود كه عمدهترين دليل آن را بايد در صنعت هر كشور جستوجو كرد. و
اگر بخواهيم به طور خاص در مورد مهندسي پزشكي بررسي كنيم، سيلابس اين رشته
از سيلابس دانشگاه اتسنفورد كه هدف اصلي آن حول محور scientist بوده
است، الگوبرداري شده است. در نتيجه اين سيلابس در يكي در حال حاضر در ايران
پيادهسازي ميشود. دانشجويان را به سمت ادامه تحصيل و scintist بودن
سوق ميدهد. حال اين سؤال پيش ميآيد كه تكليف آن عدهاي كه قصد دارند وارد
بازار كار شوند، چيست؟ يكي از مباحثي كه در دانشگاههاي مهندسي پزشكي
ايران مطرح است اين است كه پس از آموزش يك مبحث جنرال به دانشجو، خود
دانشجو با مراجعه به شركتهاي تجهيزات پزشكي، آموزشها و مهارتهاي لازم را
در مورد دستگاههاي خاص كسب كرده و وارد بازار كار ميشود و اين تئوري در
هم هجاي دنيا پياده شده است.
ماهنامه: ولي آموزشي كه
از طرف شركتها به كارآموزان مهنسي پزشكي ارايه ميشود بسيار كلي است و به
ندرت ممكن است وارد مباحث پيچيده و ريز مدار و سيستمهاي داخلي تجهيزات
شوند.
ميرزرندي: در اينكه اين تئوري صحيح است شكي وجود
ندارد. ولي آيا اين مسأله كه به نحوه پيادهسازي اين تئوري از طرف
شركتهاي ايران به چه شكل است، بحثي جدا است. البته ما بايد وضعيت كشور را
هم در نظر بگيريم كه آيا همه دانشجويان اين كشش و گرايش را دارند كه اين
آموزشها را فرا بگيرند يا نه؟ آيا تعداد شركتهاي پاسخگوي اين حجم
فارغالتحصيلان است يا نه؟ و اينجاست كه خلأ وجود يك برنامهريزي بيطرفانه
احساس ميشود. به عبارتي منظور من اين است كه نبايد دانشگاه را رد اين باب
مقصر قلمداد كرد چرا كه دانشگاه موظف است در مرز علم حركت كند. و البته
متأسفانه پايگاه داخلي وضعيت خودش را مشاهده نميكند. و حاضر نيست با صنعت
كنار بيايد. و تا زماني كه شما در مرز علم حركت ميكنيد، هممسير حركت
دانشگاه و هم سيلابس درسي درست است.
مهندس صدوقي: ولي
ما در مقطع ارشد و دكترا است كه بايد دانشجوياني تربيت كنيم كه حالت علمي
داشته باشند، در صورتي كه اين در مقطع ليسانس است كه دانشجويان جذب بازار
كار ميشوند.
مهندس معين: من احساس ميكنم به طور كلي تعريفي كه براي بازار كار اين رشته انجام شده، اشتباه است، بين
ايران و ساير كشورهاي پيشرفته اين تفاوت موجود است كه در آنجا به علت
ارتباط تنگاتنگ بين دانشگاه و صنعت، بسته به نيازهاي صنعت، پروژههايي را
براي مقاطع مختلف تحصيلي تعريف ميكنند. در نتيجه اين ارتباط رفتهرفته
مستحكمتر ميشود. ولي در ايران عملاً احساس نيازي به وجود اين رابطه وجود
ندارد و صنعت به سمت و سويي رفته كه شايد در برخي زمينهها آينده روشني را
نتوان براي آن متصور شود.
مهندس محق: اين ارتباط به
قدري ضعيف است كه زماني كه يك دانشجو براي انجام پروژه درسي نيازمند
راهنمايي از اساتيد دانشگاه باشد. اكثراً اساتيد به محض آگاهي از اين مسأله
كه پروژه تجاري است، نه دانشجويي، از همكاري سر بازميزنند. اين مشكلي است
كه خود من به شخصه آن را تجربه كردهام.
صدوقي: به
نظر من پروژههاي دانشجويي در مقطع ليسانس و دكترا كاملاً خيالي است و به
هيچ عنوان بر اساس نيازهاي جامعه طراحي نشده است. به عبارتي عملاً در ايران
امكان انجام اين پروژهها متصور نيست.
مهندس تاكي: ولي بايد اين مسأله
را هم در نظر بگيريم كه اين سيلابسي كه ارايه ميشود سيلابسي نيست كه
اساتيد ما طراح آن باشند، بلكه الوبرداري از مدلهاي خارجي است و در اينكه
اين سيلابسها درست است شكي وجود ندارد. مشكلي
كه وجود دارد نحوه ارايه اين سيلابسها به دانشجويان است كه اين نحوه
ارايه در درجه اول به اساتيد و سپس به امكانات آموزشي ما بازميگردد.
مهندس
ميرزرندي: ما ابتدا بايد هدف از تأسيس مقطع ليسانس را تعيين كنيم و سپس به
سمت سيلابسهاي آن برويم. ما در مقطع كارشناسي ارشد و دكترا به سمت
scientist شدن پيش ميرويم، در نتيجه كسي از ما انتظار بيزنس ندارد. به
عبارتي دكترا شغل را براي ما تعريف ميكند.
آزادي: نظر من اين است كه
اخذ مدل به طور كامل از الگوهاي خارجي اشتباه است، چرا كه بر اساس نياز
داخلي هر كشور بايد تغييراتي را در سيلابسهاي درسي ايجاد كرد. به عبارتي
ايرانيزه شود و شايد مشكلاتي كه در بازار كار وجود دارد از اين مسأله ناشي
شودكه ما هنوز حتي يك درس تك واحدي درباره نحوه خريد و فروش تجهيزات پزشكي
نداريم و اين نكته هم به فراموشي سپرده شد كه يك مهندس پزشك بايد كار طراحي
انجام دهد نه بيزنس.
تاكي: البته طراحي كار سخت و پيچيدهاي نيست به خصوص براي يك دانشجوي ايراني! ولي هميشه يك طراح در كنار
صنعت است كه رشد و بالندگي پيدا ميكند. اگر مهندسان پزشك آلماني رشد
ميكنند به ديل وجود زيمنس است، چرا كه نياز جامعه و ارتباط بين دانشگاه و
صنعت باعث پيشرفت ميشود و دقيقاً به خاطر همين مسأله است كه دانشجويان
ايراني كه به خارج از كشور ميروند در زمره بهترينها قرار ميگيرند.
و
حال اينكه ما كار طراحي انجام مدهيم يا نه، بستگي به يك سري شرايط خاص
اقتصادي حاكم بر جامعه كنوني ما دارد كه پرداختن به اين مقوله را تا حدي
دشوار ميكند و اينكه چرا اكثر فارغالتحصيلان به سمت فروش روي ميآورند به
اين مسأله بازميگردد كه تقريباً 80 درصد صنعت پزشكي ما را بيزنس تجهيزات
پزشكي تشكيل ميدهد.
معين: پس نتيجه ميگيريم سيلابس
تعريف شده در نهايت فقط يك امكان ديد به دانشجو ارايه ميدهد. پس اين
سيلابس براي آن هدف تعريف شده مشكلي ندارد. بلكه اساسيترين مشكل ما اين گپ
و فاصلهاي است كه بين مهندسان پزشك و پزشكان وجود دارد. اصولاً يكي از
تعاريف اين رشته اين است كه بتوان به مشكلات پزشكان را در جهت تشخيص و
درمان بيماران حل كند. در حالي كه هم اكنون مهندس پزشك راه خود را ميرود و
پزشكان نيز به راه خود و حتي در مواردي در مقابل يكديگر هم قرار ميگيرند!
تاكي:
حال اگر به پيشنهاد بپردازيم، نظر من اين است كه دانشگاههاي فني كه
رشتههاي مهندسي پزشكي را ارايه ميدهند، بايد حداقل هفتهاي يك بار
آزمايشگاه يا workshopهاي تخصصي برپا كنند. به عبارتي سيلابسها مشكلي
ندارد و فقط در نحوه ارايه دروس بايد قويتر عمل شود. مثلاً ما واحدي به
نام تجهيزات پزشكي داريم كه بسيار هم واحد مفيدي است به شرط اينكه در كنار
آن يك سري workshopهاي تخصصي و تورهاي علمي هم ارايه شود.
مهندس معين:
به نظر ميرسد 3 واحد براي ارايه درسي به نام راديولوژي بسيار كم است. چرا
كه اين درس يكي از ابعاد اصلي هر سه مقطع كارشناسي، ارشد و دكترا محسوب
ميشود.
ميرزرندي: اين نكته را هم بايد رد نظر داشت كه ما 144 واحد بيشتر نداريم. پس نميتوان دروس حياتي را حذف كرد. و
در اين صورت ما نزديك به 170 واحد را ناچار بايد پاس كنيم. مگر اينكه
همانطور كه گفته شد اين 144 واحد را در قالب كارگاه و work shop بگذرانيم
كه البته در اين ميان مسأله اساسي بني وزارت بهداشت و وزارت علوم است. چرا
كه اين دو ارگان بالاخره بايد مشكلات بين خودشان را رفع كرده و در كنار هم
قرار گيرند.
تاكي: ولي من فكر ميكنم سطح اين مشكل خيلي هم در حد
وزارت بهداشت نيست، چرا كه يك دانشكده به راحتي ميتواند با يك بيمارستان
خصوصي بده بستانهاي مناسبي را برقرار كند كه در مقابل ارايه تورهاي يك
روزه براي بالا بردن سطح علمي دانشجويان، يك سري خدمات مهندسي رايگان را
براي آن بيمارستان انجام دهد. چرا كه در هر حال رؤساي دانشكدهها و اساتيد
دانشگاهها با ارتباطاتي كه ميتوانند با پزشكان و بيمارستانها برقرار
كنند، ميتوانند شروع بسيار مناسبي باشد.
محق: اين پروسه را از طريق شركتهاي تجهيزات پزشكي هم ميتوان انجام داد. بسيارند شركتهايي كه براي پرزنت كردن محصولات جديدشان اقدام به برگزاري work shop ميكنند كه البته اين در صورتي است كه شركتها صرفاً ديد بيزنسي نداشته باشند.
ماهنامه:
پس از مبحث سيلابس درسي، جا دارد كه به بررسي وضعيت بازار كار
فارغالتحصيلان رشته مهندسي پزشكي بپردازيم. در اين حوزه نيز مشكلات زيادي
بر سر راه فارغالتحصيلان وجود دارد. از جمله اينكه خواسته و گاهاً
ناخواسته جذب فروش ميشوند. حتي در موارد بسياري شركتها هم تمايل به
استفاده از مهندسان پزشك در بخش فروش هستند، تا فني!
تاكي:
در حال حاضر در تمام دنيا 4 آينده كاري براي مهندس پزشك متصور است. 1- به
عنوان افراد تكنيكال سرويس و نگهداري دستگاهها كه معمولاً از طرف كمپاني
سازنده هر دستگاه و يا مهندسان با سابقهتر آموزش ميبينند. 2- به عنوان
مسؤول تجهيزات پزشكي بيمارستانها كه زبان پزشكان را مهندسي كرده و به
شركتهاي تجهيزاتي پزشكي انتقال ميدهند.3- طراح كه اكثراً اين گروه جذب
بخشهاي R&D شركتها ميشوند و ميتوانند تا مقاطع بالاتر ادامه
تحصيل دهند و گروه چهارم كه خيل عظيم فارغالتحصيلان يعني 60 الي 70 درصد
آنان را درگير كرده است فروش و بازاريابي است. كه البته از نظر نم به
تنهايي يكي از جنبههاي مهندسي پزشكي است، چرا كه در نهايت كسي بايد
سيستمهاي جديد فني را به پزشكان معرفي كند و در فاز تخصصي حتي يك سرنگ
انسولين هم اگر به طريقه صحيح و علمي فروخته شود رسالت خود را انجام داده
است.
معين: در حال حاضر مشكل اصلي در همان بخش 4 نهفته
است. مسأله اصلي اين است كه اين اكثريتي كه به سمت فروش روي آوردهاند،
آيا علم و آگاهي لازم را براي امر دارا هستند يا نه؟ اين مسأله زماني
پررنگتر ميشود كه توجه كنيم مسأله استاندارد در بازار امروزه ناديده
گرفته مِيشود و مهندسان پزشك بدون اطلاع از استاندارد تجهيزات، فروش را
انجام ميدهند.
صدوقي: من فكر ميكنم شركتها و
بيمارستانها در بحث طراحي و خدمات پس از فروش و بررسي كمتر از مهندسان
پزشك استفاده ميكنند و عمده ديدگاه مديران اين است كه مهندس الكترونيك را
به مهندس پزشك ارجحيت ميدهند.
تاكي: البته اين مسأله
به خود فارغالتحصيلان مهندسي پزشكي بازميگردد كه عمدتاً به سمت فروش
گرايش بيشتري نشان ميدهند. دليل اين مطلب هم اين است ك عموماً كار فني در
مراحل اول دانشجويان را كاملاً ارضا ميكند. ولي رفتهرفته به دليل جذابيت
امر فروش و علاقه به كسب درآمد بيشتر اين گروه به سمت بيزنس روي ميآورند.
ميرزرندي:
ببينيد ما دروس الكترونيك را به طور كامل ميخوانيم و حتي برخي از دروس
اصلي را شايد بسيار قويتر از الكترونيك ميگذرانيم. ولي به هر حال در برخي
موارد بايد اين نكته را بپذيريم كه از لحاظ سيلابس درسي با رشتههاي برق
تفاوتهايي داريم و اين طبيعي است كه در جامعه چنين ديدي ايجاد شود. منتها
تنها عاملي كه باعث تغيير اين نگرش ميشود، خود دانشجو است.
تاكي:
انتقادي كه در اين مورد به دانشگاهها وارد است اين است كه معمولاً
دانشكدههاي مهندسي پزشكي به دليل علاقه به حفظ استقلال خود مايلند دروس
مربوط به برق را خودشان ارايه دهند، در صورتي كه دانشكدههاي كنترل كه هم
داراي قمت بيشتر و هم تجهيزات كاملتري هستند به نفع دانشجو است كه اين سري
از دروس را در اين دانشكدهها بگذارند.
به عبارتي استقلالي كه دانشكدههاي مهندسي پزشكي در مورد دروس جنرال مشترك با برق بر آن اصرار ميكنند، خيلي به نفع دانشجو نيست.
ميرزرندي:
يكي از راههاي تغيير اين تفكر در جامعه دانستن اين مطلب است كه وجه تمايز
مهندس پزشك با الكترونيك work shop و كارگاههاي تخصصي است نه دروس برق.
به عبارتي ما بايد اين طرز فكر را در جامعه نهادينه كنيم كه مهندس پزشكي،
يك مهندس الكترونيك است كه علاوه بر دروس الكترونيك يك سري work shopهاي
تخصصي را هم گذرانده است و حتي اگر بچههاي مهندسي پزشكي بتوانند دروس
آناتومي را بهتر و قوي پاس كنند، در اين زمينه هم يك گام جلوتر حركت خواهند
كرد.
تاكي: دقيقاً، چرا كه مهندس پزشكي موفق است كه
قادر باشد ديالوگ خوبي را با پزشك برقرار كند، در نتيجه واحدهاي آناتومي
بايد قويتر ارايه شود. به طور خاص در مورد آناتوميهايي مانند قلب،
تصويربرداري و غيره كه بيزنس تجهيزات پزشكي هم بر روي محور آن قرار دارد،
بايد قويتر كار شود.
ماهنامه: مورد ديگر بحث كارآموزي
مهندسان پزشك است كه ما در اين زمينه معضلات زيادي را شاهد هستيم. در حال
حاضر تعريف روشني از كارآموزي فني، فروش و ... نداريم. حتي اين دورهها
براي بيمارستانها هم تعريف نشده است و دانشجو براي گذراندن اين دوره مدام
بايد از بيمارستاني به بيمارستان ديگري سر بزنند، چرا كه ما در حال حاضر
فقدان استاد كارآموزي داريم.
محق: پيشنهاد من اين است
كه يك سيلابس مشخص براي دروه كارآموزي تعريف و در نظر گرفته شود. به اين
صورت كه دوره سه ماهه كارورزي را برحسب تعداد هفتهها تقسيمبندي كنيم.
البته در اين مين نقش استاد كارآموز هم بسيار مهم است كه بتواند به دانشجو
ايده بدهد. چرا كه در حال حاضر گزارشاتي كه از دانشجويان كارورز خواسته
ميشود، بسيار خام و در حد ترجمه است.
تاكي: ما در حال
حاضر حدود 800 بيمارستان و 10 دانشگاه داراي دانشكده مهندسي پزشكي داريم.
در نتيجه اساتيد با ارتباطاتي كه با مراكز درماني و بيمارستانها دارند، به
راحتي ميتوانند زمينه را براي كارآموزي دانشجويان هموار سازند. به عبارتي
اين زنجيره ارتباطي بين دانشگاه و مراكز درماني تحولي ميخواهد كه در صورت
عملي شدن شاهد رشد صعودي مهندسي پزشكي خواهيم بود. و اين وظيفه بخش آموزشي
كشور است نه دانشجو!
آمارها هم نشاندهنده افزايش تعداد انصراف از اين
رشته است و تا زماني كه مسؤولان به انديشه نيفتند در اين وضعيت تغييري
ايجاد نخواهد شد.
ماهنامه: نقش انجمنهاي مهندسي پزشكي
نيز در حمايت از قشر دانشجو بيتأثير نيست. در حال حاضر اگر دانشجويي
بخواهد در مسابقهاي يا جشنواره داخلي و خراجي شركت كند، هيچ ارگان فعالي
را در اين زمينه نمييابد. به عنوان مثال همين مسابقات ابداعات و اختراعات
سوييس كه سالانه برگزار ميشود، هيچ متولي در ايران وجود ندارد و ما هيچ
وقت شاهد اين نبودهايم كه از طرف ارگان خاصي تيمي از ايران در اين
مسابقات شركت كند. انتظار ما ساماندهي اين مسايل است نظر شما چيست؟
تاكي:
كلاً ما ايرانيها در كراهاي تيمي موفق نيستيم. در صورتي كه بسياري از ما
در رشته خودمان تجارب فردي زيادي داريم كه اگر همه اين تجارب در هم ادغام
شود، تبديل به يك نيروي قوي ميشود. ولي لازمه اين كار اين است كه يك ارگان
منسجم با اساسنامهاي قوي از لحاظ مالي اين گروهها را تغذيه كند.
همچنين
از ديگر وظايف چنين انجمنها و ارگانهايي اين است كه با توجه به پيشرفت
روزافزون علم پزشكي، دورههاي بازآموزي را در قالب work shop براي
فارغالتحصيلان برگزار كرده و مهندسان پزشك را در جريان آخرين اطلاعات و
اخبار روز مهندسي پزشكي قرار دهد.
امروز ضرورت دارد مرجعي به تطبيق
رشتههاي تحصيلي و محتواي آنها با پيشرفت تكنولوژي بپردازد. منتهي به همان
سرعتي كه تكنولوژي پيشرفت ميكند، نميتوان دانشهاي جديد را در درون
دانشگاهها ايجاد كرد. اما ضروري به نظر ميرسد كه با توجه به علم روز دنيا
در نوع رشتههاي دانشگاهي و محتواي آنها تغييراتي صورت بگيرد ولي اينكه
متولي اين كدام ارگان يا سازمان است، مهم است كه در اينجا بحث يك بحث
مديرتي و منسجم است و فيدبكي كه از اين كار حاصل ميشود، پرورش دانشجوياني
همراه با بار علمي بالا براي دستيابي به جامعهاي علمي است.
نارسايي هاي سيستم آموزشي از ديدگاه چهار استاد
با توجه به رشد سريع تكنولوژي و اهميت انتقال دانشهاي جديد به نسل امروز جهت پايهريزي دقيق و اصولي آينده علمي كشور نگاه دوباره و چندباره به محتواي رشتههاي تحصيلي و دروس دانشگاهها ضروري به نظر مي رسد. علاوه بر تعريف رشتههاي جديد و روزآمد، سيلابسها و سرفصلهاي دروس نيز با آنچه در جامعه علمي و پزشکي كشور ميگذرد، هماهنگ باشد. چيزي که در حال حاضر در اين زمينه نارسايي هايي ديده مي شود.
دکتر ستاره دان مدير گرايش
مهندسي پزشکي دانشگاه تهران نيز در اين باره مي گويد:" واقعيت اين است که
رشته مهندسي پزشکي در ايران به عنوان يک رشته پژوهشي طراحي گرديده و در
نتيجه جنبه تحقيقاتي در آموزش هاي ما قوي تر است. از ابتدا نيز هدف
دورههاي دانشگاهي رشته مهندسي پزشکي تربيت تکنسين و تعميرکار و در واقع
آچار به دست کردن دانشجويان نبوده است. حتي اگر بنا به ضرورت و نياز جامعه
امروزه اين خلا نيز در سيستم آموزشي خودنمايي کند، بايد در نظر گرفت که با
توجه به تنوع بسيار زياد تجهيزات و دستگاههاي بيمارستاني و پزشکي آموزش
فني تمام يا اکثر اين دستگاه ها در دانشگاه امکان پذير نيست زيرا شما هر
دستگاه خاصي را نيز که در نظر بگيريد مانند MRI ، CT-Scan ، و... اگر
چه از نظر بلوک دياگرام بسيار شبيه يکديگر هستند اما در عمل هر کارخانه اي
مشخصات و طراحي خاص خود را دارد و بنا براين اگر دانشگاه دورهاي را براي
آموزش فني برخي از آنها را نيز براي دانشجويان برگزار کند باز اين دوره به
اندازه کافي جامع نبوده و جوابگوي نياز بازار نخواهد بود."
از
ديدگاه دكتر رحمدار ريشه اين مشكل را به طور كلي در وزارت علوم و وزارت
بهداشت و درمان و آموزش پزشكي بايد جستوجو كرد. و مسأله عدم تطابق سيلابس
درسي با وضعيت داخلي هر كشور صرفاً شامل رشته مهندسي پزشكي نيست. چرا كه
قطعاً نيازهاي آنان در دانشگاه برآورده نشده است. زماني كه يك پزشك
فارغالتحصيل ميشود به راحتي ميتواند از تخصص خود در جامعه استفاده كند.
ولي لزوماً چنين الزاماتي در رشته مهندسي پزشكي رعايت نشده است.
دكتر
ستارهدان نيز در اين باره ميگويد واقعيت اين است كه رشته مهندسي پزشكي
بيشتر از جنبه پژوهشي در ايران جا افتاده است. و اكثر دانشگاهها با ديد
پژوهشي نسبت به مهندسي پزشكي طراحي گرديدهاند. در نتيجه جنبه تحقيقاتي در
آموزشهاي ما قويتر است و شايد از ابتدا شيوه طراحي به اين صورت نبوده است
كه دانشجويان آچار به دست شوند و با دستگاهها به طور مستقيم كار كنند. از
سوي ديگر، آموزش تمام دستگاهها در دانشگاه امكانپذير نيست. چون شما هر
دستگاهي را كه در نظر بگيريد مانند دستگاههاي MRI و يا گرچه بلوك دياگرام
يكسان دارند ولي هر كارخانهاي در واقع مشخصات و طراحي خاص خود را دارد و
اگر دانشگاه دورهاي را براي آموزش تعمير و طراحي دانشجويان بگذارد، براي
بازار كار چندان وسيع و جمع نخواهد بود.
به گفته دكتر فلاح معاون آموزشي دانشكده مهندسي پزشكي دانشگاه اميركبير عدم بوميسازي رشتههاي تحصيلي باعث
شده است كه ما تبديل به ابزاري براي كشورهاي پيشرفته شويم. به طور كلي
آموزش عالي در ايران سير منطقي خود را طي نكرده است و دانشكدههايي كه در
ايران تأسيس شدهاند قبل از اينكه قادر به حل معضلي از جامعه باشند عمده
هدفشان تقليدي از دانشگاههاي خارجي بوده است. اين مسأله زماني شفافتر
ميشود كه در نظر بگيريم قبل از انقلاب ما فارغالتحصيلاني را پرورش
دادهايم كه هيچ معضلي را از جامعه حل نكردهاند. البته بعد از انقلاب ما
شاهد تغيير نگرش در اين حوزه بودهايم، ولي هنوز سيستم صحيح در ايران پياده
نشده است. اين رشته در حال حاضر به سه بخش بيومواد، بيوالكتريك وبيومكانيك
تقسيم شده است كه بتواند اهداف جداگانهاي را دنبال كند. ولي ما هنوز
تعريف درستي از اهداف تأسيس اين رشتهها در ايران نداريم، به عبارتي رشته
مهندسي پزشكي رشتهاي كه اساسيترين مورد استفاده آن در بخش پزشكي است و در
حال حاضر تنها جايي كه به آن توجهي ندارد همانا بخش پزشكي است و اين
عجيبترين اتفاق ممكن است كه معمولاً در كشورهاي جهان سوم روي ميدهد. به
گفته پروفسور و دارنده جايزه نوبل فيزيك زماني كه وارد پاكستان ميشود،
مديريت باشگاه ورزشي به وي پيشنهاد ميشود. دليل اين مدعاست. به عبارتي در
جهان سوم بايد افراد را به ترتيب در كنار هم قرار دهيم كه برايند آنها صفر
يا منفي شود. و در چنين جامعهاي است كه ناچار شهرداري به امور بهداشتي
رسيدگي ميكند، وزارت بهداشت وام ازدواج ميدهد و ... كما اينكه چنين
مواردي را به كرات شاهد بودهايم و فقط زماني كه بتوانيم اين نيروها را با
هم همگرا كنيم ديگر جهان سومي وجود نخواهد داشت.
دكتر نصرآبادي مدير گروه مهندسي پزشكي بيوالكتريك شاهد در اين باره نظر ديگري ارايه ميدهد و ميگويد: اين بحث در بين
اساتيد هم وجود دارد كه مباحث درسي دانشگاهها در حال حاضر منطبق بر وضعيت
بازار كار نيست. اصولاً در تدوين رشته چنين بحثي مطرح نبوده است كه دانشجو
پس از اتمام تحصيلات بلافاصله كار معيني انجام دهد. ديدگاهي به اسم
كارآموزي مطرح شده است و شما وارد هر شركت يا ادارهاي كه ميشويد،
دورههاي كارآموزي وجود دارد كه صرف نظر از اينكه از كدام دانشگاه يا
رشتهاي بودهايد، ميتوانيد اين دورهها را بگذرانيد. آنچه كه مهم است اين
است كه دانشجو در طول دره ليسانس بايد بتواند يك Base براي خود پيدا كند.
ولي اگر بخواهيم وارد اين مسايل نشويم كه اين درس در بازار كار به چه درسي
ميخورد، مثلاً چرا رياضي 1 و 2 يا مدار را بايد گذراند و چقدر در بازار
كار از آنها ميتوان استفاده كرد، ديدگاه يك تكنسين است كه اصولاً چنين
فردي نبايد ليسانس بگيرد و همان بهتر كه همان دوره تكنسيني را بخواند.
البته ما افرادي را هم داريم كه تحصيلات دانشگاهي ندارند ولي مخترع هستند و
اصلاً بحث بر سر چنين افرادي نيست، بلكه بحث اصلي اين است كه افراد در
مسيري حركت كنند و در خروجي مسير به يك تواناييهاي علمي دست يابند. به
عبارتي نميتوانيم يك دانشجو را براي يك تجهيز خاص آموزش دهيم. كه البته در
مورد همه رشتهها وضع به اين صورت است. و در واقع يك پايه براي همه آموزش
داده ميشود. و به همين دليل تطابق سيلابس با وضعيت بازار كار آنطور كه
بايد ديده نميشود. من باز هم تأكيدم بر اين مطلب است كه دانشجوي ليسانس
بايد پايهها را ياد بگيرد و قرار نيست كاربردها يا application را آموزش
ببيند.
در نتيجه به اين بحث ميرسيم كه برخي از سيلابسهاي دروس بايد
تغيير كند. به عنوان مثال واحد حفاظت تأسيساتي كه من قبلاً تدريس ميكردم
با واحدي كه در حال حاضر ارايه ميشود، تفاوت دارد. و الان ما به اين نتيجه
رسيدهايم كه اين درس بايد به صورت electrical safty ارايه شود. و پس از
تغيير در اين سيلابس آن را به وزارتخانه ابلاغ كرديم. البته در اين ميان
نحوه ارايه دروس هم اهميت زيادي دارد. معمولاً اساتيد مباحثي را بيشتر مطرح
ميكنند كه بهتر بلدند و اين يكي از اساسيترين معضلات سيستم آموزشي ماست.
و دقيقاً به همين دليل است كه ما بعدها با فارغالتحصيلاني برخورد ميكنيم
كه هر كدام در قسمتي تبحر دارند و كليت دروس را بلد نيستند. البته براي
ارايه بهتر دروس در كشورهاي ديگر آزمايشگاه و دروس همزمان با هم ارايه
ميشود. كه اين كار در برخي دانشگاههاي ما در حال پيگيري است كه البته
خالي از اشكال هم نميتواند باشد. به خصوص براي دانشگاههايي كه هم و غم
خود را به ادام تحصيل معطوف كردند و بيشتر به تئوريها ميپردازند تا
عمليها!
در خارج از كشور برخي دانشگاهها تئوريكال هستند و بيشتر بر
مباحثي كه براي ادامه تحصيل مورد نياز است تأكيد دارند در صورتي كه چنين
تفكيكي در ايران وجود ندارد. و ما هنوز نميدانيم كه دانشجو ما در آينده
قصد ادامه تحصيل براي هر دو گروه مفيد واقع شود كه براي اين كار بايد بك
سري از دروس را پروژهدار كنيم. و يك سري از جنبههاي عملي كار در حين دروس
به آنها پرداخته شود. به طور خاص در مورد درس تجهيزات پزشكي، سيلابسي كه
براي آن تعريف شده است در مورد دستگاههاي عام بيمارستاني است ولي آن چيزي
كه تدريس ميشود بيشتر به جنبههاي تئوري تجهيزات ميپردازد.
در صورتي
كه برخي از اساتيد نظري معكوس در اين باره دارند و معتقدند اگر مسايل خريد
در كلاس تدريس شود، براي دانشجو جذابيت ندارد. و براي دانشجويي با پايه
مهندسي نبايد بيش از حد واوحد مباحث كيفي شد. به نظر بنده سيلابس درس
تجهيزات پزشكي بايد تغيير كند ولي اينكه با چه ديدگاهي اين درس را مطرح
كنيم، جاي بحث دارد.
از نظر دكتر ستارهدان سيلابسهاي كنوني براي
دانشجوياني مفيد است كه قصد ادام تحصيل درم قاطع فوق ليسانس و دكترا را
دارند. بالطبع با چنين ديدگاهي جنبه تئوري دروس پررنگتر شد و مباحث رياضي
تقويت ميشود. بنابراين سيلابسها كاربردهاي عملي را پوشش نميدهند كه
البته راهحل ديگر ايجاد دو رشته موازي است. يك رشته با ديد كاربردي و رشته
ديگر با شيوه فعلي. اگرچه در اين صورت هم باز نميتوان قطعاً مطمئن بود كه
همه مشكلات حل ميشود. چرا كه در ابتداي ورود به دانشگاه هدف اكثريت
دانشجويان ادامه تحصيل در داخل يا خارج از كشور است و معمولاً دانشجو
هنگامي به سمت بازار ميرود كه از ادامه تحصيل منصرف شده باشد. بنابراين
اگر رشتهاي ايجاد شود كه صرفاً با هدف تربيت دانشجو براي بازار كار باشد
احتمال دارد كه با استقبال مواجه نشود. و شايد بهتر باشد كه در يك نظرخواهي
كلي مشخص شود كه دانشجوياني كه بعد از فوق ليسانس قصد ورود به بازار را
دارند چند درصد را تشكيل ميدهد.
دكتر ستارهدان در مورد ارايه بهتر دروس به استفاده از فيلم در آموزش تأكيد كرده و ميگويد: لازم است كه فيلمهاي
كوتاهي از نحوه عملكرد دستگاه در محيط بيمارستان به دانشجويان نشان داده
شود. چرا به ندرت امكان دارد بتوان دانشجو را به داخل اتاق عمل برد. علاوه
بر اين نمايش فيلم در كلاس به نوعي از يكنواخت شدن محيط كلاس جلوگيري
ميكند. ولي با اين فيلمها ميتوان نشان داد كه يك دستگاه خاص، عملاً چه
كمكي به پزشك ميكند و نحوه كار آن چگونه است.
در حال حاضر سيلابسهاي
درسي همه ساله بايد با نمونه خودش در جهان مقايسه شود و تغيير يابد. در
كشورهاي ديگر مجموعهاي از work shop و meeting و يك سري فعاليتهاي عملي
ديگر در كنار تدريس دروس وجود دارد كه خلأهاي موجود در اين زمينه را حل كند
و در حالي كه چنين چيزي در مجموعه آموزشي ايران به ندرت ديده ميشود.
از ديدگاه دكتر رحمدار خلأ يك سري دروس در دوره كارشناسي بسيار مشهود است. از جمله
1.
شناسايي بخش، چرا كه يك مهندسي پزشك در درجه اول بايد قادر باشد
درمانگاهها، بخشها و مراكز بهداشتي را به طور كامل شناسايي كند. به
عبارتي ما بايد داراي يك پزشك آشنا به مهندسي پزشكي باشيم نه مهندس پزشك
آشنا به پزشكي.
2. استانداردهاي تجهيز بخش، كه به اعتقاد ؟؟ روي خلأ يك درس حداقل 3 واحدي به نام استانداردهاي تجهيزات بسيار مشهود است.
كدينگ،
كه متأسفانه امروزه حتي كارشناسان در سطح وزارتخانه هم با اين مقوله
آشنايي ندارند و معمولاً نامگذاري را با كدينگ اشتباه ميگيرند.
در حال حاضر كدينگ بينالمللي ايران جاي بحث فراوان دارد.
دكتر رحمدار ميافزايد: اگر بدنه مهندسي پزشكي كشور با ما همكاري داشته بشد كه بتوانيم كدينگ بينالمللي تجهيزات
پزشكي ايران را تدوين كنيم، به جرأت ميتوان گفت اين كدينگ به صورت يونيك و
منحصر به فرد و قابل انتقال به منابع علمي در سراسر دنيا خواهد بو دو
نكته بعدي كه احساس ميشود مهندسان پزشك بايد با آن آشنا شود، مبحث كلاسه
كردن تجهيزات پزشكي است كه در حال حاضر به 5 گروه آزمايشگاهي، پزشكي،
دندانپزشكي، رايانه و تأسيسات پزشكي تقسيم شده و هر گروه شامل 10 زير گروه
است كه يك مهندس پزشك بايد قادر باشد هر دستگاه را در يكي از طبقات بگنجاند
تا دسترسي اطلاعاتي مربوط به دستگاه سريعتر صورت بگيرد.
يكي ديگر از
مباحث مهم در سيستم آموزشي دانشكدههاي مهندسي پزشكي نحوه گذراندن دوره
كارآموزي دانشجويان است كه متأسفانه در حال حاضر بسيار پراكنده به آن
پرداخته شده است. در زمينه كارآموزي قطعاً بايد مشخص شود كه مهندس پزشك
بايد در چه زمينهاي دوره كارآموزي را بگذارند. آيا مايل است در زمينه
تعميرات فعاليت كند يا نگهداري پيشگيرانه، و در اين زمينه ضرورت دارد ه با
شركتي كه داراي سابقه مفيد در خدمات پس از فروش و استاندارد تجهيزات است
همكاري كند و البته بهتر است كه دانشجويان با توليدكنندگان دورههاي
كارآموزي را طي كنند. حال سؤالي كه در اينجا مطرح ميشود اين است كه بسياري
از شركتها تعميراتشان در ايران انجام نميشود. همان چيزي كه در همه جاي
دنيا هم جريان دارد. دكتر رحمدار در اين باره خاطرنشان ميسازد: چنين شركتي
بايد موظف شود به عنوان اسپانسر فرد را براي گذراندن دورههاي مختلف تعمير
به خارج از كشور اعزام كند. كما اينكه تعميركاران معتبر ايران همگي به
همين صورت تعميرات و سرويهاي دورهاي را آموزش ديدهاند و در حال حاضر
متأسفانه يك سري از تعميركاران با درآمدهاي چند ميليوني مشغول به كارند. در
صورتي كه خيل عظيم مهندسان پزشك به عنوان ويزيتور و فروشنده با درآمدهاي
پايين كار ميكنند.
در صورتي كه تمام اين مهندسان در زمان انتخاب رشته
جزء نخبهترين دانشآموزان بودند و انتظاري كه از آنان ميرفته جايگاه
بسيار بهتري از يك فروشنده براي آنان متصور بود.
به عبارتي اصلاً جايگاه
ديگري ندارند. بررسي جايگاه R&D در ايران به خوبي اين مسأله را به
اثبات ميسراند. به اعتقاد من اگر شرايط براي فارغالتحصيلان ما تغيير
ميكرد. ما شاهد تحول بسيار بالايي در توليد تجهيزات پزشكي بوديم. در صورتي
كه در حال حاضر ارتباط بين صنعت و دانشگاه به طور كامل قطع است و از
آنجايي كه اين ارتباط فقط از طريق اساتيد صورت ميگيرد و حتي با وجود
راهاندازي مراكزي مانند مركز رشد دانشگاه تهران يا شهيد بهشتي هنوز تنها
مرجع براي دانشجويان، همان اساتيد دانشگاهها هستند.
دكتر ستارهدان
كارآموزي را يك حلقه گمشده در دورههاي تحصيلي مهندسي پزشكي برشمرده و
ميگويد: اين مسأله كه فارغالتصحيلي دانشجويان منوط به گذران دوره
كارآموزي باشد، زماني محقق ميشود كه وزارت بهداشت و وزارت فرهنگ و آموزش
عالي در اين باره به توافق برسند و با همكاري همديگر تعريفي مشخص از
كارآموزي در رشته مهندسي پزشكي ارايه دهند كه متأسفانه در حال حاضر شاهد
عدم همگرايي در اين زمينه بين اين دو ارگان هستيم. ما هم اكنون براي تدريس
واحدهاي فيزيولوژي و آناتومي از اساتيد دانشكدههاي پزشكي به صورت مدعو
استفاده ميكنيم. در صورتي كه دوره كارآموزي نيازمند رابطه منطقي بين اين
دو وزارتخانه است. مثلاً ما براي دانشجويان به منظور پروژههاي خاصي با
معرفينامه به بيمارستانها ميفرستيم. اما ميزان همكاري مركز با دانشجو
بستگي به علاقه مركز به همكاري دارد كه البته يك پيشنهاد اين است كه
شركتهاي نمايندگي از سوي اداره كل تجهيزات پزشكي موظف به ارايه سرويس
كارآموزي به دانشگاهها شوند.
دكتر نصرآبادي نيز با تأكيد بر ايجاد نظم
در دورههاي كارآموزي اظهار ميدارد: به اعتقاد من در دوره كارآموزي بايد
وضعيت بازار را هم در نظر گرفت. به عبارتي دانشجو در بيمارستان بايد وارد
بحث مديريت تعميرات تجهيزات شود نه خود تعميرات. چرا كه از ديدگاه من مسأله
مديريت ارجحيت دارد. چرا كه ما قادر به تعمير تمام تجهيزات بيمارستاني
نيستيم و پارهاي از آنها داراي نمايندگي و خدمات پس از فروش هستند. به
عبارتي در بحث كارآموزي است كه واقعيت و ماهيت اصلي رشته مهندسي پزشكي نمود
پيدا ميكند. من مبحث برگزاري work shop و كارآموزيهاي هدايت شده را
توصيه ميكنم و معتقدم كارآموزي بايد به صورت گروهي و در محيط آزمايشگاه و
بيمارستان صورت بگيرد.
معاون آموزشي دانشكده مهندسي پزشكي دانشگاه
اميركبير در ادامه ميافزايد: ما از حدود 10سال پيش نامهنگاريهايي را با
وزارت بهداشت انجام داديم، مبني بر اينكه دوره كارآموزي دانشجويان بايد در
بيمارستانها باشد. ولي در حال حاضر بيمارستان همكاري نميكند و شايد ريشه
اين مافيا در خارج از ايران باشد كه نميخواهند متخصص تعميرات و نگهداري در
داخل ايران پورش بايد. و به همين دليل است كه خريد تجهيزات پزشكي توسط
پزشك ناآگاه از مسايل فني و مهندسي صورت ميگيرد. در واقع ما با خريد
دستگاه توسط افراد غيرمتخصص نه تنها هزينه پرداخت ميكنيم، بلكه در بسياري
از مواردت، دستگاههاي مذكور حتي استانداردهاي كشور سازندهاش را هم
داراست. حال بايد ديد در كشور ما استاندارد تجهيزات پزشكي را چه كسي انجام
ميدهد؟ اداره استاندارد كه فاقد كارشناس مهندس پزشكي است و حتي قادر نيست
اين تعداد از دستگاهها را پوشش دهد و يا اداره كل كه باز هم با كمبود
متخصص روبهروست. پس عملاً متخصصان مهندسي پزشك جامعه ما بايد در حال فروش و
رانندگي گذران روزگار كنند و از طرف ديگر دستگاههاي فاقد استاندارد در
بيمارستانها به كار گرفته شود. و سپس ما شاهد ارايه خدمات درماني در حد
صفر با بالاترين تعرفه براي بيماران بيچاره كشورمان باشيم. مثال زنده اين
است كه اگر فردي براي انجام تست به 10 آزمايشگاه در سطح شهر مراجعه كند
قاعدتاً با 10 جواب گوناگون رو به رو خواهد شد.
پس به نظر نميآيد تمام
اين موارد تصادف باشد. در صورتي كه اگر به اين مسأله آگاه باشيم و بدانيم
كه چه ميزان متخصص مورد نياز حوزه پزشكي ماست، و اصلاً چه نيازي است كه ما
متخصص تربيت كنيم. زماني كه پاسخ اين سؤالات را روشن كر
مطالب مشابه :
دیاگرام های بیمارستان
دیاگرام ارتباطی درمانگاه. دیاگرام ارتباطی سالن
Use Case Diagram برای یک مطب پزشکی یا کلینیک
دانلود رایگان پروژه با سیروس باباخانی - Use Case Diagram برای یک مطب پزشکی یا کلینیک - دانلود پروژه
رساله و پروژه معماری
مطالعات مجموعه تفريحي توريستي ستاره پروژه رساله دياگرام استاندارد مجموعه پروژه درمانگاه.
طرح مسجد آل مومنين از استوديو معماران CAAT
پایان نامه معماری - طرح مسجد آل مومنين از استوديو معماران caat -
مطالعات رساله هتل طرح نهایی هتل طرح هتل
رساله مطالعات درمانگاه. رساله مطالعات دهکده ورزشهای زمستانی فهرست دياگرام
روش های گردآوری داده های آماری
سالنامه مزبور داراي نقشه، نمودار و دياگرام است و ترويج، درمانگاه، شركت تعاوني
مهندسي پزشکي در فاصله رشته تحصيلي تا بازار کار
اگر چه از نظر بلوک دياگرام بسيار شبيه يکديگر بايد قادر باشد درمانگاهها، بخشها و
سندرم تونل كارپ وگز گز دستها وانگشتان
الگوهاي محتمل و کلاسيک بر روي يک دياگرام مربوط به علايم دست براي درمانگاه درد
معرفی پارامترهای مؤثر در ارزيابي سيستمهاي عمليات از راه دور (قسمت سوم)
ارتباط بخشهای مختلف بیمارستان با سایر بخشها، منزل پزشکان یا درمانگاه را د- دياگرام
برچسب :
دياگرام درمانگاه