جايگاه آموزش وپرورش استثنايي

مطابق بند1 فصل اول آيين نامه اجرايي آموزش وپرورش استثنايي ؛ دانش آموز استثنايي به فردي اطلاق مي شود كه از نظر ذهني (هوشي) ؛ جسمي(جسمي وحركتي) ؛ عاطفي ويا اجتماعي تفاوت قابل ملاحظه اي با افراد همسن خود داشته باشند واين تفاوت به حدي باشد كه برخورداري آنان از آموزش وپرورش مستلزم تغييرات دربرنامه ها ؛ روش ها؛ مواد آموزشي ؛ فضاي آموزشي عادي و ارائه خدمت آموزشي وتوانبخشي ويژه آنان باشد.

گروههاي تحت پوشش

1- دانش آموزان ناشنوا ونيمه شنوا

به فردي دانش آموز ناشنوا اطلاق مي شود كه با ميزان باقيمانده شنوايي خودعلي رغم استفاده از وسايل كمك شنوايي ؛ نتواند گفتار ديگران را از طريق حس شنوايي بشنود ؛ به عبارت ديگر ميزان ناتواني حس شنوايي او70 دسي بل يا بيشتر بوده و لذا از فراگيري زبان پيرامون خود از طريق حس شنوايي محروم است .

به فردي دانش آموزا نيمه شنوا اطلاق مي شود كه ميزان باقيمانده شنوايي او حتي با استفاده از وسايل كمك شنوايي و بهره گيري از راهنمايي هاي آموزشي براي دريافت مطالب شنيداري و گفتاري كافي نبوده و ميزان ناتواني حس شنوايي اش بين35تا69 دسي بل باشد.

2- دانش آموزان نابينا و نيمه بينا

به فردي دانش آموز نابينا اطلاق مي شود كه فاقد بينايي بوده ويا ميزان باقيمانده بينايي او علي رغم استفاده از وسايل كمك بينايي به حدي كم ومحدود باشد كه ايجاب نمايد آموزش وي از طريق روش هاي آموزشي ويژه نابينايان وخط بريل صورت پذيرد حداكثر“ حدت بينايي“ اصلاح شده چنين دانش آموز از20/200 كمتر بوده ويا زاويه ديد او دربزرگترين قطر از 20 درجه بيشتر نيست .

به فردي دانش آموز نيمه بينا اطلاق مي شودكه ميزان باقيمانده بينايي او با استفاده از وسايل كمك بينايي به حدي كم ومحدود است كه قادر به استفاده از خطوط كتابهاي عادي نبوده وبرخورداري وي از آموزش وپرورش مستلزم استفاده از وسايل “ كمك بينايي“ مخصوص يا كتابهاي “ درشت خط “ باشد . حداكثرحدت بينايي اصلاح شده چنين دانش آموز از 20/200 بيشتر واز 20/70 كمتر است .

3- دانش آموزان كم توان ذهني

به فردي دانش آموز كم توان ذهني “ اطلاق مي شود كه عملكرد عمومي هوش او به طور “ معني دار“ يا قابل ملاحظه اي پائين تر از ميانگين باشد؛ وبا مشكلاتي دررفتار سازشي توام بوده ودردوران رشد پديدار شده باشد.

كودكان كم توان ذهني از نظر آموزشي به سه گروه “ آموزش پذير“ تربيت پذيروحمايت پذير تقسيم مي شود كه آموزش وپرورش استثنايي مسئوليت تعليم وتربيت دانش آموزان كم توان ذهني آموزش پذير را برعهده دارد.

4- دانش آموزان با اختلالات رفتاري :

به فردي “ دانش آموز با اختلال رفتاري “ اطلاق مي شود كه علي رغم دارا بودن هوش مرزي ويابالاتر رفتار اجتماعي -عاطفي وي از حيث فراواني ؛ شدت ؛ مداومت و شرايط ظهور ؛ تفاوت معنا داري با رفتار افراد همسن خود داشته واين امر مانع استفاده او از آموزش وپرورش عادي گردد.

5- دانش آموز معلول جسمي -حركتي :

به فردي “ دانش آموز معلول جسمي -حركتي اطلاق مي شود كه علي رغم برخورداري از بهره هوشي مرزي وبالاتر به علت مشكلات جسمي - حركتي شديد قادر به استفاده موثر از امكانات آموزشي مدارس عادي نباشد.

6- دانش آموز با مشكلات ويژه يادگيري :

به فردي دانش آموزبا مشكلات ويژه يادگيري اطلاق مي شود كه با وجود برخورداري از هوش طبيعي و نداشتن نقايص حسي ؛ آسيب هاي شديد مغزي ومشكلات شديد عاطفي - اجتماعي؛ قادر به بهره گيري كامل از امكانات آموزش وپرورش عادي نبوده ودريك يا چندماده درسي ضعف محسوس ومشهود داشته باشد .

7- دانش آموز چندمعلوليتي :

به فردي دانش آموز چندمعلوليتي اطلاق مي شود كه داراي دويا چندمورداز انواع معلوليت هاي ذهني ؛ شنوايي ؛ بينايي وجسمي است ؛ به طوري كه بدون استفاده از خدمات و آموزش ويژه قادربه استفاده از آموزش وپرورش متداول نباشد.

تعريف آموزشگاه استثنايي
دراين آموزشگاه دانش آموزان يك گروه استثنايي دريك دوره تحصيلي آموزش مي بينند.

تعريف مجتمع آموزشي استثنايي
به يك مركز آموزشي اطلاق مي شود كه درآن يك گروه دانش آموزان استثنايي درحداقل دودوره تحصيلي ويا دانش آموزان چندگروه استثنايي دريك يا چنددوره تحصيلي به تحصيل اشتغال داشته باشند .

آموزش دركلاس ضميمه
به شيوه اي اطلاق مي شود كه درآن دانش آموزان استثنايي دريك يا چندكلاس درمدارس عادي به تحصيل مي پردازند

مقاطع تحصيلي

1- مقاطع تحصيلي دانش آموزان داراي مشكلات بينايي و شنوايي وجسمي حركتي

طي دوره پيش دبستاني براي كليه گروههاي معلوليت الزامي است .

دانش آموزان ناشنوا دردوره پيش دبستاني وابتدايي از كتابهاي خاص استفاده مي نمايند ودرسايردوره ها ومعلوليت هاي اشاره شده درجدول بالا از كتب دانش آموزان عادي استفاده مي شود.

2- مقاطع تحصيلي دانش آموزان كم توان ذهني ؛ اختلال رفتاري وچندمعلوليتي

- طي دوره پيش دبستاني براي كليه گروههاي معلوليت الزامي است.

- دانش آموزان كم توان ذهني و چندمعلوليتي از كتب درسي ويژه استفاده مي نمايند.

- دوره مهارت هاي حرفه اي ويژه دانش آموزان كم توان ذهني وچندمعلوليتي معادل دوره راهنمايي تحصيلي ومتناسب باويژگي هاي دانش آموزان گروه مربوطه مي باشد.

-دانش آموزان داراي مشكلات ويژه يادگيري كه دردبستان هاي عادي به تحصيل اشتغال دارند برحسب ضعف درسي دريك ياچندماده درسي به صورت كلينيكي به مراكز آموزشي ؛ توانبخشي مشكلات ويژه يادگيري مراجعه ونسبت به درمان آنها اقدام مي گردد.

آموزش تلفيقي

دراين شيوه دانش آموزان استثنايي درمدارس( همراه با دانش آموزان عادي) وباهمكاري معلمان رابط كه از سوي اين مديريت تعيين مي گردند به تحصيل مي پردازند . دانش آموز (( روش تلفيقي)) به فردي اطلاق مي شود كه علي رغم محدوديت هاي جسمي وحسي از هوشبهر عادي يا بالاتر برخوردار بوده وبا استفاده از وسايل كمك توانبخشي و معلم رابط قادر است درمدارس عادي به تحصيل بپردازد . تشخيص ميزان ساعت درسي لازم براي هر دانش آموز با توجه به نياز او به عهده مديريت آموزش وپرورش استثنايي است.

تعريف معلم رابط درروش آموزش تلفيقي

معلم رابط به فردي اطلاق مي شود كه درجهت رفع مشكلات آموزشي و توانبخشي دانش آموزان روش تلفيقي ؛ تمام يا قسمتي از ساعات كارخودرا درمدارس عادي انجام وظيفه مي نمايد. اين معلمان علاوه بر حل مشكلات آموزشي دانش آموزان روش تلفيقي درجهت اعتلاي فرهنگ پذيرش معلول ومعلوليت درجامعه نيز تلاش مي نمايند و به عنوان تسهيل گر سعي مي كنند تا به دانش آموزان استثنايي كمك نمايند تا توانايي هاي خودرا بشناسندوبه طور صحيح نيز آن را بكار گيرند.

مراحل تشخيص وجايگزيني دانش آموزان بانيازهاي ويژه درمدارس استثنايي وعادي

مديريت آموزش وپرورش استثنايي همه ساله با اجراي طرح سنجش نو آموزان بدو ورود به پايه اول ابتدايي با هدف جايگزيني صحيح آموزشي وتامين سلامت دانش آموزان سعي دراجراي اين مهم دارد.

مراحل ارزيابي دراين طرح عبارت است :

1- ارزيابي بينايي

2- ارزيابي شنوايي

3- ارزيابي جسماني

4- ارزيابي آمادگي تحصيلي

بديهي است پس از انجام ارزيابي هاي اوليه وتخصصي براساس ميزان توانايي هاي دانش آموزان وبراساس تعاريف ارائه شده جايگاه آموزشي دانش آموزان تعيين مي گردد.
خدمات توانبخشي

بعضي از دانش آموزان عادي واستثنايي نياز به خدمات ويژه دارند در اين خدمات شامل مواردذيل مي باشد :

1- گفتاردرماني :

ازآنجا كه دانش آموزان دچار اختلالات تلفظي وتكلمي ؛ دربرقراري ارتباط با همسالان خوددچار مشكل مي باشند واين موضوع موجب بروز مشكلات ؛ ديده از جمله افت آموزشي دردروس شفاهي و...مي شود گفتاردرمانگران با شيوه ها وروش هاي تخصصي درماني جهت اصلاح گفتار به دانش آموزان كمك مي نمايند تابتوانند به گفتار طبيعي برسد كه بهبودپيشرفت تحصيلي را به دنبال دارد.

2- كاردرماني:

بعضي از كودكان به طور مادر زادي ويابراثر سوانح وبعضي ديگر دراثر آسيب هاي مغزي دچار اختلالاتي دراندام هاي دست وپا مي باشند بامراجعه به كاردرمان وطراحي جلسات درماني براي اندام هاي درگير به دانش آموزان كمك مي كنند تابه مرور زمان بازتواني خودرا بدست آورده ودراجتماع دچار مشكل جدي نگردند.

3- مشاوره ومددكاري:

براي دانش آموزان استثنايي كه از اختلالات متفاوتي رنج مي برند ؛ ضرورت واهميت مشاوره جزء لاينفك براي بهبود وضعيت آموزشي مي باشد . كه با هدف كمك به خانواده جهت پذيرش ونگرش مثبت نسبت به معلوليت فرزند وياري دانش آموزان جهت بهره مندي از حداكثر توانمندي براي حضور بهتر درمحيط آموزشي مي باشد.

4-شنوايي سنجي :

ارائه خدمات تجويز سمعك و آزمايشات شنوايي به صورت رايگان وهمچنين تربيت شنوايي براي نو آموزاني كه اختلال شنوايي آنان روبه كاهش مي باشد و كنترل وضعيت نو آموزاني كه وضعيت شنوايي آنان روبه افزايش ويا كاهش است ونياز به تغيير جايگاهي آموزشي دارند.

5-بينايي سنجي:

معاينات بينايي و تجويز عينك وذره بين به دانش آموزاني كه نياز به وسايل كمك بينايي دارند وهمچنين تربيت بينايي دانش آموزاني كه كم بينا مي باشند وكنترل وضعيت بينايي دانش آموزاني كه دچار كاهش ديد هستند ونياز به تعيين جايگاه آموزشي دارند.

6-بهداشت:

با توجه بيمارهاي خاصي كه دانش آموزان استثنايي دارند نياز است كه به صورت ماهانه توسط مربي بهداشت وسالانه توسط پزشك معاينه گردند . زيرا مراقبت از وضعيت جسماني دانش آموزان استثنايي كه تاثيرات شگرفي دروضعيت تحصيلي دانش آموزان داردو يكي از اهداف بهداشت درآموزش وپرورش استثنايي مي باشد.

جايگاه آموزش وپرورش استثنايي

مطالب مشابه :

مشاوره انتخاب دبیرستان دخترانه

و{ود به دبیرستان های برتر

شرح وظایف پست های سازمان مدارس

سال چهارم دبیرستان

ثبت نام اینترنتی ستاد اسکان نوروزی

ويژگي هاي آموزش پودماني چيست؟

جايگاه آموزش وپرورش استثنايي

مدارس بزرگسال وآموزش ازراه دور شهر اصفهان

آموزش پودماني يعني چه؟

شرح وظایف پست های سازمانی مدارس