دیازوکساید DIAZOXIDE

نام تجاری : Hyperstal , Proglycem

طبقه بندی درمانی : ضد هیپرتانسیون ، ضد هیپوگلیسمی

طبقه بندی مصرف در حاملگی : C

فرآورده ژنریک ایران

Tablet :50 ,100mg

Injection : 300mg/20ml

مکانیسم اثر

دیازوکساید یک مشتق تیازیدی غیر دیورتیک است. این دارو اثر گشاد کننده عروقی مستقیم روی شریانچه ها دارد که سبب کاهش مقاومت عروق محیطی می شود. این دارو همچنین آزاد شدن انسولین از لوزالمعده را مهار می کند.

موارد مصرف

*بحران هیپرتانسیون (نوع تزریقی )، تزریق داخل وریدی برای کاهش فوری فشار خون در بیماران بستری مبتلا به فشار خون بدخیم، به ویژه هنگامی که همراه با اختلال کلیه باشد. در افزایش فشار خون ناشی از فئوکروموسیتوما مؤثر نیست.

نکته : دیازوکساید اغلب همراه با یک دیورتیک تجویز می شودتا علاوه بر افزایش اثر ضد فشار خون دارو، از بروز نارسایی احتقانیقلب ناشی از احتباس سدیم و آب ، کاسته شود. دیورتیکهای مؤثر بر قوس هنله نظیر لازیکس (80-40 میلی گرم تزریق داخل وریدی نیمتا یک ساعت قبل از تزریق دیازوکساید ) و اتاکرنیک اسید نسبت به سایر دیورتیکها مؤثرتر می باشد.

*هیپوگلیسمی ناشی از زیادی انسولین (نوع خوراکی)، از راه خوراکی در درمان حالات گوناگون هیپوگلیسمی تشخیص داده شده ناشی از هیپرانسولینیسم هنگامی که سایر درمانهای طبی یا درمانهای جراحی ناموفق بوده اند یا به راحتی امکان پذیر نیستند، مصرف می شود. نوع خوراک اثرات قابل توجهی در فشار خون ندارد.

مقدار مصرف

بحران فشارخون

بالغین : mg/kg 3-1 از راهداخل وریدی (حداکثر 150 میلی گرم ) بدون آنکه رقیق شود، تجویز می شود، در صورت نیاز هر 5 تا 15 دقیقه تا حداکثر دوز 600 میلی گرم ، تکرار می شود. برحسب نیاز بیمار می توان دوز اولیه را هر 24-4 ساعت تکرار نمود. حداکثر دوز روزانه 1200 میلی گرم است. هر چه سریعتر باید داروهای ضد فشار خون به صورت خوراکی شروع شوند.

اطفال : mg/kg 3-1 از راه داخل وریدی (حداکثر 150 میلی گرم) تجویز می شود، در صورت نیاز هر 5 تا 15دقیقه این دوز را تکرار نمود. برحسب نیاز بیمار می توان دوز اولیه را هر 24- 4 ساعت تکرار کرد.

توجه: در گذشت مقدار 300 میلی گرم دیازوکساید به صورت دوز واحد تزریق واحد ترزریق می شد، اما در حال حاضر مقدار 150 میلی گرم توصیه میشود، زیرا دارای اثر مشابهی بوده و باعث افت شدید فشارخون نمی شود.

هیپوگلیسمی ناشی از هیپرانسولینیسم

بالغین و کودکان : mg/kg/d 15-8 در 2 یا 3 دوز منقسم.

شیرخوران و نوزادان : mg/kg/d 8-3 در 2 یا 3 دوز منقسم.

فارماکوکینتیک

متابولیسم این دارو در کبد انجام شده واز راه ادرار دفع می شود.

روش مصرف شروع اثر اوج اثر مدت اثر نیمه عمر

وریدی 60-30 ثانیه 5دقیقه 12-2 ساعت 36-20 ساعت

خوراکی 1ساعت 8ساعت 12-8 ساعت 36-20 ساعت

موارد منع مصرف

حساسیت مفرط به دیازوکساید یا سایر تیازیدها، اکلامپسی، در هیپرتانسیون جبرانی مانند کوراکتاسیون آئورت ، شنت دهیلیزی بطنی، خونریزی مغزی.

تداخلات دارویی

مصرف همزمان این دارو با فنی توئین ، خطر هیپوگلیسمی را افزایش می دهد. مدرهای تیازیدی ممکن است اثرات هیپرگلیسمی و ضدفشارخون را تقویت نمایند.

عوارض جانبی

عوارض شایع : سردرد، احتباس سدیم و مایعات، هیپوتانسیون وضعیتی ، تهوع و استفراغ، هیپرگلیسمی ، سرگیجه و ضعف.

عوارض مهم: ایسکمی مغزی، تشنج، فلج ، آریتمی، شوک، ترومبوسیتوپنی، انفارکتوس ، میوکارد.

سایر عوارض : افزایش اوره خون، افزایش قند خون(کتواسیدوز وهیپراسمولار غیر کتونی)، صرع، ایسکمی مغزی، آریتمی، شوک ، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی.

توجهات پرستاری

بررسی بیمار

*گلوگز خون، الکترولیت های سرم و CBC باید در شروع درمان داخل وریدی و پس از آن به طور مرتب در بیماران دریافت کننده دوزهای متعدد اندازه گیری شود.

تجویز دارو

*دیازوکساید داخل وریدی به صورت رقیق نشده و در عرض 10تا30 ثانیه تزریق شود. تجویز آهسته این دارو می تواند موجب کاهش اثرات دارو یا طول مدت اثر دارو شود.

*این دارو هرگز به صورت داخل عضلانی و یا زیر جلدی تجویز نمی شود.

بررسی اثرات و عوارض دارو

*محل تزریق را به دقت ازنظر نشت دارو به داخل بافتهای زیر جلدی کنترل کنید. محلول دارو به شدت قلیایی می باشد. نشت دارو می تواند سبب واکنش التهابی شدید شود.

*بیمار باید حداقل به مدت 30 دقیقه بعد از تزریق داخل وریدی برای جلوگیری از هیپوتانسیون ارتوستاتیک در وضعیت خوابیده بهپشت باشد.

*به دلیل اینکه دیازوکساید موجب احتباس سدیم و آب می شود، عمدتا ً یک مدر مانند لازیکس جهت جلوگیری از نارسایی احتقانی قلب و مقاومت دارویی و تقویت آثار ضد فشار خونی ان تجویز می شود.

*اگر بیمار همزمان لازیکس نیز دریافت کرده، باید حداقل 12-8 ساعت در وضعیت خوابیده قرار بگیرد(به علت افزایش احتمال افت فشارخون).

*بعد از تزریق باید فشارخون هر 5دقیقه به مدت 30-15 دقیقه اول و یا تا تثبیت شدن ان و سپس هر ساعت در طی مدت اثر دارو کنترل شود.

*بیمار را از نظر علائم و نشانه های نارسایی احتقانی قلب به دقت مورد ارزیابی قرار دهید.

*تجویز خوراکی دیازوکساید معمولاً اثرات آشکار روی فشار خون ندارد، با این حال باید فشار خون و علائم حیاتی به صورت دوره ای اندازه گیری شود.

آموزش به بیمار

*به منظور جلوگیری از ایجاد هیپوتانسیون از تغییر وضعیت ناگهانی پرهیز نماید.

نگهداری دارو

*دارو در ظروف تیره و در دمای اتاق نگهداری شود.

دیازوکساید DIAZOXIDE

مطالب مشابه :

خط مشی تزریق انسولین

دیابت حاملگی

ليست كل سوالات مصاحبه ازكاركنان درحاكميت باليني

دیازوکساید DIAZOXIDE

راههاي تزريق دارو در احياي قلبي- ريوي - مغزي

چک لیست ارزیابی بخش دیالیز

راههاي تزريق دارو در احياي قلبي- ريوي - مغزي