نگرانی روزنامه‌ها از ادامه سقوط قیمت نفت

روزنامه‌های اول هفته دو روز پس از اجلاس اوپک و تثبیت سقف تولید اوپک، ضمن درج خبر کاهش بیشتر قیمت نفت به آینده این مساله و چرایی تصمیم اوپک پرداخته‌اند. سخنان سحرخیز در باره رابطه اصلاح‌طلبان با امام خمینی (ره) و پاسخ به آن به این اعتراف رسیده است که بعد از انتخابات 88 برخی از اصلاح‌طلبان از چارچوب نظام خارج شده‌اند. اخبار مربوط به مذاکرات هسته‌ای نیز همچنان در روزنامه‌ها جریان دارد.

روزنامه‌ها نگران ادامه سقوط قیمت نفت

دنیای اقتصاد با اشاره به این که سد 70 دلاری قیمت طلای سیاه شکسته شده در ابتدای مطلبی با عنوان «سقوط نفت با سیگنال اوپک» نوشته: روز گذشته در شرایطی قیمت نفت با شکستن مهم‌ترین کف قیمتی خود در هفته‌های اخیر (رقم 70 دلار) به رقم 68 دلار در هر بشکه رسید که نشست 166 اوپک بر پاشنه تصمیم کشورهای عربستان، کویت و امارات چرخید و سقف تولید اوپک ثابت ماند؛ اتفاقی که پیش از این نیز «دنیای اقتصاد» پیش‌بینی کرده بود. به این ترتیب قیمت نفت آمریکا با افت 5 دلاری پس از پایان نشست اخیر به رقم 68 دلار رسید. نفت برنت نیز در قیمت 72 دلار تثبیت شد. کارشناسان معتقدند عربستان و البته کشورهای همپیمان آن با دو نگرانی در رابطه با کاهش سقف تولید نفت روبه‌رو هستند؛ نخست اینکه تصمیم کشورهای غیرعضو اوپک از منظر کاهش سطح تولید همپای اعضای اوپک مبهم است، همان‌طور که مسوولان نفتی این کشورها با ابراز تردید در رابطه با اقدام بعدی کشورهای غیرعضو به خصوص روسیه، کاهش سقف تولید اوپک را واگذاری بازار به این کشورها تلقی کرده‌اند. مساله دوم ضرورت عقب‌نشینی تولید نفت شیل کشورهایی از جمله آمریکا با پایین آمدن سطح قیمت‌ها است که به‌زعم برخی کشورها همچون عربستان زیان کوتاه‌مدت کشورهای عضو اوپک بهتر از چرخش بازارها به سمت نفت شیل در بلندمدت خواهد بود. این دو استدلال یکصد شصت و ششمین نشست اوپک را با تثبیت سقف تولید به پایان رساند.

اعتماد نیز در ابتدای گزارشی با عنوان «اوپك، بهاي نفت را پايين نگه داشت» نوشته: «ميزان توليد ثابت مي ماند»: سرد، خشك و رسمي. شايد تنها خبري كه مي توانست آتش نزول قيمت نفت در بازارهاي جهاني را برافروخته تر كند همين تصميم بود. اعضاي اوپك در نشستي كه تمام نگاه ها را به خود جلب كرده بود، تصميم خود مبني بر «تثبيت توليد نفت» را تكرار كردند تا بازار جهاني و تحليلگران نفتي را با شرايطي غير قابل تحليل و بهت آور مواجه كنند. گويا اعضاي اوپك در عهد و پيماني پنهاني قول داده اند تا در فراز و فرودهاي تصميم گيري خود تنها به فكر دوربرگردان ها باشند و با بازگشت به خانه اول تصميم جديدي را اتخاذ نكنند.

البته پيش از اين نيز مي شد پيش بيني كرد كه اتحادهاي پنهاني سران عرب اوپك هيچگاه اجازه نخواهد داد تا تصميم گيري در اوپك به سمتي پيش برود كه دلخواه شيخ نشينان نباشد اما تحليل هاي بازار جهاني و ادامه روند سقوط بهاي نفت، اين پيش بيني ها را كمي با نگاه شك و ترديد مي نگريست، و در تحليلي اميدوارانه معتقد بود كه اعضا با كاهش ميزان توليد بر روند قيمت گذاري بازار تاثير خواهند گذاشت. اما اختلاف ديدگاه ها و كاهش تاثير گذاري اوپك در بازار جهاني همان طور كه تاكنون بارها از سوي برخي كارشناسان عنوان شده بود از سنبه پر زورتري نسبت به منطق و عقلانيت برخوردار بود و موجب شد تا نشست ١٦٦ اوپك در پشت درهاي بسته به يك نتيجه تكراري ديگر ختم شود. نيم نگاهي به آنچه در نشست اوپك تصميم گيري شد نشان مي دهد كه شرايط نابسامان داخل اوپك با تحولات مختلفي در جهان انرژي نابسامان تر هم شده است: توسعه ذخاير نامتعارف نفت در سال هاي اخير به خصوص در امريكا و كانادا جايگاه اثرگذاري اوپك بر بازار جهاني نفت را كمتر از قبل هم كرده است. حالاديگر عربستان، ايران و حتي عراق مي دانند به جز رقابت با يكديگر بايد پنجه در پنجه رقيبان تازه نفسي بيفكنند كه ديگر جاي آنها را به عنوان تاثيرگذاران انحصاري بر قيمت نفت تنگ كرده اند. همين چند سال قبل كه قيمت نفت در مرز ٦٠ دلار پرسه مي زد تصور رسيدن دماسنج قيمت به نقطه جوش ١٠٠ دلاري براي خيلي ها غيرممكن بود، تا جايي كه با هر سنت بالاتر رفتن قيمت، خبرگزاري هاي دنيا ذوق زده از ركوردشكني قيمت ها تيتر مي ساختند، اما با تثبيت قيمت ها در محدوده سه رقمي و تداوم اين شرايط براي چند سال، ديگر تصور دوباره دورقمي شدن بهاي طلاي سياه دشوار شده بود، چه رسد به اينكه معاملات نفت در محدوده ٨٠ دلاري ثبت شود و بازهم آب از آب تكان نخورد. بايد گفت كه بعيد است ديگر خبري از نفت ١٠٠ دلاري باشد. حالاديگر اوپك قادر نيست تاثيرگذاري خود در بازار نفت را احيا كند تا سبقت گرفتن اعضايش در ارزان فروشي نفت و يافتن مشتريان جديد ادامه داشته باشد.

نرسي قربان کارشناس مسائل نفت در همین روزنامه در باره «عقلانيت تصميم اوپك» نوشته: اوپك در اجلاسيه اخير خود تصميم مهمي اتخاذ كرد: تصميمي كه با وجود همراه نبودن نظر موافق بسياري از اعضا با آن كه البته ايران نيز از جمله آن كشورها بود، به تصويب رسيد، اما با همه اظهارنظرهايي كه بر سر اين تصميم گيري مطرح مي شود بايد دانست كه تصميمات اوپك نه بر مبناي اكثريت آراي اعضا، بلكه نيازمند اجماع آراي كشورهاي توليدكننده نفت عضو اين سازمان است. هرچند با ميزان ذخاير ارزي برخي كشورهاي عضو اوپك، قيمت پايين نفت براي كشوري همچون عربستان و همفكران آن يعني كويت، قطر و امارات قابل تحمل است و محلي از اعتراض به اين تصميم گيري از سوي آنان وجود ندارد، اما براي كشوري همچون ايران كه بخش اعظمي از اقتصاد آن وابسته به نفت است و رديف بودجه يي خاصي در لايحه بودجه هرساله به آن اختصاص داده شده، نياز به قيمت بالاي اين محصول احساس مي شود. احساس نيازي كه از سوي نماينده ايران با پيشنهاداتي راجع به كاهش توليد نفت جلوه كرد كه البته مورد موافقت قرار نگرفت. واقعيت اين است كه آنچه طي چند وقت اخير در فضاي اقتصادي جهاني بيش از پيش مشهود بوده، كاهش محسوس قيمت نفت است و اكنون با اين تصميم گيري احتمال افت بيشتر قيمت اين محصول خواهد رفت و به تبع آن از يك سو بايد در نظر گرفت كه توليد اين ماده پر ارزش، از منابعي كه هزينه هاي سنگيني براي توليد نفت وجود دارد كاهش يافته يا سرمايه گذاري در آن كاهش مي يابد و از سوي ديگر مصرف فرآورده هاي نفتي كه با كاهش قيمت نفت ارزان تر شده بيشتر و اقتصاد كشورهايي كه مصرف بالايي از نفت دارند پويا تر خواهد شد. جهش به اقتصاد پويايي كه به افزايش تقاضا از سوي آن كشورها كمك خواهد كرد. آنچه امروزه بر سر نفت آمده و قيمت اين ماده را تا ميزان ٣٠ درصد كاهش داده است، در مدت زمان كوتاهي حل نخواهد شد و با اين تصميمات نيز راه به جايي نخواهد برد. اين رويداد زمان زيادي را مي طلبد كه همه اتفاقات را به روال سابق بازگرداند.

با قاطعيت مي توان گفت حفظ سطح توليد نفت اعضاي اوپك، راه حلي براي بالابردن قيمت نبوده است. عقلانيت تصميم گيري اوپك نيز آن گونه كه بيان شده است اين بوده كه چنانچه توليد پايين تر از اين ميزان صورت بگيرد، ساير كشورها اين توليد را جايگزين كرده و بازارهاي كشورهاي عضو اوپك را از آن خود خواهند كرد: تصميمي كه اگر از سوي ساير كشورهاي غير عضو اين سازمان مبني بر كاهش توليدات صورت بگيرد شايد در اقتصاد كشورهاي عضو خللي وارد نسازد، اما از سوي كشورهاي عضو اوپك كه تنها ٤٠ درصد توليدات نفت جهان را در اختيار دارند امري غير ممكن است كه نتيجه يي جز از دست دادن بازارهاي جهاني نخواهد داشت. ولي آنچه بعد از وقوع اين اتفاق بايد در اقتصاد وابسته به نفت ايران شكل گيرد اين است كه درآمدهاي نفتي كشور را به ميزان ٤٠ ميليارد دلار تصور كنيم و برنامه ريزي بودجه يي را بر مبناي همين مقدار قرار دهيم. البته آنچه مي تواند در زمان كاهش قيمت نفت درهاي جديدي را به روي اقتصاد كشور بگشايد و اثرات اين گونه تصميمات اوپك را كمرنگ كند، به روزهاي آتي ديپلماسي كشور و تيم مذاكره كننده هسته يي وابسته است: تصميم گيراني كه اگر سعي كنند مذاكرات ايران و گروه ١+٥ را به طور موفقيت آميزي به نتيجه برسانند، با آزادسازي و دسترسي به ١٠٠ ميليارد دلار بلوكه شده دارايي ايران توسط كشورهاي غربي خواهند توانست جايگزين مناسبي را براي كاهش قيمت نفت مهيا كنند.

بررسی سخنان سحرخیز در روزنامه اصلاح‌طلب

محمدعلي وکيلي در سرمقاله روزنامه ابتکار با عنوان «تحول يا تغيير گفتمان، مسئله اين است! » نوشته: اقتضاي تحولات در سه دهه گذشته، تکثر در رفتارِ سياسي است. نگاهي به مقاطعِ مختلف، منحني رو به صعودِ اين تکثر را نمايان مي‌کند. انتخابات همواره به انشعاب منجر شده است. چپ و راستِ گذشته به اصولگرا و اصلاح طلب و سپس هر کدام به تحول خواه، سنتي و راديکال تقسيم شدند. اما تا مقطعِ 88 همه انشعابات، درون گفتماني و تحول خواه بودند. به عبارتي چارچوب گفتماني حفظ مي‌شد و عناصر گفتماني تغيير مي‌کرد. خرده گفتمان ها همچنان خود را ذيل گفتمان جمهوري اسلامي تعريف و تفسير مي‌کردند. اصولاً هر کدام از خرده گفتمان هاي اصلاح طلب و اصولگرا، با مقياس گفتمان بالا دست (جمهوري اسلامي)، ديگري را دچار انحراف و خود را نزديکتر معرفي مي‌کردند. تعارضِ اساسي بر سر دوري و نزديکي به گفتمان مرکزي بود. هر کدام برداشتِ خود را به جمهوري اسلامي نزديکترين مي‌دانستند و برداشتِ رقيب را دورتر معرفي مي‌کردند. اصلاح طلبان مدعي اند تفسيرِ اصولگرايان باعث ناديده انگاشتن بُعد جمهوريت نظام مي‌شود و اصولگرايان ادعا مي‌کنند که برداشتِ اصلاح طلبان با اسلاميت نظام در تعارض است. هيچکدام تاکنون ذيل اين تابلوها سر بالا نگرفته و مدعي تعارض گفتماني با اصل گفتمان جمهوري اسلامي نشده اند، بلکه ماراتن آنها در همه اين سالها با محوريت جمهوري اسلامي و در خطوط آن بوده است.

اگر چه با تحولِ گفتماني هر کدام از اين خرده گفتمانها، عناصرِ سنتي پيوستگي و وابستگي به عناصر گفتماني جمهوري اسلامي تحليل رفته و گهگاه کم رنگ شده است؛ چنانچه دلبستگي و محافظه کاري، که در گروههاي سنتي دو طرف وجود داشت، در گروههاي نوگرا و تحول خواه مثل مشارکت و مجاهدين در اصلاح طلبان و جريانات وابسته به احمدي نژاد و قاليباف در اصولگرايان وجود نداشت. اما حتي همين گروههاي نوگرا هم به تحول گفتماني معتقد بودند و هيچکدام فرياد تغيير گفتماني سر ندادند.

تحولات 88 و اتفاقات پس از آن، اما، ريزش هاي گفتماني بسياري به همراه آورد. برخي از نيروها، بخصوص در جريان اصلاح طلب، به هر دليل تغيير کرده و از دايره خرده گفتمانهايي ذيل جمهوري اسلامي خارج و چارچوب گفتماني جديدي را برگزيدند. در اين دوره، تکثر صرفا حفظِ وحدت با گفتمان بالا دست نبود، بلکه تکثر به گفتمان بالا دست هم سرايت کرد. در حقيقت اتفاقات 88 اصلاح طلبان را به دو جريانِ درون نظام (پوزسيون) و برون نظام(اپوزسيون) تقسيم کرد. گر چه سوءرفتار و سخت گيريهاي بي مورد همين انقباض و انبساط را در اردوگاه اصولگرايان نيز به شکل ديگري به وجود آورد، اما انتخابات خرداد 92 ترمزي بر روند انشعاب و ريزش در اين اردوگاه شد و اگر خرداد 92 نبود اکنون همچنان شاهد اپوزسيون سازي در اردوگاه اصولگرايان تحت عنوان ساکتين فتنه بوديم. اما متاسفانه اين اتفاق در اردوگاه اصلاح طلبان رخ نمود. عده اي از پوزسيون نظام خارج و در اردوگاه اپوزسيون قرار گرفتند. اين عده که غالباً خارج نشينند و البته کمتر هم از عنوان اصلاح طلب استفاده مي‌کنند، ترجيح مي‌دهند تابلو را عوض کنند. عده اي اما در داخل گرفتار چنين تغيير گفتماني شده اند. اين عده هيچ نسبتي بين امروز و ديروزشان قايل نيستند، همه گذشته را به يکباره انکار کرده و هيچکدام از عناصر گفتماني اصلاح طلبي را قبول ندارند. اينان کساني بودند که در دولت دوم خاتمي، به دليل پايبندي سيد محمد خاتمي به گفتمان جمهوري اسلامي، شعار عبور از خاتمي را سر دادند و رأي خاتمي در زمان انتخابات مجلس نهم را خيانت تفسير کردند.

ادعاهاي اخيرِ آقاي سحرخيز، مبني بر عدم علاقه اصلاح طلبان به مکتب امام، از همين سنخ مي‌باشد. آقاي سحرخيز که خود گرفتار تغيير گفتماني شده و هيچ نسبتي بين گفتمان کنوني اش و گفتمان اصلاح طلبي وجود ندارد، قيم مابانه توصيفي ارايه مي‌دهد که هيچ نسبتي با واقعيت ندارد. آقاي سحر خيز حق دارد که خود را متعلق به گفتماني ديگر بداند، حق اوست که در چرخه زمان از گذشته خود پشيمان باشد و گذشته خود را انکار کند و به باد دهد و اين حق را در قالب تحليل و تبيين ارائه دهد، همچنانکه چنين کرد. اما او حق ندارد به نام جريان و گفتماني سخن براند و ذيل تابلويي سينه بزند که هيچ نسبت گفتماني و سنخيت فکري با آن ندارد.

مهمترين عنصر گفتمان اصلاح طلبي همچنان پاسداري از ميراث امام (ره) است و تمام عناصر اين ميراث اصلاح طلبانه مي‌باشد. تبار اصلاح طلبان به امام ختم مي‌شود و تمايز آنان در علايقشان نسبت به مکتب امام است. اصلاح طلبِ واقعي کسي است که تحت فشارهاي زمانه اصل را رها نکرده و قبله را تغيير ندهد. بي اصل ماندن، به تذبذب و بيگانه گرايي منتهي مي‌شود و اتفاقاً رفتار امثال آقاي سحرخيز مُهر تاييد بر ادعاهاي بخشي از اصولگرايان است. زيرا در همه اين سالها برخي اصولگرايان مدام تلاش مي‌کردند به اصلاح طلبان اتهام براندازي و استحاله وارد کنند. مقاومت بدنه اصلي اصلاح طلبان، که با هزينه سرسام آوري همراه بود، نشان داد که اين اتهامات ناروا، ناعادلانه و غير منصافانه است. اما تعداد انگشت شماري مصداق اين اتهام هستند و البته هيچ نسبتي با اصلاح طلبان ندارند.

بر همين اساس معتقدم که تغيير گفتمان با انتخاب تابلوي جديد هيچ اشکالي ندارد، چرا که مردم تکليف خود را مي‌دانند و بي شک اين اشخاص جايگاهي در بين مردم نخواهند داشت. اما ناجوانمردانه است که کسي به عناصر گفتماني اصلاح طلبي پشت کرده باشد، اما همچنان با تابلوي اصلاح طلبي اظهار موضع کند. اين شيوه باعث گيجي مردم و حراج سرمايه هاي اجتماعي و سوء استفاده رقيب مي‌شود.

ارزش تاریخی عملکرد تیم دیپلماسی

سخنان مقام معظم رهبری در حمایت از تیم مذاکره‌کننده و توضیح چرایی ادامه مذاکرات هسته‌ای به تیتر اول روزنامه‌های امروز تبدیل شده است. حشمت‌الله فلاحت پیشه در سرمقاله روزنامه دولتی ایران با عنوان « ارزش تاریخی عملکرد تیم دیپلماسی» نوشته: چنان که انتظار می رفت تلاش تیم هسته ای تأیید و تحسین مردم و مراجع عالی نظام را در پی داشت 14 ماه مذاکره بی‌وقفه اگر چه به تمدید مذاکرات منجر شده اما قابل مباهات است و موقعیت کنونی کشور در صحنه بین المللی حاصل تلاش توأم با اعتقادی است که تیم مذاکره‌کننده ایران انجام داده‌اند و اغراق نیست که آنها را قهرمانان ملی کشور خطاب کنیم. یک سال و اندی مذاکره هسته‌ای ایران و 1+5 دستاوردهای متعددی داشته است،

1- فضای روانی نسبت به ایران تا حد زیادی تغییر کرده است. این در حالی است که در گذشته به دلیل برخی موضعگیری‌های غیر لازم فضای منفی علیه ایران در دنیا شکل گرفته بود، تا آنجا که جامعه بین‌المللی برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را یک برنامه تهدید‌کننده می‌دانست اما در یک سال اخیر دیپلماسی عمومی خوبی که شکل گرفت و شفافیتی که از سوی ایران در برنامه‌های هسته‌ای ایجاد شد، آن فضای روانی را شکست.

2- نفس قرار گرفتن قدرت‌های بزرگ دنیا در برابر میز مذاکره ایران و پیشنهادهای ابتکاری که آنها برای ادامه مذاکرات روی میز قرار دادند، بر مؤلفه قدرت دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران افزود و این اعتبار جدید دیپلماتیک بالطبع موجب افزایش قدرت مانور ایران در سطح منطقه می شود زیرا بخشی از کشور‌های منطقه نگاه نخوت آمیز خودشان را کنار گذاشتند و بخشی دیگر نیز سعی کردند از این فرصت استفاده کنند و در جهت ترمیم روابط‌شان با جمهوری اسلامی ایران پیش بروند.

3- تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در این مدت بشدت تلاش کرد در چارچوب موازین قانونی موجود عمل کند و از خطوط قرمز شورای عالی امنیت ملی عدول نکند و این از برگه‌های برد مذاکرات طی 14 ماه گذشته بود.

نکته مهم در همین رابطه، پایمردی تیم دیپلماسی ایران است که همزمان مذاکرات را چه در بخش مذاکرات جمعی و چه در سطح مذاکرات دوجانبه متعدد ادامه داد و یک دیپلماسی حرفه‌ای را در دنیا به نمایش گذاشت. مجموعه آنچه گفته شد دستاوردهایی است که فارغ از نتیجه باید به آن توجه کرد و این همه حاصل دو عامل تعیین‌کننده است. نخست خبرگی و تخصص اعضای حاضر در تیم مذاکره‌کننده و دیگر اجماع نسبی که در داخل کشور فراهم آمد و حمایت‌هایی که از گروه مذاکره‌کنندگان انجام شد زیرا مخالفت‌هایی که در حاشیه مطرح می‌شد در حدی نبود که قدرت چانه‌زنی مذاکره‌کنندگان را کم کند.

علاوه بر این عوامل چنانکه گفتم فضای بین‌المللی نسبتاً مثبتی که با روی کار آمدن دولت یازدهم ایجاد شد امکان مانور مناسب را برای دیپلمات‌های ایرانی فراهم کرد.

روزنامه دولت همچنین در مطلبی با عنوان «تمدید مذاکرات کار درستی است» نوشته: «علی لاریجانی» تمدید مذاکرات را تصمیمی درست برای کاهش اختلافات دانست. رئیس مجلس که به یزد سفر کرده بود، در حاشیه حضور در منزل مرحوم یحیی‌زاده نماینده متوفای یزد گفت: دلیل تمدید مذاکرات، پخته شدن بحث‌ها و کاهش اختلافات بود.

در شرایط فعلی که در برخی از مواضع مذاکرات احتیاج به بررسی بیشتر وجود دارد و موارد اختلاف در میان است عجله کردن در تصمیم‌گیری معقول نیست. رئیس مجلس همچنین در گردهمایی پرچمداران نهضت حسینی با بیان اینکه «برخی تنش‌های سیاسی در داخل را از سر عقل نمی‌دانیم» گفت: وقتی این شرایط بین‌المللی و اقتصادی را داریم سایش‌های داخلی عاقلانه نیست. رئیس مجلس تأکید کرد: امروز جمهوری اسلامی ایران راه پسندیده را انتخاب کرده و نباید غربی‌ها طوری رفتار کنند که کشورمان مجبور به اتخاذ راهکار دیگری شود. وی از نگاه مثبت خود به مذاکرات هسته‌ای سخن گفت و خاطرنشان کرد: در بسیاری از زمینه‌ها می‌توان به توافق رسید البته در صورتی که غربی‌ها نگاه بقالی به مذاکرات نداشته باشند، مذاکرات سنگین است و نباید آن را در ترازو قرار داد.

منبع خبر : تابناک

نگرانی روزنامه‌ها از ادامه سقوط قیمت نفت

مطالب مشابه :

اسامي تعداي از مسئولان وزارت آموزش وپرورش وتلفن تماس

نگرانی روزنامه‌ها از ادامه سقوط قیمت نفت

عكس هاي زيبا از جنگل جنگسرا

قصه عشق-قسمت34

چهارمين برنامه ويتامين 3

جلال محمدیان - خواننده اي توانا از كرمانشاه

ساعت درس آمادگی دفاعی در سال تحصیلی جدید 92-91

كرامات