انواع درخت توت

مقدمه

توت درختی است كه همانند درختان ديگرداراي اندام هاي رويشي مانند ريشه ،ساقه ،شاخه، انشعابات مختلف ،برگ واندامهاي توليد مثل(گل وميوه ) ميباشد. درخت توت داراي زياد انواع ميباشد كه ازجمله بسيار مشهورآن درخت توت سفيد ودرخت شاه توت ميباشد. مهم ترين راه هاي ازدياد درخت توت ‍‍پیوند ،قلمه خابانيدن شاخه ميباشد كه ازجمله پیوند ریشه ازهمه متداولتر بوده .براي كشت درخت توت اولترازهمه ساحه اكولوژيكي (آب،خاك،رطوبت،درجه حرارت)درنظرگرفته شود.درخت توت ازجمله درختان نورپسند میباشد که به عنوان بادشکن مورد استفاده قرارگرفته وپناه گاه براي حيات وحش مورد توجه هستند.ميوه درخت توت اهميت غذاي زياد داشته كه داراي مواد پروتینی ،مواد قندي ،نمكيات ،كلسيم و ويتامين ميباشد .چوب درخت توت درموارد مواد الاستيكي ،خمير كاغذ ،مواد رنگه ،آلات موسيقي قابل مورد استفاده است .

تاريخچه درخت توت

توت داراي قدامت بسيار زياد است كه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پیدایش آن تاهنوز معلوم نيست . منشا اصلي انواع درخت توت از دامنه هاي گرم هماليا ميباشد .ابتدا جمعيت از اجداد Morus) alba) درسواحل درياهاي مانند گنگ ،براهما پوترا انتشارداشتند كه افراد ازاين جمعيت بوسيله جوانران به خصوص پرنده گان به مناطق شرقي انتشارخود مانند برمه ،جنوب شرق چين ،ويتنام ،فیلیپین چاپان مناطق فاسفيك ، ماليزيا وغيره مهاجرت كردند . انتشارآن به مناطق غربي منشاه نيز به همين صورت انجام گرفته وارد كشورهاي شوروي وسپس اروپا گرديد . انتشارآن به قاره امريكا بسيار بهم است دونظريه ميتوان مطرح باشد .

1 – اولين مهاجرين آسيائي كه وارد قاره امريكا شدند كه ميوه هاي توت را همراه بردند ، چراكه (M.rubra) كه در كانادا وايالات امريكا يا (m.microphylla) و(m.celtidifolia) درايالات امريكا انتشاردارد ازنظر بسيار شبيه به (m.alba) ميباشند وچندان تفرقه صفات پیدا نکرده اند .

2 – نظريه دوم ميتواند انتشارآن درزمان هاي قديم يعني كمی پیش ازدوره پلیستوسن باشد .

انواع درخت توت

لينه گياه شناس مشهور سويدني درخت توت را درجنس (Morus) ودرفاميل (Moraceae) نام گذاري كرده وبراي اين جنس 5 نوع قايل شد كه عبارت اند از (Morus alba L) ، (Morus nigra L ) ، (Morus rubra L) ، (Morus tatarica L) ، (Morus indica L) .درخت توت داراي انواع زياد ميباشد كه چند نوع آنراكه زياد مشهور است اسمهاي شانرا يادآور ميشويم .توت سفيد ، توت تاتار، توت چناري ، توت غربي ، توت كره ئي ، توت ابريشم ، توت چيني ، توت مكزيكي ، توت ايهو ، توت هندي ، توت كاگايام ، توت برگ پهن ، توت افريقاي ، توت تكزاس ، توت مغول ، شاه توت ، توت قرمزوتوت همالياازجله توت هاي ذكرشده دونوع مشهور آنرا درذيل معرفي مينمايم .

1 - توت سفيد :توت سفید نام انگليسي آن White mulberry و نام لاتين آن Morus alba L ميباشد . توت سفيد درخت است به ارتفاع 15 تا 18 متر وبه قطر 1 - 1.5 متر ميباشد . پوست درخت مرحله جوانی خاکستری روشن وسپس خاکستری وقهوه ای میگردد. تاج بزرگ ابتدا تخم مرغي يا كروي چتري ميباشد . داراي شاخه هاي متعدد به انشعابات زياد شاخه هاي خاكستري متمايل به زرد است ودر بعضي ورايتي به رنگ قهوه اي ميباشد . برگها شكل معمولا تخم مرغي ‍‍‍‍‍‍پهن درانتها نوک تیز کمی کشیده ودرحاشیه با دندانه های درشت نا مساوی به طول 18- 6 سانتي متر ميباشد . گلها دوجنسي باريك كاسبرگها درحاشيه بدون پشم ، پرچم ها تقریباْ به طول جام گل هستند . كلاله نخي وكوتا تر ازتخم دان وبدون پشم است ميوه كوچك برنگ سفيد ،سرخ يا سيا به طعم ملس وشيرين به شكل گرديا استوانه اي به طول 1 - 2.5 سانتي متر است . زمان گل دهي حمل ،ثور وزمان ميوه دهي درمناطق متعدل جوزا ودر مناطق گرم ثور است. چوب درخت توت سفيد قسمت داخلي چوب به رنگ قهوه اي روشن تا قهوه تيره وقسمت خارجي به رنگ سفيد مايل به زرد طلاي است . عمري درختان توت سفيد درنواحي متعدله حدود 120 – 150 ودر نواحي گرمسيري 80 – 100 است . سنين 20 – 40 سالگي اوج قدرت توليد ازنظر چوب وميوه است ،ولي دريك مزرعه توت به صورت شاخه زاد نگهداري ميشود بالا ترين دوره بازدهي از نظر برگ ميوه سنين 6 -9 سالگي است واز12 -15 سالگي به بعد برگ وميوه به حد ي كاهش مييابد كه به ريشه كني آنها وكشت مجدد درختان نوجوان ضرورت پيدا ميكند . توت سفيد داراي زياد ورايتي که ازجمله توت تاتار ،توت امين ،توت اذري وغيره ميباشد .

۲- شاه توت :درخت شاه توت را بومی ایران وترکیه می دانند. درختی است به ارتفاع 4 تا 10 که به حالت طبیعی به ارتفاع 20 متر نیز می رسد. رنگ پوست آن قهوه ای تا قهوه ای سیر ولی شاخه هایش تا اندازه ای سبز روشن و با دانه دانه های فراوان روی پوست آن است جوانه هایش نسبتاً قوی ميباشد. طول برگهایش 7 تا 18 سانتی متر و عرض آن حدود 8 سانتی متر است فرم آنها بیضی تا قلبی شکل با حاشیه ای دندانه دار ونوک تیز و کوچک هستند. برگها در سطح بالایی سبز تیره رنگ بوده سطح پائینی آن سبز روشن با موهای زیادتری هستند گل نر کوتاه و نازك و به رنگ سبز تیره است گل ماده از گل نر هم کوتاه تر است. گوشت میوه ها از دیواره گلها بوجود می آیند که رنگ آنها سرخ تیره یا آبی سیاه می شود. تنها کمی قبل از افتادن از درخت قابل خوردن می شوند. چون تا کمی پیش از رسیدن مزه ترشی دارند که برای خوردن جالب نیستند. زمان گلدهی آن معمولاً ثور است. میوه های شاه توت را خشک نمی کنند و تنها به صورت تازه مصرف می شوند. دو نوع توت سیاه وجود دارد یکی درست مثل توت سفید بوده که تمام خواص و شکل و فرم آنرا دارد.حتی مزه اش هم مانند توت سفید شیرین بوده تنها رنگش سیاه است. نوع دیگر که نه تنها در از لحاظ رنگ میوه با توت سفید شباهتی ندارد بلکه مزه اش هم با آن بکلی فرق داشته.

نيازهاي اكولو‍ژيكي درخت توت

۱- آب و هوا:از آنجائیکه درختان توت واریتی های مختلفی دارند در آب و هوای متفاوت نسبتاً گرم تا معتدل و حتی نزدیک به سرد کاشته می شوند و بهترین گرمی در جریان بهار و تابستان برای آنها بین 25 تا 35 درجه سانتی گراد است. در سردی 2 تا 4 درجه سانتی گراد زیر صفر برگهای توت یخ زده و می ریزند درخت توت گیاهی نور پسند است نور خورشید باعث تقویت رشد و افزایش شاخ و برگ درخت شده تابش نسبتاً شدید باعث کوتاه تر شدن فاصله میان بند ها و کوچکتر شدن برگها می شود ولی وزن خشک گیاه را افزایش می دهد.

۲ – آبیاری: همه انواع های توت از نظر مصرف آب پرنیازاند در نقاطی که کاشته می شوند باید سالانه حداقل 600 ملی متر باران، آن هم به صورت یکنواخت در طول سال وجود داشته باشد تا به آبیاری مصنوعی نیاز نباشد. نهالها در ابتدای کشت و زمان جوانی به آب بیشتری نیاز دارند و باید هر هفته یک الی 2 بار آبیاری شوند ولی بتدریج با بالا رفتن سن درختان نیاز آب آنها کمتر می شود. در نقاط کم آب درختان پیر باید حداقل هر 10 الی 15 روز یکبار آبیاری شوند.

3 - خاک:خاکهای ریگ لومی برای رشد درختان توت بسیار مناسب اند مخلوط بودن خاک با مواد پوسیده گیاهی مثل برگ یعنی هیومس به خاک امکان تنفس و به باکتریا های موجود در آن امکان فعل و انفعالات زیادتر و بهتر را می دهد. زمینهایی که قابل نفوذ آب نبوده و رطوبت را مدت زیادی در خود نگهدارند و با تلاقی شوند مطلقاً استعداد کاشت درختان توت را ندارند همچنین در خاکهایی که در اثر تابش خورشید سله بسته و شکاف بردارند نباید توت کاشت. درخت توت درخاکهای خنثی رشد مناسبی نشان می دهد بطوریکه میتوان آنرا جزو گیاهان خنثی پسند بحساب آورد. بهترین PH برایش بین 6 تا 7 می باشد.

4 - کود:کودها علاوه بر اینکه قدرت مقاومت درختان را در مقابل سردی شدید به بالا میبرند در مقابل آفات و بیماریها آنها را مقاوم تر می کنند. کود کافی گل دادن و تبدیل شان به میوه را در بهار تسریع و تولید میوه به مقدار زیاد را مطمئن می کند. به منظور آگاهی از مقدار کود مورد نیاز باید اولاً نوع خاک شناسایی شود ثانیاً مقدار کود موجود در آن را به کمک تجزیه کیمیاوی معلوم کرده و مقداری را که باید به خاک اضافه شود نیز محاسبه کرد. مقدار کود نایتروجن دار 100 کیلوگرم درهکتار به صورت N و همچنین 100 کیلوگرم در هکتار کود فاسفورس به صورت P2O5 می باشد این کودها را نه یکبار بلکه در چند بار و در فواصل معین همه ساله به باغ توت می دهند. بطوریکه جمع سالانه آنها 100 کیلو از هر کود در هکتار شود.

تکثیردرختان توت

ازدیاد درخت توت به دو طریق صورت می گیرد:

1- تکثیر جنسی (زوجی)

2- تکثیر غیر جنسی (غیرزوجی)

1 - تکثیر زوجی: میوه های ورایتی های مختلف توت بین جوزا الی سرطان می رسند درختان توت تقریباً از 5 سالگی شروع به میوه دادن می کنند برای بذرگیری میوه های رسیده را از روی درخت یا بهتر از زیر آن جمع آوری کرده روی غربال با فشارآب بیشتر بذرها را از گوشت جدا و در سایه یا گرمی طبیعی اطاق خشک می کنند. روشی که بیشتر توصیه می شود اینست که میوه های رسیده چیده شده را 4 الی 5 روز داخل ظرفی در گرمی اطاق می گذارند تا خوب تخمر شوند. آنگاه آنها را روی غربالی ریخته به کمک فشار آب تخم را از گوشت جدا کرده و دوباره در داخل اطاق و دور از تابش مستقیم نور خورشید خشک می کنند بهتر است بذر توت را در همان سال اول بکارند زیرا قوه نامیه اش بطور طبیعی تنها 3 ماه حفظ می شود. هرگاه آنرا در حرارت پائین تر از 10 درجه سانتی گراد نگهدارند قدرت خود را تا یک سال و حداکثر حتی تا 2 سال حفظ می کنند ولی رشد بذرها به شدت پائین می آید. قوه نامیه بذر توت بسته به ورایتی های مختلف بین 20 درصد تا 90 درصد متغیر است. هر 100 کیلو میوه توت 2 تا 3 کیلو تخم می دهد. در هر کیلو تخم توت حدود 520000 عدد تخم وجود دارد. مقدار تخم لازم برای کاشت آن در هر هکتار حدود 12 کیلوگرام است بذرها را در بهار یا خزان می کارند مدت لازم برای جوانه زدن بذرهای کاشته شده در گرمی 20 درجه سانتی گراد بین 15 تا 20 روز است. بشرط آنکه در این مدت بستر آن مرطوب نگهداشته شود قبل از کاشت باید به زمین کودهای لازم را داد. پس از جوانه زدن بسترها به یک الی دو هفته سایه بان نیاز دارند. ازدیاد درختان توت به وسیله بذر بسیار ساده و کم هزینه تر از روشهای دیگر است. نکته ضعف تفرق صفات نهالهای حاصله است که یکدست نخواهند بود.

۲-تکثیر غیرزوجی: به منظور حفظ خواص مادری آنرا از راه های غیرجنسی زیاد می کنیم. مهمترین راه های ازدیاد غیرجنسی عبارتند از.

الف- پیوند: عبارت است از انتقال بخش یا جوانه ای از گیاهی که میوه های عالی دارد. بر روی پایه ای ریشه دار با این منظور که گیاه بدست آمده تنها از همان میوه های عالی همه ساله تولید کند. مهمترین انواع پیوند در توت عبارتند از: پیوند شکمی- پیوند اسکنه ای- پیوند مجاورتی- پیوند لوله ای- پیوند روی ریشه که معمولاً پیوند ریشه از همه متداولتر بوده و حدود 90 درصد پیوندها به این روش است که در پیوند ریشه، ریشه های یکساله را در بهار در ارتفاع 8 الی 10 سانتی متر بریده و پیوندک را نیز از زیر یک جوانه قطع کرده و بسرعت بین پوست و چوب ریشه فشار می دهند تا خوب در آنجا جای گیرد. آنگاه محل بریدگیها را تکه پیچ می کنند این کار برای ایجاد تماس بین مرسیستم ریشه در نقطه برخورد؛ پیوندک انجام می گیرد.

ب- قلمه :در ازدیاد به وسیله قلمه تمام خواص گیاه مادری حفظ می شود. قلمه زدن به دو نوع است. قلمه زدن چوبی و قلمه زدن سبز.

قلمه زدن چوبی:از سر شاخه های یکساله به قطر تقریبی 1 تا 3 سانتی متر درهنگام خواب زمستانی قلمه گرفته و در سردخانه ها درحرارت 5 درجه نگهداری می کنند تا حرارت خاک در بهار به 14 درجه برسد. آنگاه آنرا در زمین می کارند هر قلمه باید 4 تا 5 جوانه در حال خواب داشته و طول آن به 15 تا 20 سانتی متر برسد.

قلمه سبز :شاخه های درختانی که برای قلمه گیری سبز انتخاب شده اند در زمستان طوری شاخه بری می کنند که برایشان تنها 6 تا 7 جوانه باقی بماند این جوانه ها در بهار آینده تولید برگهایی سبز به طول 30 تا 40 سانتی متر و بیشتر می کنند آنها را به طول 15 تا 20 سانتی متر بریده بجز دو برگ انتهایی بقیه برگها را می چینند و در ماه ثور یا ماه جوزا روی زمین می کارند.

ج- خوابانیدن :این روش تکثیر گاهی مورد استفاده است ، بخصوص هنگامیکه تعداد محدودی نهال بزرگ مورد نیاز باشد . میتوان جستها وشاخه های بزرگ را با برداشتن پوست آنها به صورت حلقوی سپس قراردادن مواد سبک عضوی یا خاک به محل زخم ، شاخه ها را ریشه دار کرد . همچنین شاخه ها یا جستها ی متعدد یک درخت قد کوتاه توت را میتوان به خم کردن آنها وبرداشت پوست آنها درمحل مناسب وبه صورت حلقه های 2.5 تا 5 سانتی متر وقرار دادن این قسمت ها ی بدون پوست د رداخل خاک تعداد قابل توجهی نهال به دست آورد . قسمت های ازشاخه که داخل خاک است ، برای اینکه ازخاک خارج نشود وزن سنگین مثل خشت پخته سنگ روی آنها قرار میدهیم . معمولا درمدت نسبتا کوتاه قسمت بالای زخم یاحلقه برداشت متورم گشته وپس ازمد تی تعداد زیادی ریشه ازآن بوجود میآید . یکی از معایب این روش محدود بودن میزان تولید نهال است به هرحال این روش دراحداث باغهای توت یامزارع وسیع نقش ندارد ، اما هنگامیکه بخواهیم ازدرختان بزرگ بخصوص ازانواع که به سختی ریشه میدهند ، نهال های مطمئین بدست آوریم روش مناسب است .

کشت درختان توت:درخت توت را می توان در بهار یا خزان کاشت. درنقاط سرد یا یخبندانهای زمستانی معمولاً آنرا در بهار می کارند تا نهالها از آسیب سردی شدید زمستانی در امان باشند. زمان کاشت در بهار هنگامی است که هنوز جوانه نزده باشند در مناطق معتدل و گرمسیر خطر یخ زدگی ریشه ها در زمستان وجود ندارد و در خزان میتوان نهالها را کاشت در ایجاد باغ توت باید نوع درخت، نوع و اندازه و طعم میوه، تعداد نهالها در واحد سطح، موقعیت جغرافیایی محل کاشت و نوع خاک و PH آنرا مورد توجه قرار داد. پس از کود دادن و قلبه کردن و آماده کردن زمین ومشخص شدن فواصل درختها از هم ( معمولاً 3 در3 متر) چقری های 50 در 50 سانتی متری حفر و نهالها داخل شان کاشته می شوند. هرگاه PH خاک اسیدی بود قبل از حفر چقری و قلبه کردن مقداری آهک روی زمین می ریزند تا PH آن خنثی شود. هنگام کاشت باید دقت کرد تا ریشه ها بطور آزاد داخل چقری جای گیرند. پس از خاک ریزی اطراف آنرا با پا می فشارند تا تماس لازم بین ریشه و خاک صورت گیرد. چقری را پس از کاشت نهال فوری آبیاری شدید می کنند.

شاخه بری:درشاخه بری درختان توت اولاً همه شاخه های خشک شده و بیمار را باید بریده و فوراً سوزاند ثانیاً همه شاخه هایی که به سمت داخل تاج رشد کرده اند و ما آنرا نرک می نامیم به دلیل بی بار بودن و بی جهت مصرف کردن مواد غذایی باید شاخه بری شوند. از همین نرکها در ازدیاد درختان توت می توان استفاده نمود. ثالثاً همه شاخه هایی که تاج درخت را بی جهت غلو کرده و مانع رسیدن نور به میوه ها می شوند باید حذف نمود. بهترین زمان برای شاخه بری هنگامی است که برگها ریخته و درخت در حالت خواب زمستانی باشد ولی در صورت لزوم در سایر مواقع نیز می توان درخت توت را شاخه بری نمود.

شاخه بري اول:ابتدا توت را از ارتفاع 15 سانتي متر از زمين قطع مي كنند. از اين نهال 3 تا 4 جوانه را قطع مي كنند تا شاخه اي خوب توليد كند اين شاخه ها را در بهار سال بعد قبل از جوانه زدن از ارتفاع 5 تا 10 سانتي متر قطع مي كنند. در سال دوم هر درخت حدود 9 شاخه قوي دارد و در سال سوم قبل از بهار همه شاخه ها را از ارتفاع 3 تا 5 سانتي متر قطع مي كنند. در سال چهارم شاخه ها را از ارتفاع 1 تا 3 سانتي متر قطع و بعد هر شاخه را از ارتفاع 3 تا 5 سانتي متر قطع مي كنند. در سال چهارم شاخه ها را از ارتفاع 1 تا 3 سانتي متر قطع و بعد هر ساله اين عمل را انجام مي دهند.

شاخه بري دومی :ابتدا نهال را از ارتفاع 15 سانتي متر قطع تا از اين نهال 3 تا 4 شاخه رشد كند. اين شاخه ها را قبل از بهار بعد از ارتفاع 30 سانتي متر قطع مي كنيم. در سال سوم قبل از جوانه زدن شاخه ها را از پايه اصلي به ارتفاع 10 سانتي متر قطع مي كنيم.

شاخه بري بلند: به علت بلند بودن ارتفاع توتستان اين روش استفاده نمي شود. انجام آن به اين صورت است كه ساقه اصلي نهال را از ارتفاع يك متر تا دو متر به بالا شاخه بری مي كنند.

برداشت حاصل درختان توت

توت به صورت خام یا خشک شده مصرف می شود. درخت توت درسال پنجم شروع به میوه دادن می کند و معمولاً از سال هشتم یا نهم به حداکثر میوه دهی خود می رسد و مدت ها در این سطح باقی می ماند زمان برداشت محصول هنگامی است که میوه ها از حالت سبزی بیرون آمده مثل شیشه براق می شوند. اغلب همه میوه ها با هم نمی رسند لذا باید آنرا در چند نوبت چید برای چیدن چادر روی زمین در سایه انداز درخت پهن کرده و درخت را اگر تنومند نباشد با دست تکان داده تا میوه های رسیده از شاخه ها جدا شده روی چادر بریزند میوه توت سریعاً باید مصرف شود چون در سردخانه بیش از 2 تا 3 روز قابل نگهداری نیست و اگر بخواهند خشک کنند فوری باید در آفتاب پهن شود تا مقدار زیادی از آبش را از دست بدهد . میوه خشک شده را بیش از یکی دو سال هم می توان نگهداری نمود. زمان برداشت میوه توت، با شرایط جوی مناطق مختلف تغییر کرده و از نیمه دوم جوزا تا اوایل سرطان ماه است. در مناطق گرم زودتر و در مناطق سرد میوه ها را دیرتر می چینند.

استفاده وارزش غذاي توت

ميوه توت هم به شكل تازه ،خشك وپروسس قابل استفاده انسان ها وحیوانات ديگر ميباشد .داراي مواد پروتینی ، مواد قندي ،نمكيات ،كلسيم وويتامين ميباشد .چوب توت درتوليد چوب صنعتي ،مواد الاستيكي ، خمير كاغذ ،مواد رنگي ،آلات موسيقي وبرگ توت براي كرم ابريشيم قابل استفاده است .

امراض وآفات درختان توت

الف - آفات توت :
1- شپشك
2- سپردار سرخ ستروس
3- شپشك ستاره انجير
4- سپردار كامليا
5- شپشك استراليايي
6- پر طاووسي گلابي
7- كنه دو كله اي
8- سخت بالپوشان و وسوسكها
9- حلزونها
10- آبدوزدك
11- سپردار سان ژوزهچ

ب – امراض توت
1- بيماري كوتاه ماندن توت
2- بيماري موزائيك توت
3- پوسيدگي بنفش توت ها
4- بيماري پوسيدگي سفيد ريشه
5- بيماري بلايت شاخه و برگ
6- بيماري مرگ سر شاخه
7- بيماري سفيد سطحي توت.

جلوگيري امراض وآفات درختان توت
براي مبارزه با آفات توت از دو روش استفاده مي شود.
الف - مبارزه بيولوژيكي:بريدن شاخه اي آلوده و سوزاندن آنها با استفاده از كنه ها و زنبورهاي شپشك خوار.

ب- مبارزه كيمياوي : استفاده از سموم در موقع پرورش كرم ابريشم بايد اجتناب نمود.

انواع درخت توت

مقدمه

تاريخچه درخت توت

تکثیردرختان توت

مطالب مشابه :

شاه توت

شاه توت‌ (BLACKBERRY)

شاه توت

آموزش کاشت درخت توت

انواع درخت توت

توت سیاه (شاه توت)

درخت توت نحوه و روش پیوند درخت توت

شاه توت

درخت توت نحوه و روش پیوند درخت توت